Koffie en het hart

Koffie; het immens populaire drankje sinds jaar en dag. En koffie is upcoming onder de jongere generaties, want koffie is allang niet meer alleen maar zwart, het is veel meer. Het ontspant, verbindt en laadt op. Hoogste tijd om koffie in het zonnetje te zetten en de uitwerking op het hart toe te lichten. Dus ben jij achttien jaar of ouder? Zet een kopje en geniet van jouw Young & Yearning-moment!

Gedurende de geschiedenis hebben meerdere heersers in verschillende landen, van Constantinopel tot Marokko en Zweden, koffie verboden om uiteenlopende redenen. Maar uiteindelijk kwamen zij allen tot dezelfde conclusie: het is geen narcotica en heeft ook geen negatieve, economische effecten (true story; in 1677 bande de Duitse Frederik de Grote koffie uit Duitsland, omdat hij bang was voor de economische gevolgen vanwege Duits geld welke buiten de landsgrenzen werd uitgegeven aan koffie). Tegenwoordig wordt koffie zowaar gebruikt als schoonheidsproduct en huishoudmiddel (grootmoeders huishoudtips in overvloed!) en blijkt het zelfs mogelijke gezondheidsvoordelen te hebben; verantwoordelijke koffieconsumptie blijkt van positieve invloed op hart- en vaatziekten. So what about coffee?

Koffie, gezondheid én het hart

Jouw gezondheid en hart gaan voor, dus wat is het algemeen geldende advies vanuit het Voedingscentrum? Volgens hen is een verband tussen twee tot vier koppen per dag en circa 10% lager risico op hartziekten. Eveneens zorgt het zelfde aantal koppen koffie per dag voor ongeveer 10% lager risico op een beroerte. Én zij refereren naar bewijs waarin vijf koppen koffie per dag (in vergelijking met geen koffie), in verband worden gebracht met een 30% lager risico op diabetes type 2 (cafeïne of decaf; het verband is vergelijkbaar).

Maar het Voedingscentrum wijst ook op de wijze waarop koffie wordt gezet, want de bereiding is namelijk relevant. Dus hoe beter gefilterd, des te minder van de zogeheten stoffen ‘Cafestol’ en ‘Kahweol’ welke voor een verhoging van het LDL-cholesterol zorgen. Te veel LDL-cholesterol blijft aan de binnenkant van de bloedvaten plakken en vergroot de kans op een hartaanval of beroerte.

Het Voedingscentrum advies luidt dan ook: ‘Koffie zonder suiker past in een gezond eetpatroon met de Schijf van Vijf. Alleen kookkoffie en koffie met een cafetière staan niet in de Schijf van Vijf, omdat er veel cafestol inzit. En vanwege het cafestol geldt het advies om maximaal drie kopjes espresso of koffie van cups te drinken. Ook gelden er beperkingen vanwege cafeïne in koffie. Gezonde volwassenen kunnen ongeveer vier kopjes koffie per dag drinken zonder dat er negatieve effecten te verwachten zijn. Voor zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven en kinderen, maar ook jongeren gelden andere adviezen.’

Note: Er is veel (tegenstrijdig) onderzoek naar koffie en de uitwerking op de algemene gezondheid en hart- en bloedvaten. Algemene adviezen zijn niet op iedereen toepasbaar, dus overleg altijd (bij twijfel) met jouw behandelaar over hetgeen op jou van toepassing is.

Spiegeltje, spiegeltje aan de wand…

Koffie is hét in schoonheidsland en wordt groots ingezet, want van koffie gaan wij stralen! Een gezichtsmasker van koffie zorgt voor een versnelde bloeddoorstroming en dat zorgt voor een natuurlijke glow. Daarnaast stimuleert de cafeïne uit koffieprut de bloedcirculatie en laat wallen verdwijnen, dus smeren maar! Brunette? Kleur jouw haar met koffie door het onder te dompelen in sterke koffie en laat het -onder bijvoorbeeld een douchemuts- een paar uur inwerken. Het resultaat? Een diepere en intensere kleur.

Koffiedik in en rondom het huis

Van plantenbemesting, tot gootsteenontstopper en kledingverf; koffie is the key! Hoe? Simpel…

  • Koffiedik is rijk aan fosfor, kalium en koper, maar ook magnesium en daardoor ideaal als compost voor planten. Maar koffiedik en sinaasappelschillen werken ook tegen honden en katten die hun behoefte in jouw tuin doen. Een kwestie van de tuin besprenkelen. En heb jij hortensia’s en ben jij gek op de blauwe kleur? Voeg koffiedik aan de aarde toe waardoor de pH-waarde verandert en daarmee de kleur. Daarnaast helpt koffiedik tegen ongewenste insecten binnenshuis; besprenkel plekken waar mieren zich verzamelen en slakken, vlooien en wormen. En door ongemalen koffie aan te steken blijven wespen weg, zij zijn namelijk geen liefhebbers van koffiegeur.
  • De gootsteen ontstoppen (en het toilet) doen wij eveneens met koffiedik. Laat het intrekken en vervolgens naspoelen met kokend water. Plaats ook een bakje met koffiedik in de koelkast; geuren worden geabsorbeerd en een neutrale geur blijft over. En doe ondertussen vette pannen af met koffiedik en een sponsje.
  • Toch bezig? Maak de openhaard schoon zonder opstuivend as. Strooi vochtig koffiedik over de afgekoelde kolen en laat het een kwartier intrekken en schep de as vervolgens weg. Bewaar een restante koffiedik voor krassen in houten meubels. Koffiedik, water en een wattenstaafje maken de kras minder zichtbaar. En wil jij echt alles uit koffiedik halen? Verzamel koffiedik en meng met heet water in een emmer. Na tien minuten is het water donker en klaar voor gebruik om als verf te dienen! Vergeet voor het verven niet het koffiedik eruit te halen!

Bronnen: Fortune Coffee-koffieboekje & Voedingscentrum

[ Koffiegezichtsmasker à la minute: mix koffiedik met water en (kokos)olie et voilà! ]

[ Naar het schijnt is de beste tijd voor een kop koffie tussen 10.00 en 12.00 of 14.00 en 17.00, omdat het hormoon cortisol dan laag is. ]

Beautiful Young Woman Surfing the Internet Online on Laptop, Drinking Coffee, Sitting on the Sofa in Living Room

 

voor meer artikelen over o.a het hart klik hier

Fysiotherapie en hartproblemen

Ben jij weleens naar een fysiotherapeut geweest vanwege een doorverwijzing of uit jezelf? En weet jij hoe een fysiotherapeut kan helpen? HartbrugMagazine ging in gesprek met de 37-jarige Jasmin Pekarić, fysiotherapeut, manueel therapeut én docent Fysiotherapie, over zijn vak, de werkvloer en hetgeen een fysiotherapeut kan betekenen voor hart- en vaatpatiënten.

Wanneer Jasmin zijn opleiding Fysiotherapie aan de Hogeschool Utrecht succesvol volbrengt, besluit hij de studie Pedagogische Wetenschappen te volgen. Een bewuste keuze, want hij wil ook graag het onderwijs in: ‘In eerste instantie wilde ik een master Kinderfysiotherapie doen vanwege mijn interesse voor kinderrevalidatie, maar ik wilde ook graag het onderwijs in. En in het onderwijs is het niet alleen belangrijk om studenten iets te leren over een beroep, want docent zijn is veel meer dan kennisoverdracht; het is eveneens het begrijpen van groepsdynamiek, net zoals de ontwikkeling van studenten, maar ook werken met verschillende leerstijlen. Immers, het continu toepassen van leerstrategieën om het leerproces te optimaliseren is part of the daily job. Tijdens mijn studie Pedagogische Wetenschappen heb ik de kans gekregen om mijzelf te verdiepen in de ontwikkeling en psychologie van kinderen en jongvolwassenen. Daarnaast heb ik ook veel kennis opgedaan over leerstrategieën waardoor ik ook over de nodige vaardigheden bezit om mijzelf optimaal als docent te presenteren en te blijven ontwikkelen.’

