Hamburgers dodelijker dan sigaret?

Geschreven door

Snel een hamburgertje scoren mag bij veel jongeren dan wel populair zijn, erg gezond eten is dat niet. Sterker nog: junkfood in zijn algemeenheid is volgens een publicatie in het AD zelfs dodelijker dan het roken van sigaretten.
Hamburgers en ander junkfood maken volgens een grootschalig onderzoek, waarnaar het AD verwijst, elf miljoen doden per jaar. Om precies te zijn zouden volgens de krant in 2017 maar liefst 10,7 miljoen mensen gestorven zijn als gevolg van het naar binnen proppen van junkfood en andere ongezonde voeding. Ter vergelijking: in 2017 stierven acht miljoen mensen aan de gevolgen van roken.
De studie bracht eetgewoonten in 195 landen voor het voetlicht. Niet iets om vrolijk van te worden. Gezond eten doen we onvoldoende. We laten groenten, fruit, volle granen en noten liggen om snel bij junkfoodtempels naar binnen te glippen of de boodschappenwagen vol te laten met eten dat hartstikke ongezond is. We zijn verslingerd aan suiker, verzadigd vet, brood en bewerkt vlees.
Junkfood behoort tot de top tien van doodsoorzaken: een op vijf sterfgevallen wereldwijd komt door het eten van junkfood, schrijft het AD. Neem maar van ons aan: junkfood maakt dat je aderen dicht slibben, en dat is echt niet iets, dat je wilt!

 

Voor meer artikelen klik hier

Olijfolie goed voor bloedvaten

Geschreven door

Een mediterraan dieet met veel geraffineerde olijfolie van een eerste persing kan vasculaire complicaties met meer dan 30 procent doen afnemen. Olijfolie is goed voor een juiste cholesterolbalans in het bloed en daarmee goed voor de bloedvaten. Dat blijkt althans uit de Predimed Study, een wereldwijd onderzoek over de relatie tussen gezondheid en voeding.
De prestigieuze Bloomberg Healthiest Country Index noemt Spanje als gezondste land ter wereld wat betreft voeding. Die conclusie is gebaseerd op onderzoek van statistieken van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO en de Wereldbank.
In Spanje is olijfolie de belangrijkste vorm van vet in het mediterrane dieet. Dat zou bijdrage aan de relatief goede gezondheid van de Spanjaarden. Spanje overtroeft daarmee zelfs Italië. Zoals bekend zijn eetgewoonten heel belangrijk wat betreft onze gezondheid. Met trots laat non-profitorganisatie Olive Oil from Spain Interprofessional dan ook weten dat olijfolie en het mediterrane menu het geheim zijn van een gezond dieet.

 

Voor meer artikelen klik hier

Hans Kazàn: als de prut uit de slangetjes is, kun je weer even mee

Geschreven door

Voor goochelaar en tv-presentator Hans Kazàn (65) is werken een hobby. Na een hartaanval in 2011 ging hij daar volop mee door. In de oude auto waren wat slangetjes vervangen en klaar, aldus nuchtere Hans. Een jaartje terug gooide hij wel zijn dieet om. In zijn blokhut in de Spaanse bergen vertelt hij waarom.

Wat gebeurde er in 2011 precies?

Ik reed ’s ochtends vanuit Amsterdam op de snelweg. Plots stonden de zweetdruppels op mijn hoofd en voelde ik druk op mijn borst. Zulke symptomen waren totaal nieuw voor me, maar ik wist wel dat het niet verantwoord was om zelf een ziekenhuis te zoeken. Langs de weg heb ik gebeld bij zo’n paal. In het ziekenhuis werd ik gedotterd en kreeg ik twee stents. Een bloedprop in twee aderen had de bloedtoevoer belemmerd. Na twee dagen op de intensive care voelde ik me redelijk oké en had om mijn telefoon en agenda gevraagd zodat ik kon doorwerken. De dokter riep dat ik rust moest houden, maar werken is mijn hobby en juist goed voor mij. Ik was ook niet extreem moe na het voorval.

Wat voor traject heb je na je ontslag in het ziekenhuis doorlopen?

Ik ben nog één keer naar de controle gegaan. Ik heb op zo’n testfiets gezeten, maar de uitslag van dat onderzoek zegt niks. Mijn hartklachten zijn nooit meer teruggekomen. Natuurlijk is er de gebruikelijke medicatie.

Deed je na de hartaanval iets anders dan voorheen?

Nee, ik ging door als voorheen. Ik moet werken, omdat ik het fijn vind. Natuurlijk is het soms ook zwaar. Optreden is het topje van de ijsberg. Als ik op het podium sta, ben ik relaxed. Je kunt doen wat je wilt. Maar er zit zoveel omheen. Je moet jezelf verkopen, je bent ondernemer. Problemen horen er soms bij. Die zijn wel echt slecht voor je hart. Je kunt ze helaas niet minimaliseren, maar wel proberen er zo relaxed mogelijk mee om te gaan. Dat gaat makkelijker met het ouder worden. Het heeft geen zin je druk te maken. Bepaalde dingen zijn altijd zo geweest. Het schilderijlijstje wisselt door de eeuwen, maar de basis van mensen, de onderlinge verhoudingen, blijven hetzelfde.

De afgelopen twee jaar had je wel opnieuw gezondheidsklachten.

Ja, ik was steeds zo ziek en moest overgeven voor ik het podium opging. Geen idee wat er aan de hand was. Uiteindelijk bleek ik diabetes 2 te hebben en heftig ook. Ik had het veel te ver laten komen. Ik kreeg pilletjes, Trulicity en insuline. Dat hielp, medisch gezien dan. De bloedsuikerwaarden gingen omlaag, maar ik voelde me vreselijk. Ik reageerde anders op dingen en mensen. Ik was een andere Kazàn. Ik haat medicatie. Ik doe er alles aan om dat te verminderen. Toen kwam er een koolhydraten- en suikervrij dieet op mijn pad en dacht meteen: dat gaan we doen. Op eigen houtje. Samen met mijn vrouw Wendy. Ja, ik ben wel eigenwijs. We kochten ook het boek over het Pioppi-dieet. De manier van eten is totaal anders, het is even wennen, er zijn mensen voor en tegen, maar het werkt grandioos voor mij. Na een aantal weken duikelden de bloedsuikerwaarden naar beneden. De insuline staat nu bijna op 0, da’s toch magie?

