Gezonde leefstijl wapen tegen corona?

Geschreven door

Mensen die roken of kampen met overgewicht hebben een grotere kans op een slechter beloop van COVID-19. Dit blijkt uit een wetenschappelijke publicatie van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), Erasmus MC en het Amsterdam UMC. Volgens de betrokken wetenschappers is er daarom meer aandacht nodig voor leefstijl bij het bestrijden van de pandemie. Dit schreven zij eerder samen met ruim 70 artsen, wetenschappers en bestuurders in een oproep aan minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport), die daarna tijdens de COVID-persconferentie van 17 november het belang van een gezonde leefstijl benadrukte.

In Nederland heeft ruim de helft van de volwassenen overgewicht, en heeft 15% zelfs ernstig overgewicht (obesitas). Sinds de uitbraak van de COVID-pandemie blijkt dat verreweg de meerderheid van de COVID-patiënten die zijn opgenomen op de afdelingen van ziekenhuizen en de Intensive Care, last heeft van overgewicht of obesitas.

Een ongezonde leefstijl is lang niet altijd de oorzaak van obesitas. Er zijn tal van andere oorzaken die meespelen, zoals sociale en medische factoren. Het is belangrijk om mensen met overgewicht niet te veroordelen.

Ernstiger beloop COVID-19

Overgewicht leidt via diverse wegen tot een ernstiger beloop van COVID-19. Onder meer via bijkomende aandoeningen, zoals meer diabetes, hart-, nier- en longziekten, en vaker trombose. Het ernstiger beloop van de ziekte komt met name door een chronisch minder goed functionerend immuunsysteem. Hierdoor krijgt het SARS-CoV-2 virus zeer waarschijnlijk extra kans om zich te vermenigvuldigen. Bij mensen met obesitas kan dit een forse mate van ontsteking en vaak ook trombose veroorzaken. . Daarnaast kan in het algemeen een verminderde functie van het immuunsysteem zorgen voor een minder effectieve vaccinatie, zoals ook van een griepprik bekend is dat deze minder effectief is bij mensen met obesitas. Of dit bij een toekomstig SARS-CoV-2 vaccin ook het geval is, is nog onduidelijk.

Het immuunsysteem versterken

Een verstoord immuunsysteem is gelukkig op korte termijn te beïnvloeden. Bij mensen met obesitas die door een leefstijlinterventie slechts een paar procent in gewicht (vetmassa) kwijtraken, gaat het immuunsysteem op meerdere fronten al beter werken. “De informatie van de overheid ging tot nu toe vooral over maatregelen om COVID besmetting te voorkomen, en die maatregelen zijn terecht. Het is echter belangrijk dat mensen zich realiseren dat ze zelf actief hun weerbaarheid tegen infecties zoals COVID en hun algehele gezondheid kunnen verbeteren”, vertelt prof. dr. Douwe Atsma, cardioloog in het LUMC. “Een gezonde leefstijl in het algemeen (gezonde voeding, voldoende beweging, slaap en ontspanning, stoppen met roken en alcohol matigen) zal het immuunsysteem versterken. Dit is reeds bekend door tal van wetenschappelijke onderzoeken en geldt óók voor mensen met een normaal gewicht. Deze positieve boodschap kan nog meer uitgedragen worden.”

Leefstijl en corona

Om de aanbevelingen voor een betere leefstijl om te zetten naar de praktijk is de website ingericht. Deze website is een initiatief van Vereniging Arts en Leefstijl in samenwerking met Partnerschap Obesitas Nederland (PON) en Lifestyle4Health en opgezet om aandacht te vragen voor een publiekscampagne ‘gezonde leefstijl in relatie tot Covid-19’.

Bron: LUMC

Gezond of ziek? De tomaat weet raad

Geschreven door

Lycopeen is een van de bekendste stoffen uit tomaat en er is al veel onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten van deze voedingsstof. In het kader van het Topsectorproject De Waarde(n) van Groenten & Fruit heeft Hidde van Steenwijk, onderzoeker bij de Universiteit Maastricht, de gezondheidseffecten van lycopeen bestudeerd. Daarbij keek hij naar het effect van lycopeen op ontstekingswaarden, omdat zulke ontstekingswaarden een negatieve invloed lijken te hebben op de ontwikkeling van welvaartsziekten zoals diabetes type II.