Hart- en vaatpatiënten

Maar Jasmin zit niet stil, want naast deze twee opleidingen, volgt hij eveneens een specialisatie tot manueel therapeut en gaat hij aan de slag als zogeheten ’Hoofd kennisdomein Respiratoire en Cardiovasculaire – Aandoeningen (RCA)’, oftewel aandoeningen aan de longen, de vaten en het hart: ‘Fysiotherapie kent vele specialisaties. Een van die specialisaties is het behandelen en begeleiden van mensen met een hart- en vaatziekte en/of longziekte. Deze aandoeningen komen veelal voor in combinatie met elkaar en zijn doorgaans chronisch van aard. Onder andere vanwege de vergrijzing en  inadequate leefstijlgewoontes van burgers, nemen deze ziekten toe, helaas. Gedurende de jaren volgde ik diverse cursussen, nam deel aan verscheidene specialistische netwerken en ging ik steeds meer hart- en vaatpatiënten begeleiden. Toen een omslag volgde binnen de opleiding Fysiotherapie en docenten rondom een specialisatie werden georganiseerd, ben ik als hoofd van die afdeling gekozen, zowel vanwege mijn kennis en ervaring, alsook wegens de betrokkenheid in het werkveld. Ik werk samen met een team van ongeveer vijftien docenten en wij ontwikkelen het onderwijsprogramma én onderwijzen de studenten.’

En juist het onderwijzen en de studenten spreken de duizendpoot op de werkvloer aan: ‘Heel veel spreekt mij op dagelijkse basis aan, maar het onderwijzen van studenten en hun ontwikkeling volgen -van jonge student tot volwaardige professional-, is met name bijzonder.’ Maar ook het praktijkwerk: ‘Tot afgelopen juli heb ik vijftien jaar praktijkwerk gedaan en al deze jaren heb ik eerdergenoemde patiëntengroep behandeld. Het voornaamste verschil met ‘reguliere’ patiënten, is dat hart- en vaatpatiënten, maar ook longpatiënten, veelvuldig een chronische aandoening hebben. De uitdaging bij deze patiënten is om hen ondanks de chronische ziekte zo te begeleiden en behandelen dat participatie in de maatschappij voor zover mogelijk genormaliseerd wordt. Bovendien zien fysiotherapeuten deze patiënten over het algemeen voor een langere periode en hierdoor ontstaat eveneens een open en vertrouwde relatie; heel waardevol.’

Daarnaast geeft de ondernemende Jasmin aan dat een fysiotherapeut over het algemeen veel meer voor hart- en vaatpatiënten kan betekenen dan dat er gebruik van wordt gemaakt: ‘Een fysiotherapeut is in staat om iedere patiënt vanuit diverse invalshoeken te ondersteunen. Door het nastreven van een gezonde leefstijl, waaronder voldoende (en op juiste wijze!) bewegen, is het mogelijk om complicaties en mogelijke terugvallen te voorkomen. Een patiënt met bijvoorbeeld suikerziekte heeft hierdoor naast bovenstaande eveneens een verminderde kans op andere aandoeningen. Én door het nastreven van een gezonde leefstijl in combinatie met verantwoord bewegen, is het zelfs mogelijk om de medicatie positief te beïnvloeden. Dat geldt ook voor andere patiënten waaronder hart- en vaatpatiënten.’

Gespecialiseerde fysiotherapie

Tot slot is zelfinitiatief volgens Jasmin enorm belangrijk, want indien jij ondanks de benodigde medicatie alsnog belemmeringen in het dagelijkse functioneren ervaart, is het tijd om aan de bel te trekken: ‘Overweeg een bezoek aan een (gespecialiseerde) fysiotherapeut. Wellicht is het momenteel een investering, zowel qua tijd als geld, maar op lange(re) termijn scheelt het juist mogelijk veel tijd en geld, maar bovenal: de levenskwaliteit kan aanzienlijk verbeteren. En soms is alleen al een gesprek of een professioneel advies voldoende. Uiteraard zeg ik eerder gezegde niet om fysiotherapeuten de hemel in te prijzen, maar omdat ik zowel vanuit de wetenschap en praktijk inmiddels voldoende kennis en ervaring heb opgedaan om te weten dat een (gespecialiseerde) fysiotherapeut ontzettend veel kan betekenen!’

voor meer artikelen over o.a … klik hier

Betere bloeddruk

Van een hoge bloeddruk merk je zelf meestal niet zoveel. Maar het is wel een belangrijke risicofactor is voor het krijgen van hart- en vaatziekten. Daarom is het een mooi streven de bloeddruk zo goed mogelijk te houden. Hoe hoog je bloeddruk is hangt samen met een heleboel factoren. Aan sommige daarvan kun je zelf iets doen. Ga aan de slag met deze factoren: misschien wel met allemaal.

Wat is bloeddruk?

Gemiddeld heeft 31% van de Nederlanders van 30 tot en met 70 jaar hypertensie (hoge bloeddruk). Die bloeddruk heeft alles te maken met het hart. Als het hart samentrekt en weer ontspant pompt het bloed door de bloedvaten. De druk die hierdoor in de bloedvaten ontstaat noemen we de bloeddruk. De bloeddruk bestaat uit de bovendruk en de onderdruk. De bovendruk (systolische druk) is de druk op het moment dat het hart samentrekt. De onderdruk (diastolische druk) is de druk in de bloedvaten tussen 2 slagen in, dus als het hart zich ontspant. Als de bovendruk hoger is dan 140 of de onderdruk hoger dan 90, spreken we van hypertensie. De bloeddruk is dan verhoogd.

Bloeddruk in mm kwik (mmHg) Normaal Licht verhoogd Hypertensie
Bovendruk Tot 120 120-140 > 140
Onderdruk Tot 80 80-90 > 90

 

Factor 1: natrium

Natrium is een mineraal dat belangrijk is voor het regelen van de bloeddruk. Maar je hebt er niet veel van nodig. 400 mg per dag is het advies. Dat komt overeen met 1 gram zout, aangezien natrium een bestanddeel is van zout. Een hoeveelheid tot 6 gram zout is volgens de Gezondheidsraad nog gezond. Nederlanders gebruiken gemiddeld wel 9 gram per dag. Als je hypertensie hebt, kan je bloeddruk met 5 mmHg dalen als je dagelijks 5 gram zout minder gebruikt dan je gewend bent. Dit kun je vooral bereiken door geen kant-en-klaarmaaltijden en zakjes en pakjes te gebruiken, maar zelf te koken. Zonder veel zout toe te voegen. Ook in pizza, kaas, vleeswaren, snacks, zoetzure producten als augurk en zilveruitjes zit veel zout. Let ook op met smaakmakers als ketjap, sojasaus, bouillonblokjes: die staan bol van het zout. Maak je maaltijden liever op smaak met verse kruiden en specerijen. Of fruit een uitje of wat knoflook mee.