Ik ben trouwens ook minder gaan roken en sinds kort ben ik helemaal gestopt. Ik zou wel meer moeten bewegen nog. Ik zit achter de computer, stap in de auto. Wendy sleurt me soms wel mee om te gaan lopen.

Kijk je nu anders tegen het leven aan?

Uiteindelijk ben ik dezelfde Hans gebleven. Bij de pakken neerzitten is niets voor mij. We wonen ver van de bewoonde wereld, in het bergachtige achterland tussen Marbella en Málaga. Je hoort wat vogeltjes, er lopen paarden en geiten, het vuurtje brandt. Dan denk ik: wat heb ik een heerlijk leven. Goed, je hebt niet alles in de hand. Zodra je merkt dat veters strikken moeilijker gaat, weet je dat je ouder wordt. Dat is nu eenmaal zo. Maar je moet zo blij mogelijk zijn.

Heb je tips voor andere hartpatiënten?

Je moet vooral relaxed met je ziekte omgaan. Als je je door angst laat leiden, durf je geen stap meer te zetten. Als ik tegen de berg oploop, ben ik snel buiten adem, maar ik heb geen heel beste  conditie. Ik maak me er geen zorgen over. Ik ben een oude auto en er zat wat olieprut in de slangetjes. Nu het probleem verholpen is, kan ik weer even mee. Daar moet je op vertrouwen.\

voor meer artikelen over o.a BNers klik hier

Het Pioppi dieet: goede keuze voor het hart?

Geschreven door

Eind vorig jaar was het ineens een bestseller in Nederland: het Pioppi dieet, een boek van de Britse cardioloog Aseem Malhotra en filmmaker Donal O’Neill. Meer dan 50.000 exemplaren gingen over de toonbank. Veel mensen vallen af door dit dieet, dat ook een levensverlengend effect belooft. Maar er zijn ook geluiden dat het Pioppi dieet ongezond is voor het hart. Is het Pioppi-
dieet wel of geen aanrader?

Pioppi is een piepklein Zuid-Italiaans dorpje, twee uur rijden onder Napels. Het bijzondere eraan is dat de inwoners daar vrijwel allemaal in goede gezondheid een hoge leeftijd bereiken. Over ‘Het geheim van Pioppi’ gaat het boek. Maar de directe aanleiding voor het succes van het boek was het televisieprogramma ‘Dokters van morgen’. Daarin volgden 3 deelnemers het dieet en de leefstijlrichtlijnen uit het boek, met goede effecten op gewicht, middelomtrek, bloeddruk en cholesterol. Ook werden de inwoners van Pioppi gefilmd: charmante oude Italianen die dansten en lachten.

Mediterraan eten

Pioppi is synoniem voor een gezonde leefstijl. Allereerst is er de voeding. De inwoners van Pioppi eten een klassiek mediterraan dieet: veel groenten, fruit, olijfolie, peulvruchten, vis en noten. Dit vullen ze aan met bescheiden hoeveelheden pasta, brood, zuivel en vlees. Van dit dieet is al heel lang bekend dat het gezond is voor hart en bloedvaten. Verder zijn de inwoners van Pioppi tot op hoge leeftijd actief, bijvoorbeeld door te werken in de moestuin en veel te wandelen. Ze eten nauwelijks snacks en tussendoortjes, hebben een rijk sociaal leven en heel weinig stress. Dit zijn allemaal uitstekende voorwaarden om een lang, gezond en gelukkig leven te leiden en dit zijn ook de adviezen die in het boek genoemd worden.

Kritiek

Tot zover is er niets aan de hand. Maar tóch roept het Voedingscentrum dat het Pioppidieet ongezond is. Hoe kan dat? Dat komt omdat de cardioloog Malhotra zijn eigen draai geeft aan het klassieke Mediterrane dieet. Hij is om te beginnen een fervent tegenstander van suiker. Volgens hem is er overtuigend wetenschappelijk bewijs dat suiker niet goed is voor de gezondheid. Veel artsen en diëtisten zijn het hier overigens hartgrondig mee eens. Maar Malhotra gaat nog een stap verder, want hij schrapt ook andere koolhydraten uit het dieet. Dus ook pasta, brood of rijst. Hij zegt dat hij dit doet omdat hij een verbeterde versie van het mediterraan dieet wil bieden, met veel effect op het lichaamsgewicht. Bij mensen die diabetes type 2 hebben of die insulineresistent zijn, kan het beperken van koolhydraten helpen om de bloedsuikers op het juiste peil te krijgen. En koolhydraatarm eten heeft als voordeel dat je er – zeker in het begin – goed van afvalt. Vandaar dat de deelnemers aan het programma ”Dokters van morgen” zo’n goed resultaat boekten. Het Voedingscentrum is niet tegen het schrappen van suiker, maar vindt wel dat je brood, aardappelen en pasta moet blijven eten.

Niet bang voor vet

In het Pioppi-dieet heeft vet een grote rol. Om te beginnen natuurlijk het gezonde onverzadigd vet zoals in olijfolie. Maar Malhotra is ook helemaal niet bang voor verzadigd vet, zoals in vlees, volle zuivel, kokosolie en roomboter. Hier is het Voedingscentrum ook op tegen. Ze vinden dat kokosolie niet thuishoort in een mediterraan dieet, en daar hebben ze wel een punt, want het is echt een vreemde eend in de bijt. Verder hanteert het Voedingscentrum nog steeds de richtlijn van maximaal 10 energieprocent verzadigd vet in de voeding, omdat dit het cholesterolgehalte kan verhogen. Omdat het Pioppidieet arm is aan koolhydraten, stijgt bijna als vanzelf het vetgehalte van de voeding en kom je daarmee boven die 10 procent. Is dat erg? Niet volgens Malhotra: ‘Als je in verhouding vetrijk eet en minder suikers en koolhydraten, verbeteren je bloedvetten‘. En dat is ook de ervaring van veel mensen die koolhydraatbeperkt eten.

