Let it steam! Met recept stoomgroenten

Geschreven door

Stomen is een enigszins ondergewaardeerde bereidingswijze, die binnen de gezonde keuken eigenlijk onmisbaar is! Met het koken van groente verlies je redelijk wat van de vitaminen en mineralen die er in de producten zitten. Voornamelijk omdat het vocht waar deze in zitten in het water beland, en niet in je product blijft zitten. Eigenlijk zou je het mineraalrijke kookvocht dus moeten verwerken in plaats van weggooien! Of je kiest voor stomen in plaats van koken, dit is een gezonder alternatief.

  • KNAPPERIG & SMAAKVOL: Hou je van pure smaken? Dan is stomen echt iets voor jou. Bij het stomen van eten blijft de authentieke smaak heel goed behouden. Het eten komt op deze manier namelijk niet in aanraking met water, de damp van het hete water verhit de voedingsmiddelen en zorgt ervoor dat ze niet alleen gaar worden, maar ook knapperig en smaakvol blijven.
  • GEUR, STRUCTUUR & KLEUR: Niet alleen de smaak, ook de geur en de kleur van je gerechten komen met stomen veel beter tot zijn recht. Zo blijven de kleuren veel feller en mooier wanneer je ze stoomt. Maar, niet alleen de kleur wordt er beter op, ook de structuur blijft intact. Zo valt een broccoli-roosje tijdens het koken al snel uit elkaar, terwijl het met stomen prachtig stevig blijft.
  • SAPPIG & ZACHT: Nog een voordeel, groenten, vlees en vis worden ook nog eens extra sappig door ze te stomen. Dankzij de vochtige hitte van de stoom drogen ze namelijk niet uit. Bovendien blijft elk stukje vis mooi intact. Vlees kun je ook stomen, maar krijgt dan alleen geen krokant korstje. Maar het stomen van kipfilet voor door de pasta of curry is bijvoorbeeld ideaal: zo blijft het lekker mals!
  • GEZOND & DUURZAAM: Daarnaast is stomen ook nog eens supergezond. Vitamines en mineralen blijven namelijk heel goed behouden. Als je groenten kookt in een pan met kokend water, dan gaan er zo’n 20 tot 50 procent van de vitamines en mineralen verloren. Hoe langer je de groenten kookt, hoe meer vitamines je verliest. Bij stomen daarentegen gaart het eten door de damp van kokend water, met als grote voordeel dat de smaak en vitamines en mineralen beter intact blijven dan als je het kookt. En omdat de smaak zo goed behouden blijft, hoef je weinig of geen zout meer toe te voegen. Bovendien heb je ook minder water nodig, en gaart het voedsel door de efficiënte warmteoverdracht op een efficiëntere manier. Nog goed voor het milieu ook.
Manieren om te stomen

Je kan op allerlei manieren stomen, als je beschikt over een oven waarbij je stoom kan toevoegen is dit misschien wel de makkelijkste manier. Maarrr niet iedereen heeft een stoomoven…dus daarom wat handige tips om zelf thuis te stomen. Om te kunnen stomen heb je een pan nodig + een gereedschap die de stoom doorlaat, waarmee de pan wel afgesloten kan zijn. Dat de pan af te sluiten is, is essentieel voor het stomen, anders ontsnapt er teveel stoom.

Je kan bijvoorbeeld stomen met een bamboe of metalen stoommandje, een hittebestendig vergiet, of eigenlijk alles waar gaatjes in zitten wat in een pan past. Je hebt ook speciale stoompannen, maar deze zijn minder geschikt voor kleine keukens, omdat ze veel ruimte in beslag kunnen nemen. Ben je echt helemaal verzot op stomen? Haal dan een steamer in huis!

In de oven kun je ook pakketjes maken om te stomen, dit heet ‘en papillotte’, je maakt een pakketje van bakpapier of aluminiumfolie en vult deze naar wens.

Stomen kun je het beste doen op een temperatuur van 100 – 120 graden, dan komt er het meeste stoom op gang. Voor de meeste bereidingstijden geldt dat je hetzelfde aanhoudt als koken.

Wat stoom je?

Je kan natuurlijk 1001 willekeurige producten gaan stomen, maar er zijn wel dergelijk producten die beter geschikt zijn hiervoor dan anderen.

  • groente: (groene) asperges, bieten, bleek- en knolselderij, bloemkool, boerenkool, boontjes (diversen) broccoli, courgette, doperwten, kool, koolraap, koolrabi, paksoi, pastinaak, peultjes, prei, radijs, snijbiet, spinazie, spruitjes, venkel, witlof, wortels
  • vis kun je uitstekend met stoom bereiden, vooral hierbij behoud het zijn textuur goed! vooral zachtere vissoorten doen het dus goed in een steamer.
  • kip en kalkoen kun je ook goed stomen, als je het bijvoorbeeld ergens in verwerkt, om zo los te eten kun je beter bakken!
  • sla- of koolpakketjes: ideaal om zelf te maken met een lekkere groente en/of vleesvulling
  • rijst, quinoa en couscous
  • eieren -> je kunt je eieren stomen in plaats van koken (vooral als je over een steamer of stoomoven beschikt)

Alleen stomen geeft een hele pure smaak, maar kan voor sommige mensen wat saai zijn! Het recept hieronder geeft wat ideetjes voor een lekkere stoomvariatie! Ik adviseer je ook vooral om met kruiden, specerijen, sausjes en smaakmakers te werken. Zo breng je jouw stoomgerecht naar nieuwe hoogten.

