Voor en tegen coronavaccin

Geschreven door

 

Vaccineren of niet? Maak uw keuze!
Graag hadden we u geadviseerd wat te doen: vaccineren of niet? Wij vinden het veel verstandiger om dit keer géén advies te geven. In plaats daarvan presenteren wij twee verhalen. Eén van onze alom gewaarde adviseur Hans van der Linde, die voor vaccinatie is. En één van de graag door ons geraadpleegde wetenschapper en epidemioloog Dick Bijl, die zo zijn twijfels heeft en liever nog even afwacht.

Hans van der Linde
Van der Linde zegt, kort samengevat, dat vaccineren beter is. Omdat de bijwerkingen van het geneesmiddel nooit zo erg zijn als de risico’s van corona. Bovendien is vaccineren nodig om de samenleving overeind te houden. Lees meer

Dick Bijl
Dick Bijl, die in de wetenschap zijn sporen verdiend heeft, trekt liever de handrem aan. Hij twijfelt. Vooral betwijfelt hij de juistheid van de beweringen van de farmaceuten. Hij gelooft niet dat het medicijn zo goed werkt als gepretendeerd. Hij wil eerst onafhankelijk onderzoek, want tot nog toe moeten we afgaan op wat de farmaceutische industrie beweert. Onafhankelijk onderzoek naar de (bij)werking van de vaccins is er nog niet.  Lees meer

Poll
Op onze site kunt u beide standpunten lezen. De keus is aan u. Uit onze poll op www.hartpatiënten.nl blijkt dat de meeste mensen die gestemd hebben, zich laten vaccineren. Bij een tussen stand van bijna 4300 deelnemers stemden ruim 2800 mensen op ja, ik laat me vaccineren. Iets meer dan 400 weten zeker van niet, en ruim 1000 mensen weten het nog niet. Dat betekent dat zo’n twee op drie mensen zich laten vaccineren. Minder dan 10 procent zegt van niet, de rest, iets minder dan een kwart, twijfelt.

Samenvattend:
65 % laat zich vaccineren
25 % twijfelt
10 % niet

ICD drager? iPhone 12 niet in je borstzak

Geschreven door

Als je hartpatiënt bent en een ICD (Implanteerbare Cardioverter Defibrillator) draagt, kun je maar beter een iPhone 12 uit je buurt houden. Daarvoor waarschuwt Apple op haar site. De ICD’s kunnen namelijk verstoord raken door de magneten die in de iPhone 12 verwerkt zijn. Mirjam (39) draagt een ICD, zij moet bij meerdere apparaten opletten.

De nieuwe iPhone en de daarbij behorende accessoires die draadloos opgeladen kunnen worden, bevatten magneten die de werking van een interne defibrillator kunnen verstoren. Dat geldt voor meerdere apparaten weet Mirjam Hoekjen, ze draagt al zeven jaar een ICD. “Als je een magneet op je ICD plaatst, dan geeft hij automatisch een alarmsignaal af. Dat is een beschermingsmechanisme”, zegt ze tegen EditieNL.

Lees verder op www.rtlnieuws.nl

Hans van der Linde pleit voor coronavaccin

Geschreven door

Huisarts Hans van der Linde uit Capelle aan de IJssel strijdt al 25 jaar tegen de griepspuit. Omdat je daar niks aan hebt, en de bijwerkingen vaak niet mals zijn. Juist deze verklaarde tegenstander van griepvaccinatie breekt nu een lans voor het laten inenten tegen het coronavirus.

Kort samengevat: de mogelijke bijwerkingen van het coronavaccin zijn veel minder erg dan de risico’s die je loopt door het coronavirus. “Niet vaccineren levert dagelijks zo’n honderd doden op”, weet Van der Linde. Met name mensen met een hartritmestoornis, mensen met diabetes en mensen met COPD behoren tot de grote risicogroepen, aldus Van der Linde. Ook reumapatiënten lopen mogelijk een verhoogd risico, voegt hij daaraan toe.

Hartpatiënten

Hartpatiënten lopen risico’s afhankelijk van de soort hartafwijking. “Die kan van grote of minder grote invloed zijn op de pompfunctie. Bij atriumfibrillatie is dat van grote invloed op de pompfunctie  en eigenlijk bij alle hartritmestoornissen. Maar ook natuurlijk bij cardiomyopathie en hartfalen. Een verminderde pompfunctie verergert vaak met dodelijke afloop de gevolgen van verminderde longfunctie, zoals bij longontsteking. Hartpatiënten zijn dus als totaal een hoog risicogroep bij Covid-19-infectie. De hoogte van het risico wordt bepaald door de aard van de hartafwijking. Vaccineren dus!”, aldus Van der Linde.