21-dagenplan

Op de voorkant van het boek staat dat het ‘een lifestyleplan in 21 dagen’ is. Dat is opvallend, want de mensen in Pioppi eten hun hele leven zo. Juist dat is de reden dat ze zo oud worden. Waarom dan toch die 21 dagen? Malhotra zegt in een interview: ‘Omdat we op die manier mensen willen verleiden om dit dieet eens te proberen. We laten ze zien dat je al met drie weken heel veel effect bereikt met een andere voeding en leefstijl. Kijk maar naar de deelnemers uit het televisieprogramma. En als je eenmaal hebt gemerkt hoe goed je je voelt met het Pioppi-dieet, ga je door. Want natuurlijk is deze leefstijl juist gezond als je het langer volhoudt.’

Wel of niet Pioppi?

Om te beginnen: er is helemaal niks mis met het mediterraan dieet, dus dat kunt u echt met een gerust hart doen. Wilt u daarnaast ook afvallen? Dan is suiker laten staan sowieso een goed idee: geen frisdrank, koekjes, snoep en geen suiker in koffie en thee. Als u snel wilt afvallen of (pre)diabetes heeft, kunt u ook kleinere porties eten van brood, rijst, aardappelen en pasta. Het beste is het om dat te doen in overleg met een diëtist. Qua vet is het raadzaam om te kiezen voor gezond vet uit olijfolie, vette vis en noten. Een beetje roomboter of volle zuivel kan best, maar overdrijf het niet. Zo profiteert u optimaal van het beste van Pioppi!

  • Het Pioppi dieet. Een lifestyleplan in 21 dagen. Aseem Malhotra en Donal O’Neill.
  • Pioppi – het kookboek. Aseem Malhotra, Donal O’Neill en Nora French (verschijnt eind januari 2019)

voor meer artikelen over o.a leefstijl klik hier

Winkelen? Neem je bril mee!

Geschreven door

Hartpatiënt? Last van aderverkalking? Hoge bloeddruk of te hoog cholesterol? Medicijnen helpen niet om de oorzaak aan te pakken. U kunt echter zelf ook veel doen om uw lichaam weer in balans te krijgen. Lees om te beginnen eens de kleine lettertjes op de verpakkingen van de voedingsmiddelen in de winkel! Kunt u die zonder bril niet lezen? Neem dan een bril of desnoods een loep mee!

Huisarts voor integrale geneeskunde Sjaak Mulders (58) uit Swalmen wijst op het boek ‘Wat is nu écht gezond?’ dat hij eind oktober jl. presenteerde. Hij schreef het boek om mensen bewust te maken van wat ze zelf kunnen doen om gezond te blijven of weer gezond(er) te worden. En u kunt meer dan u denkt!

‘Mensen hebben soms last van bijwerkingen van medicijnen’, legt Mulders uit. ‘Maar wat je in de winkel koopt, met op de verpakkingen al die moeilijke onbegrijpelijke woorden – dat geeft op den duur ook bijwerkingen! We moeten leren etiketten te lezen in de winkel. Ziet u namen die u niet kunt uitspreken? Zet het snel terug in het vak! Het gaat dan waarschijnlijk om toevoegingen die het lichaam moet opruimen. Als u uw lichaam niet wil belasten, laat die producten dan achterwege!’

‘U hebt zelf de keuze. U kunt beter zelf verse groenten bereiden dan allerlei pakjes of blik te gebruiken, om maar een voorbeeld te noemen.

Ieder mens heeft een ingebouwd mechanisme in zijn lijf dat gericht is op balans. Zodra die balans wordt verstoord, grijpt het lichaam in. Hierdoor ontstaan signalen om aan te geven dat de balans is verstoord en dat ervaar je als een klacht of symptoom. Meestal komt het dan weer goed. Maar als die verstoring almaar blijft bestaan, gaat het mis.

‘In ons hoofd zit een soort controlekamer’, legt Mulders uit. ‘Als iets in ons lijf uit balans is, wordt het overlevingssysteem geactiveerd. Dan gaan de hartslag en de bloeddruk omhoog en wordt het cholesterol verhoogd. Ik heb een lijstje gemaakt van 37 mogelijkheden waardoor die controlekamer geactiveerd raakt. Bijvoorbeeld als we teveel geraffineerde granen, melkproducten met toevoegingen en bewerkte dierlijke producten eten. En te veel transvetten, fabrieksmatige toevoegingen (additieven) en alcohol gebruiken. Ook geluidsoverlast, milieuvervuiling, overmatige hygiëne, gebruik van cosmetica, afname van beweging, slaaptekort en de 24-uurseconomie kunnen dat controlecentrum activeren.’

De basis van de controlekamer, de hypothalamus, is gedurende de evolutie ontstaan. ‘We zijn afkomstig van de eerste eencelligen, 3,5 miljard jaar geleden. Onze lichaamscellen gaan nog steeds uit van hetzelfde principe: delen en vermenigvuldigen als de omstandigheden goed zijn en bij slechte omstandigheden, afwachten.’

‘Als het lichaam uit balans is en zich een gevaar of bedreiging vormt dan activeert de controlekamer in ons brein het autonome zenuwstelsel en het hormoonstelsel. De controlekamer signaleert de (on)balans en reageert hierop.  Als een onbalans te lang blijft bestaan, ontstaan er verstoringen. De controlekamer activeert de sympathicus met de daarbij behorende hormonen. Infecties, honger en dorst, de vecht-of-vluchtreactie of klimaatveranderingen zijn voorbeelden van stressoren die het lichaam weet te hanteren. Dan gaat het om processen die in vroegere dagen voor ons gevaar opleverden. Maar we leven nu in deze tijd met andere verstoorders.’

