Leefstijladvies: zoek een hobby

Geschreven door

Preventieve geneeskunde krijgt de laatste jaren steeds meer aandacht: artsen en andere behandelaren focussen niet alleen op het behandelen van ziekten, maar ook op het voorkomen van ziekten en het verlagen van de kans op terugval bij een chronische kwetsbaarheid. Zij doen dit door leefstijladviezen te geven, zoals gezond eten en drinken, weinig alcohol gebruiken en voldoende bewegen. Ik zou daar graag nog een advies aan toe willen voegen: zoek een hobby.

Al heel lang is bekend dat zinvolle activiteiten zoals werk, vrijwilligerswerk of dagbesteding bijdragen aan een gezond leven. Het geeft structuur aan de dag, is een reden om je bed uit te komen, het maakt dat je je gewaardeerd voelt en het geeft sociale contacten. En met betaald werk kun je zelf in je dagelijks levensonderhoud voorzien, iets dat het gevoel van eigenwaarde verhoogt.

Plezier en voldoening

Een hobby biedt een aantal extra’s. Volgens Wikipedia is een hobby ‘een ontspannende activiteit die met enige regelmaat in vrije tijd uitgeoefend wordt’. Naast ontspanning en het verlagen van stress biedt een hobby nog een aantal andere voordelen: het geeft plezier en persoonlijke voldoening. Het daagt uit tot het leren van nieuwe dingen en vaardigheden en biedt vaak ook nieuwe sociale contacten. Het stelt de geest open voor andere dingen dan waar men de hele dag op het werk al mee bezig is.
Bij een intake met nieuwe patiënten op mijn spreekuur vraag ik niet alleen naar werk/dagbesteding maar ook altijd naar hun hobby’s. Dat geeft me een beeld van de persoon die in de kamer zit. Wat zijn iemands interesses, waar houdt iemand zich mee bezig, wat zijn de uitdagingen? En geven die hobby’s ook contacten met anderen? Waar haalt iemand het plezier in zijn leven uit, wat geeft energie en ontspanning?

Werk als hobby

Sommige mensen zeggen dat hun werk hun hobby is. Zo’n uitspraak betekent wellicht dat iemand veel plezier aan zijn werk beleeft, maar volgens de definitie kunnen werk en hobby niet hetzelfde zijn. Het is ook de moeite waard om meerdere gebieden van uitdaging en ontspanning te hebben.
Onderzoek laat zien dat er een duidelijke relatie is tussen creatieve vrijetijdsbestedingen en een meer positieve stemming. Mensen die meer dan twee uur per week besteden aan liefhebberijen hebben een betere psychische gezondheid dan mensen die daar minder tijd aan besteden. Een enkele keer kan een hobby schadelijke effecten hebben, bijvoorbeeld als er giftige stoffen of risicovol gedrag bij komen kijken. Maar de meeste hobby’s lijken ongevaarlijk te zijn. Duidelijk is dat ze in ieder geval een verbetering van de stemming, vermindering van stress en stresshormonen en een toename van sociale contacten geven, en dat zijn allemaal aspecten die voor de meesten van ons positief zijn.
Kortom: zoek een hobby, ook als uw werk uw hobby is.

Voor meer artikelen klik hier

Grip op je eigen gezondheid

Geschreven door

Leefstijl interventies als basis om je gezondheid terug in eigen hand te nemen.

We horen het steeds meer, je levensstijl aanpassen om je gezondheid te verbeteren. De genoemde zaken klinken bijna als een cliché; meer bewegen, gezonder eten, niet roken, minder drinken. Voor de hand liggend zou je zeggen. Toch lukt het ons vaak niet om aanpassingen door te voeren en de discipline op te brengen.

De gemakseconomie

In de afgelopen 50 jaar is onze levensstijl zo enorm veranderd, dat onze lichamen niet de tijd hebben gehad om de drastische wijzigingen bij te benen. Zo zijn we van actief werk naar passief werk achter een bureau gegaan. Als we iets willen hebben, hoeven we de deur niet uit, want je kan het gewoon online bestellen. En gezond eten, mijn specialiteit, wordt ons bepaald niet gemakkelijk gemaakt. Producten die aangeprezen worden als gezond, blijken dit geheel niet te zijn, en vice versa. Ons leven anno 2020 is ingericht op gemak, maar als je een aandoening hebt of niet optimaal gezond bent, neemt de noodzaak toe om je eigen gezondheid prioriteit te geven boven het gemak.

Een investering in jezelf

We zijn gewend om naar de dokter te gaan en ons medicatie voor te laten schrijven als we ziek zijn, ‘een pleister te plakken op de wond’. In feite sta je al op een achterstand zodra je naar de dokter moet, geef je de regie uit handen. Door kritisch naar je levensstijl te kijken, kun je jouw gezondheid gedeeltelijk of geheel terug in eigen hand nemen.

Hoe mooi is het om te kunnen voorkomen dat je ziek(er) wordt, of als je al ernstig ziek bent, je kwaliteit van leven te verbeteren. Ga op onderzoek uit en kijk waar jij de meeste gezondheidswinst kan behalen. Je investeert hiermee in jezelf, in je eigen toekomst, die van je kinderen en kleinkinderen.

Voeding als kickstart voor je gezondheid

Als we kijken naar leefstijl, dan is voeding misschien wel het belangrijkste onderdeel. Zoals Hippocrates schreef: ‘Let food be thy medicine, and let medicine be thy food’. Hij sloeg de spijker op de kop, maar hoe moet je in deze tijd van verleiding en gemak nou gezond eten? Het begint eigenlijk bij de natuur: je eet onbewerkt en wat van het land of de zee komt. Komt het uit een fabriek? Heeft het een label met vele ingrediënten? Dan is het waarschijnlijk minder gezond.