Van der Linde weet waar hij over spreekt. Hij heeft zelf last van hartritmestoornissen. “Corona leidt tot zuurstofnood”, legt hij uit. “Bij atriumfibrilleren (hartritmestoornissen) wordt de opgenomen zuurstof sowieso al niet goed rondgepompt. Als je corona hebt kunnen de longen minder zuurstof toevoeren, en dat verergert dit probleem.”

Twee keer enten

Na de eerste enting moeten mensen drie weken later weer gevaccineerd worden. Dat blijkt onder meer door eigen onderzoek van geneesmiddelenfabrikant Pfizer. Na de eerste prik ben je volgens intensivist Diederik Gommers van het Erasmus MC in Rotterdam drie weken niet beschermd. Na drie weken volgt de tweede prik, en dan duurt het volgens Gommers nog een week voor je beschermd bent. Dan pas dus, en niet eerder. Dat wil zeggen dat je een maand na de eerste prik pas beschermd bent, vooropgesteld dat na drie weken een tweede enting volgt.

“Na die eerste enting ben je volgens de laatste inzichten een beetje beschermd”, zegt Van der Linde. “Dan praat je over 10 tot 15 procent bescherming. Dus ook na de eerste inenting moet je nog steeds hartstikke voorzichtig zijn!”

Uitstellen tweede enting niet verstandig

Wat je ziet is dat sommige landen de tweede enting naar achteren willen schuiven. Zo wil het Verenigd Koninkrijk vooral door met de eerste enting, zeker nadat in Londen begin januari de noodtoestand werd uitgeroepen en er één of twintig mensen besmet waren. De ziekenhuizen konden het niet meer aan. Dan maar dóór enten, en de tweede enting uitstellen. Niet slim, vindt Van der Linde. Je weet immers niet wat daarvan het gevolg is. Slaat die tweede enting na zo lang uitstel nog wel aan? Moet je dan niet weer van voren af aan beginnen?

“Met dit beleid loop je een risico”, zegt Van der Linde. “Misschien werkt de tweede enting na twee of drie maanden ook. Maar dat weet je niet. Je ziet dat sommige regeringen haast hebben en die gok dan wel willen wagen. Het Verenigd Koninkrijk maakt een inschatting op basis van eigen ervaringen, maar wat zijn die ervaringen? Je weet het niet. Je neemt zodoende een risico.”

Vaccin werkt ook bij nieuwe varianten virus

Dan is er nog de angst voor nieuwe varianten, zoals die uit Engeland en Zuid-Afrika, die begin dit jaar opdoken. “Ook bij deze varianten is het vaccin onverminderd werkzaam”, zegt Van der Linde. Hij erkent dat het ultieme bewijs daarvoor nog niet geleverd is. “Maar het is aannemelijk”, benadruk hij. “Bewijsvoering is er wanneer je twee groepen met elkaar kunt vergelijken, en de ene groep het nieuwe medicijn krijgt, de ander een placebo. Dat noemen we de hoogste graad van bewijsvoering. Maar zo’n uitgebreid onderzoek is niet altijd mogelijk of ethisch. Dan moet je keuzes maken, en uitgaan van wat het meest aannemelijk is.”

‘Gezondheidsraad moet worden opgedoekt’

Als iets Van der Linde stoort is het wel het zigzagbeleid van de overheid. Hij vindt dat de gezondheidsraad daaraan mede debet is. “Die gezondheidsraad zou opgeheven moeten worden”, vindt Van der Linde. “Die heeft de afgelopen jaren zoveel adviezen gegeven die niet bleken te kloppen. Ook nu weer. De raad tettert overal rond dat de ouderen in de verpleeghuizen als eerste gevaccineerd moeten worden. En dat zijn er heel veel! Ze zouden die raad echt moeten opdoeken. Ik vind dat heel erg. We hebben al mensen als Gommers die adviezen geven, IC-specialisten, ziekenhuizen, specialistenverenigingen, die geven verstandige adviezen. Je moest eens weten hoeveel mensen gestorven zijn in de ziekenhuizen, ook artsen en specialisten! En dan tettert die gezondheidsraad er doorheen. Ze moeten hun mond houden!” Van der Linde vindt dat juist ook huisartsen ook met voorrang gevaccineerd moeten worden.