‘Onbalans betekent gevaar en dan worden de bijbehorende hormonen geactiveerd. Duurt dat te lang en blijft de verstoorder bestaan dan ontstaan de moderne westerse aandoeningen zoals hart- en vaatziekten. Op een gegeven moment raken de bijnieren uitgeput, worden mensen depressief en krijgen bijvoorbeeld fybromyalgie en noem maar op. Corrigeren is mogelijk, maar dan moeten alle uitlokkende factoren worden bekeken.’

‘Je hoort vaak zeggen dat de oorzaak van hoge bloeddruk in 95 procent van de gevallen onbekend is. Maar hoge bloeddruk, net als andere klachten, is een gevolg van een verstoorde balans.’

Mulders noemt een voorbeeld van wat mensen kunnen doen om het tij te keren. ‘Ik zie dat darmen vaak verhoogd doorlaatbaar zijn door geraffineerde granen, intoleranties voor bijvoorbeeld gluten, additieven of te veel fructose. Vaak gaat het om geraffineerde vetzuren, en daar valt zowat alles onder wat in een fles zit, zoals zonnebloemolie. Zorg er steeds voor om alles in de juiste verhouding aan onbewerkte vetzuren binnen te krijgen. Om te verhitten kunt u beter verzadigd vet nemen zoals kokosvet of roomboter. Maar wel met mate. We eten veel te veel suikers en geraffineerde koolhydraten.’

‘Te veel glucose in het bloed leidt tot verklevingen en ontstekingen. Daar komen witte bloedlichaampjes op af, maar die kunnen de schade niet repareren omdat de oorzaak van het probleem blijft bestaan. Uiteindelijk leidt dat tot plaquevorming op de meest stressvolle plekken in de slagaders, namelijk op de splitsingen van de bloedvaten en uiteindelijk leidt dit dus tot aderverkalking. Als u weet dat geraffineerde, dus in de fabriek bewerkte producten dit doen, kunt u beter kiezen voor onbewerkte voedingsbronnen. Noten en fruit bijvoorbeeld. En verse groenten zelf bereiden, niet uit pakjes. Laat geraffineerde granen een tijdje achterwege, evenals melkproducten met diverse smaken.’

Wat kunt u zelf doen om gezonder te leven? Bestel het boek ‘Wat is nu écht gezond?’ Voor € 14,95 (inclusief verzendkosten) te bestellen (zolang de voorraad strekt!) via: www.eenvaardigheid.nl

voor meer artikelen klik hier

Nederlandse bieren

Geschreven door

De feestdagen staan voor de deur en zoals het een echte december geschiedt, gaat een biertje, twee of drie er wel in. Maar waarom geïmporteerd, buitenlands bier drinken, terwijl ons land rijk is aan het gouden drankje? Een samenvatting van Nederlandse bierbrouwerijen, bieren en hun verhaal.

Een overzicht van alle Nederlandse bieren is te gretig. Waarom? Omdat Nederland maar liefst 600+ Nederlandse bierbrouwerijen (en dit zijn alleen actieve brouwerijen) rijk is. Het assortiment aan bieren is zelfs groter. Nederlanders houden van keus, dus naast het ‘standaard‘ biertje, kent elk biertje meerdere varianten. En zie daar: de Nederlandse biercultuur.

Nederlandse biercultuur

De Nederlandse biercultuur kenmerkt zich door de verschillende gebruiken rondom het brouwen en het drinken van bier. In Nederland is een veelheid aan diversiteit te vinden, onder andere door internationale invloeden. Daarnaast zijn wij er niet vies van om iets nieuws uit te proberen, vandaar de vele seizoenbieren en tijdelijke smaken, maar ook met de wijze waarop bier wordt gebrouwd, wordt geëxperimenteerd.

Boven- en ondergisting

Een manier om bier te categoriseren is naar aanleiding van het gistingsproces. Bovengisting vindt plaats bij hoge temperaturen en is een oncontroleerbaar proces. Het gist blijft op het brouwsel drijven. Daarentegen geeft het wel meer smaak mogelijkheden. Bij ondergisting zijn de temperaturen laag, is het gistingsproces controleerbaarder en zet de gist zich af op de bodem van de kuip. Tegenwoordig is het wereldwijd een veelgebruikte methode om onder andere pilsener te brouwen.

Nederlandse Brouwers

In de wereld van de bierbrouwerijen, zijn tien grote brouwers verenigd in de overkoepelende brancheorganisatie ‘Nederlandse Brouwers’. Zij zijn verantwoordelijk voor 95% van de Nederlandse bierproductie. De overige veelal ambachtelijke bierbrouwerijen produceren het overige percentage aan (speciaal)bieren. En raadt u eens… dit ‘kleine’ percentage levert 750 biermerken.

Popi-jopi

Uit het jaarlijks nationaal bieronderzoek van de Nederlandse brouwers, blijkt dat pils het meest gedronken bier is in Nederland. Speciaal-, alcoholarm- en alcoholvrij bier is in opkomst en vormt een serieuze concurrent. Het populairste bier? Heineken heeft het grootste distributieaandeel in de Nederlandse horeca- en foodservicemarkt. Provinciaal zijn er flinke verschillen. Waar Heineken in Flevoland met 63% het populairst is, is Brand in Limburg met 24% het sterkst vertegenwoordigd.

Vroeger, vroeger

Volgens het Kennisinstituut Bier is bier in 4000 voor Christus ontstaan. Bier vindt zijn oorsprong in het Midden-Oosten. Om precies te zijn in het vroegere Mesopotamië, het huidige Irak en Syrië, en is ontdekt door Soemeriërse nomaden. In de Middeleeuwen werd bier door vrouwen gebrouwd. Het was een huishoudelijke bezigheid.