Een populaire leefstijlkeuze is tegenwoordig koolhydraatarm eten, een voedingspatroon gebaseerd op onbewerkt eten. Veelal gericht op mensen met diabetes, maar veel hartpatiënten hebben ook baat bij deze eetwijze en leefstijl. Uit onderzoek** blijkt dat onder andere de LDL en triglyceriden verlagen, de HDL verhoogd wordt, wat een perfect cholesterolbeeld geeft. Mensen die enige tijd koolhydraatarm eten, ervaren een toename in energie en een verbetering van concentratie. Ze voelen zich algeheel gezonder, en dat is ongeacht je eetpatroon uiteindelijk waar het om draait.

Koolhydraatarm eten is uiteraard niet de enige manier waarop je jouw gezondheid terug in eigen hand kan nemen. In het volgende artikel zal ik verder inhoudelijk ingaan op verschillende leefstijlinterventies, waaronder koolhydraatarm eten.

** Bron: https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/carbohydrates/low-carbohydrate-diets/

Voor meer artikelen over o.a leefstijl klik hier

‘Gezondheidseffecten voeding zijn niet te onderschatten’

Geschreven door

Gezonde mensen zijn het gelukkigst, is het motto van Iris Heuer. Daarom kookt zij als ‘healthy chef’ zo veel mogelijk met biologische natuurlijke producten en is ze dagelijks bezig met het optimaliseren van voedingspatronen voor mensen met diëten en allergieën. ‘De invloed die voeding kan hebben op je gezondheid intrigeert me.’

De nieuwsgierigheid naar gezond eten en leven is voor Iris Heuer voortgekomen uit haar persoonlijke motivatie. De Eindhovense ‘gezonde kok’ kon ondanks aanhoudende lichamelijke klachten niet geholpen worden door een dokter, dus ging ze zelf op zoek naar een oplossing. ‘Ik had vaak migraine, eczeem en andere vage klachten’, vertelt Heuer. ‘Toen ik een voedingsdagboek ben gaan bijhouden, kwam ik erachter dat het de suikers in mijn voedingspatroon waren die de migraine triggerden. Ik ben toen een aantal jaren suikervrij gaan eten en merkte toen pas hoe groot de impact van voeding op de algehele gezondheid kan zijn. Het motiveerde me om dieper te graven; niet alleen naar de effecten op mijn eigen gezondheid, maar ook naar wat gezond is voor andere mensen.’

Die zoektocht resulteerde voor Heuer in 2015 in de opening van een restaurant dat zich richtte op gezond eten voor mensen met allerhande aandoeningen, allergieën en diëten. ‘In de twee jaar dat ik dit restaurant runde heb ik ontzettend veel ervaring en kennis opgedaan op het gebied van gezonde voeding en leefstijl. Ik heb alles geprobeerd: ik kookte veganistisch, vegetarisch, glutenvrij en uiteindelijk bleef ik hangen bij koolhydraatarm koken, om te kijken welke invloed een dergelijk voedingspatroon heeft op de gezondheid.’

In die periode liepen de meningen over wat gezond is en wat niet behoorlijk uiteen, vertelt Heuer. Die meningen heeft ze in de afgelopen jaren steeds dichter naar elkaar toe zien groeien. ‘In toenemende mate is men georiënteerd op plantaardig eten en zo dicht mogelijk bij de natuur koken. Dat is ook mijn focus, in combinatie met koolhydraatarm of ketogeen eten. Bij laatstgenoemd voedingspatroon verruil je koolhydraten voor goede, verzadigde vetten en daarmee dus suikerverbranding voor vetverbranding. Het bijproduct dat uit die verbranding ontstaat, ketonen, dienen vervolgens als brandstof voor het lichaam.’

Bij haar eigen moeder zag Heuer de positieve effecten van het koolhydraatarm dieet al snel: ‘Mijn moeder heeft stevige indicaties voor hartproblemen, ze heeft een hoge bloeddruk en problemen met haar cholesterol. Sinds een maand of vier eet zij nu koolhydraatarm, en ze staat op het punt naar de huisarts te stappen om te vragen of ze haar medicatie kan afbouwen. Haar bloeddruk ligt binnen de ‘normale’ marges, haar cholesterol is verbeterd en ook haar problematische nierfunctie speelt geen rol meer in haar dagelijks leven. Heel mooi om te zien!’

Naast haar werk als chef-kok is Heuer veel bezig met het educatieve aspect van haar vak. Ze geeft kooklessen en cursussen en verzorgt daarnaast vanuit haar initiatief GreenTwist een gezonde oplossing voor catering en horecagelegenheden. De komende tijd diept Heuer in HartbrugMagazine een aantal leefstijlinterventies uit, om meer grip op de eigen gezondheid te krijgen. In de volgende editie leest u alles over koolhydraatarm/ketogeen eten.

Voor meer artikelen over o.a leefstijl klik hier

Kwaliteit voeding en beweging zeer belangrijk.

Geschreven door

Gepassioneerd, chaotisch en creatief: zo zou Jacqui van Kemenade (53) zichzelf omschrijven. Al bijna 20 jaar is de Bredase huisarts, die getrouwd is en drie kinderen heeft, bezig met voeding en leefstijl en sinds twee jaar is ze ook gespecialiseerd in diabetes. Onlangs bracht ze haar eerste boek uit: Leefstijl op recept.