Huisartsen komen om in het werk

Huisartsen hebben het zwaarder te verduren dan tijdens de eerste coronagolf, weet Van der Linde. “We zijn enorm lang bezig met coronapatiënten en hun familie. In onze huisartsenpraktijk hebben we zes of zeven patiënten van meer dan 90 jaar. Met hen ben je dagelijks anderhalf uur bezig. Wij hebben in onze praktijk zo’n 7000 patiënten. Dagelijks ontvangen we zo’n 70 berichten van onder meer labs en specialisten. Gisteren werden zeven patiënten positief getest. De meesten werden bij de GGD getest en krijgen daar hun instructies. Maar we hebben er ook een paar zelf positief getest. Wat dan? Dan ben je veel tijd aan de familie, die willen een uitgebreid verhaal. We hebben nu de afspraak gemaakt dat er nog maar één familielid met ons mag praten, anders zijn we er te veel tijd aan kwijt. Tel daarbij op dat je elke dag langs moet bij een corona patiënt. Daarom zouden we ook met voorrang gevaccineerd moeten worden: we hebben heel veel omgang met coronapatiënten.“

Meer ouderen thuis verpleegd

“Tijdens de eerste golf hadden we relatief weinig te doen. Veel zorg viel af. Met deze piek zie je veel oude mensen van boven de 80. Naar mijn gevoel wordt met hen nu anders omgegaan. Men is meer geneigd om deze mensen bij ziekte thuis te houden, vanwege onder meer het feit dat het risico op infecties in het ziekenhuis groter is en zij bedden bezet houden. Alleen al in onze praktijk hebben we tussen de 10 en 12 patiënten met zuurstof thuis. Het grote verschil van toen en nu is dus dat meer mensen thuis liggen. Dat betekent extra werk voor ons: elke twee dagen bloed prikken, de zoon belt dagelijks, noem maar op.”

 

Vaccinatie perikelen

Geschreven door

Nog nooit was het voor ons zo moeilijk als nu. De hele wereld staat op zijn kop. Corona maakte veel slachtoffers. Althans dat is het beeld dat wij hebben en dat ons constant voor ogen gehouden wordt.

Als belangenvereniging voor hartpatiënten timmeren wij al ruim 50 jaar aan de weg. Volstrekt objectief en onafhankelijk. Wij vormen onze eigen mening en publiceren vaak artikelen waar de media, om welke reden dan ook, geen aandacht aan besteden.

Denk daarbij aan medicijnen. Nieuwe behandelingen. Bijwerkingen. Steeds weer stellen wij ons de vraag: is dit bewezen veilig en bewezen effectief? En natuurlijk ook of het meerwaarde heeft. Maar wij waken ook over regels die de overheid stelt aan behandelingen. In onze ogen is de waarde van een leven niet in geld uit te drukken, terwijl men dat vaak wel doet.

Jarenlang bevochten wij de lange wachtlijsten. Mensen overleden onnodig omdat ze niet tijdig geholpen konden worden. Wij voerden rechtszaken omdat behandelingen werden uitgesteld. Altijd werden argumenten door de overheid gebruikt dat er te weinig geld was. Meer IC-bedden? No way. Daar hebben we het geld niet voor. De kosten van de gezondheidszorg zijn niet meer op te brengen. Daar moeten we paal en perk aan stellen. Men bedacht een vreselijk ingewikkeld budgetteringssysteem. Daarachter konden verzekeraars en zorgverleners zich verschuilen. En de hartpatiënt? Die had het nakijken. Wij durven gerust te stellen dat op die manier vele levens onnodig verloren zijn gegaan. Puur vanwege prioriteiten en omdat het geld er niet zou zijn.

Maar nu terug naar corona. Het blijkt dat geld geen probleem is. Inmiddels heeft onze overheid al meer dan 60 miljard moeten uitgegeven. Dat is een gigantische bedrag. Dat men zo ruimhartig te werk gaat verdient zeker complimenten. Want er zijn ook landen die dat niet doen. Of misschien niet kunnen. Wat is waar?

Wij weten het op dit moment niet. Bijna mijn heel leven lang ben ik aan Hartpatiënten Nederland verbonden. Met hart en ziel. In de loop der jaren heb ik vooral geleerd om mij geen zand in de ogen te laten strooien. En op die manier werken wij vanuit de mooiste patiëntenvereniging van Nederland.