Stoomgroenten
Aantal porties | 2 personen
Ingrediënten
  • 200 gram bloemkoolroosjes
  • 200 gram broccoliroosjes
  • 200 gram groene asperges
  • 100 gram peultjes of sugarsnaps
  • 6 radijsjes
  • sesamzaadjes
  • 1 el bouillonpoeder
  • peper & zout
Voor de dressing
  • 3 el sesamolie
  • 1 el tahin (sesampasta)
  • 4 el milde olijfolie
  • 1 el limoen- of citroensap
  • 1 tl (gember) greensweet syrup
  • 1 el rode peper pasta, sambal of siracha (meer of minder naar smaak)
Instructies
  • Vul je pan met water en zet je stoomgereedschap erin, breng aan de kook
  • Maak roosjes van de bloemkool en broccoli, halveer de asperges, snijd de radijsjes in kwarten
  • Stoom de bloemkoolroosjes en radijsjes 10 minuten, doe er na 4 minuten de broccoli, asperges en peultjes bij
  • Meng de bouillon en sesamzaadjes goed met de gare groenten, voeg peper & zout toe naar smaak
  • Meng alle ingrediënten voor de dressing door elkaar, proef, en breng eventueel op smaak met peper, zout en extra pittig.
  • Serveer de groente met de dressing

Oude patronen

Geschreven door

Het spirituele pad zit vaak vol met valkuilen. Misschien herken je het wel? Hoe vaak we ons ook voornemen niet dezelfde ‘fouten’ te maken, omdat deze niet bij onze nieuwe spirituele ik horen, toch trappen we steeds weer in onze valkuilen. We reageren precies op de manier waarop we niet willen reageren.

Hoe komt het toch, dat we steeds weer op dezelfde manier reageren op bepaalde situaties? Is dat soms een vorm van zelfsabotage? Is het ego aan het tegenspartelen, omdat wij het proberen kwijt te raken? Nee, het zijn onze oude patronen. Ooit hebben we geleerd op bepaalde situaties op deze manier te reageren. Dit gebeurt volledig onbewust. Situaties uit het verleden hebben herinneringen achtergelaten in ons onderbewustzijn. Hierbij wordt de hele situatie opgeslagen, dat wil zeggen dat niet alleen de gebeurtenis wordt opgeslagen, maar ook onze gedachten, emoties en lichamelijke sensaties en alles wat via onze zintuigen binnen is gekomen, dus wat we gezien, gehoord en gevoeld hebben. Ook een eventuele smaak of geur kan zijn opgeslagen.

Zo hebben we een zeer uitgebreide database van allerlei situaties en hun gevolgen, die we in dit leven en eventuele vorige levens (mocht je in reïncarnatie geloven) hebben meegemaakt. Hier zitten natuurlijk ook leuke situaties bij, maar het zijn vooral de situaties die we als bedreigend hebben ervaren, die in een flits naar boven komen als er zich een enigszins hierop gelijkende situatie voordoet. Een voorbeeld hiervan is onze reactie op mensen die we voor het eerst ontmoeten. Vaak hebben we daar een bepaald gevoel over, terwijl we die persoon nog niet eens kennen. In onze database is razendsnel gezocht naar een erop gelijkende persoon en de daarbij behorende emoties. Hierdoor beoordelen (ofwel veroordelen) we deze persoon ten onrechte. Vaak verwarren we ons gevoel ten onrechte met onze intuïtie.

Het verschil hiertussen is dat onze intuïtie een ingeving is vanuit ons Hogere Zelf en de oude patronen vanuit ons onderbewustzijn komen en vaak gebaseerd zijn op angst, de emotie van het ego. De reacties die voortkomen uit onze oude patronen leiden vaak tot reacties waar we achteraf spijt van hebben en soms frustratie van voelen omdat ze niet lijken te passen in een spiritueel leven. Omdat het gaat om reacties op gebeurtenissen uit het verleden, hebben ze niets te maken met wie we nu, op dit moment, zijn. Zeker als het gaat om situaties die in de kindertijd zijn opgetreden, hebben we op dat moment anders gereageerd en ons anders gevoeld dan we nu zouden doen bij dezelfde omstandigheden.

Nu is de vraag natuurlijk hoe we kunnen voorkomen om weer in die valkuil te trappen.

Ook hier begint het weer met bewustwording. Allereerst is het van belang om te beseffen dat we deze database in ons onderbewustzijn met ons meedragen en dat daarin vooral de herinneringen aan bedreigende situaties zijn opgeslagen, met het doel om heel snel te beoordelen of er gevaar dreigt. Dit gebeurt onbewust. Nu we dit weten, en ook weten dat we reageren vanuit deze oude patronen, kunnen we zicht gaan krijgen op deze automatismen. We gaan ze herkennen. Het is het beste om deze herkende patronen neutraal te bekijken. Keur ze niet af, want ze zijn onderdeel van jezelf en waren ooit bedoeld om je te beschermen. Ze zijn alleen overbodig geworden, doordat wij inmiddels anders in het leven staan.

Het herkennen en erkennen van onze oude patronen leidt ertoe dat we de keuze kunnen maken om ons er niet meer door te laten leiden. Dit kost wel tijd en aandacht, want deze patronen kunnen ons steeds opnieuw verrassen en erg hardnekkig zijn. Heb het vertrouwen dat leven in het nu, naast alle andere voordelen, ook afrekent met oude patronen. De gebeurtenis die ze oproept vindt plaats in het nu, de reacties erop zijn het gevolg van het verleden.

Hartegroet,

Jan Chin

Een grote weerbaarheid vormt de beste garantie tegen corona

Geschreven door

Een goed functionerende gezondheid is een van de beste wapens van ons lichaam tegen het coronavirus. Dat blijkt uit onderzoek door Daan de Wit. De bekende onderzoeksjournalist schreef onlangs een e-boek met de sprekende titel Prikken ja of nee? Daarin geeft hij een goed leesbaar overzicht van alle voors en tegens van coronavaccinatie. Eerder schreef De Wit onder meer boeken over de Mexicaanse griep, de cholesterolmythe en gezonde voeding.