Al zo lang als ze zich kan herinneren, heeft ze een passie gehad voor leefstijl. Haar allereerste baan als arts was in Australië. Daar werd ze geconfronteerd met een explosie aan diabetes en obesitas. ‘In Australië was dat zichtbaarder dan in Nederland. Ik begon dan ook te letten op hoe mensen daar aten, en mijn passie voor leefstijl groeide alleen maar meer.’ Ze keerde na een aantal jaar terug naar Nederland en nam daar in 2006 een huisartsenpraktijk over. Ze herinnert zich dat ze in de praktijk mensen zag afvallen, maar vaak ook weer snel zag aankomen. ‘Als huisarts heb je meestal niet zoveel kaas gegeten van leefstijl en voeding. Je denkt vooral dat patiënten hun best moeten doen, harder moeten werken om af te vallen. Toch leerde ik mensen kennen waarvan ik dacht: dit kan toch niet alleen een gebrek zijn aan doorzettingsvermogen?’

Totaalplaatje

Jacqui keek meer en meer naar de leefstijl van haar patiënten. Drie jaar terug besloot ze zelfs te stoppen met de praktijk en zich volledig te gaan richten op haar eigen leefstijlpraktijk. Nog steeds is ze regulier arts, maar dan met nog meer aandacht voor leefstijl. ‘Ik vind dat ik pas een goede dokter ben als ik ook kijk naar dingen waar de patiënt in eerste instantie niet voor kwam. Het totaalplaatje dus. Waarom pas iets aanpakken als het al is geëscaleerd? Mijn patiënten stelden me veel vragen, en met dat als inspiratie ben ik zo’n vier jaar geleden stilletjes aan mijn boek gaan schrijven. Telkens een hoofdstukje meer, en langzaamaan werd het een heel boekwerk.’

Resultaat

Niet alleen haar patiënten, maar ook haar zoon, liet haar inzien dat gezondheid heel waardevol is. ‘Mijn zoon heeft drie jaar geleden een ongeluk gehad en een jaar moeten revalideren. Dan word je echt even geconfronteerd met de waarde van gezondheid; als dokter en als moeder. Ik denk dat die gebeurtenis iets heeft gedaan met hoe ik als dokter naar mijn patiënten kijk. Bij mijn zoon heb ik heel erg de kracht van een gezonde leefstijl gezien, net als bij mijn patiënten met diabetes type twee en de stichting waarbij ik betrokken ben: Je Leefstijl als Medicijn. Toen ik patiënten op de reguliere manier en met medicijnen behandelde, zag ik niet altijd resultaat. Door te kijken naar leefstijl, zie ik dat vaak wél.’

Kwaliteit van voeding en beweging

Die resultaten inspireren Jacqui enorm. ‘Op een gegeven moment zie je dat er een kwartje valt bij patiënten. Door het opstellen van een concreet plan weten ze meer grip te krijgen op hun gezondheid. Zo kijk ik naar medicatie en of we dat kunnen afbouwen. Ook andere factoren zijn belangrijk. Hoe ga je bijvoorbeeld om met stress en slaap? Stress zorgt voor hoge suikers en ook weinig slaap is een destabiliserende factor. Door al die dingen aan mijn patiënten te vragen, kom ik tot de wortel van de aandoening en geef ik ze inzichten in welke factoren invloed hebben. Niet het moeten afvallen, maar kijken naar de kwaliteit van voeding en beweging. Dat zorgt voor ongelofelijke resultaten, wat mij dan weer ontzettend motiveert. Blije gezichten: dat is voor mij een hele belangrijke factor.’

Voor meer artikelen over o.a leefstijl klik hier

 Leefstijl als medicijn

Geschreven door

Tot vier jaar terug kampte Wim Tilburgs (59) met een zware vorm van PTSS, diabetes en een burn-out. Zijn medicijnen hielpen niet en Wim werd ondertussen steeds zieker. Tot hij dit, na het aanpassen van zijn voeding en leefstijl, wist om te keren. Zijn klachten zijn verdwenen, en inmiddels heeft hij met zijn Stichting Je Leefstijl als Medicijn al honderden diabetespatiënten geholpen.

Het is dat Wim zich zélf is gaan verdiepen in voeding en leefstijl, maar anders was de oplossing voor zijn klachten waarschijnlijk nog ver te zoeken. Hij kreeg steeds meer medicijnen en zijn gewicht nam alleen maar toe. Min of meer tegen het advies van zijn dokter in, gooide hij het roer om. ‘Ik ben in 2015 begonnen met koolhydraatarm eten en de koolhydraten gaan vervangen door vetten. In vijf maanden tijd viel ik veertig kilo af. Ik was toen een van de eersten die kon genezen van diabetes. Ook van mijn PTSS en burn-out ben ik af. Ik voelde op dat moment vooral boosheid, want ik dacht: waarom is mij dit niet verteld? Waarom heb ik dit zelf moeten uitvinden?’

Coaching groep

Wim begon zich meer en meer in het onderwerp leefstijl te verdiepen. Hij greep studies aan en richtte een Facebookgroep op, die al snel uitgroeide tot een groot platform. Hij maakte kennis met verschillende medestanders, waaronder hoogleraar diabetologie Hanno Pijl. Met hem startte Wim lezingen. Later begon hij zijn Stichting Je Leefstijl als Medicijn. Samen met Jacqui van Kemenade, huisarts en auteur van het boek ‘Leefstijl op Recept’, zet hij zich vrijwillig in voor een gezondere en gelukkigere wereld. ‘Met Jacqui ben ik twee jaar geleden een coaching groep begonnen voor mensen met diabetes. Inmiddels begeleiden we er ruim vijftienhonderd. Elke week geven deze mensen onder andere de stand van hun buikomvang en nuchtere suiker door. Dat houden we al twee jaar bij. Gemiddeld verliezen ze acht tot negen kilo per jaar en er zijn er inmiddels al honderden van hun diabetes af.’