Ik wil met alle plezier alle deskundigen in Nederland geloven. We kunnen de radio of tv niet aanzetten en we horen de lofzang over de komst van de vaccins. Maar is dit wel terecht? Is dit de waarheid? Uit onderzoek blijkt dat veel hartpatiënten zich ernstig zorgen maken. Niet alleen om corona. Maar ook om het vaccin. Is het immers bewezen betrouwbaar? Is het bewezen effectief? Hoe werkt het uit op kransslagaderafwijkingen? Op ritmestoornissen? Op hartfalen? Wat doet het vaccin samen met medicijnen die ik slik? Allemaal relevante vragen waar geen antwoord op te geven is. Het is immers niet onderzocht. Dat kan ook niet. Daarvoor hebben we zogezegd de tijd niet. Er is druk op de ketel. De wereld staat zo ongeveer in brand. De twijfel bij velen en alle vragen zijn volstrekt gerechtvaardigd.

Wij hebben geleerd dat zodra ‘farma’ zegt dat iets veilig is, wij meer dan voldoende redenen hebben om te gaan nadenken. Wij leggen ons oor te luister en wikken en wegen. We volgen patiënten en hun verhalen. Bij de coronavaccins komt bovendien nog eens het extra feit dat farma financieel niet aansprakelijk is voor eventuele onvoorziene gevolgen terwijl deze sector bol staat van miljoenen schadeclaims over misleiding.

Bedenk daarbij dat artsen wereldwijd wijzen op de gevaren van deze snel ontwikkelde, nieuwe technologie vaccins, en u begrijpt dat het voor ons heel moeilijk is om een mening te vormen over de veiligheid van de vaccins. Uiteraard stellen wij alles in het werk om u zo goed mogelijk te informeren, zodat u een eigen weloverwogen keuze kunt maken. Wordt vervolgd.

Cholesterol: is lager beter?

Geschreven door

Hoe sterk is het bewijs dat cholesterol een risicofactor is voor hart- en vaatziekten en zorgt voor hogere sterftekansen? Met een nieuw boek geeft onderzoeksjournalist Daan de Wit een slepende discussie een nieuwe impuls.

”De cholesterolmythe”, luidt de veelzeggende titel van De Wits boek. Daarin betoogt hij dat honderden goed uitgevoerde wetenschappelijke onderzoeken concluderen dat het niet zinvol is het cholesterol te verlagen om zo het risico op hart- en vaatziekten te voorkomen. Toch slikken massa’s mensen met dat doel statines; alleen in Nederland en België ruim 3,5 miljoen. Over het nut ervan bestaan steeds meer twijfels. Zeker omdat de eventuele voordelen, het verlagen van het cholesterol, niet opwegen tegen de nadelen ervan. Daarbij gaat het vooral om bijwerkingen, zoals spierpijn.

Lees het interview van het Reformatorisch Dagblad en Daan de Wit hier volledig.

Vaccineren; ja of nee?

Geschreven door

Nogal wat mensen worstelen met de vraag of ze zich wel of niet zullen laten vaccineren tegen het coronavirus. Hoewel een meerderheid hoe dan ook een prik gaat halen, bestaat er voor de nodige mensen toch nog heel wat twijfel. Zeker voor hartpatiënten! Om die reden publiceert Hartpatiënten Nederland volgende week twee interviews.

Geen advies

Hartpatiënten Nederland geeft geen advies. Ieder kan voor zichzelf beslissen of inenten zinvol en belangrijk is. Veel mensen hopen door de prik te voorkomen dat ze ziek worden. Logisch, want hartpatiënten vormen een risicogroep. Toch zijn er ook mensen die zich niet laten inenten. Meestal uit vrees voor de mogelijke gevolgen. Over de bijwerkingen is immers nog maar heel weinig bekend. En in het verleden zijn er met bepaalde vaccins heel slechte ervaringen opgedaan qua bijwerkingen.

Poll

Hartpatiënten Nederland heeft haar Nationale HartMonitor ingezet op www.hartpatienten.nl en onderzoekt daarmee de vaccinatiebereidheid onder hartpatiënten. Bezoekers kunnen via een poll aangeven: wel of niet vaccineren. Inmiddels hebben al 1000 mensen laten weten wat ze gaan doen. Het blijkt dat 64 procent voornemens is zich zeker te laten vaccineren. Dat zijn er bijna twee van de drie. 26 procent twijfelt en tien procent wil absoluut geen prik. Eigenlijk kun je stellen dat twee op drie de inenting wil, en één op drie staat er vooralsnog niet achter.