Daan is met zijn werk altijd op zoek naar hoe het onderwerp waarvoor hij zich interesseert ten diepste in elkaar zit. “Ik ben eigenlijk altijd op zoek naar de kern. Dat is al zo vanaf mijn eerste boek, toen mijn interesse nog voornamelijk op geopolitiek was gericht. In het boek erna, in 2010, schreef ik over de Mexicaanse griep en nu, tien jaar later, werd mijn aandacht vanzelfsprekend gegrepen door de corona. Alles waartegen ik met Dossier Mexicaanse griep waarschuwde werd ineens werkelijkheid. Zelfs nog stukken erger.”

“Wat ik met mijn nieuwe boek beoog is lezers in staat te stellen zich goed te informeren. Het bijzondere aan de huidige situatie, net als toen tijdens de Mexicaanse griep, is de eenzijdige berichtgeving van de overheid en de reguliere media. Daaraan probeer ik iets te doen met Prikken ja of nee?, door beide kanten te belichten. Op die manier kan de lezer een goede afweging maken tussen de mogelijke risico’s op zowel corona als de vaccins.”

Eet gezond!

“Wat ik door het schrijven van boeken en artikelen ontdekte is het belang van onze weerbaarheid. Corona, zelfs nog iets meer dan griep, kan toeslaan in geval van zwakte. Mijn vader bijvoorbeeld is een tachtiger met onderliggend lijden, hart- en vaatziekten – een bekend beeld. Juist deze mensen, dus met een hoge leeftijd en/of onderliggende ziekten zijn de belangrijkste slachtoffers van corona. Wil je ontsnappen aan corona, dan zorg je beter dat je sterk bent. Aan ouderdom is niets te doen, maar aan je gezondheid wel. Doe bijvoorbeeld waar mogelijk iets aan je overgewicht, eet gezond, beweeg meer, stop met roken, denk aan zink en je vitamines C en D – dat kan al helpen.”

Je kunt grote invloed uitoefenen op je gezondheid, zegt De Wit. “In mijn boek Weet wat je eet en ook tijdens mijn coachings beschrijf ik de waarde van gezond eten en de invloed die dat heeft op het lichaam. Dat is in feite uitermate geavanceerd en heeft het beste met ons voor. Stimuleer dat, zit dat niet dwars. Wat mij opvalt is dat veel mensen die pro-vaccinatie zijn in deze coronacrisis met enig dedain over het lichaam spreken. Zij menen dat het faalt en dat er een hightech oplossing van buitenaf moet komen. Terwijl het volgens mij eerder andersom is: wij worden oud en daarmee kwetsbaarder, wat onderdeel is van het natuurlijke ontwerp. Maar dan kun je zelf ingrijpen. Overigens hoeven de meeste mensen niet in te grijpen.”

“Jaap van Dissel van het RIVM zegt het zelf in zijn briefings aan de Tweede Kamer: ruim 98 procent van de mensen heeft niet of nauwelijks last van corona. De vaccinaties zijn gericht op die resterende bijna twee procent. Deze mensen kunnen in sommige gevallen veel doen aan hun eigen gezondheid en weerbaarheid door gezond te eten en meer te bewegen.”

Handvatten

De Wit geeft in zijn e-boek Prikken ja of nee? geen antwoord op de vraag in de titel. De afweging is ieders eigen verantwoording en keuze, vindt hij. In zijn boek geeft hij mensen handvatten waarmee ze die keuze kunnen maken. Net zoals hij eerder handvatten gaf in zijn boek de Cholesterolmythe. “Ik ben niet anti-statine”, zegt hij hierover. “Maar ik ben wel kritisch over de wetenschap rond statines. De experts die ik citeer vinden het niet per se verstandig om ons systeem zo intens te beïnvloeden als het gaat om een van de belangrijkste en zo nauwgezet gereguleerde stoffen in ons lichaam. Ja, cholesterol kan bijdragen aan het probleem van aderverkalking, maar kijk liever naar het achterliggende probleem. Bijvoorbeeld verzwakte vaatwanden. Het lichaam gebruikt cholesterol om die te versterken. Zorg dan zo veel mogelijk dat die vaten niet verzwakken – verzwakkingen die nota bene wordt bevorderd door het slikken van statines. Stop nooit zomaar met statines, maar onderzoek wel welke invloed een gezonde leefstijl kan hebben. Hoe je dit kunt doen beschrijf ik uitgebreid in de Cholesterolmythe.

Statines grijpen diep in. Ze zorgen er bijvoorbeeld voor dat stoffen als Q10 en K2 in ons lichaam worden verminderd. Wat jammer is, aangezien deze stoffen hartgezond zijn en we als onderdeel van het verouderingsproces en onze manier van voeden er al vanzelf minder van binnenkrijgen. Zorg liever dat je zo gezond mogelijk bent. Dan heb je de best mogelijke vaatwanden en de hoogst mogelijke weerbaarheid.”

Hoofdschuddend….

Even terug naar de vaccinaties tegen het coronavirus. “Ik zie duidelijke parallellen met de situatie rond de Mexicaanse griep, toentertijd uitgeroepen tot pandemie. In mijn boek beschrijf ik hoe kort ervoor de definitie van wat een pandemie werd versoepeld. Daar hebben we nu weer last van.”