Leefstijl gerelateerde aandoening

Uit enquêtes binnen zijn groep blijkt dat 80% van deze diabetespatiënten ook hartpatiënt is. Zijn stichting en Hartpatiënten Nederland zetten de komende tijd dan ook samen in op leefstijl. ‘We zijn er inmiddels achter dat zestig procent van de bezoeken aan een arts te maken heeft met leefstijl. Hierbij hebben we het in Nederland over ongeveer acht miljoen mensen. Diabetes is een leefstijl

gerelateerde aandoening en is echt om te keren door het aanpassen van je leefstijl. Heel veel producten die wij eten staan stijf van de suiker. Naast chronische stress en medicijnen hebben geraffineerde suikers veel invloed op  diabetes. Échte voeding komt van de boer, een akker, heeft recentelijk nog geleefd. Dat komt niet uit de fabriek, zeggen wij altijd. De zwaar bewerkte voeding vol snelle koolhydraten en industriële vetten heeft ons behoorlijk ziek gemaakt.’

Alzheimer diabetes type 3

Ook veel psychische aandoeningen houden volgens Wim verband met leefstijl. ‘Ik eet geen brood, rijst en pasta meer en ben genezen van mijn diabetes. Toch moet ik mijn leefstijl wel blijven volhouden, want anders komen mijn diabetes en PTSS hoogstwaarschijnlijk gewoon weer terug. Het is inmiddels bewezen dat als je suikers hoog zijn, je het grootste risico op een hartaanval hebt. Daarnaast wordt Alzheimer bijvoorbeeld al diabetes type drie genoemd. Leefstijl kan hierin ontzettend veel betekenen, net als voor verschillende vormen van kanker. Borstkanker en longkanker zijn sowieso erg leefstijl gerelateerd. Maag-darmkanker, leverkanker en alvleesklierkanker zijn door de jaren heen ontzettend toegenomen. Dat heeft een reden.’

Ziek zijn is topsport

Wims drijfveer is laten zien dat wat hem is overkomen, ook andere mensen kan helpen. ‘We hebben in Nederland meer dan een miljoen diabeten en elke week komen er duizend bij. Door mijn ervaring besefte ik dat ik de oplossing in handen had. In het begin was ik één geval en nog redelijk ongeloofwaardig, maar inmiddels ben ik een van de velen. Ik wil dat Nederland het eerste land ter wereld wordt waar het aantal mensen met diabetes daalt. Ziek zijn is een topsport, zeg ik altijd. Je hebt een zware tegenstander en die moet je zien te verslaan. Het gaat om mindset. Het is niet: ik mág niet meer, maar ik wíl niet meer.’

Baas over eigen gezondheid

Wim beseft dat het nog vele jaren gaat duren, maar hij gelooft dat er uiteindelijk een omslag zal komen. ‘Als je zes jaar geleden tegen me had gezegd dat het aanpassen van mijn voeding en leefstijl de oplossing was voor mijn klachten, had ik je waarschijnlijk voor gek verklaard en gezegd dat je mij gewoon mijn leven moest laten leiden. Maar als ik nu zie hoe gelukkig ik ben en hoe fit en jong ik me voel, dan denk ik: dit had nooit zo ver moeten komen. Ik kon niet meer lopen, maar doe nu zeker drie keer in de week crossfit. We moeten met z’n allen om: dat is mijn missie. We moeten stoppen met de ziekenzorg en over naar gezondheidszorg. Onze leefstijl veranderen, en ook de manier waarop we onze maatschappij hebben ingericht. Met onder andere voorlichting willen we die bewustwording als stichting creëren; anderen inspireren om weer baas te worden over hun eigen gezondheid. Met die missie sta ik elke morgen vol goede moed en plezier op.’

Voor meer artikelen over o.a aandoeningen klik hier

Periodiek vasten

Geschreven door

Steeds meer mensen zijn aan het vasten om af te vallen. Als je googelt op ‘intermittent fasting’ vind je 6 miljoen zoekresultaten. Heel populair dus! Bij periodiek vasten worden een of meer dagen vasten of minder eten afgewisseld met dagen normaal eten. Is deze vorm van eten gezond, ook voor hartpatiënten?

Niets nieuws

Allereerst: dit eetpatroon gaat er niet vanuit dat je op een vastendag niets eet. Op een vastendag mag je namelijk meestal nog wel iets eten, maar heel veel minder dan normaal. Daarom is periodiek vasten niets nieuws. Onze verre voorouders, de jagers en verzamelaars, aten zo ook. Zij hadden geen dagelijks ritme van 3 hoofdmaaltijden en eventueel iets tussendoor. Ze waren afhankelijk van dat wat ze vonden en aten soms over een langere periode weinig of niets.

Er zijn verschillende vormen van periodiek vasten. We zetten een aantal vaak gebruikte methoden op een rijtje:

  • alternate-day fasting. Hierbij wordt een dag waarop je ongeveer een kwart eet van wat je nodig hebt, afgewisseld met een dag waarop je alles eet
  • 5-2 intermittent fasting. Hierbij eet je 2 dagen per week heel weinig en 5 dagen per week normaal
  • gemodificeerd vasten. Hierbij vast je 4-5 dagen achter elkaar gedurende een aantal keer per jaar
  • 16/8-methode. Hierbij eet je 8 uur per dag wel en de overige 16 uur niet.