Voor of tegen?

Nogmaals: wij geven geen advies, het is ieders eigen keuze. Volgende week komen we met een achtergrondverhaal, waarin voor- en een tegenstanders aan het woord komen. Hiermee hopen wij een bijdrage te leveren zodat ieder voor zich wellicht een eigen keuze kan maken.

Vul de poll in!
We roepen iedereen op de poll in te vullen. Dat is belangrijk om een indruk te krijgen. We delen deze uitslag met het RIVM en het ministerie van Volksgezondheid.

Noodkreet: onvoldoende capaciteit hartchirurgische zorg

Geschreven door

Het is in Nederland op dit moment niet meer mogelijk om de hartchirurgische zorg te leveren waarvan we in ons land vinden dat die noodzakelijk is. Het grootste probleem ondervindt op dit moment de urgente planbare hartchirurgische zorg. Bij uitblijven van maatregelen om meer ruimte te creëren voor hartchirurgische zorg zal dit consequenties hebben voor patiënten. Dit betekent een toename van sterfte door niet of te laat verrichten van operaties en verlies van levensverwachting en kwaliteit van leven.

Het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Thoraxchirurgie (NVT) maakt zich grote zorgen over dit tekort aan capaciteit voor hartchirurgische zorg tijdens de huidige COVID-pandemie en pleit voor een betere spreiding van IC-bedden. Zij uitten hun zorgen in een brief aan o.a. Tamara Ark, de minister voor Medische Zorg en Sport. Ook wij ondersteunen deze noodkreet, en vragen de overheid om extra IC-bedden beschikbaar te stellen voor hartoperaties.

Het is de bedoeling dat de niet-urgente planbare zorg, dus de zorg die binnen 6 weken geleverd zou moeten worden, in Nederland grotendeels doorgang vindt. Maar dit geldt momenteel niet voor de hartchirurgie. Voorzitter Nederlandse Vereniging voor Thoraxchirurgie Jerry Braun: ‘Het zou helpen als de IC-zorg voor COVID-19 patiënten landelijk beter gespreid wordt, zodat IC-bedden voor postoperatieve opvang van hartchirurgische patiënten worden gecreëerd in die ziekenhuizen.’

Andere verdeelsleutel spreiding IC-patiënten
Naar aanleiding van het tekort aan IC-capaciteit heeft op vrijdag een overleg plaatsgevonden tussen het bestuur van de NVT en alle afdelingshoofden van CTC centra. De vereniging heeft bovenstaande knelpunten, maar ook de oplossingsrichting, inmiddels doorgegeven aan de Minister voor Medische Zorg en Sport, aan de IGJ en aan het LCPS en hoopt op een spoedige reactie. Jerry Braun: ‘De landelijke spreiding van de Covid-gerelateerde IC-zorg houdt geen rekening met de specifieke zorgtaken van ziekenhuizen. Er zijn in Nederland 16 centra waar hartchirurgie wordt verricht. Om de zorg zoals boven beschreven weer mogelijk te maken zou bij de spreiding van Covid-gerelateerde IC-zorg voor deze 16 centra een andere verdeelsleutel gehanteerd moeten worden. Daar komt bij dat in deze centra vaak nog andere tertiaire zorg geleverd wordt, zoals complexe traumatologie en transplantaties, waarvoor ook een extra IC-behoefte is.’

De cijfers zijn alarmerend
Op dit moment worden in alle 16 centra vrijwel alleen patiënten geopereerd voor acute en hoogurgente zorg die binnen respectievelijk 24 uur en 1 week geleverd moet worden. Zelfs bij patiënten die binnen een week een operatie nodig hebben worden op meerdere plaatsen in Nederland ingrepen herhaaldelijk uitgesteld door het gebrek aan IC-capaciteit. Het grootste probleem speelt zich echter af in de categorie voor noodzakelijke of urgente niet-kritieke zorg. Deze operaties worden nu vrijwel niet verricht, waardoor de gestelde termijn van 4 tot 6 weken niet gehaald wordt. Op jaarbasis zijn in Nederland nu (week 50) bijna 1900 hartoperaties minder verricht in vergelijking met het jaar 2019. Dat betekent 12% minder op het totaal aantal hartoperaties bij volwassenen. Dat lijkt in eerste instantie wellicht niet eens zo veel. Waar het echter om gaat is dat we deze 1900 patiënten nooit meer zullen opereren, ook niet als in de toekomst Covid een beheersbaar probleem zal zijn. Daarvoor is namelijk in ons land geen capaciteit. De NVT adviseert haar leden om voor dit probleem lokaal aandacht te blijven vragen bij de Raad van Bestuur van de ziekenhuizen.