We kijken hoofdschuddend terug op de Mexicaanse griep en de beslissingen die toen zijn gemaakt. Tegelijk zien we dezelfde hoofdrolspelers van toen nu weer op het toneel. Mensen als de Brit Neil Ferguson, maar ook Ab Osterhaus, volgens epidemioloog Dick Bijl een ‘dierenarts die wat bijgeleerd heeft over virussen en zich als deskundige presenteert’. Net als tijdens de Mexicaanse griep komen Ferguson, Osterhaus en anderen met paniekerige voorspellingen die iedere keer niet uitkomen, maar wel een grote impact hebben. De lessen van 2009 zijn duidelijk niet geleerd.”

“De cijfers rond corona laten duidelijk zien dat aanpak en probleem in geen enkele verhouding tot elkaar staan. De aanpak van het coronavirus gaat meer mensenlevens kosten dan het probleem zelf, zeggen experts, zoals hoogleraar Ira Helsloot. De aanpak leidt tot een extreme focus op één probleem, terwijl er heel veel problemen zijn. Alleen al aan hart- en vaatziekten overlijdt een veelvoud van de mensen die nu slachtoffer zouden zijn van corona!”

Webinar

Onlangs organiseerde Hartpatiënten Nederland een webinar met Daan de Wit over dit onderwerp. Daarin ging het met name om de vraag wel of niet vaccineren. Veel hartpatiënten reageerden tijdens de gestreamde uitzending en stelden belangrijke vragen. U kunt de webinar nog eens bekijken via YouTube.

Weet wat je eet. Daan de Wit, t.w.v. € 22,99

Je lichaam hunkert naar natuurlijke voeding. Naar voldoende vitaminen, mineralen, vetten en eiwitten. Gezond eten is eten zoals je lichaam zou willen dat je eet. Daan de Wit beschrijft in zijn boek Weet wat je eet op een treffende manier wat verstandig eten is. Hij doet dat door op eenvoudige wijze te laten zien dat de oudste kennis over voeding wordt bevestigd door de nieuwste wetenschappelijke inzichten.

 

De cholesterolmythe. Daan de Wit, t.w.v. € 23,50

De cholesterolmythe van Daan de Wit is niet het eerste boek over dit onderwerp, maar geeft wel een actueel overzicht. Het boek beschrijft het ontstaan, voorkomen en omkeren van hart- en vaatziekten, waarbij cholesterol nu eens niet als de grote ‘boeman’ wordt gezien. Integendeel. We kunnen niet zonder, en te laag cholesterol is schadelijk, vindt De Wit. Hij baseert zich op gesprekken met artsen en wetenschappers.

Wilt u een boek van Daan bestellen? Neem dan contact op via roermond@hartpatienten.nl of bel 085-081 10 00

“Zonder humor wordt het leven nog zwaarder”

Geschreven door

Wellicht zijn de tekeningen van cartoonist Djanko u al opgevallen. Voortaan maakt hij voor iedere uitgave van HPNLmagazine een cartoon bij één van de artikelen. Wie zit er achter deze grappige tekeningen? We maken kennis met Herman Jan Couwenberg (61).

Je hebt rechten gestudeerd, maar bent cartoonist geworden. Hoe is dat zo gekomen?

“Tja, je moet iets gaan doen na het vwo en bij mij werd dat een studie economie. Na een halfjaar ben ik overgestapt naar rechten, maar eigenlijk lag ook daar totaal mijn interesse niet. Het liefst wilde ik cabaretier worden, maar in mijn studietijd kreeg ik steeds meer gezondheidsklachten. Uiteindelijk bleek ik ME/CVS/chronische Lyme te hebben. Daardoor ben ik lange tijd extreem vermoeid geweest. Ik maakte al jaren grappen en daar ben ik op een goede dag bij gaan tekenen. Al vrij snel kreeg ik de kans om dagelijks een cartoon te maken voor het Vrije Volk en later voor het Rotterdams Dagblad. Gaandeweg zijn daar allerlei opdrachtgevers bijgekomen en sindsdien heb ik altijd kunnen leven van mijn cartoons.”

Waar haal je inspiratie uit?

“Dat kan van alles zijn. Bij de krant kon ik kiezen uit alles wat me die dag aansprak, van politiek tot sport of het klimaat, maar ik werk ook veel voor vak- en patiëntenbladen en dan heb je iets minder vrijheid. Ik kan me vrij makkelijk verplaatsen in mensen en situaties, zelfs als ik persoonlijk niets met het onderwerp heb. Een goede cartoonist moet een psychologisch en emotioneel inzicht hebben in hoe dingen gaan op een werkvloer, in relaties tussen mensen en alle verschillende rollen. Als ik een artikel lees, krijg ik meestal al snel een beeld van de situatie. Dan begin ik met een stapeltje papier en een potlood en ga ik een beetje droedelen. De kunst is om het simpel te houden: je moet in één plaatje de kern van het onderwerp vangen én een grap maken. Soms heb ik binnen een kwartier een idee, de andere keer moet ik een uur nadenken voor ik aan de slag kan. Maar het gebeurt zelden dat ik geen inspiratie heb.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Minder medicatie, meer leefstijl

Geschreven door

Patiënten willen steeds vaker de baas zijn over hun eigen gezondheid en het liefst hun medicatie afbouwen. Die trend ziet ook cardioloog Leonard Hofstra. Toch is dat volgens hem oppassen geblazen: hartpatiënten kunnen lang niet altijd zonder medicatie.

Mensen worden zich bewuster van hun leefstijl. Ze zijn steeds vaker medicatie avers; willen het liefst zo weinig mogelijk of geen medicatie en hopen dit met leefstijl op te kunnen lossen. Patiënten willen zelf aan het roer staan als het aankomt op hun gezondheid, zelf de regie hebben. Maar, waarschuwt Hofstra, het minderen van medicatie moet wel realistisch zijn. “Als je risicofactoren als een hoge bloeddruk of een hoog cholesterol hebt en nog geen ziekte, dan is het aanpassen van de leefstijl een prima strategie: bewegen, veel groente eten en afvallen. Dit is dan een stukje primaire preventie, dus preventie zonder ziektelast. Binnen deze groep mensen kun je daarmee een groot deel van het probleem oplossen.”