Wat overeenkomt bij alle methodes is dat je op een vastendag toch altijd iets eet. De nadruk ligt op veel groenten en eiwitrijke voedingsmiddelen en weinig koolhydraten. Zo’n vastendag is goed voor 500-600 calorieën.

Is het effectief?

Tijdens die tijden van ‘schaarste’ hebben de lichaamscellen een tekort aan energie. Ze richten zich dan vooral op bescherming en minder op groei. Daarnaast gebruiken de cellen hun afval als energiebron.

Heel veel goede studies bij mensen naar het effect van intermittent fasting zijn er nog niet gedaan. Wel bij muizen, de uitkomsten daarvan waren veelbelovend. Maar muizen zijn geen mensen. Die veelbelovende resultaten zijn dus niet zomaar te vertalen naar effecten bij ons.

Het beetje onderzoek dat er gedaan is bij mensen laat wel zien dat het gewicht net zo daalt als bij een gewoon afslankdieet. Maar daarnaast zijn er aanwijzingen dat het vasten op zich nog wat extra voordelen biedt. In theorie gaat vasten gepaard met lagere gehaltes aan glucose (bloedsuiker), triglyceriden en ontstekingsfactoren, een lagere bloeddruk en een hogere insulinegevoeligheid. Hoe zit het in de praktijk? Bij mensen zijn er maar enkele studies naar gedaan. En die studies zijn bij weinig mensen uitgevoerd en duurden niet zo lang. Eigenlijk zijn er meer onderzoeken nodig om echt goede conclusies te trekken voor wat het voor jou kan betekenen.

Hart en vaten

Inzoomend op het hart en de bloedvaten zegt het Voedingscentrum op haar site: ‘Het lijkt erop dat intermittent fasting een gunstig effect kan hebben op sommige waarden in het bloed. De triglyceridenconcentratie daalt in veel studies en hangt samen met de hoeveelheid gewichtsverlies. Een daling in totaal cholesterol en LDL-cholesterol wordt in sommige onderzoeken wel gevonden en in andere niet. Mogelijk is dit afhankelijk van het cholesterolgehalte aan het begin van de studie. De bloeddruk lijkt te verlagen als er ook voldoende gewichtsafname plaatsvindt.’ Zo maken ze zichzelf en het lichaam schoon. Deze vorm van opschonen wordt ook wel autofagie genoemd.

 

Voor meer artikelen over o.a leefstijl klik hier

Zanger Marc van Alphen over zijn hartaanval

Geschreven door

Allround zanger Marc van Alphen (54), onder liefhebbers van de Tilburgse kermis bekend van zijn optreden tijdens ‘carnavalsnacht’, kreeg drie jaar geleden vlak na de act een hartaanval. Een jaar nadien was hij alweer terug.

Wat gebeurde er precies met je?

Drie jaar geleden stapte ik na mijn optreden op het Piusplein van het podium en viel neer. Het terrein stond vol met bezoekers van de Tilburgse kermis. Onder die paar duizend man bleken veel bekenden te zijn geweest. ‘Joh, ik was erbij’, zeiden ze me achteraf. Het was schrikken. Ik had een hartaanval. Een man daar heeft mijn leven gered. Hij reanimeerde me voordat de ambulance kwam. In het ziekenhuis hebben ze me twee dagen kunstmatig in slaap gehouden. Ik kreeg vijf omleidingen. Toen ik wakker werd, heb ik vreemde dingen gezegd. Dat alles is me ontgaan. De operatie was gelukkig goed gegaan, met medicatie en zes weken revalidatie kwam langzaamaan het herstel. Van de wond aan het borstbeen bleef ik wel een tijdje last houden.

Waren er voortekenen?

Ja dus. Een jaar voor de hartoperatie was ik al kortademig. Mijn bloeddruk was niet goed, de bovendruk te hoog. Ik kreeg daar een tablet voor en ging het gevecht aan met de kilo’s. Ik ben altijd zwaar geweest. Bij de dienstkeuring voor kadetten was ik al 96 kilo bij 1.84 meter. Ik heb aanleg, maar snoepte en at ook teveel. Ik verloor flink wat kilo’s, maar het was niet afdoende. De aderen zaten al dicht, ik kreeg te weinig lucht. Drank vond ik altijd verschrikkelijk en roken deed ik gelukkig nooit, maar in de muziek heb ik, vóór het rookverbod, wel jaren meegerookt. Al met al was voorzorg, zoals meer sporten, beter geweest, maar hartfalen zit ook in de familie. Mijn tante en oma zijn eraan overleden, mijn vader was ook hartpatiënt. Mijn zus heeft zich inmiddels medisch laten checken.

Doe je op het gebied van lijf en leden, voeding en activiteiten nu iets anders dan voorheen?

Ik leef veel gezonder. Zo doe ik twee keer per week fitness, met krachttraining, en ga ik één keer wandelen. Feitelijk is mijn lijf nu sterker dan voorheen en voel ik me op het podium ook beter. Mijn bloeddruk is goed. Ik wil het niet te druk hebben: één tot twee keer per week optreden is voldoende en doorgaans niet buiten Noord-Brabant. Op de Tilburgse kermis stond ik na een jaar alweer.

Kijk je na je hartaanval anders tegen het leven aan?