 

Visie Hartpatiënten Nederland 

Hartpatiënten Nederland ondersteunt deze noodkreet van de Nederlandse Vereniging voor Thoraxchirurgie (NVT), en houdt de wachttijden nauwlettend in de gaten. Ook vraagt HPNL de overheid om extra IC-bedden beschikbaar te stellen in hartchirurgische centra, voor hartoperaties.

Hartfalenverpleegkundige Christel: “Je hebt niet altijd door hoe ziek iemand is”

Geschreven door

Hartfalenverpleegkundige Christel Pansters doet een boekje open over wat er bij haar patiënten speelt als ze bij haar terechtkomen. Want: te maken krijgen met hartfalen is moeilijk, en veel patiënten weten in eerste instantie niet hoe ze daar mee om moeten gaan.

Hartfalen is een pompprobleem van het hart. Het is geregeld lastig aan mensen uit te leggen, merkt Christel. De eerste reactie is vaak: gelukkig, ik heb geen kanker. “Mensen denken snel dat het niet zo erg is als ze het aan het hart hebben. Toch is het een ernstige aandoening waar een gedegen behandeling voor nodig is. De pompfunctie moet, mede door medicijnen, verbeterd worden. Maar medicijnen zijn niet goed, zeggen mensen dan tegen me. Dat is niet per se waar: ze kunnen juist ondersteunen en de pompfunctie verbeteren. Dat is lastig uit te leggen. Soms komt hier een bonk van een kerel langs en snapt zijn vrouw dan ook niet dat hij geen fut heeft voor een stukje fietsen of wandelen. Dat zie je echter ook niet aan de buitenkant. Voor de omgeving maakt dat het soms onbegrijpelijk, waardoor begrip en ondersteuning nog weleens ontbreken. Je hebt niet altijd door hoe ziek iemand is. Het is dan ook best moeilijk duidelijk te maken, zeker als iemand jong is en er gezond uitziet.”

Medicatie en inspanning

Van patiënten krijgt Christel veel vragen omtrent medicatie. Patiënten vragen zich af of de hoeveelheid medicatie die ze krijgen wel goed is, of dat bepaalde klachten, zoals jeuk op de rug, door medicatie kunnen komen. “Mensen worden er soms niet goed van als ze zien wat voor bijwerkingen medicatie kan hebben. Dan vragen ze aan mij wanneer ze ermee kunnen stoppen. Het is daarom belangrijk dat medicatie wordt uitgelegd en dat bijwerkingen worden nagekeken per medicijn. Ik verwijs hiervoor ook weleens naar de apotheker.” Naast medicatie komen vragen over inspanning ook geregeld aan bod. “Patiënten vragen zich af of ze mogen fietsen, in de tuin mogen werken of hun muziekinstrument mogen bespelen. Of daar grenzen aan zitten. Al deze dingen mogen, maar dan zonder de grenzen op te zoeken. Stop tijdig.”

Kwaliteit van leven

Leefregels en de kwaliteit van leven zijn tevens een issue. “Ik krijg altijd veel vragen met betrekking tot de leefregels bij hartfalen. Zout- en vochtbeperking bijvoorbeeld. Dan vragen mensen zich af: ‘Als ik één keer per week goed op stap ga en de rest van de week mijn vochtbeperking toepas, dan kan dat toch geen kwaad?’. Of ze nemen absoluut geen zout, maar wel een cup-a-soup als ze zich flauw voelen. Dan vragen ze zich af of dat prima is. Op zo’n moment maak ik opnieuw de zin van de leefregels duidelijk. Iedereen maakt daarin uiteraard zijn eigen keuze, maar dan moet je wel accepteren dat dit nadelig kan werken op hartfalen en je klachten kunt krijgen.”