Cholesterolverlaging

Dit is echter anders voor mensen die bijvoorbeeld een hartinfarct, stents of een omleiding hebben gehad. “Mensen die een bewezen hartziekte hebben, zitten eigenlijk altijd op z’n minst vast aan bloedverdunners en cholesterolverlagers. Dit zijn ziekten waarbij je medicatie nooit volledig zal kunnen afbouwen. Een hartinfarct, de plaatsing van een stent of de plaatsing van een omleiding zijn allemaal terug te leiden naar hetzelfde: het dichtslibben van kransslagaderen. Als het al zo ver is dat je daar dan voor geopereerd moet worden, dan zit er niets anders op en heb je toch ook echt cholesterolverlaging nodig.”

Gevaar

Wat Hofstra tegenwoordig merkt, is dat sommige mensen heel radicaal met alle medicatie willen stoppen. Daarmee kunnen mensen met een hartziekte zichzelf dus in gevaar brengen, stelt hij. “De keuze voor leefstijl of medicijnen is een prima discussie, maar het is belangrijk om te beseffen dat het ook slecht kan aflopen wanneer je te weinig medicatie inneemt. Bij ernstig hartfalen breng je jezelf zonder medicatie bijvoorbeeld echt in gevaar, dus moet je je bedenken of dit dan wel zo verstandig is. Uiteindelijk gaat het om jouw veiligheid; dat is wat telt.”

Minder bijwerkingen

Hofstra is zelf een groot voorstander van leefstijl en zet als cardioloog dan ook in op de combinatie gezonde leefstijl en medicatie. Door leefstijl aan te pakken, kun je een lagere dosis medicatie geven  en worden de bijwerkingen ervan minder. “Mensen ervaren vaak bijwerkingen van bijvoorbeeld statines: cholesterolverlagers. Die medicijnen hebben inderdaad bijwerkingen, maar dat is sterk dosisafhankelijk. Als jij dus heel gezond leeft en daardoor maar een beetje statine nodig hebt, is de kans op bijwerkingen bijzonder laag. Je kunt met weinig medicatie vaak ook een heel mooi LDL-cholesterolgehalte creëren. Ik zeg dan ook vaak tegen mensen die medicatie avers zijn: als je zo min mogelijk medicatie wilt, dan is de enige keuze zo gezond mogelijk leven. Je medicijnen kun je afbouwen, mits je met je leefstijl naar perfectie streeft. Die keuze moeten mensen uiteindelijk toch zelf maken.”

Aandacht voor leefstijl

Volgens Hofstra zijn ook steeds meer artsen zich bewust van leefstijl. Er is meer aandacht voor, maar het kan nog wel een stuk beter, zegt hij. “Tegenwoordig komt leefstijl ook in hartrevalidatieprogramma’s aan bod. De beweging zit er goed in. Toen ik zo’n tien tot vijftien jaar geleden als cardioloog met preventie aan de slag ging, vond men dat een hele gekke move. Dat is nu allang niet meer zo. Vooral bij huisartsen is er veel belangstelling voor leefstijl en dat komt ook bij specialisten, maar wij lopen daarin wel achter. Dat heeft ook te maken met de context van ons werk: het doen van ingrepen, diagnostiek en het voorschrijven van medicatie. Wij willen zo snel mogelijk een diagnose stellen en mensen zo snel en goed mogelijk helpen. Dat is het wezen van de cardioloog.”

Samen

Op het gebied van leefstijl kunnen patiënten zelf in ieder geval al een hoop verbeteren. Dat kan volgens Hofstra door drie simpele dingen toe te passen: 4 stuks fruit, 400 gram groente en 10.000 stappen per dag. “Als ik dit zeg, schrikken mensen vaak van de hoeveelheid. Maar groenten en fruit bestaan uit vezels en water, waar je snel vol van raakt terwijl je maar weinig calorieën binnenkrijgt. Daarmee verdring je de trek in slechte dingen, wat misschien wel een van de belangrijkste effecten is. Zorg daarnaast dat thuis alleen maar gezonde spullen staan. De sleutel ligt dan al bij de supermarkt. Wat je daar haalt, bepaalt in grote mate wat jij op een dag gaat eten. Verder zijn wij Nederlanders wereldkampioen zitten. We leven in een samenleving waarbij alles gericht is op comfort en minder bewegen. Let ook daarop. En: doe het samen. Pak het aan met de huisarts of cardioloog, samen met je behandelaar. Dat is belangrijk.”

Waarom dit interview met cardioloog Leonard Hofstra?

Wij willen onze lezers zo breed mogelijk van nuttig informatie voorzien en op die manier de samenleving transparanter maken. Dat behoort tot onze doelstelling. Uiteindelijk willen alle patiënten hetzelfde: de beste zorg! Wij helpen daarbij. Onafhankelijk en objectief. Helpt u ons? Wij helpen u.

Onlangs schreef Leonard Hofstra samen met Erik Scherder het boek ‘Hart voor je Brein’. Interesse? Bestel het hier! Tip: meld een nieuwe abonnee of supporter bij ons aan en ontvang het boek gratis!

Kleur bekennen | Welke kleur doet wat voor je lichaam

Geschreven door

Groenten zijn er van bijna zwart (aubergine) tot hagelwit (bloemkool) en vele kleuren daar tussenin. Behalve dat een combinatie van kleuren op je bord een lust voor het oog is en veel uitdagender smaakt, is het een boost voor je gezondheid. In beknopte vorm geven we je een overzicht van voordelen per kleurgroep.