Factor 2: kalium

Voor de bloeddruk is het mineraal kalium haast net zo belangrijk als natrium. Deze 2 mineralen werken samen om de bloeddruk op peil te houden. Maar kalium is een mineraal dat de bloeddruk juist verlaagt. Het zit vooral in groente, fruit (zoals banaan), aardappelen, noten en peulvruchten. Neem hier dus ruime porties van. Ook in koffie zit kalium. Als je groenten of aardappelen kookt in ruim water, gaat er kalium verloren. Gebruik dus zo min mogelijk water bij het koken en kook zo kort mogelijk, roerbak ze of eet groenten rauw.

Factor 3: glycyrrhizine

Drop en zoethoutthee bevatten glycyrrhizine, een stof waarvan je vocht kunt vasthouden en waardoor de bloeddruk stijgt. Normaal gesproken kunnen volwassenen ongeveer 20 dropjes of 3-4 kopjes zoethoutthee per dag nemen (of een combi daarvan). Als je (aanleg) hebt voor een hoge bloeddruk behoor je tot een risicogroep en adviseert het Voedingscentrum om het gebruik verder te beperken. Een exacte hoeveelheid wordt niet gegeven.

Factor 4: roken

Nicotine vernauwt de bloedvaten en zorgt voor een hogere bloed druk. Van 1 sigaret is de bovendruk gedurende een uur al met 10 mmHg verhoogd. Stoppen? Informatie, tips en hulp kun je vinden op ikstopnu.nl. Of vraag advies aan je arts.

Goed om te weten: medicijnen tegen hypertensie werken minder goed als je rookt.

Factor 5: alcohol

Waarschijnlijk is alcohol de boosdoener bij 1 op de 10 mannen met hoge bloeddruk. Hoe meer je drinkt, hoe groter het risico. Alcohol verhoogt de bloeddruk vanaf 2 glazen per dag. Het is het beste om geen alcohol te drinken. Wil je toch iets drinken? Beperk het dan tot 1 glas per dag.

Factor 6: gewicht

Overgewicht vormt een flinke belasting voor je lichaam: het hart moet het bloed harder rondpompen, wat nadelig is voor je bloeddruk. Bij overgewicht geeft iedere kilo minder al winst voor de bloeddruk. De systolische en diastolische bloeddruk dalen met gemiddeld 1,6 en 1,3 mmHg bij iedere kilo die je verliest. Tel uit je winst als het je lukt om 5 tot 10 kilo kwijt te raken.

Factor 7: bewegen

Door meer te gaan bewegen kan je bloed druk ook iets dalen. Daarnaast heeft beweging een gunstige invloed op je lichaamsgewicht en helpt het ontspannen. Zo sla je meer vliegen in één klap. De beweegrichtlijn voor volwassenen:

Bewegen is goed, meer bewegen is beter.

Doe minstens 150 minuten per week aan matig intensieve inspanning, zoals wandelen en fietsen, verspreid over diverse dagen. Langer, vaker en/of intensiever bewegen geeft extra gezondheidsvoordeel.

Doe minstens tweemaal per week spier- en botversterkende activiteiten, voor ouderen gecombineerd met balansoefeningen.

En: voorkom veel stilzitten.

De DASH-studie (zie factor 10) laat zien dat beweging kan zorgen voor 4-9 mmHg daling van de bloeddruk.

Factor 8: stress

Heb je veel last van stress? De nieren maken dan extra stresshormonen aan: adrenaline en cortisol. Deze verhoogde hormoonspiegels hebben invloed op de werking van je organen en op je bloeddruk. Als het je lukt stress te minderen, kan je bloeddruk dalen. Zoek de oorzaak van de stress en pak deze aan, bijvoorbeeld met hulp van mensen uit je directe omgeving of een coach. Zorg ook voor voldoende ontspanning. Een wandeling, een warme douche, rustige muziek en een goed boek kunnen helpen.

Factor 9: thee en koffie

Cafeïne kan acuut even de bloeddruk verhogen. Nu een kop koffie, geeft dus snel daarna een korte verhoging van de bloeddruk. Maar op de lange termijn verhoogt cafeïne de bloeddruk niet. Als je tot 4 kopjes koffie (400 mg caffeïne) per dag neemt, of minder, verhoogt dat de bloeddruk op lange termijn niet. Mogelijk heeft het zelfs een positief effect op de gezondheid van hart en bloedvaten.

In tegenstelling tot zoethoutthee zijn zwarte en groene thee juist goed voor je bloeddruk. De Gezondheidsraad adviseert er daarom dagelijks 3-5 koppen van.

Factor 10: een voedingscombi

Amerikaanse voedingswetenschappers hebben het DASH-dieet ontwikkeld. DASH staat voor ‘Dietary Approaches to Stop Hypertension’, dus aanpassingen in de voeding om de bloeddruk te verlagen. Het dieet bestaat uit veel fruit (4-5 porties per dag), groenten (meer dan 300 gram per dag), volkorengraanproducten en magere zuivel (2-3 porties per dag) en een beperking van rood vlees, zout en gezoete voedingsmiddelen en dranken. Op www.dash.org lees je er meer over. Verschillende onderzoeken hebben al laten zien dat het DASH-dieet werkt. Gemiddeld daalt de bovendruk met 11 mgHG en de onderdruk met 7 mmHg door het DASH-dieet.

voor meer artikelen over o.a leefstijl klik hier

Student en een S-ICD

LEIDEN – Ze is 21 jaar en kreeg vorig jaar te horen dat ze een ernstige hartziekte heeft. Roos Vliegen uit Leiden draagt sinds 4 januari een S-ICD. Gelukkig is die nog nooit afgegaan, laat ze weten in een gesprek met ons magazine.

‘Voor mijn ziekte sportte ik fanatiek, en het was mijn grote droom om bij de politie te gaan’, vertelt Roos. ‘Ik genoot met volle teugen van mijn studentenleven. Helaas kan dit allemaal niet meer zoals ik dat wil. Sporten gaat überhaupt niet meer en ook de politie kan ik vergeten. Ik kon de daarvoor noodzakelijke sporttest niet meer doen. Dat is hard aangekomen. Dat ik nu niet meer mag sporten, vind ik denk ik het allerergste. Vroeger sportte ik vier, vijf keer per week. Nu golf ik. Ook heb ik hartrevalidatie, waar ik onder begeleiding mag tennissen. Het studentenleven leef ik nog steeds, maar een stuk minder dan hiervoor. Dat komt ook deels doordat ik er geen tijd meer voor heb door stage (die ik op het moment loop), revalidatie en doktersbezoeken. Eigenlijk alles wat er bij de ziekte komt kijken.’

Politie

Terugkijkend op haar nog jonge leven zegt ze: ‘Ik heb een onwijs goeie jeugd gehad. Twee hele lieve ouders en een grote zus. Met 17 ging ik uit huis om SPH te studeren. Dat hield ik een jaar vol. Ik was veel aan het feesten, de studie kwam op de tweede plek. Na dat jaar heb ik een tussenjaar gedaan, en heb ik gesolliciteerd bij de politie. In dat jaar zijn ook mijn ogen gelaserd, aangezien dat moest voor de medische test. Ik liep stage bij jeugdzorg en reisde drie maanden door Azië rond met vrienden. Dat jaar heb ik veel geleerd en ik ben blij dat ik dat toen nog heb kunnen doen.’