Het verband tussen lycopeen en ontstekingen
Het onderzoek van van Steenwijk laat zien dat patiënten met hogere ontstekingswaarden (in diverse ziekten) ook lagere lycopeenconcentraties in het bloed hebben. Vermindering van circulerend lycopeen kan een van de eerste tekenen zijn van chronische ontsteking. Uit het onderzoek blijkt echter ook dat een verhoging van de lycopeenconcentratie (door bijvoorbeeld een aantal weken meer lycopeen te consumeren) deze ontstekingen niet direct vermindert.

Gezond eten is beter dan een supplement
De resultaten van dit onderzoek laten daarmee zien dat het zowel van belang is om al gezond te eten als je je gezond voelt, maar ook dat de combinatie van verschillende bioactieve stoffen van belang is voor de gezondheidseffecten van groenten en fruit. Omdat je met een product als tomaat meer dan alleen lycopeen binnenkrijgt, lijkt het daarom gezonder om in plaats van een supplement met lycopeen te slikken, je lycopeengehalte op peil te houden door tomaten te eten.

Vitamine D

Geschreven door

In de media verschijnen steeds meer verhalen over de rol van vitamine D in de strijd tegen corona. Zo roepen experts de bevolking op om deze te gaan slikken.

 

Zo zou je volgens diverse deskundigen door het slikken van vitamine D een hogere weerstand krijgen waardoor je minder kans loopt om corona te krijgen. En als je onverhoopt toch besmet raakt, dan zou de ziekte weleens minder heftig kunnen verlopen.

 

Hoogleraar immunologie Huub Savelkoul legt aan de hand van 5 vragen uit waarom het een goed idee is om extra vitamine D te nemen.

 

Vraagt u zich bijvoorbeeld af of u echt vitamine D moet gaan slikken en of het beschermt tegen een COVID infectie? Of dat er wetenschappelijk bewijs voor is en of het slikken ervan eventueel nadelen heeft? Op die vragen krijgt u allemaal antwoord: https://www.wur.nl/nl/nieuws-wur/Show/5-vragen-over-de-invloed-van-vitamine-D-op-corona.htm

Voor meer artikelen klik hier

Niet zout, maar suiker is de boosdoener

Geschreven door

Internist Yvo Sijpkens (59) deelt verrassende nieuwe inzichten. Al tijden wordt namelijk gedacht dat zout slecht voor ons is, maar dat blijkt helemaal niet zo te zijn.

Zout is een essentieel mineraal. Het is opgebouwd uit natrium en chloride en zit in hoge concentratie in ons lichaam. “Zout is nodig voor het handhaven van ons bloedvolume en van groot belang voor het zuurstoftransport”, vertelt Yvo. “De nieren zijn in ieder geval zo geschapen dat ze zout goed kunnen reguleren. Dat betekent dat als er een zouttekort is of dreigt, en het bloedvolume lager wordt, de  nieren een systeem hebben dat ervoor zorgt dat zout wordt vastgehouden. Bij een hoge zoutinname ontstaat een hoog bloedvolume. Er wordt dan een hormoon aangemaakt door het hart, dat ervoor zorgt dat dat zout weer wordt uitgescheiden via de nieren. Als de nieren goed werken, wordt de hoeveelheid zout keurig op niveau gehouden en kun je vrij veel zout in je voeding gebruiken zonder dat je bloeddruk omhooggaat.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Met ‘heel veel’ geboren

Geschreven door

De 24-jarige Paulien Lei wordt geboren met meerdere hartafwijkingen. Wanneer in haar tienerjaren langzaamaan alles een plekje krijgt, volgt een onverwachtse nieuwe klap: haar toenmalige kindercardioloog sluit een toekomstige kinderwens uit. Een statement welke later door haar nieuwe cardioloog wordt weersproken. Een emotionele rollercoaster volgt en diezelfde achtbaan herbeleeft zij enigszins door de ontstane situatie rondom Covid-19. Haar verhaal...

Paulien wordt geboren met ‘heel veel’ zoals zij zegt, maar als mensen vragen wat zij heeft, benoemt zij maar één van de zes aangeboren hartafwijkingen: Tricuspidalis Atresie. Een hartafwijking waarbij de rechterhelft van het hart mist en waarvoor zij als kind een zogeheten zware Fontan-operatie heeft ondergaan: “De overige hartafwijkingen zijn opgelost en onder controle. Maar Tricupidalis Atresie is en blijft nog steeds van invloed op mijn leven.”