Feiten & Fabels

  • Bier is een eeuwenoud product en werd vroeger (dagelijks) door iedereen gedronken, zelfs kinderen. Let wel, het vroegere bier verschilt van het bier wij nu kennen en omvatte geen tot weinig alcohol.
  • Naast vrouwen, brouwden kloosterlingen, zoals monniken en nonnen, bier om in hun levensonderhoud te voorzien.
  • Bier is een natuurproduct en wordt gemaakt van natuurlijke ingrediënten zoals water, mout en hop, maar ook gist.
  • Met deze vier basisingrediënten kunnen wereldwijd ontelbare variaties worden gemaakt.
  • Een standaard glas bier bevat +/- 100 kcal.
  • Mannen drinken vaker pils dan vrouwen: 82% versus 57%.
  • Snake Venom is een van de sterkste biertjes ter wereld. Een Snake Venom biertje heeft een alcoholpercentage van maar liefst 67,5 procent.
  • In 2012 heeft de Nederlandse brouwerij Het Koelschip uit Almere, het sterkste bier ooit gebrouwen. Mistery of Beer had een alcoholpercentage van ruim 70%.
  • Vond u dit al bijzondere namen? Wat dacht u dan van bijvoorbeeld: ‘Dikke lul 3 bier’, ‘Oh, buurman wat doet u nu!’ en ‘Flying Dutchman More Dry and Sour Than Your Mother In Law Saison’.
  • Uit het Nationaal Bieronderzoek 2018 blijkt een stijging in alcoholvrij en alcoholarm bier.
  • Pils wordt in alle seizoenen het liefst gedronken. In de zomer hebben bierdrinkers vaker een specifieke voorkeur voor een soort bier dan in de andere seizoenen.
  • Witbier en speciaal bier worden relatief vaak door hoogopgeleiden gedronken in vergelijking met laagopgeleiden. In cijfers komt het neer op 39% tegenover 15% met betrekking tot witbier, en 40% tegenover 18% wanneer het op speciaal bier aankomt.
  • Jongeren (18-29 jaar) drinken vaker fruitbier dan 50-plussers.
  • Een kwart van de bierdrinkers kiest wel eens specifiek voor een bepaald bier bij eten, bijna een op de vijf serveert wel eens passend bier bij eten.

Een biertje, of andere alcoholische versnapering op z’n tijd is toelaatbaar, maar let u op? Drink met mate. Het algemene advies van de Gezondheidsraad luidt dan ook: drink jij niet? Houden zo! Drink jij wel? Drink maximaal één glas per dag.

Honderdplussers op Sardinië

Geschreven door

 

De inwoners in het noorden van Sardinië lopen tot wel 15 kilometer per dag, eten gezond en hebben een groot sociaal netwerk. Is dit waarom deze regio zoveel 100-plussers telt en relatief weinig hartpatiënten? We reizen af naar het mooie Italiaanse eiland, op zoek naar het geheim van deze eilandbewoners. Dit kunnen wij van ze leren.

In sommige delen van de wereld worden de mensen heel oud. Veel ouder dan elders. En ook nog eens met relatief weinig ouderdomskwalen. Deze ‘Blue Zones’ tellen de hoogste percentages honderdplussers ter wereld. Ook op het prachtige Italiaanse eiland Sardinië – om precies te zijn het noordelijke deel van de provincie Ogliastra – vind je zo’n Blue Zone.

We ontmoeten er wetenschapper Gianni Pes, die verbonden is aan de Universiteit van Sassari en onderzoek doet naar de leef- en eetgewoonten van de lokale bevolking. Pes ontdekte de Blue Zone zo’n twintig jaar geleden, toen hij als epidemioloog de sterfelijkheid op Sardinië bestudeerde. Hij zag dat er een veel groter deel van de bevolking aanzienlijk ouder werd dan elders op Sardinië. Deze mensen blijven tot op hoge leeftijd fit, en hart- en vaatziekten en diabetes komen relatief weinig voor.

Hij kon het eerst niet geloven, want het is een economisch achtergesteld gebied. Ook bijzonder is dat de mannen er gemiddeld net zo oud worden dan vrouwen. In de rest van de wereld worden vrouwen juist ouder. Wat precies het ‘geheim’ is van deze honderdplussers, zijn Gianni Pes en zijn onderzoeksteam nog volop aan het onderzoeken. Maar van een aantal factoren is al wel duidelijk dat ze een belangrijke rol spelen. En daar kunnen wij Nederlanders ons voordeel mee doen.

Veel bewegen

Fysieke activiteit is een van de belangrijkste factoren. ‘In dit deel van Sardinië wonen van oudsher veel schaapsherders. We hebben met activity trackers gemeten dat ze tot wel 15 kilometer per dag lopen, in gebieden met relatief grote hoogteverschillen.’ Die grote cardiovasculaire inspanning is goed voor je hart. ‘Maar’, reageert hij nuchter, ‘we kunnen natuurlijk niet allemaal gaan leven als Sardijnse schaapherders. Wel kun je veel doen om in de buurt te komen. Ik sta zelf elke dag vroeg op om zeven kilometer te snelwandelen, voor ik ga werken.’

Een gezond gewicht

Een gezond gewicht biedt geen garantie op een lang gezond leven. Maar er zijn – dat wijzen ook andere Blue Zones uit – vrijwel geen honderdplussers met zwaar overgewicht. Gianni Pes let zelf ook op de kilo’s. ‘Ik ben bijvoorbeeld radicaal gestopt met het drinken van suikerrijke frisdranken en meer gaan bewegen.’

Een rijk sociaal leven

De bewoners van de Blue Zone in Sardinië hebben ook een sterk sociaal netwerk. ‘Ouderen zijn hier niet eenzaam’, vertelt Pes. ‘Er zijn hier vrijwel geen bejaardenhuizen. Er leven soms vijf generaties in één huis.’

Een gezond, mediterraan eetpatroon

Regelmatig verschijnen er studies die aantonen dat een Mediterraan eetpatroon een beschermend effect heeft bij het voorkomen van hart- en vaatziekten. Dat speelt ook zeker een rol in de Sardijnse Blue Zone. Wat opvalt is dat de bewoners veel gefermenteerde voedingsmiddelen eten, zoals een bepaald type zuurdesembrood. Gefermenteerde producten, zoals yoghurt en zuurkool, bevatten ‘goede’ melkzuurbacteriën die bijdragen aan een evenwichtige samenstelling van de bacteriën in je darmen. Ook ‘prebiotische’ groentes, zoals chicorei, artisjok, ui, knoflook en asperges, staan er veelvuldig op het menu. Die zijn eveneens goed voor de darmgezondheid.