Daarmee hangen vragen over de kwaliteit van leven samen. De patiënt vraagt zich bijvoorbeeld af of hij zijn huis moet verkopen, of nog jaren te gaan heeft. Of de vraag is of hij zich beter gaat voelen dan nu, of dat dit het is. “Op dit soort vragen antwoorden we dat we proberen om de medicatie zo goed mogelijk op de persoon af te stemmen, in de hoop dat de kwaliteit van leven daarmee beter wordt. Toch kunnen we niks garanderen. Indien de patiënt maximaal ingesteld is op medicatie en er geen andere medische opties meer zijn, is het soms accepteren dat de situatie is zoals ‘ie nu is.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Medicijnen worden ons met leugens door de strot geduwd

Geschreven door

Medicijngebruik is doodsoorzaak nummer drie, na hart- en vaatziekten en kanker. Wereldwijd. Die stellige overtuiging is Dick Bijl toegedaan, oud-huisarts en epidemioloog, en fel criticus van de handelwijze van de farmaceutische industrie. Simpel gezegd: de dokter schrijft ons een medicijn voor. Vaak werkt die pil of spuit niet of nauwelijks. Maar de bijwerkingen zijn er niet minder om. Soms zijn die bijwerkingen dodelijk. Soms? Nee. Vaak. Om die reden is medicijngebruik doodsoorzaak nummer drie, zo betoogt Bijl.

Je zou dus eigenlijk altijd aan de dokter moeten vragen: wat zijn de bijwerkingen van het medicijn dat u me voorschrijft? Dan blijkt die dokter dat vaak niet te weten! Want de dokter doet geen onderzoek naar de werking van medicijnen. Hij laat zich “voorlichten” door het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) en door de farmaceutische industrie. En daar zit ‘m het probleem: die voorlichting deugt in veel gevallen niet. Achter kleurrijke voorlichtingsfolders met wollig en juichend taalgebruik die bij de dokter op de mat vallen, gaat een manco verborgen: er staat niet in wat de cijfers zijn van onderzoeken naar een medicijn. En die cijfers weerspreken in de meeste gevallen de juichende conclusies in de folders en brochures over een aangeprezen medicijn, dat de dokter onder ogen komt. De dokter weet dus vaak van niets. Wij zullen als patiënt zelf alert moeten zijn, helaas. En ons er goed van doordringen dat de bewerkingen vaak komen, het beloofde nuttige effect vaak niet.

Bezint eer ge slikt!

Dat blijkt uit gesprekken die de redactie van dit magazine voerde met Dick Bijl, gespecialiseerd in het onderzoeken van wetenschappelijk onderzoek naar medicijnen; en met huisarts Hans van der Linde, gespecialiseerd in het kritisch bestuderen van wetenschappelijk onderzoek naar met name cholesterolverlagers. Hun boodschap: Bezint alvorens ge slikt!

“Artsen hebben geen tijd om gespecialiseerde wetenschappelijke literatuur over medicijnen te bestuderen. Ze baseren zich op de richtlijnen van het NHG. Dat genootschap interpreteert onderzoeken, maar is daarin niet kritisch”, aldus Van der Linde. “Vroeger zaten in het bestuur van het NHG jongens die je niet zomaar de hoek in kon blazen. Nu zitten er mensen in die uitsluitend op de zaak passen, maar geen jongens die op kunnen tegen de farmaceutische industrie.”

Huisartsen baseren zich dus op wat het NHG adviseert, maar ook op wat collega’s vertellen en op marketing door de industrie. Dat wat ze daaruit onthouden of belangrijk vinden, schrijven ze de patiënt voor. Niet in ons belang, deze gang van zaken!

Onvoldoende onderwijs

Specialisten hebben weliswaar meer tijd om de vakliteratuur bij te houden, maar beperken zich vaak tot wat Bijl “koppensnellen” noemt, dus het lezen van de kop en de conclusies van een artikel, aldus Van der Linde en Bijl. “Ze bekijken niet hoe een studie is opgezet en uitgevoerd, en missen daardoor de essentie. Met koppensnellen slaag je er niet in patiënten goed te informeren.” Bijl voegt hieraan toe: “Ik vind het verontrustend dat je artsen blijkbaar heel makkelijk iets wijs kunt maken. Ze hebben onvoldoende onderwijs gehad om dit te kunnen beoordelen.” En, gaat hij verder, “ik vind dat een arts de plicht heeft zich goed te informeren. Als patiënt zou ik die garantie willen hebben”, zegt Bijl. Maar volgens Bijl is de praktijk dus anders. Desastreus, kortom.