Leren leven

Inmiddels heeft Paulien haar hartafwijking een plek gegeven, maar als kind had zij hiermee moeite: “Ik dacht altijd: ‘Waarom niet iemand anders?’ Doordat ik me moest aanpassen, voelde ik mijzelf anders dan leeftijdsgenoten. Ik was boos en verdrietig. Op school deed ik niet mee aan alle gymlessen en ging eerder naar huis om uit te rusten. In mijn vrije tijd wilde ik graag voetballen, maar van de cardioloog mocht ik niet op een actieve sport.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Feest!

Geschreven door

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Iris Heuer: ‘Is dit product wel gezond?’

Geschreven door

Vraag naar verschillende manieren van gezond eten en kok Iris Heuer van GreenTwist weet het. Zij specialiseerde zich binnen haar werk in allerlei gezonde voedingspatronen: van vegetarisch tot glutenvrij en van lactosevrij tot koolhydraatarm. (meer…)

Weerstand verbeteren

Geschreven door

In het rijtje van coronamaatregelen als handen wassen en afstand houden, ontbreekt een belangrijke maatregel: gezond leven. Met een gezonde leefstijl kun je je weerstand namelijk verbeteren. En dat is niet alleen nu belangrijk; ook als het coronavirus onder controle is.

Een gezonde leeftijd bestaat uit een aantal pijlers: gezond eten, bewegen, niet roken, ontspannen, goed slapen en je gewicht op peil houden.

Gezonde voeding

Het wordt steeds duidelijker dat je door gezond te eten je weerstand kunt ondersteunen. Sommige voedingsmiddelen blijken daarbij gunstiger voor het immuunsysteem dan anderen. Zo is het goed om vooral te kiezen voor pure en weinig bewerkte voedingsmiddelen als groente, fruit, noten, olijfolie en vette vis. Sterk bewerkte voedingsmiddelen als gefrituurd voedsel, frisdrank, witte graanproducten en vleeswaren of ander bewerkt vlees blijken ongunstiger te zijn. Deze voedingsmiddelen kunnen in het lichaam ontstekingen in de hand werken en dat is minder positief voor de weerstand.

Er zijn wat voedingsstoffen die in de voeding zitten die een ontstekingsremmende werking hebben. Dit zijn:

  • Omega 3-vetzuren (die zitten vooral in vette vis zoals zalm, haring en makreel)
  • Beschermende stoffen als polyfenolen die bijvoorbeeld zitten in zwarte bessen en frambozen, broccoli, druiven en groene thee
  • Bepaalde vitamines zoals vitamine A (o.a. in vlees, vis, eidooier, halvarine, margarine, bak- en braadproducten), vitamine C (in fruit, groente en aardappelen, met name in koolsoorten, citrusfruit, kiwi’s, bessen en aardbeien), vitamine D (o.a. in vette vis, halvarine, margarine, bak- en braadproducten, vlees en eieren. Ook zonlicht is een bron) en vitamine E (in zonnebloemolie, halvarine, margarine, brood, graanproducten, noten, zaden, groenten en fruit)
  • Vezels (die zitten vooral in groente, fruit, aardappelen, volkorenbrood, ontbijtgranen, peulvruchten en noten)

Goed gewicht

Heb je overgewicht en bevindt het vet zich vooral rond je buik? Dan boek je veel weerstandwinst als het je lukt geleidelijk wat van dat buikvet kwijt te raken.

Buikvet is namelijk een orgaan dat hormonen aanmaakt die voor chronische laaggradige ontstekingen zorgen. Hierdoor kan bijvoorbeeld de bloeddruk stijgen, maar ook je immuunsysteem wordt er continue door belast en uit balans gebracht. Als er dan een virus langskomt, reageert het immuunsysteem minder goed. Dat betekent dat het virus zich sneller kan vermeerderen bij iemand met obesitas dan bij iemand met een gezond gewicht.

Beweging

Bewegen is goed voor je conditie, je spieren en je gewicht. Maar wist je dat bewegen ook je immuunsysteem een boost geeft? Het helpt je lichaam bij de afweer tegen bacteriële infecties en virussen. Regelmatige lichaamsbeweging kan ook de veroudering van je immuunsysteem beperken of vertragen. Aan de slag dus! Plan bijvoorbeeld elke dag een moment om oefeningen te doen die je op tv of internet kunt vinden. Wandel of fiets dagelijks, of dans op favoriete muziek. Bedenk dat ook stofzuigen, gras maaien en ramen wassen extra beweging is.

Tip: beweeg, als het even kan, buiten. Het liefst 30 minuten per dag. Uv-stralen van de zon zorgen ervoor dat je huid vitamine D aanmaakt. En vitamine D speelt ook een rol bij het op peil hadden van je immuunsysteem.