Daarnaast eten de Sardijnen veel geitenmelkproducten. Die bevatten boterzuur: een belangrijke energieleverancier van de cellen in de wand van de dikke darm. En ze zweren bij hun dagelijkse glaasje Cannonau. Deze rode wijn heeft een hoog gehalte aan antioxidanten, al vinden we voor het gezondheidseffect daarvan geen echt wetenschappelijk bewijs.

Goede genen

Ook genen spelen een belangrijke rol bij de hoge levensverwachting. De Blue Zone in Sardinië is vroeger getroffen door malaria. Een theorie is dat overlevers van malaria beter ontstekingen kunnen onderdrukken. Dat zou helpen bij het verminderen van plaques (aderverkalking) in de bloedvaten. Hierdoor zijn de bewoners van dit gebied beter beschermd tegen hart- en vaatziekten, al is het effect hiervan lang niet zo groot als de hierboven genoemde factoren, aldus Pes.

Een doel in je leven

‘Zorg ervoor dat je altijd een doel houdt in je leven, ook als je ouder bent’, adviseert Gianni Pes. ‘Blijf nieuwsgierig, leef con passione en train zowel je lijf als je hersenen.’

Heeft de Italiaanse onderzoeker nog meer tips? Pes leunt achterover en denkt diep na. Dan, lachend: ‘Zorg ervoor dat je je humor behoudt. Lachen is gezond.’ Hij heft zijn glas en proost: ‘Akentannos!’ Een Sardijnse wens, legt hij uit. ‘Dat je maar ouder dan 100 mag worden.’

Meer lezen over de Blue Zones?

‘De Blue Zones methode’, van de Amerikaanse auteur Dan Buettner, beschrijft hoe je kunt eten en leven volgens de oudste mensen ter wereld.

Prijs: € 20,-

voor meer artikelen klik hier

Het mysterie van de allergische reactie

Geschreven door

Het aantal mensen met een allergie stijgt ieder jaar. Van de kinderen die nu geboren worden, is zelfs ongeveer de helft er gevoelig voor. En hoewel allergieën niet significant meer voorkomen bij mannen of bij vrouwen, zijn er toch flink wat verschillen tussen de beide seksen.

Zo komt pinda-allergie bijvoorbeeld veel vaker voor bij jongetjes dan bij meisjes, het verschil is zelfs 30%. Opvallend genoeg groeien jongens er wel vaker overheen dan meiden, waardoor de aantallen op 15-jarige leeftijd weer zo goed als gelijk zijn. En op 24-jarige leeftijd hadden de vrouwen de mannen zelfs ingehaald. Hoe dat kan? Daar zijn de wetenschappers nog steeds niet over uit.

Mogelijk zouden hormonen hierbij een rol kunnen spelen. Dat blijkt bijvoorbeeld ook uit de onderzoeken over astma. Astma heeft verschillende vormen, waaronder allergisch astma. Bij deze variant worden mensen benauwd als ze aan bepaalde allergenen (zoals stuifmeel of huisstofmijt) worden blootgesteld. Vrouwen hebben twee keer zo veel kans om allergisch astma te ontwikkelen dan mannen en hebben er bovendien ook veel meer last van. Dit terwijl er in de kindertijd juist meer jongetjes met astma zijn dan meisjes.

Onderzoekers ontdekten vorig jaar dat het mannelijke geslachtshormoon testosteron ervoor zorgt dat er minder van een bepaald type afweercellen in de longen wordt aangemaakt. Hierdoor hebben mannen een kleinere kans op astma-aanvallen. Deze ontdekking is belangrijk, omdat de medicatie voor allergieën op dit moment voor mannen en vrouwen nog hetzelfde is. Als het geslacht van invloed is op de ontwikkeling en de ernst van de allergie, zal er ook meer onderzoek gedaan moeten worden naar medicatie hiervoor.

Kruiden

Maar er zijn meer opvallende verschillen tussen mannen en vrouwen. Zo blijken vrouwen bijvoorbeeld vaker allergisch te zijn voor bepaalde kruiden. Vermoedelijk komt dit doordat er steeds vaker kruiden worden toegevoegd aan cosmetica, zoals vanille in parfum of natuurlijke shampoos op kruidenbasis. En, minder opvallend: ook in veel make-upsoorten zitten kruiden, omdat dit lekker ruikt en goed is voor de huid. Hoe pittiger het kruid, hoe meer kans dat er een overgevoeligheid wordt ontwikkeld. Met name knoflook, kaneel, vanille en zwarte peper kunnen een allergische reactie opwekken. En waarschijnlijk is bij veel voedselallergieën een kruid de boosdoener.

Over voedselallergie gesproken: vrouwen hebben ook vaker last van een glutenintolerantie dan mannen. Er is echter een groot verschil tussen een intolerantie en een allergie. Bij een allergie reageert het hele afweersysteem op bepaalde allergenen, waardoor je bijvoorbeeld last krijg van niesbuien of geïrriteerde huid. Terwijl bij een intolerantie niet het afweersysteem in actie komt, maar alleen de darmen. De ernstige variant daarvan heet coeliakie. Dit is dus absoluut géén allergie. Sterker nog: een allergie voor gluten bestaat helemaal niet! In feite heeft zelfs maar ongeveer 3% van de mensen een voedselallergie, terwijl 25% denkt er één te hebben.

Hooikoorts

Nog een veelvoorkomende allergie die vaker vrouwen treft is hooikoorts, met name bij berkenpollen. Bovendien zijn de klachten bij hen ook heviger dan bij het andere geslacht. Ook bij dierenharen, de zon en metaal (vooral nikkel, dat veel in sieraden wordt gebruikt) delven vrouwen het onderspit. Zijn er dan ook nog dingen waar mannen minder goed op reageren? Toch wel. Bij hen wordt iets vaker een huisstofmijtallergie vastgesteld. Bij twintigers en zestigplussers is het verschil het grootst.