‘Ik wil vooral van het leven genieten’, gaat Roos verder. ‘Ik kom uit Den Haag, waar mijn ouders wonen. In Den Haag heb ik ook nog een grote groep vrienden, die ik nog regelmatig zie. Mijn sociale leven heb ik uitgebreid in Leiden door mijn studentenvereniging en huis. Deze vrienden en vriendinnetjes zijn mij ongelofelijk dierbaar.’

Verdikte hartspier

Op een gegeven moment voelde Roos een druk op haar borst. ‘Ik voelde me benauwd, en had last van hartkloppingen. Ik ging naar de huisarts en die hoorde een ruis in mijn hart. Hij stuurde me door naar de cardioloog. Drie dagen later, voelde ik me niet lekker. Ik had het gevoel alsof mijn hart uit mijn borstkas bonkte. Ik ging naar de huisartsenpost in het LUMC, waar een ECG werd gemaakt. Mijn bloedwaarden bleken niet goed. Daar kreeg ik de diagnose: Hypertrofische cardiomyopathie. Oftewel een verdikte hartspier.

Mijn eerste gedachte was: hoe moet ik nu mijn leven nog leiden zoals ik dat wil? Ik had nooit gedacht dat dit psychisch en lichamelijk zo’n impact zou hebben. Ik moet opnieuw aftasten wat ik wel en niet kan.’

Er volgde veel opnames vanwege klachten, een katheterisatie en de implantatie van de S-ICD. Deze werd Roos aangeraden omdat zij een te risicovol leven leidt. ‘Ik heb er gelukkig weinig hinder van. Als ik op mijn linkerzij lig voel ik hem wel eens, maar verder eigenlijk niet. Hoe dan ook hoop ik dat de ICD nooit nodig is.’

Ze vinden toch niks….

Tijdens de ziekenhuisopname kreeg Roos op het hart gedrukt dat ze moest bellen als ze weer druk op haar borst voelde. ‘Dat heb ik enkele malen gedaan, maar steeds minder’, vertelt ze. ‘Ze vinden toch niks, hield ik mezelf voor. Ik voelde in toenemende mate een drempel om te bellen. Bij de hartkatheterisatie zijn ze erachter gekomen dat er adertjes dichtgedrukt worden door de verdikte hartspier. Dit bleek de oorzaak van de druk op mijn borst. ‘Als dit het is, waarom zou ik dan de volgende keer weer bellen? Dit zijn vast weer die adertjes’, dacht ik.’

‘Ik ben er veel mee bezig. Gelukkig minder dan in het begin, maar toch. Feitelijk ben ik in heel korte tijd volwassen geworden. Je ziet opeens hoe het leven er uitziet als je ziek bent, waar je allemaal rekening mee moet houden. Ik was een feestbeest, ben dat nu wat minder. Ik mag van de cardioloog slechts met mate alcohol drinken. Maar dat vind ik nu nog wat lastig. Ik geniet van het uitgaan en gezellig drinken met vrienden. Ik ben nog jong en wil nog onbezorgd zijn. Helaas kan dit niet meer altijd. Ik ben me er wel van bewust dat ik me nu niet altijd aan de leefregels houd, en ben wel van plan om dit meer te gaan doen.’

Roos woont samen met acht meiden in een Leids studentenhuis. Ze geeft het volmondig toe: ‘Ik neem niet zoveel rust. Het liefst plan ik mijn hele dag vol met veel sociale contacten. Ik merk wel dat ik daar heel moe van word, maar ga het liefst door. Ik ben 21, ben student, ik hoor lekker mijn leven te leiden. Ik heb mijn hartproblemen nog niet geaccepteerd.’

‘Traplopen is een drama. Ik ben in no time uitgeput. Als iemand met me mee wil lopen of fietsen, moet dat in een lager tempo. Ook bijwerkingen zoals kortademigheid, vocht vasthouden en algemene vermoeidheid werken niet echt mee. Toch probeer ik er het allerbeste van te maken en de ziekte langzamerhand te accepteren.’

Roos studeert inmiddels verpleegkunde HBO-V in Leiden. Een vierjarige studie. ‘Daarna wil ik doorstuderen en me specialiseren. Het liefst op de kinderafdeling, de operatiekamer (OK) of de keel-neus-oor afdeling (KNO). De spoedeisende hulp lijkt mij het allerleukste, maar ik weet niet of dat zal lukken in mijn toestand.’

voor meer artikelen over o.a aandoeningen klik hier

Frieda’s hartinfarct

Een fanatieke levensgenieter; dat is Frieda Reuvers in een notendop. En sinds kort een fervent borduurster, want sinds haar hartinfarct borduurt zij letterlijk voort. Ondanks de shock, gaat zij door: ‘Toen besefte ik mij, ik ben pas veertig en veel te jong om hartpatiënt te zijn! Ik geniet nu meer en intenser van mijn leven.’

Frieda Reuvers

Tijdens een avond Netflixen voelt Frieda zich niet goed. Zij heeft last van haar maag en is extreem moe. Wanneer zij na verloop van tijd wegzakt en wazig ziet, maar ook een lichte druk op haar borst ervaart en pijn aan nek en kaken heeft, weet zij; het is foute boel: ‘Het voelde niet goed en met in mijn achterhoofd het gevoel dat het een foute boel was, ben ik met mijn eigen bloeddrukmeter mijn bloeddruk gaan opmeten. Mijn onderbuikgevoel zei gelijk dat ik de huisartsenpost moest bellen, ondertussen ben ik met mijn vriend naar het ziekenhuis gereden. Ik bleek een licht hartinfarct te hebben. De gedeeltelijke afsluiting bevond zich in een aftakking van een van mijn kransslagaders. Maar gelukkig heb ik geen volledige afsluiting gehad!’

Familiair belast

Frieda’s snelle reactie heeft er mede mee te maken dat zij familiair belast is met hart- en vaatziekten: ‘Hart- en vaatziekten komen helaas veel voor in mijn familie. Sterker nog: zowel mijn vader als mijn moeder zijn sinds jonge leeftijd hartpatiënt. Met dat gegeven hield ik deels rekening. Ik heb mijzelf jaren geleden laten checken in het ziekenhuis, omdat ik graag wilde weten hoe het met mijn hart en vaten was gesteld, gezien de familiaire belasting. Destijds zag het er goed uit. Ik had ‘niets’ te vrezen, maar voor alle zekerheid had (en heb) ik een eigen bloeddrukmeter. Maar er zijn zeker momenten in mijn leven geweest dat ik daar absoluut geen rekening mee hield. Ik genoot met volle teugen van het bourgondische leven en achteraf gezien ervoer ik ook veel stress.’

En nu? Nu is de ambulant hulpverleenster enkele maanden verder en kan zij het langzamerhand meer een plekje geven en accepteren wat is voorgevallen: ‘Ergens in mijn achterhoofd wist en voelde ik dat het mij zou gaan overkomen, maar toch was de shock groot toen ik te horen kreeg dat ik een licht hartinfarct had doorgemaakt. Toen besefte ik mij: ik ben pas veertig en veel te jong om hartpatiënt te zijn! De angst om het weer te krijgen, de angst om alleen te zijn en de angst om alleen weg te gaan, daar liep ik destijds het meest tegenaan. En alle medicijnen die ik moest slikken met de nodige bijwerkingen, want ik ging van niks naar tien pillen op een dag. Daarnaast was ik ook obsessief bezig met mijn bloeddruk, deze moest van mijzelf onder een bepaalde norm blijven, wilde ik gerustgesteld zijn. Vaak was mijn bloeddruk boven mijn opgestelde norm en streste ik daarover, wat uiteindelijk een averechts effect had op mijn bloeddruk. Hierdoor bleef ik in een vicieuze cirkel hangen.’ Zij vervolgt: ‘Maar die obsessie is gelukkig afgenomen. Eveneens mijn angstklachten, welke ik bijna niet meer heb. Soms raak ik in lichte paniek wanneer ik iets voel, maar inmiddels kan ik relativeren en besef ik mij dat bijvoorbeeld druk op de borst eveneens door spierpijn kan komen.’