Paars en blauw – Anthocyanen

Paarse en blauwe groenten en vruchten danken hun kleur aan anthocyanen. Dit zijn natuurlijke kleurstoffen die voorkomen voor in aubergine, bietjes, radijs, bloedsinaasappel, bramen, bosbessen, frambozen, kers, zwarte bes, blauwe druiven, paarse spitskool en rode kool. Anthocyanen hebben als belangrijke functie het uitschakelen van vrije radicalen (giftige stoffen), verlagen de bloeddruk, vertragen de veroudering van lichaamscellen en werken ontstekingsremmend en zuiverend. Van harte welkom bij bijvoorbeeld een onrustige huid.

Groen – Chlorofyl

Groene groenten, met name bladgroenten, zitten boordevol antioxidanten, mineralen, vitaminen en vezels. Deze micronutriënten zorgen voor een verminderd risico op kanker, hart- en vaatziekten en een te hoge bloeddruk. Het bijzondere antioxidant dat voor de groene kleur zorgt heet chlorofyl, ook bekend als bladgroen. Chlorofyl zorgt voor bescherming van het darm- en maagkanaal en het immuunsysteem en kan schadelijke stoffen (vrije radicalen) aan zich binden, zodat ze met de ontlasting worden afgevoerd en niet in het bloed komen. Chlorofyl heeft een gunstig effect op het zuurstofgehalte in ons bloed en op het beschermen en functioneren van organen. Groene kruiden bevatten deze eigenschappen ook en zijn bovendien fijne smaakmakers. Bladgroen is onmisbaar voor je hele systeem zoals je ziet. Dus volop genieten van spinazie, alle soorten sla, andijvie, boerenkool, broccoli, prei, groene asperges, spruitjes, tuinkruiden en zeewieren. Hoe groener de groente, hoe meer chlorofyl, hoe meer gifstofzuigertjes.

Rood – Lycopeen

Lycopeen geeft de rode kleur aan bijvoorbeeld guave, watermeloen, tomaten, grapefruit, rode peper, rode paprika (heel vitamine C-rijk), rozenbottels en rode kool. En al zou je het niet denken, ook groene asperges (je ziet het aan de soms roze schubjes op de kop) en abrikoos bevatten deze stof. Het antioxidant lycopeen staat bekend om een groot aantal positieve eigenschappen. Het stimuleert de bloedsomloop en verbetert de functie van bloedvaten, beschermt tegen beroertes, helpt DNA-schade te repareren, verlaagt cholesterol en werkt mogelijk beschermend tegen bepaalde soorten kanker maar daar moet meer onderzoek naar worden gedaan. Tomaten bevatten veel lycopeen en hoe roder de tomaat, hoe meer lycopeen. Samen met vitamine C reageert lycopeen met antioxidanten in andere producten waardoor het antioxidant effect versterkt wordt.

Om lycopeen het beste op te nemen moet het vrij beschikbaar zijn en niet ‘opgesloten’ zitten in de tomaat. Dit kun je bevrijden door de tomaat te koken, te bakken, te roosteren of te pureren. Voedingsmiddelen met goede vetten bevorderen de opname van lycopeen. Maak eens zelf verse tomaten-paprikasoep en serveer het met een scheutje olijfolie. Een heerlijk gerecht dat je cellen beschermd, bijdraagt aan een goede weerstand en ervoor zorgt dat je lichaam beter ijzer op kan nemen.

Oranje – Bètacaroteen

Oranje wortels, zoete aardappels (bataat), bieten, knolletjes, oranje paprika, Hokkaido pompoenen hebben hun kleur te danken aan bètacaroteen. Bètacaroteen wordt in ons lichaam omgezet in vitamine A en draagt positief bij aan de ontwikkeling en onderhoud van ons zichtvermogen maar de hoeveelheden bètacaroteen in wortelen is zo klein dat we wel ontzettend veel wortelen moeten eten om een echt verschil te kunnen maken. Wortelen zijn zeker gunstig voor de kwaliteit van onze ogen, maar niet zodanig om beter van te gaan zien. Toch is bètacaroteen één van de meest belangrijkste voedingsstoffen in oranje groenten. Omdat de stof wordt omgezet in provitamine A draagt het belangrijk bij aan een goede weerstand, is van belang voor een gezonde huid, haar en tanden en verbetert het de botstevigheid. Oranje groenten mogen iedere dag op het menu.

Geel – Luteïne

Gele groenten danken hun kleur aan de gele kleurstof luteïne. Luteïne werkt als een Uv-filter voor de ogen (beschermd tegen zonlicht en blauwe licht van beeldschermen) en draagt bij aan een goede ontwikkeling van het gezichtsvermogen, dus is extra belangrijk als je in de groei bent. Luteïne draagt bij aan het onderhoud aan het zichtvermogen en kan helpen bij het verbeteren hiervan. Naast luteïne bevatten gele groenten het belangrijke mineraal kalium. Kalium zorgt samen met natrium voor een stabiele bloeddruk. Ook zorgt het voor een goede geleiding van zenuwprikkels en dat onze spieren kunnen samentrekken.

Dit mineraal, kalium, vind je in overvloed in gele groenten als verse maïskolven, gele paprika, spaghettipompoen, flespompoen, koolraap, meiknolletjes, spitskool, gele uien en eidooiers. Luteïne komt ook voor in groene groenten als spinazie, andijvie, boerenkool, sperziebonen en broccoli.