Er zal nog veel meer onderzoek nodig zijn om een beter beeld te krijgen waarom de ene persoon allergisch reageert en de ander niet. Er zijn theorieën die stellen dat borstvoeding een rol speelt, andere gaan juist weer uit van erfelijkheid of van de mate van hygiëne. De verschillen tussen mannen en vrouwen kunnen verband houden met het verschil aan blootstelling (zoals met kruidenallergie en nikkelallergie), met hormonen (testosteron bij mannen versus schommelende hormoonbalans bij vrouwen) en met verschillen in het immuunsysteem. Onderzoekers zien namelijk steeds duidelijker verschillen tussen hoe het vrouwelijk immuunsysteem anders reageert, bijvoorbeeld op infecties of vaccinaties. Waarom? Dat blijft voorlopig nog een groot mysterie…

voor meer artikelen klik hier

Hart- en vaatziekten? Maak jezelf beter

Geschreven door

Nieuw boek over leefstijl bij hart- en vaatziekten

Internist Hanno Pijl en diëtist Karine Hoenderdos hebben een missie: ze willen laten zien hoe een gezonde leefstijl bij hart- en vaatziekten kan zorgen voor minder medicijnen en meer energie. Ze pleiten voor het stap voor stap veranderen van de leefstijl, zodat gezond leven echt haalbaar wordt.

Dat deze aanpak werkt, blijkt wel uit het succes van het eerdere boek ‘Diabetes type 2? Maak jezelf beter’ van beide auteurs. Inmiddels zijn daar meer dan 20.000 exemplaren van verkocht. ‘We krijgen nog steeds mails van patiënten die ons boek hebben gebruikt en nu geen insuline meer nodig hebben. Of reacties van huisartsen die dit boek aanraden bij hun patiënten’, vertelt Hoenderdos. ‘Leefstijl is niet alleen cruciaal bij diabetes type 2. Dat geldt ook voor leefstijl gerelateerde hart- en vaatziekten en de risicofactoren, zoals een hoog cholesterol en een verhoogde bloeddruk. Daarom besloten we ook een boek te schrijven voor mensen met hart- en vaatziekten of een hoog risico daarop.’

Tien stappen

In het boek ‘Hart en vaatziekten? Maak jezelf beter’ worden 10 stappen besproken die je kunt nemen om je gezondheid te verbeteren. Hoenderdos: ‘Een gezonde leefstijl is zo’n ruim begrip, dat veel mensen niet weten waar ze moeten beginnen. We geven het graag handen en voeten door “leefstijl” in te delen in 10 verschillende stappen. De eerste stap is bijvoorbeeld om elke ochtend te beginnen met een half uur voor jezelf, waarin je tijd neemt voor bewegen, een gezond ontbijt en ontspanning. Zo begin je de dag goed en zo lever je meteen een bijdrage aan je gezondheid, elke dag weer. De andere stappen gaan bijvoorbeeld over meer variatie in je eetpatroon, afvallen, minder stress en het afbouwen van ongezonde gewoontes. Je kiest zelf de volgorde van de stappen, en je bepaalt zelf de tijd die je voor elke stap nodig hebt. Dit boek is daardoor ook heel geschikt om samen met je diëtist of leefstijlcoach te volgen.’

Mediterraan eten

De basis van de voedingsadviezen is het mediterrane dieet. Hoenderdos: ‘En daarmee bedoelen we niet dat je veel pasta en pizza gaat eten, maar dat je terug gaat naar het mediterrane voedingspatroon van de jaren vijftig. Dat betekent véél groenten en verder fruit, regelmatig vis, kip, noten, olijfolie, zuivel, volkoren granen en peulvruchten. We raden aan om suiker en bewerkte producten drastisch te beperken, omdat die producten een slecht effect hebben op de bloedvetten, het bloedsuiker en het gewicht. Mediterraan eten is heel puur, gevarieerd en ook erg lekker. Natuurlijk staan er ook recepten in het boek, plus vier weekmenu’s. De recepten zijn eenvoudig en goed te doen, ook als je geen ster bent in de keuken.’

Verrassend

Sommige adviezen in het boek zullen misschien verrassend zijn. Veel mensen hebben immers nog de gedachte dat ze mager en zoutloos moeten eten als ze een hart- of vaatziekte hebben. Maar dat ligt genuanceerder. Hoenderdos: ‘Te veel zout is voor niemand goed, maar zoutloos eten is lang niet altijd nodig. Het gaat om de balans in de mineralen in de voeding. Als je veel groenten eet, en weinig bewerkte producten uit de voedingsindustrie, dan krijg je als vanzelf minder natrium binnen en juist meer van het goede kalium. Zo verbetert de bloeddruk.’ Ook is minderen met suikers en koolhydraten belangrijker dan minderen met vetten, vertelt Hoenderdos: ‘We krijgen in verhouding veel koolhydraten en suiker binnen, bijvoorbeeld in de vorm van snoep, koek, snacks, witte pasta, witte rijst en witbrood. Juist die koolhydraten hebben een negatief effect op de bloedvetten. Minder koolhydraten eten, met name minder suiker, kan de bloedvetten verbeteren. En vet heeft wel degelijk een functie voor onze gezondheid. Vette vis, noten en olijfolie horen er echt bij in een gezonde voeding. Bovendien geven die smaak en verzadiging, waardoor de drang om te snoepen afneemt.’

Compleet

Voeding is echt niet de enige factor die in het boek aan bod komt. Hoenderdos: ‘Gezond leven is meer dan goed eten. Het draait ook om slapen, je batterij op een goede manier opladen, dagelijkse beweging en sociale contacten. Al deze aspecten komen in het boek aan de orde. Met dit boek kun je je complete leefstijl op een haalbare en vooral praktische manier verbeteren. Kleine aanpassingen kunnen al zorgen voor groot resultaat.’