Stoppen met roken

De stoffen die je met roken binnenkrijgt, verzwakken je immuunsysteem. Dat geldt algemeen, maar helemaal voor de longen. Rokers zijn daarom meestal gevoeliger voor bijvoorbeeld virusinfecties. Rook je en wil je stoppen? Je gezondheid verbetert daardoor meteen. En je lichaam kan dan beter op bijvoorbeeld een virus reageren. Neem zeker eens een kijkje op de website www.ikstopnu.nl. De site is ingericht om mensen zo goed mogelijk te helpen bij het stoppen met roken.

Goed slapen

Goed en voldoende uren slapen is heel belangrijk voor een goede werking van het immuunsysteem. Als je een chronisch slaapgebrek hebt, kunnen er laaggradige ontstekingen in je lichaam ontstaan. Hierdoor verhoogt je gevoeligheid voor infecties.
Tips voor een goede nachtrust:

  • Ga op tijd naar bed en houd zoveel mogelijk een vast ritme aan, ook in het weekend
  • Doe beeldschermen (tv, tablet, telefoon) een uur voordat je gaat slapen al uit. Het licht van het beeldscherm houdt je geest wakker
  • Doe iets wat ontspant voordat je naar bed gaat, zoals lezen, vrijen, mediteren of een korte avondwandeling
  • Zorg dat je slaapkamer koel en donker is en dat je beddengoed fris is

Ontspanning

Hard werken, weinig tijd om te relaxen en je veel zorgen maken. Voor je het weet stijgt het stressniveau in je lichaam, maak je meer stresshormonen aan en krijg je klachten. Door stress kun je bijvoorbeeld slechter slapen maar ook je weerstand neemt af door stress. Neem daarom na een periode met stress bewust tijd voor jezelf. Zo krijgt je lichaam de tijd om stresshormonen af te voeren.

Tips voor minder stress:

  • Laat regelmatig de boel even de boel. Plan bijvoorbeeld regelmatig een dag voor jezelf of je gezin, zonder verdere afspraken
  • Ga in een lekkere stoel zitten met een drankje en geniet van een boek of mooie muziek
  • Ook opruimen geeft rust. Pak vandaag bijvoorbeeld de voorraadkast aan en ruim volgende week de kledingkast eens op
  • En probeer elke dag een wandeling te maken. Bewegen in de buitenlucht ontstresst

Bronnen:

Voor meer artikelen over o.a gezonde leeftijd klik hier

Stamceltherapie bij angina pectoris

Geschreven door

Na een serie ingrepen aan zijn hart kreeg Jan Veenhuijzen (84) uit Middenbeemster te horen dat er niets meer voor hem gedaan kon worden. Als echte levensgenieter nam hij daar niet zomaar genoegen mee. Al googelend stuitte hij op een nieuwe, nog vrij onbekende stamceltherapie in het LUMC (Leiden).

‘Ik heb al bijna 25 jaar hartproblemen. In 1998 heb ik een bypass operatie ondergaan, waarna het een tijdje goed ging. Maar na tien jaar kreeg ik opnieuw problemen en daarna bleef ik doorsukkelen. Diverse keren werd ik per ambulance met spoed naar het ziekenhuis gebracht. Ik kreeg een pacemaker en er werden twaalf stents geplaatst, waaronder een zogenaamde ‘reducer stent’, speciaal voor uitbehandelde patiënten. In 2018 ben ik nog een keer gedotterd. Daarna zeiden de artsen dat ze helaas niets meer voor me konden doen, ik moest er maar mee leren leven. Ook al was ik inmiddels de tachtig al gepasseerd; daar was ik het niet mee eens! Op dat moment kon ik amper honderd meter lopen en was ik constant moe. Maar ik was er nog lang niet aan toe om eruit te stappen.

Ik ben best handig op de computer en ben een beetje gaan googelen of er écht geen andere mogelijkheden meer waren. Zo las ik op een gegeven moment over een experimentele therapie die in het LUMC werd gegeven, waarbij stamcellen in de hartspier worden geïnjecteerd. Ik heb dit aan mijn cardioloog voorgelegd, die nog nooit van de methode had gehoord. Aanvankelijk was hij een beetje sceptisch. ‘Zou je dat nu wel doen?’, vroeg hij. Er zitten immers ook risico’s verbonden aan zo’n nieuwe methode. Maar wat had ik te verliezen? Het was óf blijven doorsukkelen, óf een risico nemen.