Softenon

“Wanneer je als patiënt het gevoel hebt dat je arts geen open kaart speelt, is het absoluut noodzakelijk om dat bespreekbaar te krijgen”, zegt Dick Bijl. “Zeker nu de eisen voor het toelaten van medicijnen minder streng worden. Patiënten worden eerder als proefkonijn gebruikt. We hadden in de jaren ’60 de softenon-affaire. Door dat medicijn kregen veel zwangere vrouwen mismaakte baby’s. Toen schrok iedereen daar zo van, dat de toelatingseisen werden aangescherpt. Maar de laatste jaren worden de teugels gevierd. Je ziet ook steeds meer drama’s door medicijngebruik, waarbij 100.000-en mensen om het leven zijn gekomen.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Belangrijke oorzaak hoge bloeddruk ontdekt

Geschreven door

Een internationaal team van wetenschappers heeft een van de oorzaken van primaire hypertensie of hoge bloeddruk ontdekt. Bovendien ontdekte het team, onder leiding van onderzoekers van de Universiteit Maastricht/Maastricht UMC+, dat deze oorzaak behandeld kan worden met reeds geregistreerde geneesmiddelen die nu voor andere aandoeningen worden gebruikt. Voor hoge bloeddruk was tot nu toe slechts symptoombestrijding mogelijk, omdat het mechanisme dat primaire hypertensie (95 procent van alle gevallen) veroorzaakt, onbekend is. De resultaten zijn bekend gemaakt in het wetenschappelijk tijdschrift PLOS Biology.

Hypertensie

Hoge bloeddruk verhoogt het risico op een hartinfarct, beroerte of hartfalen. Daarmee is hypertensie een van de belangrijkste oorzaken van sterfte of blijvend letsel in de wereld. Maar in 95 procent van alle gevallen is het moleculaire mechanisme dat hypertensie veroorzaakt niet bekend. Als gevolg hiervan worden patiënten vaak behandeld met medicijnen die de bloedvaten wijder openzetten en zo alleen de symptomen van hoge bloeddruk bestrijden, maar de oorzaak onbehandeld laten. De meeste patiënten blijven daarom kampen met de langetermijngevolgen van hypertensie, zoals hartaanvallen of beroertes. Daarentegen kan de oorzaak van hoge bloeddruk die de Maastrichtse wetenschappers nu hebben gevonden, behandeld worden met bestaande en al geregistreerde geneesmiddelen. “Met steun van de European Society of Hypertension hebben we een geweldig team van klinische onderzoekers samengesteld. Op dit moment wachten we op de definitieve goedkeuring van de financiering om de internationale HYPERNET-studie uit te voeren, waarmee we de doeltreffendheid van onze behandeling willen testen”, aldus prof. dr. Harald Schmidt, hoogleraar Farmacologie aan de Universiteit Maastricht.

Zuurstofradicalen

Wetenschappers vermoedden al langer dat hypertensie het gevolg is van zuurstofradicalen in de wanden van bloedvaten, die de beschermende, maar zeer gevoelige zogenaamde cGMP-signaalroute verstoren. Normaal gesproken helpt deze signaalroute om vernauwing van de slagaders en trombosevorming te voorkomen. Het onderzoeksteam gebruikte big data om het Nox5-eiwit te identificeren als de belangrijkste bron van deze zuurstofradicalen. Bij een groep patiënten met hoge bloeddruk ontdekten de onderzoekers inderdaad hogere niveaus van Nox5. Dit eiwit is specifiek voor mensen en wordt niet aangetroffen bij proefdieren zoals muizen of ratten. Maar toen de wetenschappers muizen genetisch zo manipuleerden dat ze wél het menselijke Nox5-eiwit konden bevatten, ontwikkelden deze dieren bij veroudering ook ernstige hypertensie en een verminderde bloedvatfunctie. Dat gebeurde omdat het eiwit bij de muizen eveneens de cGMP-signalering verstoorde. De interactie van het Nox5-eiwit en de cGMP-signaleringsroute is daarmee dus het eerste oorzakelijke mechanisme van primaire hypertensie dat bij mensen is geïdentificeerd. “Het is fascinerend om te zien hoe de systeemgeneeskunde de oorsprong kan ontrafelen van ziekten die we voorheen alleen konden karakteriseren op basis van symptomen, zoals primaire hypertensie”, zegt prof. dr. Martin Paul, voorzitter van de Universiteit Maastricht en gekend expert op het gebied van hypertensie. “Ik ben ook blij dat deze publicatie een prachtig voorbeeld is van team science, waarin gerenommeerde wetenschappers van over de hele wereld samenkomen onder leiding van professor Schmidt en zijn Maastrichtse onderzoeksgroep.”

Bron: Universiteit Maastricht