In principe niet, maar onbewust toch wel. Zo betrap ik mezelf er soms op dat ik nu anders met dingen omga. Ik ben minder stressgevoelig. Als iets moet gebeuren, oké, maar dan wel op mijn manier, rustig aan. Ik grijp in, stel grenzen, zodat ik minder stress heb. Dat mijn vrouw is ziek is – oktober 2018 werd bij haar leverkanker geconstateerd – speelt daarbij ook een rol. Ik laat zaken gaan. Moet dit, moet dat? Wat is het belangrijkst? Ik maak keuzes. Vroeger wilde ik alles. Tussen de chemo’s van mijn vrouw door nemen we extra vakanties. Niet te ver weg, maar we bepalen ons eigen schema. Wat ons overkomt is heftig, maar het leven gaat door. De muziek gaat ook door. Ik ben zo blij dat ik al mijn teksten nog ken. Na de operatie was ik zo bang dat ik alles kwijt was, maar gelukkig zat alles nog in mijn hoofd. Vanaf mijn jeugd is muziek mijn passie, ik zat op zangles, speelde gitaar en trombone. Mijn vader zat in een band en met mijn vijftiende trad ik al op als zanger en dj. Met Nederlands, Engels en Duitstalig werk, op bruiloften en partijen, bij instellingen en verenigingen. Ik bruis nog van ideeën. Als ik op tv Johnny de Mol en voormalig dj Edwin Evers in Liverpool zie dan wil ik direct de Beatles gaan spelen. Dan ga ik meteen met de akkoorden van Get Back aan de slag, zo enthousiast ben ik.

Heb je tips voor andere hartpatiënten?

Eigenlijk kan ik alleen voor mezelf spreken. Ik leef graag en sta heel positief in het leven, ook bij de omgang met ziektes. Als ik mijn pillen slik en mijn litteken in de spiegel zie, is dat nog steeds een confrontatie, maar die positiviteit maakt dat ik goed voor mezelf zorg. Sporten bij koud of regenachtig weer is misschien niet zo leuk, maar het is wel beter voor jezelf als je toch naar buiten gaat. Als je zaken positief ziet, heb je kans dat je het langste leeft.

Voor meer artikelen over o.a BNers klik hier

Gevolgen ongezonde lifestyle

Geschreven door

Mensen leven vaak een ongezonde lifestyle omdat er niet direct iets vervelends gebeurt als gevolg van dat ongezonde leven. Als je nú een hamburger eet, word je daar 30 jaar later pas ziek van. Iets dergelijks geldt voor roken. ‘Als je een glas water uit de Maas tapt en opdrinkt, merk je de ziekmakende consequentie onmiddellijk’, legt cardioloog en hoogleraar prof. Dr. Leonard Hofstra uit. Dat doen we dus niet. ‘Maar van hamburgers en sigaretten merk je vaak decennia lang niet zo veel. En juist dat is zo verraderlijk.’

Cardioloog en hoogleraar prof. Dr. Leonard Hofstra

Negentig procent van alle hartproblemen wordt bepaald door een ongezonde lifestyle, blijkt uit de wereldberoemde Interheart study. Hofstra wil mensen helpen vóór het te laat is. Zijn missie is om mensen te helpen om langdurig gezond te leven en succesvol en blijvend af te vallen.

Vreselijke gevolgen

‘Tijdens mijn werk als cardioloog zie ik elke dag de vreselijke gevolgen van hart- en vaatziekten. Hartfalen, vermoeidheid, pijn op de borst, kortademigheid. Erg ingrijpend voor de patiënten en hun omgeving. Mijn missie? Deze vreselijke ziekten voorkomen in plaats van alleen te behandelen.’ Dr. Leonard Hofstra (1963) werkte als cardioloog en wetenschapper in het Maastricht UMC+ en werkt nu bij Cardiologie Centra Nederland. Daarnaast is hij momenteel bijzonder hoogleraar ‘Risk profiling in heart disease’ bij Amsterdam UMC.

Voorkomen is beter dan genezen

Sinds uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat maar liefst 90 procent van de hart- en vaatziekten wordt veroorzaakt door lifestyle factoren, besloot Hofstra zich volledig te gaan wijden aan preventie en lifestyle interventie. Dit heeft onder andere geleid tot het Heart Attack Prevention Program for You (HAPPY), waarmee ook in India succesvolle gezondheidsprogramma’s zijn uitgevoerd. Natuurlijk wil hij ook in Nederland mensen gezonder maken en ziekte voorkomen.

Enthousiast

‘In India zijn mensen zo enthousiast, dat we met HAPPY binnen drie dagen tienduizend mensen hebben onderzocht’, aldus Hofstra. ‘Hiermee hebben wij een record in het Guinness Book of Records gevestigd.’

Urgentie

‘Mensen weten wel wat ze moeten doen om gezonder te leven’, zegt Hofstra. ‘Maar ze komen er niet toe, en hebben een steuntje in de rug nodig. Wie bijvoorbeeld van zijn diabetes af wil heeft een strak programma nodig: de manier van denken en handelen moet veranderen.’ Wat hier overigens wel bij helpt is dat mensen steeds afwijzender zijn tegen medicatie. ‘De trend is dat steeds meer mensen van de pillen af willen. Ze kiezen liever voor verandering van levensstijl.’

Overlevingsinstinct

Wat maakt het nu zo moeilijk om gezond te leven? ‘Het lijkt erop dat we zijn geprogrammeerd om, als er voldoende eten is, er zoveel mogelijk van te nemen. Dat is een oeroud overlevingsmechanisme in onszelf. In feite vecht je daar dagelijks tegen als je door de supermarkt of de stad loopt. Als je door de stad loopt, ruik je overal de geur van frites, hamburgers en gebakken wafels. De verleiding is heel groot. Probeer dat desondanks te negeren! Logisch dat 60 procent van de volwassenen in Nederland te dik is, logisch ook dat we meer dan een miljoen diabetici hebben.’