Maar ondanks alles wat is voorgevallen, voelt Frieda zich steeds minder hartpatiënt: ‘In het begin voelde ik mij hartpatiënt, maar naarmate de tijd vordert en het steeds beter gaat, wordt dit gevoel minder. Doordat ik elke ochtend medicijnen moet innemen, word ik er wel mee geconfronteerd. Verder ben ik in positieve zin veranderd waardoor ik nu beter naar mijn lichaam luister, een gezondere leefstijl naleef en meer en intenser probeer te genieten van mijn leven. Ik doe wat ik wil doen en wacht niet tot morgen, want misschien is er geen morgen meer. Het leven kan van de ene op de andere dag anders zijn, en ik heb het zelf ervaren, dus ik leef bewuster in het hier en nu. Frieda 2.0 will be born!’

Het vrouwenhart

En niet alleen met zichzelf is Frieda bewuster bezig, maar ook met het vrouwenhart in het algemeen: ‘Ik zie graag dat er meer onderzoek gedaan wordt naar hart- en vaatziekten bij vrouwen, aangezien het anders in elkaar zit. Daarnaast is de hormoonsamenstelling bij vrouwen anders dan bij mannen, en zijn de symptomen die zich voordoen eveneens anders. Gelukkig wordt hier steeds meer onderzoek naar gedaan. Ik hoop dat ik met mijn verhaal andere vrouwen kan helpen, want iedereen heeft maar één hart en het is aan ons om daar goed voor te zorgen!’

Benieuwd naar Frieda’s borduursels? Op www.instagram.com/friedaborduurt deelt zij haar creaties!

voor meer artikelen over o.a hartaandoeningen klik hier

Voeding en leefstijl

Een ketogeen dieet of Atkins? Of toch een leefstijlprogramma van Voeding Leeft of een gecombineerde leefstijlinterventie (GLI)? Er is een groot aanbod voor mensen die hun voeding en/of leefstijl willen aanpassen. Zie jij door de bomen het bos nog? Wij zetten verschillende mogelijkheden voor je op een rij:

‘Keer Diabetes2 Om’ van Stichting Voeding Leeft

Dit is het: een multidisciplinair leefstijlprogramma voor mensen met diabetes. Het zet voeding, beweging en ontspanning in als medicijn. Zelfzorg is hierbij het sleutelwoord.

Uitleg groepsprogramma: je gaat aan de slag in een groep van maximaal 20 personen. Speciaal hiervoor opgeleide verpleegkundigen, coaches, diëtisten en programmacoördinatoren begeleiden de groep. Deze professionals werken samen met je eigen huisarts (die hoofdbehandelaar blijft) en praktijkondersteuners. Het programma duurt 6 maanden en start met een tweedaagse bijeenkomst. Na een, drie en zes maanden zijn terugkomdagen. Daarnaast wordt 1,5 jaar nazorg geboden.

Inhoud voedingsadvies: de nadruk ligt op onbewerkte en verse voeding. Andere pijlers zijn minder koolhydraten, volle zuivel, producten met enkelvoudig of meervoudig onverzadigd vet. De voedingsadviezen die ‘Keer Diabetes2 Om’ geeft, vallen binnen de voedingsrichtlijn van de Nederlandse Diabetes Federatie. Daarnaast bouw je op verantwoorde wijze je diabetesmedicatie af.

Vergoeding: zorgverzekeraars VGZ, Univé, IZZ, IZA, UMC, ZEKUR, Zorgzaam, SZVK, Bewuzt en Caresque vergoeden deelname aan het programma. Daarnaast betaal je een eigen bijdrage.

Meer informatie: www.keerdiabetesom.nl

Goed om te weten: dit jaar ontwikkelt Stichting Voeding Leeft het ‘Vitaal Hart’ programma voor mensen met hart- en vaatziekten. Je leest er meer over op www.voedingleeft.nl/vitaal-hart.

GLI

Dit is het: GLI staat voor gecombineerde leefstijlinterventie. GLI gaat uit van het verminderen van overgewicht en werken aan een gezondere leefstijl via gezonder eten, meer bewegen en gedragsverandering. De GLI wordt aangeboden door diëtisten, fysiotherapeuten, oefentherapeuten en leefstijlcoaches die aan bepaalde eisen voldoen. Zij kunnen dat individueel of in teamverband doen.

Uitleg groepsprogramma’s: er zijn 3 programma’s die het RIVM beoordeeld heeft als voldoende effectief. Deze programma’s duren 2 jaar. Gestart wordt met een basisprogramma van individuele sessies en groepsbijeenkomsten, gevolgd door een onderhoudsfase met terugkomdagen.

Vergoeding: zorgverzekeraars kunnen alleen de erkende programma’s ‘De Beweegkuur’, ‘CooL’ en ‘SLIMMER’ vergoeden via de basisverzekering. Meer over deze programma’s en waar je ze kunt volgen, lees je op www.loketgezondleven.nl/leefstijlinterventies/gecombineerde-leefstijlinterventie/erkende-gli-basisverzekering

Meer informatie: niet iedereen komt in aanmerking voor deze interventie. Overgewicht in combinatie met hart- en vaatziekten is een indicatie.

Paleo

Dit is het: eten zoals je verre voorouders (de jagers en verzamelaars) aten.

Inhoud voedingsadvies: Eten als een oermens betekent dat je zuivel, granen (brood, pasta, rijst), peulvruchten, suiker, aardappelen en bewerkte producten weglaat uit je voeding. Het uitgangspunt is dat je geen pakjes en zakjes meer koopt en daardoor krijg je automatisch minder zout binnen. Het liefst eet je zo puur en onbewerkt mogelijk, producten uit het seizoen en liefst van eigen bodem. Op het menu staan groenten, fruit, knollen (zoals knolselderij en pastinaak), noten, pitten en zaden, vlees, vis, eieren en olie.

Het is belangrijk dat het paleo-dieet goed samengesteld is zodat tekorten voorkomen worden. Het is slim je te laten begeleiden door een diëtist.

Meer informatie: via de boeken Het Paleodieet (Loren Cordain), Het Oerdieet (Remko Kuipers), Oergezond (Remko Kuipers), Oergezond met Oerdis (Angela Severs en Karine Hoenderdos), Oergondisch genieten (kookboek, Ria Penders en Yvonne van Stigt).

Ketogeen dieet

Dit is het: een dieet waarbij je voeding heel weinig koolhydraten bevat. Niet iets om op eigen houtje te volgen. De koolhydraatbeperking is niet altijd levenslang nodig. Als je je streefgewicht hebt bereikt, kan de hoeveelheid koolhydraten meestal weer wat omhoog. De maximale hoeveelheid koolhydraten zonder weer in gewicht toe te nemen, varieert van persoon tot persoon.