Wit – Allicine

Witte groenten als bloemkool, prei, knoflook, witlof, witte ui, witte kool, pastinaak, witte asperges en champignons bevatten grote hoeveelheden allicine. Dit stofje heeft een positieve werking op schadelijke bacteriën en wordt daarom een ‘natuurlijke probiotica’ genoemd. Misschien heb je weleens gehoord dat knoflook heel gezond is? Dat klopt! Knoflook helpt bij het verlagen van de bloeddruk en is veruit de grootste allicine-boost onder de witte groenten mits het niet te hoog verhit wordt. Op het laatste moment aan een gerecht toevoegen levert de grootste gezondheidswinst op.

Wil je leren over gezonder eten? Dan kun je bij mijn online kookschool terecht. Houd de agenda van Hartpatiënten Nederland in de gaten voor online kookworkshop webinars. Ben je aanvullend verzekerd bij CZ? Dan zijn alle online programma’s nu vergoed. Kijk hiervoor op www.greentwist.nl/CZ

Nederlandse Sportraad pleit voor iconische maatregelen tegen bewegingsarmoede

Geschreven door

In een brief aan informateur Mariëtte Hamer roept de Nederlandse Sportraad (NLsportraad) de volgende regering op om de noodzakelijke, iconische maatregelen te treffen die de toenemende bewegingsarmoede tegengaan. Door de coronacrisis was de urgentie nog nooit zo groot, want een inactieve leefstijl en overgewicht blijken niet alleen een hogere kans te geven op hart- en vaatziekten, diabetes en depressie, maar ook op ondermijning van het immuunsysteem.

De raad pleit voor verdergaande maatregelen dan de zes ministeries onlangs hebben gedaan in de brief Nederland vitaal en in beweging. Zonder iconische maatregelen verwacht de NLsportraad dat de pandemie van de bewegingsarmoede, overgewicht en gerelateerde ziekten nog decennia zal voortduren.

De raad adviseert de regering de aanpak van bewegingsarmoede niet te zien als gezondheidsbevordering gericht op individuele gedragsverandering, maar als gezondheidsbescherming. Bij gezondheidsbescherming worden de risico’s op bewegingsarmoede zoveel mogelijk uitgebannen: op school, op het werk, in de wijk, in de zorg. In lijn met eerdere adviezen beveelt de NLsportraad aan om sport en bewegen structureel in te bedden in het dagelijks leven van kinderen, volwassenen en ouderen. Daarvoor is ook aanpassing van wetgeving nodig.

Sport en bewegen in de vrije tijd wordt belangrijker dan ooit, zeker nu we veel meer thuis zitten. De NLsportraad heeft in het advies De opstelling op het speelveld geadviseerd van sport een publieke voorziening te maken en de verantwoordelijkheid van de rijksoverheid, provincies en gemeenten vast te leggen in een sportwet. In de brief aan de informateur vraagt de raad de sportwet met spoed tot stand te brengen en de doelstelling om 75% van de bevolking voldoende te laten sporten bewegen in 2030 te realiseren (in plaats van 2040). Ook geeft de raad aan dat er investeringen nodig zijn in voldoende sportvoorzieningen, professionalisering van de sport en de toegankelijkheid van sport voor kwetsbare groepen.

De volledige brief aan de informateur kunt u hier lezen.

Bron: Nederlandse Sportraad

Lezersactie: ontdek Nextory

Geschreven door

De coronacrisis heeft ons allen doen beseffen hoe kwetsbaar ons bestaan en hoe belangrijk een goede weerstand is, zeker voor de meest kwetsbaren. Stress, ongezonde voeding en onvoldoende beweging liggen ten grondslag aan veel complicaties en vergroten de risico’s van corona. Gelukkig zijn er steeds meer hulpmiddelen om gezonder te worden en te blijven!

Nextory is zo’n hulpmiddel. Naast de stressreducerende effecten van lezen biedt de app duizenden kook-, lifestyle-, reis- en yoga luisterboeken en e-books om gezond(er) te koken, vaker te bewegen en eventueel yoga of meditatie in je routine op te nemen. Naast deze categorieën heeft Nextory honderdduizenden andere genres in haar assortiment, variërend van fictie tot biografieën en van literaire romans tot maatschappelijke en politieke boeken. Droom weg bij de dystopische novelle van Adriaan van Dis (KliFi), leef mee met Nicci French’s laatste thriller ‘Wie niet horen wil’ of romantiseer bij een Santa Montefiore. Nextory is een streaming service voor audioboeken en e-books. Het flexibele maandelijkse lidmaatschap biedt onbeperkt toegang tot meer dan 270.000 nationale en internationale boeken in audio en geschreven vorm. Het is de ideale app voor iedereen die meer boeken wil lezen, vooral dankzij unieke functies als de ‘Reading Diary’ en de ‘Book Challenge’. Speciaal voor supporters van Hartpatiënten Nederland heeft Nextory een introductie-aanbieding waarbij lezers 60 dagen gratis toegang krijgen tot het platform.

Ga naar www.nextory.nl/hart, vul daar de campagnecode HART in en beleef het zelf.

Goede voeding als brandstof voor het lichaam

Geschreven door

Het is voor huisarts Jacqui van Kemenade, die gespecialiseerd is in voeding en leefstijl, makkelijker om haar patiënten een pilletje voor te schrijven dan dat ze hun voeding en leefstijl aanpakt. Toch kiest ze voor dat laatste, want juist dát zorgt voor voldoening en resultaat.

Leefstijl is hot en happening. Steeds meer mensen zijn ermee bezig, merkt ook Jacqui. Als kaderarts diabetes ziet zij veel patiënten waarbij snel resultaat geboekt wordt zodra zij hun voeding en leefstijl aanpassen. “Het komt regelmatig voor dat ik mensen zie die nog maar net aanpassingen op het gebied van voeding en leefstijl hebben doorgevoerd, maar waarbij ik het dan toch al kan meten. Het aanpakken van voeding en leefstijl kan zelfs zo’n sterk effect hebben, dat je bloedsuikers enorm dalen en je een hypo kan krijgen. Sommige artsen zeggen dan: ‘zie je wel, het is niet gezond’. Dat is niet waar. Het gaat erom dat je bij een verandering in voeding en leefstijl samen met je arts op tijd de medicatie afbouwt.”