Kopen?

Neem dan contact met ons op.

Hart- en vaatziekten? Maak jezelf beter. Hanno Pijl en Karine Hoenderdos. Uitgeverij Fontaine, 192 pagina’s, ISBN 978 90 5956 890 7, € 22,99

voor meer artikelen klik hier

(Super)foods voor het hart

Geschreven door

Gezond, gezonder, gezondst… is gezond een trend of een blijvertje? De meningen zijn verdeeld, maar feit is dat gezonde voeding en bewust eten voordelen heeft. Stelregel: een boost is onschuldig, mits u gevarieerd eet. Maar het aanbod is enorm en de keuze nóg groter. En daarom selecteerde HartbrugReizen vijf alledaagse producten om de kloppende motor van het lichaam een opkikker te geven! Met een beetje geluk heeft u ze al in huis.

Tomaat

Grote kans dat u tomaten in huis heeft. Ideaal! Want de bekende tomaat is rijk aan lycopeen, een krachtig antioxidant bekend om de beschermende factor tegen onder andere hart- en vaatziekten zoals een hoge bloeddruk en een hoog cholesterolgehalte. Het mineraal kalium in tomaten werkt tevens daaraan mee. Over kalium gesproken: aardappelen zijn eveneens een bron aan kalium. Om het meeste uit tomaten te halen, bereidt (kookt) u de tomaten, want lycopeen wordt na het koken beter opgenomen. Dus geniet gerust van tomatensoep, pastasaus en ketchup. Geen liefhebber van gekookte tomaten? Meng de rauwe tomaten met olijfolie et voilà.

Knoflook

Gezonde producten zijn duur? Welnee! Net zoals de tomaten, heeft u waarschijnlijk knoflook in huis. Goede zet! Waarom? Omdat knoflook onder andere een natuurlijk antibioticum is dankzij allicine. Allicine kan de bloeddruk en het cholesterolgehalte verlagen, maar in tegenstelling tot lycopeen gaat allicine verloren tijdens het koken, dus pak u snijplak en snijden maar! Daarnaast zit knoflook boordevol andere voedingsstoffen zoals vitaminen, mineralen en antioxidanten. Verder houdt knoflook naar het schijnt de bloedvaten schoon en gaat bloedstollingen tegen. Onder het mom van ‘Baat het niet, dan schaadt het niet’, een teentje extra door de maaltijd?

Vis

Eet u regelmatig vis? Doen! Het liefst één keer per week. Vooral vette vissoorten zoals Atlantische zalm en makreel, maar ook haring en sardines, zijn rijk aan omega-3-vetzuren. Omega-3 zijn onverzadigde vetzuren. De visvetzuren waar het om draait zijn eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA). Uit onderzoek met supplementen is gebleken dat visvetzuren de kans op hart- en vaatziekten verkleinen en een gunstig effect hebben op de bloeddruk. Liever een andere vissoort? Een vissoort is vet als er meer dan 5% vet inzit. Check hiervoor het etiket als deze erbij zit. En als u geen vis eet, zijn visoliecapsules met de omega 3-vetzuren EPA en DHA een alternatief. Naast vette vis is bijvoorbeeld avocado tevens rijk aan benodigde vetten.

Thee

Van al dat eten krijg je dorst! Drinkt u graag thee? Neem dan drie koppen groene of zwarte thee per dag. Zowel groene, als zwarte thee is afkomstig van de theeplant ‘Camellia Sinensis’. Het verschil? Zwarte thee wordt na het plukken en drogen geoxideerd, terwijl het oxidatieproces bij groene thee wordt overgeslagen. Dat verklaart tevens het verschil in de kleur en smaak. Groene thee bevat, net zoals zwarte thee, bioactieve stoffen waaronder flavonoïden. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat groene en zwarte thee de bloeddruk verlagen en daarmee de kans op een beroerte verkleinen. Flavonoïden vindt u ook terug in grapefruit, maar pas op met grapefruit indien u medicatie slikt: bepaalde medicijnen en grapefruit gaan niet samen.

Chocolade

Tijd voor een traktatie? Chocolade op z’n tijd kan best, maar wel pure chocolade. Sterker nog: het schijnt goed te zijn voor het hart. Uit een van de vele onderzoeken, blijkt dat bepaalde stoffen in chocolade, dan wel pure cacao, zoals magnesium een beschermende uitwerking op het hart en de bloedvaten hebben. Hoe? Zij verlagen het ontstekingsniveau in het lichaam. Verder kan cacao bloeddrukverlagend werken. Daarnaast zou het de insulineresistentie verminderen. Een pluspunt, want dankzij insuline blijft de bloedsuikerspiegel in uw lichaam op peil en dat is belangrijk, want een teveel aan suikers is funest voor de bloedvaten: zij kunnen daardoor beschadigen.

Voedingsadvies

  • Het Voedingscentrum waarschuwt voor sommige producten met het label ‘superfood’. Zij bevatten naast gezonde voedingsstoffen, ook voedingsstoffen die een negatieve uitwerking kunnen hebben op de gezondheid. Bijvoorbeeld? Cacao kan een gunstig effect hebben op de bloedvaten, maar het verzadigde vet vergroot de kans op hart- en vaatziekten. Tevens bevat chocolade veel calorieën. Daarnaast kunnen bij een teveel aan bepaalde voedingsstoffen klachten ontstaan, dus de regel luidt: geniet, maar met mate.
  • Als richtlijn houdt het Voedingscentrum aan dat niet één voedingsmiddel alle essentiële voedingsstoffen kan leveren die het lichaam nodig heeft. In plaats daarvan is hun standpunt: eet gevarieerd volgens de Schijf van Vijf en krijg alle belangrijke voedingsstoffen binnen. Producten zoals groente, fruit en noten, maar ook vette vis, olijfolie en groene thee staan in de Schijf van Vijf. Hartpatiënten Nederland sluit zich aan bij het advies van het Voedingscentrum om gevarieerd te eten.

voor meer artikelen klik hier