Inhoud voedingsadvies: bij een ketogeen dieet ligt de inname van koolhydraten tussen de 20 en 50 gram per dag. Ter vergelijking: een gemiddelde volwassen vrouw eet ongeveer 225 gram koolhydraten per dag. Je gebruikt dus heel weinig koolhydraatbronnen zoals brood, aardappelen, pasta, rijst, koek, snoep, frisdrank en fruit. Om aan voldoende energie te komen, schakelt je lichaam over van koolhydraatverbranding op vetverbranding. Hierbij komt een restproduct vrij: ketonen. Het ketogeen dieet geeft meer gewichtsverlies dan een vetarm dieet. Bij een vetarm dieet daalt je ruststofwisseling waardoor je minder energie verbruikt op een dag. Dit gebeurt nagenoeg niet bij een ketogeen dieet. Dit dieet volg je bij voorkeur onder begeleiding van een diëtist.

Goed om te weten: Je zou het misschien niet verwachten van een dieet dat veel vet en verzadigd vet bevat, maar het ketogeen dieet lijkt ook de vetsamenstelling in het bloed te verbeteren en de bloeddruk te laten dalen.

Atkins

Dit is het: een koolhydraatarm dieet, uitgedacht door de Amerikaanse cardioloog Robert Coleman Atkins

Inhoud voedingsadvies: je beperkt de inname van koolhydraten en gebruikt eiwitten en vetten als belangrijkste brandstof. Door het minderen van koolhydraten haalt je lichaam de energie niet meer uit de overtollige koolhydraten maar uit (overtollig) lichaamsvet. Het dieet bestaat uit 4 fases. Jouw persoonlijke doel bepaalt in welke fase je het beste kunt starten. Bij iedere fase hoort een andere koolhydraathoeveelheid en horen andere producten. Met het doorlopen van de fases mag je steeds wat meer eten en heb je meer keuze. Fase 1 start bijvoorbeeld met slechts 20 gram koolhydraten, in fase 2 neem je, met stappen van een week, dagelijks 5 gram koolhydraten meer.

Kosten: via nl.atkins.com kun je je gratis inschrijven. Je ontvangt onder andere menu’s, recepten en tips en kunt deelnemen aan een online community. Als je speciale Atkins-producten gebruikt, kost het uiteraard geld.

Meer informatie: https://nl.atkins.com/

Leefstijl als medicijn

Wat is het: een platform, opgericht door ervaringsdeskundige Wim Tilburgs, om anderen te adviseren, te inspireren en te motiveren. Doelgroep: iedereen met diabetes type 2. Tilburgs heeft hierbij een deskundig team om hem heen verzameld.

Uitleg online community: de (besloten) Facebookgroep is een gepassioneerde community van mensen die leefstijl als beste medicijn zien en zelf de regie terug willen pakken over de eigen gezondheid. Binnen deze community krijg je steun, informatie en advies van lotgenoten over hoe je diabetes type 2 via leefstijl kunt verbeteren.

Inhoud voedingsadvies: Het advies dat in de besloten Facebookgroep gegeven wordt, heeft als uitgangspunt koolhydraatarm en vetrijk. Naast een gezonde voeding zijn ook meer bewegen, stress verminderen, een gezond bioritme, een goede mindset en liefdevolle relaties belangrijk.

Kosten: deelname aan de Facebookgroep is gratis. De groep is alleen toegankelijk voor mensen met diabetes type 2.

Meer informatie: www.jeleefstijlalsmedicijn.nl

voor meer artikelen over o.a leefstijl klik hier

Van Parvovirus B-19 tot hartpatiënt

Wanneer de nu 25-jarige Nick Jansen geïnfecteerd raakt met het zogeheten ‘Parvovirus B-19′, ook wel bekend als ‘Vijfde ziekte’, volgt daarop een ontsteking van zijn hartzakje (Pericarditis) en de hartspier (Myocarditis). Zijn verhaal…

Het is de lente van 2017 wanneer Nick zich klaarmaakt voor een festival met vrienden. ’s Ochtends voelt hij een druk op zijn borst, maar staat er niet bij stil en besluit het gevoel te negeren: ‘Ik dacht aan stress en legde niet de link met mijn hart. Daarnaast besteedde ik er niet veel aandacht aan, want ik had een leuke dag in het vooruitzicht, omdat ik met vrienden op weg was naar een festival.’ Maar het drukkende gevoel wordt gedurende de dag erger en uiteindelijk wordt de geboren Eindhovenaar kortademig en besluit hij naar huis te gaan, met pijn in zijn borst en armen. Een slapeloze nacht met helse pijn volgt en de daaropvolgende ochtend gaat hij naar het plaatselijke ziekenhuis waar het ‘verlossende’ antwoord volgt.

De diagnose

Onderzoeken volgen en uiteindelijk wordt Nick opgenomen. Uit de uitslagen blijkt hij een ontstoken hartzakje en een ontstoken hartspier te hebben. Hij wordt overgeplaatst naar een universitair medisch centrum waar een hartbiopt volgt, waarna wordt geconcludeerd dat de hartontstekingen komen door het Parvovirus B19: ‘Ik verbleef wekenlang in het ziekenhuis en door middel van medicatie werd getracht de ontstekingen te verslaan. Toen ik eenmaal hersteld en genoeg aangesterkt was, mocht ik naar huis.’

Maar het moment dat Nick werd opgenomen in het ziekenhuis, omdat er iets met zijn hart aan de hand was, maakte indruk: ‘Toen ik hoorde dat er iets mis was met mijn hart, maar nog niet duidelijk was wat, schrok ik heel erg. Logisch, want het gaat om je hart en plots is er een grote onzekerheid. Vele afspraken volgden, maar doordat ik in een roes verkeerde, is mij veel ontgaan. Het enige wat ik dacht was dat ik zo snel mogelijk wilde herstellen en genezen.’

De vele bezoeken van familie, vrienden en collega’s doen Nick goed en helpen in het proces van beter worden. Langzaamaan komt hij steeds meer bij en sterkt hij goed aan. Zijn herstel in het ziekenhuis verloopt spoedig en eenmaal thuis gaat hij verder met zijn herstel welke naar zijn mening lang duurde: ‘Ik moest geduld hebben, en dat was lastig, want ik wilde heel graag weer snel de draad oppakken, maar ik moest geduld hebben met mijn herstel.’

Het herstel

En de draad oppakken, hield ook aanpassen in. Mede doordat hij van nature een heel actief persoon is, moest Nick leren om naar zijn lichaam en diens mogelijkheden te luisteren: ‘Vooral in het begin wilde ik héél veel en héél snel, maar mijn lichaam liet dat niet toe. Ik vond dat moeilijk. Maar ook het gebrek aan energie, waardoor ik veel op bed lag in plaats van mijn sociale leven te onderhouden, hakte erin.’

Tijdens zijn herstel merkt Nick op dat hij zich bewuster is geworden van zijn lichaam; een gegeven wat ook voor onzekerheid zorgt: ‘Het heeft even geduurd voordat ik kon loslaten wat is voorgevallen en weer ‘gewoon’ kon genieten zonder continu de gedachte in mijn achterhoofd te hebben ‘Wat als er weer iets gebeurt?’, maar afgezien daarvan lukte het mij om weer door te gaan.’

En door gaat hij zeer zeker, zelfs meer dan voorheen: ‘Ik ben altijd bezig geweest met sport, maar door wat ik heb meegemaakt ben ik mij meer gaan verdiepen in mijn lichaam en sport; ik heb mijzelf gepusht om mijn grenzen op te zoeken, omdat ik beter en fitter wilde worden. Het heeft erin geresulteerd dat ik inmiddels alles weer doe, zelfs hele nachten doorfeesten. Ik moet weliswaar daarna langer herstellen, maar omdat ik zo gezond mogelijk probeer te leven, ben ik weer vrij snel op de been.’