In overleg met mijn familie en mijn cardioloog heb ik me opgegeven en na een reeks onderzoeken werd ik toegelaten tot het experiment. Op 5 december 2018 was de grote dag. ’s Ochtends werden stamcellen uit mijn beenmerg afgenomen en ’s middags zouden die in de hartspier worden gespoten. Natuurlijk was dat wel even spannend, ik realiseerde me goed dat het ook fout kon gaan. Daar moest ik ook voor tekenen. Maar gelukkig verliep alles zonder problemen en mocht ik al snel weer naar huis.

Inmiddels zijn we anderhalf jaar verder en de verbetering is aanzienlijk. Ik loop inmiddels weer dagelijks een rondje door het dorp, wat vóór de ingreep onmogelijk was. En dan houd ik ook nog genoeg energie over om mijn vrouw te helpen in het huishouden en mijn kinderen en kleinkinderen te zien. Ik heb een achterkleinzoon van 2, die ik gelukkig nog kan zien opgroeien. Wie weet hoe ik eraan toe was geweest als ik niet bij toeval op die methode was gestuit? Daarom vertel ik bewust nu mijn verhaal in Hartbrug, in de hoop dat meer mensen met dezelfde klachten weten dat deze optie er is, en dit voorleggen aan hun cardioloog. Hopelijk krijgen andere mensen die uitbehandeld zijn zo, net als ik, een nieuwe kans.’

(kader)
Cardiale celtherapie
De behandeling in het LUMC is geschikt voor mensen met onbehandelbare pijn op de borst door vernauwingen in de kransslagvaten (angina pectoris). De patiënten die ervoor in aanmerking komen hebben reeds alle medicijnen die ze kunnen verdragen en laten op de nucleaire doorbloedingsscan een beeld van verminderde doorbloeding van de hartspier zien.

Bij de ingreep worden er cellen uit het eigen beenmerg in de hartspier geïnjecteerd, waaronder stamcellen. Uit experimenten met dieren en onderzoeken bij patiënten is gebleken dat injectie van lichaamseigen beenmergcellen in het hart kan leiden tot een verbeterde doorbloeding en hartfunctie, afname van het zuurstoftekort en een vermindering van de klachten van pijn op de borst.

De methode wordt sinds 2003 toegepast en is sindsdien meer dan 300 keer uitgevoerd. De resultaten zijn vooralsnog positief te noemen en inmiddels wordt de ingreep ook vergoed door de zorgverzekeraar. Omdat de behandeling nog steeds relatief nieuw is, wordt er nog steeds wetenschappelijk onderzoek gedaan.

Dat de methode zo nieuw is en ook alleen in het LUMC wordt toegepast, heeft als gevolg dat veel cardiologen in andere ziekenhuizen nog niet op de hoogte zijn van deze mogelijkheid. Dr. Douwe Atsma, die de behandeling in het LUMC uitvoert: ‘We publiceren natuurlijk wel onze resultaten, en via wetenschappelijke literatuur kunnen andere artsen er ook mee in aanraking komen. Aangezien het om een kleine groep patiënten gaat, is de behandeling momenteel alleen in het LUMC beschikbaar. Op die manier houden we voldoende expertise. Andere ziekenhuizen zouden het, in overleg met ons, wel kunnen oppakken.’ De risico’s zijn volgens Atsma gelijk aan die van een hartkatheterisatie. ‘Het bloedvat in de lies moet natuurlijk weer goed dichtgaan en er kunnen eventueel stolsels vanuit de grote lichaamsslagader naar het hoofd schieten. Deze kans is ongeveer 0,8% in onze groep.’

Kijk voor meer informatie over de behandeling op www.hartlongcentrum.nl/behandelingen/stamceltherapie of overleg met uw cardioloog.

Tekst Marion van Es

Voor meer artikelen over o.a hartproblemen klik hier

Plantaardig eten als leefstijlinterventie

Geschreven door

Voeding als middel om grip op je gezondheid te krijgen

In 'gezondheidsland' is er veel discussie over, eet je wel of geen dierlijke producten? Voor beide visies zijn veel argument en te noemen. Een plantaardig voedingspatroon kan van grote impact zijn op je gezondheid. In dit artikel licht ik plantaardig eten toe en geef ik tips hoe je dit kan aanpakken.

Een plantaardig voedingspatroon is op verschillende manieren in te richten, zo kun je afstemmen op een manier van eten die bij jou past:

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.