Beter niet beginnen met roken dan later benen afzagen

Hofstra is ook lid van een actiegroep, ‘Artsen slaan alarm’. Hij voert samen met collega’s en gelijkgezinden actie om de prijs van sigaretten te verhogen en de verkooppunten te verminderen. ‘Wist je dat elke dag 75 kinderen beginnen met roken? We moeten dit tegengaan. Dat is beter dan dat hen later de benen moet worden afgezaagd en de zorg op immense kosten wordt gejaagd. Ook diabetes kun je voorkomen of ombuigen. Diabetes kost in het begin schijnbaar niet zoveel. Maar op den duur gaat het gemiddeld 10.000 euro per persoon per jaar kosten. Je kunt er blind van worden, je benen moeten wellicht geamputeerd worden, enzovoort. Er is veel te winnen als artsen en patiënten ervan doordrongen raken dat je de ziekte kunt voorkomen of ombuigen. Zo heeft de Stichting Voeding Leeft een succesvol programma ontwikkeld waarbij diabetes volledig kan worden omgekeerd. Daar zou veel meer gebruik van moeten worden gemaakt.’

‘Ook het gebruik van suiker moet worden teruggedrongen’, vindt hij. ‘In Singapore is de frisdrank al uit de rekken gehaald, Pakistan en India zijn er mee bezig. Logisch, want de kosten van diabetes rijzen de pan uit. De situatie is anders onhoudbaar. In eigen land zie ik dat veel kinderen te dik zijn – zij hebben 80 procent kans om later ook te dik te zijn. Je komt er moeilijk vanaf, als je het eenmaal hebt.’

Cardiologie

Dr. Leonard Hofstra is als managing cardioloog verbonden aan Cardiologie Centra Nederland, waar de patiënt centraal staat en wachttijden ontbreken. Mede hierdoor is hij in 2015 benoemd tot meest patiëntvriendelijke zorgverlener van Nederland. ‘Iemand met pijn op de borst kan er direct terecht, en alle noodzakelijke onderzoeken worden tijdens dat eerste bezoek gedaan. Dus geen wachttijden, en niet vaker terugkomen voor weer een onderzoek. De cardioloog kan al de eerste dag een beslissing nemen over de behandeling.’

Voor meer artikelen over o.a leefstijl klik hier

Leefstijl op Recept: geen pillen maar paprika’s?

Geschreven door

Op 9 november vond de officiële presentatie plaats van een meer dan interessant boek van de hand van huisarts Jacqui van Kemenade: ‘Leefstijl op recept’. In het boek over gewicht en gezond leven wordt ook duidelijk hoe je kunt ontsnappen aan diabetes.

De presentatie van het boek kon rekenen op een grote groep enthousiaste belangstellenden. Onder de ruim 150 aanwezigen waren ook enkele gezaghebbend specialisten aanwezig die, net zoals de schrijfster, steeds vaker leefstijl voorschrijven in plaats van medicijnen.

Vanuit Hartpatiënten Nederland bezocht Donna Selmanaj de presentatie. Donna werkt voor onze schitterende HartbrugReizen en verdiept zich in alles rondom gezonde voeding, mede gelet op het feit dat Hartpatiënten Nederland en ook HartbrugReizen ervan overtuigd zijn dat lifestyle voor een grote groep patiënten het verschil kan maken tussen ziek en gezond. Dat je door voeding veel meer grip kunt krijgen op je gezondheid. En daarmee ook op in te nemen medicatie met alle bijwerkingen van dien: ‘geen werking, zonder bijwerking’!

De schrijfster was heuglijk verrast door de grote groep belangstellenden. Wethouder Miriam Haagh van de gemeente Breda was tijdens de presentatie bij boekhandel van Kemenade in Breda aanwezig, en hield een indrukwekkende speech. Haar portefeuille omvat onder andere gezondheid. Ze was vol lof over Jacqui en vooral over haar boek. Ze benadrukte meermaals het belang van de bewustwording van het feit wat voeding met iemand kan doen. Vanuit haar werk ziet ze talloze voorbeelden hoe patiënten meer grip op hun gezondheid krijgen en in plaats van zieker, gezonder worden.

Na afloop was er een gezellig samenzijn onder het genot van een goed glas wijn en natuurlijk enkele hapjes. Nou ja, hapjes? Het waren stuk voor stuk koolhydraatarme hapjes die tot veler verbazing overheerlijk smaakten. Tongstrelend! De ‘snacks’ waren voor deze gelegenheid speciaal bereid door Saïda, echtgenote van Wim Tilburgs (voorzitter en oprichter van www.jeleefstijlalsmedicijn.nl).

Alles bij elkaar een bijzondere gebeurtenis waaruit wederom blijkt hoe belangrijk Leefstijl op recept is. Wij zijn ervan overtuigd dat deze inzichten het verschil gaan maken en zetten ons er 100 % voor in: objectief en onafhankelijk!

Conclusie: Hartpatiënten Nederland kan dit boek van HARTe aanbevelen voor alle hartpatiënten. Maar ook voor zorgmedewerkers en voor iedereen die zijn/haar gezondheid wil verbeteren en het recept zoekt voor een optimale leefstijl en grip op zijn/haar gezondheid.