De impact

Nicks herstel gaat goed, want ondertussen werkt hij ook weer fulltime en is hij bezig met het afronden van de opleiding Human Resource Management. De recente gebeurtenissen in zijn leven hebben impact gehad, maar kenmerken hem niet, en hebben van hem geen ander persoon gemaakt. Máár het zorgde er wel voor dat hij meer rekening met zichzelf is gaan houden: ‘Ik probeer te genieten, intens, en hetgeen is voorgevallen los te laten. Fitter worden, lekker genieten en veel leuke dingen doen, is wat ik doe en wil blijven doen!’

voor meer artikelen over o.a aandoeningen klik hier

Micro-organismen

Piepklein maar met een groots effect

In je lichaam wemelt het van de bacteriën, schimmels en virussen. En dat is maar goed ook, want het grootste deel hiervan is erg belangrijk voor je gezondheid. Vooral die in je darm wonen. Je kunt ze te vriend houden door gezond te eten.

Net zo uniek als je vingerafdruk

De bacteriën, schimmels en virussen worden ook wel micro-organismen of microben genoemd. En ze zijn met velen! Je hebt er miljarden van, op je huid en je haar, in je mond, longen en vooral in je darmen. Alle microben samen op je lichaam vormen je microbioom. De samenstelling van je microbioom is uniek. Niemand anders heeft precies dezelfde bacteriën, virussen en schimmels in dezelfde verhouding en aantallen als jij. Je microbioom is dus te vergelijken met je vingerafdruk.

Met een functie

Het microbioom profiteert niet alleen van jou als gastheer/-vrouw waar het op en in mag wonen. Het geeft je ook heel veel terug, zoals het microbioom in je darm:

  • Het maakt vitamine K
  • Het maakt vetzuren
  • Het helpt bij de spijsvertering en stoelgang
  • Het ondersteunt je immuunsysteem
  • Het biedt bescherming tegen ziekteverwekkers
  • Het lijkt het lichaamsgewicht te beïnvloeden (zie kader)
  • Het lijkt de geest te beïnvloeden

Wetenschappers ontdekken daarnaast steeds meer relaties tussen het microbioom en ziektes als allergieën, darmklachten, huidproblemen en luchtwegaandoeningen. Er zijn zelfs al aanwijzingen dat het microbioom een relatie heeft met depressie en autisme.

In balans

Vanaf het moment dat een baby geboren wordt, ontstaat het microbioom. Tijdens de geboorte krijgt een baby al bacteriën van de moeder mee en ook van de wereld om de baby heen. De microben waarmee een baby in de eerste periode in aanraking komt, bepalen voor een groot deel de samenstelling van het microbioom. Het duurt alleen nog jaren voordat het microbioom ‘volwassen’ is. Daarna is de samenstelling nog te beïnvloeden door voeding, medicijnen en je manier van leven. In een gezond microbioom leven niet alleen goede, maar ook slechte bacteriën. De goede hebben wel de overhand.

Sterker door vezels

Vooral je darmmicrobioom, de grootste verzameling microben in je lichaam, kun je sterker maken. Hoe gezonder je darmmicrobioom, hoe beter je weerstand. In de darmen zit namelijk 60-70% van de immuuncellen van het lichaam. Gezond eten zorgt ervoor dat de goede bacteriën in je darmen ook goed kunnen groeien. Zo blijven ze de slechte bacteriën de baas. Gevarieerd eten, met veel vezels is het belangrijkste. Die vezels zijn namelijk voeding voor de microben in de darm. Vooral de vezelsoorten inuline, pectine, gluacen, GOS en FOS zijn belangrijk. GOS is een afkorting voor galacto-oligosacchariden, FOS staat voor fructo-oligosacchariden. Deze vezels worden in de dikke darm afgebroken (gefermenteerd) door de bacteriën. Die vezels vormen het voedsel voor de goede bacteriën. De fermenteerbare vezels worden ook wel prebiotica genoemd. Inuline, GOS en FOS zitten vooral in bananen, witlof, aardpeer, artisjok, prei, knoflook, asperges en uien. Pectines zitten in groenten en fruit en glucanen krijg je binnen via graanproducten.  En heel bijzonder: in moedermelk zitten vergelijkbare vezels, een baby krijgt dus vanaf het eerste begin dit soort vezels binnen.

Probiotica

Als je een antibioticakuur voorgeschreven krijgt, heeft die kuur effect op de samenstelling van het microbioom in je darmen. Antibiotica verstoren de balans. En het kan weken duren voor het evenwicht hersteld is. Het gevolg als de kuur veel effect heeft op je microbioom: diarree of obstipatie. Ongeveer 1 op de 4 volwassenen die antibiotica krijgen, heeft hier last van. Probiotica beschermen het darmmicrobioom tegen de verstorende werking van een antibioticakuur en zorgen voor een sneller herstel. Probiotica zijn producten waarin levende bacteriën zitten. Ze zijn bijvoorbeeld te koop als drankjes in supermarkt, en als supplement bij de drogist. Een gezonde voeding met veel vezels is ook belangrijk als je een antibioticakuur gebruikt, omdat dit voedsel is voor de bacteriën, maar probiotica kunnen een aanvulling zijn. Het is wel belangrijk dat je een probiotica neemt die minstens 1 miljard levende bacteriën bevat, en waaraan bij voorkeur geen suiker is toegevoegd. En kies een probiotica met veel verschillende gunstige bacteriën in één product of wissel verschillend producten af. Zo is de kans groter dat de juiste bacteriesoort erbij zit. Bij verstopping helpen namelijk andere bacteriesoorten dan bij diarree. Voor een gericht advies kun je ook een diëtist bezoeken.

Een goede gastheer

4 toptips als je een goede gastheer wilt zijn voor alle micro-organismen in je lichaam:

  1. Voed je bacteriën! Ze zijn vooral dol op vezels. Die haal je uit groenten, fruit, peulvruchten, noten en volkoren granen.
  2. Geef ze ook de bijzondere vezels, waar bacteriën extra dol op zijn. Beste voorbeeld is inuline, eet daarom regelmatig onder andere asperges, aardperen, witlof, artisjokken en schorseneren.
  3. Regelmatig bewegen zet niet alleen je spieren aan het werk, maar zorgt ook dat je darmen op een goede manier worden geprikkeld. Het stimuleert je spijsvertering en daarmee ook je microbioom.
  4. Vermijd stress. Want dat is een factor die de weerstand ondermijnt en die de goede micro-organismen zwakker maakt.

Darmmicrobioom en gewicht

Er komt steeds meer bewijs dat de bacteriën in de darmen ook van invloed zijn op je lichaamsgewicht. Zo is er bijvoorbeeld onderzoek gedaan bij muizen met de bacterie ‘Akkermansia’. Muizen die deze bacterie toegediend kregen, ontwikkelden geen overgewicht. Er wordt nu volop onderzoek gedaan of dat ook bij mensen zo werkt. Wat al wel bekend is: mensen die goed afvallen op een dieet hebben een andere samenstelling van hun darmmicrobioom dan mensen die minder goed afvallen met een dieet. Bacteriën lijken dus gewicht te kunnen beïnvloeden.

voor meer artikelen klik hier

Vitamines voor je hart

Bij gezond eten voor hart- en bloedvaten denken veel mensen meteen aan visvetten, minder zout (natrium) en meer kalium. Maar wist je dat ook vitamines kunnen helpen je hart en bloedvaten zo gezond mogelijk te houden? We zetten de vitamines voor je hart op een rijtje:

Vitamine C voor de bloeddruk

Veel vitamine C kan helpen de bloeddruk te verlagen. Dat is de conclusie die Amerikaanse onderzoekers trokken nadat ze 29 studies naar de invloed van vitamine C op de bloeddruk onder de loep hadden genomen. De onderzoekers concludeerden dat een dagelijkse inname van 500 mg vitamine C de bloeddruk met circa 4 mmHg kan verlagen en bij mensen met hypertensie met 5 mmHg. Ter vergelijking: bloeddrukverlagende medicatie zorgen meestal voor een verlaging van 10 mmHg.

Nu is 500 mg vitamine C wel een flinke hoeveelheid. Die haal je eigenlijk alleen als je een vitamine C supplement slikt. Als volwassene heb je iedere dag 75 mg vitamine C nodig. Wie gezond eet, krijgt die aanbevolen hoeveelheid gemakkelijk binnen. Met 200 gram gekookte broccoli zit je bijvoorbeeld al aan die 75 mg. Vitamine C krijg je via voeding vooral binnen met groente, fruit en aardappelen, met name koolsoorten, (rode) paprika, citrusfruit, kiwi’s en bessen bevatten een flinke portie. Goed om te weten: vitamine C is in water oplosbaar en gevoelig voor verhitting. Kook aardappelen en groenten daarom zo kort mogelijk en in weinig water. En snij ze niet te klein.

Vitamine D voor de bloeddruk

Vitamine D staat erom bekend dat het helpt om calcium uit de voeding in het lichaam op te nemen. En zo draagt het bij aan sterke botter en tanden. Maar wist je dat er sterke aanwijzingen zijn dat vitamine D een belangrijke rol speelt bij het voorkomen van een hoge bloeddruk? Mogelijk kan het zelfs helpen bij het behandelen ervan. Een onderzoek onder ruim 146.000 mensen laat zien dat de kans op hypertensie met 8% daalt als het vitamine D gehalte in het bloed met 10% stijgt.

Dagelijks heb je 10 mcg vitamine D nodig. Je lichaam maakt vitamine D onder invloed van zonlicht, maar met het ouder worden lukt dat steeds slechter. Daarom geldt voor vrouwen vanaf 50 jaar het advies om elke dag een supplement te nemen met 10 mcg vitamine D. Alle 70-plussers wordt een supplement met 20 mcg vitamine D per dag aangeraden.

Verder zit vitamine D van nature in vette vis (zoals haring, zalm en makreel), vlees en eieren. Daarnaast wordt het toegevoegd aan halvarine, margarine en bak- en braadproducten. Met een stukje zalm van 100 gram, krijg je ongeveer 4,6 mcg vitamine D binnen.

Vitamine B11 voor voldoende energie voor het hart

Vitamine B1 (thiamine) is de enige vitamine waarvoor de Europese Voedselveiligheid Autoriteit EFSA een claim voor het hart heeft goedgekeurd: ’thiamine heeft een gunstige invloed op het hart’. Thiamine zorgt ervoor dat het hart voldoende energie tot zijn beschikking heeft. Erg belangrijk, want energie heeft het hart nodig om het bloed door het hele lichaam rond te pompen.

De belangrijkste bronnen van vitamine B1 zijn varkensvlees en graanproducten.

Vitamine K2 voor de elasticiteit van de vaten

Vitamine K is belangrijk voor de bloedstolling. Het is onder te verdelen in vitamine K1 en K2. Vitamine K1 zit vooral in groene bladgroenten en plantaardige oliën, vitamine K2 krijg je vooral binnen via kaas, eieren, kip, vlees en melkproducten. Daarnaast maken de bacteriën in je (dikke) darm ook vitamine K.

Een Maastrichts onderzoek laat zien dat vitamine K2 atherosclerose kan voorkomen en zelfs bloedvaten die al verstijfd zijn, weer elastisch kan maken. In de studie van Maastricht University kregen 244 gezonde vrouwen in de leeftijd van 55-56 jaar gedurende 3 jaar vitamine K2 of een placebo. Het meest opmerkelijke resultaat van de studie was dat atherosclerose niet alleen werd gestopt, maar dat al verstijfde bloedvaten weer elastischer werden. Er was dus sprake van een duidelijke verbetering. Nu is dit maar 1 studie. Er is dus meer onderzoek nodig om dit resultaat te bevestigen.

Voor vitamine K2 heeft de Gezondheidsraad niet vastgesteld hoeveel je er iedere dag van nodig hebt. Let echter op als je antistollingsmedicatie zoals acenocoumarol en fenprocoumon gebruikt. Dan moet je niet zomaar extra vitamine K gaan slikken. Gebruik geen supplementen met meer dan 100 mcg vitamine K (dat geldt voor zowel K1 als K2). Een hoge dosering vitamine K vermindert namelijk de werking van deze medicijnen. Een lagere dosering is geen probleem.

4 tips om zoveel mogelijk te profiteren van vitamine C uit groenten

  • Koop groenten zo vers mogelijk en bewaar ze niet te lang. Hoe langer je ze bewaart, hoe lager het gehalte aan vitamines
  • Koop alleen kant-en-klaar gesneden groente als je ze diezelfde dag nog wilt gebruiken. Het vitaminegehalte van eenmaal gesneden groente daalt sneller dan van niet gesneden groenten
  • Snijd je groenten zelf? Was ze dan eerst en snijd daarna pas. Door het snijden beschadig je namelijk de groenten, waardoor vitamineverlies kan optreden. Als je gesneden groenten wast, verlies je op die manier extra veel vitamines
  • Kook je groenten zo kort mogelijk en in zo min mogelijk water. Een groot deel van de vitamines lost op in water. Als je veel water gebruikt, gooi je de vitamines met het kookwater weg
  • Gebruik het kookvocht voor een sausje of jus. Zo gaan ook die vitamines niet verloren

voor meer artikelen over o.a leefstijl klik hier

Hamburgers dodelijker dan sigaret?

Snel een hamburgertje scoren mag bij veel jongeren dan wel populair zijn, erg gezond eten is dat niet. Sterker nog: junkfood in zijn algemeenheid is volgens een publicatie in het AD zelfs dodelijker dan het roken van sigaretten.
Hamburgers en ander junkfood maken volgens een grootschalig onderzoek, waarnaar het AD verwijst, elf miljoen doden per jaar. Om precies te zijn zouden volgens de krant in 2017 maar liefst 10,7 miljoen mensen gestorven zijn als gevolg van het naar binnen proppen van junkfood en andere ongezonde voeding. Ter vergelijking: in 2017 stierven acht miljoen mensen aan de gevolgen van roken.
De studie bracht eetgewoonten in 195 landen voor het voetlicht. Niet iets om vrolijk van te worden. Gezond eten doen we onvoldoende. We laten groenten, fruit, volle granen en noten liggen om snel bij junkfoodtempels naar binnen te glippen of de boodschappenwagen vol te laten met eten dat hartstikke ongezond is. We zijn verslingerd aan suiker, verzadigd vet, brood en bewerkt vlees.
Junkfood behoort tot de top tien van doodsoorzaken: een op vijf sterfgevallen wereldwijd komt door het eten van junkfood, schrijft het AD. Neem maar van ons aan: junkfood maakt dat je aderen dicht slibben, en dat is echt niet iets, dat je wilt!

 

Voor meer artikelen klik hier