Zie ook ons eerder verschenen artikel

 

 

Voor meer artikelen klik hier

Richard Kemper over hartaanval

Geschreven door

Cabaretier en zanger Richard Kemper (49), vooral bekend van het duo Veldhuis & Kemper en de hit ‘Ik wou dat ik jou was’, wilde lang niet over zijn hartaanval praten: ‘Ik schaamde me en was bang dat mensen me als patiënt zouden gaan zien.’ Jaren later blijkt het ‘schampschot’ een bron van inspiratie in zijn leven en voor zijn werk.

Wanneer kreeg je je hartaanval?

Zo’n vier-en-een half jaar terug had ik op een zondag het hardlopen weer opgepakt. De volgende ochtend deden mijn beide armen pijn en voelde ik me niet lekker. Na een peuk of drie ging het beter, maar ’s nachts voelde ik me opnieuw niet goed. Op aanraden van mijn vrouw reed ik naar het ziekenhuis. Het ECG wees niets geks uit, maar ik werd toch doorgestuurd naar cardiologie. Daar volgden opnieuw een ECG en fietstesten. Ook daar kwam geen diagnose uit, maar toen ik later op weg was naar een voorstelling in Schiedam belde alsnog een dokter. Ze hadden toch ‘cardiale markers’ in het bloed gevonden. Daaraan konden ze zien dat ik een hartaanval had gehad. Maar het was een tikje geweest, een schampschot. Officieel heet dat een non-STEMI, geloof ik. Er was geen hartsterfte, gelukkig, waardoor niets op het ECG te zien was geweest. Ik zou na het spelen in Schiedam langskomen, antwoordde ik. Dat vond de arts niet zo’n goed idee, haha! Ik moest me de volgende ochtend melden. De shows van de dagen erop werden afgezegd. Bij aankomst in het ziekenhuis vond hartkatheterisatie plaats; ik moest gedotterd worden en werd een stent geplaatst. De week erop stond ik weer op het podium. Ik was thuis te onrustig.

Doe je op het gebied van lijf en leden, voeding en activiteiten nu iets anders dan voorheen?

Ik rookte altijd behoorlijk. Dat was na die hartaanval klaar. Ik had in het ziekenhuis op een afdeling met vier personen gelegen. Mannen en vrouwen van middelbare leeftijd en ouder, allemaal rokers. Bij de vrouw van 80 moest er bij het dotteren een steenboor aan te pas komen, zo dicht zaten haar aderen van de verkalking. Jonge verpleegkundigen waren ’s avonds aan het werk. Hun leeftijdgenoten zaten waarschijnlijk in de kroeg, terwijl zij de billen van een oude man stonden af te vegen. En dat allemaal door het roken. Dit kún je niet maken, vond ik. Ik was echt de meest verslaafde van Nederland. Ik had al van alles gedaan om van het roken af te komen. Van acupunctuur tot de Allen Carr-training, niets had gewerkt. Maar die hartaanval hielp dus wel. Ik was nog wel tijden chagrijnig. Sigaretten zijn toch een vlucht voor iets. Ik ben daarom naar de rookstoppoli in Beverwijk geweest waar longarts Pauline Dekker nog een jaar gesprekken met mij voerde om definitief van het roken af te komen. Ik ben haar nog steeds dankbaar en doe nu soms wat terug voor haar stichting Eindspel Tabak die ze met Wanda de Kanter bestiert.

Tuurlijk slik ik ‘een vleugje pillen’, een cocktail van bloedverdunner, aspirine en anti-cholesterolmiddel, maar feitelijk ben ik nu gezonder en fitter dan voorheen. Ik leef bewuster. Zonder hartaanval zou ik dikker zijn geweest. Mijn leverworstgebruik was overmatig. Ik sport vier keer per week. Mijn werkagenda is wel even vol gebleven. Toch is er wel iets veranderd. Ik schaam me minder om te ontspannen. Dus zit ik uitgebreid met een boek in bad. Of ik ga ik om half tien naar bed als ik daar behoefte aan heb. Ik heb ook minder moeite met ‘nee’ zeggen. Aan vriendschappen waarvan je nu al weet dat ze gaan doodbloeden, moet je geen etentjes meer besteden. Kansloze missies zijn dat.

Kijk je nu anders tegen het leven aan?

Ik heb geen angst meer voor de dood. Het heeft geen nut je daarover zorgen te maken. Waar ik wél bang voor was – en nog steeds ben – is dat mensen me als patiënt zien. Ik wil niet zwak zijn. Stel dat mensen stoelen gaan aanbieden! Daarom praatte ik de eerste paar jaar niet veel over mijn ‘schampschot’, een hartaanval wilde ik het lang niet noemen. Tot De Telegraaf er lucht van kreeg. Er was geen houden meer aan. Het gegeven is toen verwerkt in het cabaretprogramma ‘Geloof ons nou maar!’, maar wel op mijn moment, op mijn manier. Ik schreef het liedje ‘Mijn hart is groot genoeg’ en maatje Remco Veldhuis biedt me de gevreesde stoel aan op het podium. Het is wellicht ons beste programma tot nu toe. Het is veel persoonlijker. Het is zelfs genomineerd voor de Poelifinario voor de beste cabaretvoorstelling 2018. De show is eerdaags te zien op RTL-TV. In alle opzichten is die hartaanval dus eigenlijk een cadeautje.

Wat zou je tegen andere hartpatiënten willen zeggen?

Deels door de hartdoening, deels door de jaren weten we als geen ander wat de relativiteit van het leven is. Dan kun je twee dingen doen. Je gaat aan het leven hangen of er een beetje op surfen. Biobakken, kleding of woninginrichting, neem alles wat minder serieus, zeg ik. Veel is onbetekenend, lachwekkend zelfs.

Voor meer artikelen over o.a BNers klik hier