(meer…)

Vet: is het nu goed of slecht?

Geschreven door

Verzadigde vetten zijn slecht. Althans, dat denken we al vele jaren. Maar klopt dit eigenlijk wel? Is vet wel echt slecht voor je? Internist Yvo Sijpkens geeft opheldering.

Wat er door de jaren heen behoorlijk ingeslopen is, is dat verzadigd vet slecht is en onverzadigd vet goed. Maar: die tweedeling klopt niet. Het begon allemaal in de 19de eeuw, toen industrieel bewerkte oliën in gebruik zijn geraakt, zegt Sijpkens. “Dit was het startpunt, maar midden vorige eeuw ging het pas écht goed mis. In die tijd was er een opkomst in hart- en vaatziekten in verband met roken, stress en depressie. Op basis van epidemiologisch onderzoek werd toen een relatie gevonden tussen de hoeveelheid vet in voeding en het optreden van hart- en vaatziekten. Verzadigd vet werd de zondebok. Dit idee is vervolgens in grote studies niet goed bevestigd, maar wél in de richtlijnen terechtgekomen. Sindsdien is een voedingspatroon met weinig verzadigd vet en relatief meer plantaardige oliën en koolhydraten de norm geworden. Dit houdt verband met de opkomst van chronische aandoeningen als obesitas en overgewicht.”

Verzadigde vetten

Vet heeft in het lichaam een belangrijke functie. Het is een bouwstof voor zowel de celwand als de zenuwen. Ook is het een belangrijk transportmiddel voor de vitamines A, D, E en K en daarnaast een brandstof. Eén die meer benut mag worden, zegt Sijpkens. “Vet bedraagt negen kilocalorieën per gram. Daardoor denken veel mensen dat ze er dik van worden. Maar: vet afkomstig uit onbewerkte voeding draagt net als eiwit bij aan verzadiging, waardoor je sneller stopt met eten.” Vet kan worden onderverdeeld in verzadigde en onverzadigde vetten. “Verzadigd vet bestaat uit een skelet van koolstofatomen. Dat skelet is helemaal verzadigd met waterstofatomen en wordt daardoor verzadigd vet genoemd. Dat maakt dat het bij kamertemperatuur stabiel en vast is. Verzadigde vetten vind je in dierlijke producten, zoals vlees en zuivel, maar ook in plantaardige producten als kokosolie en cacao.”

Onverzadigde vetten

Anderzijds heb je de onverzadigde vetten, waarbij de koolstofatomen niet gekoppeld zijn aan waterstofatomen omdat de koolstofatomen extra met elkaar binden. Als die binding op één plaats gebeurt, zijn het enkelvoudig onverzadigde vetten. Gebeurt dit op meerdere plaatsen, dan zijn het meervoudig onverzadigde vetten. “Enkelvoudig onverzadigde vetten kennen we in de vorm van olijfolie, avocado en noten: natuurlijke producten. Meervoudig onverzadigde vetten vind je bijvoorbeeld in vlees en vis, maar ook in vloeibare vorm. Ze zijn in grote mate aanwezig in industrieel bewerkte zaadoliën: plantaardige oliën als zonnebloemolie, sojaolie en raapzaadolie.”

Omega 3- en omega 6-vetzuren

Meervoudig onverzadigde vetzuren kunnen worden opgesplitst in omega 3- en omega 6-vetzuren. Dit is een heel belangrijk onderscheid. “Omega 6-vetzuren zitten vooral in bewerkte voeding. Plantaardige oliën zijn de belangrijkste bron, maar je vindt deze vetzuren ook in vlees van kip en varkens die vooral gevoerd zijn door mais en soja. Omega 3 zit in rundvlees, vis, zuivel en bladgroente: de niet bewerkte voeding.” Om het nog iets ingewikkelder te maken, bestaan er ook nog transvetten. “Transvetten zijn schadelijk voor het lichaam: ze veroorzaken ontstekingen en zijn belastend voor het hart en bloedvaten. Inmiddels zijn transvetten verboden, maar ondertussen zijn plantaardige oliën wel in veel kant-en-klaar producten en bewerkte voeding terechtgekomen. In de loop der tijd is hierdoor de consumptie van die omega 6-houdende plantaardige oliën enorm toegenomen, waardoor de balans tussen omega 3 en omega 6 in ons lichaam verstoord is geraakt.”

Disbalans

Ons voedingspatroon heeft ertoe geleid dat we te maken hebben met een tekort aan omega 3-vetzuren en een overschot aan omega 6-vetzuren. Dat zou weer in balans moeten komen. Een disbalans heeft namelijk grote gevolgen. “Je krijgt inflammatie in het lichaam, hetgeen een belangrijke factor is in het ontstaan van hart- en vaatziekten.” Door de grote hoeveelheid omega 6-vetzuren in onze voeding worden allerlei enzymen in ons lichaam opgebruikt voor het verwerken ervan. “Door die verwerking zijn er onvoldoende enzymen aanwezig voor het aanmaken van goede vetten, terwijl deze juist zo belangrijk zijn voor onze hersenen. Een overmaat aan omega 6 is op meerdere fronten schadelijk. En omdat omega 6 vooral in bewerkte voeding zit, krijg je de perfecte storm als je lichaam een overmaat aan suiker, geraffineerd zetmeel en bewerkte oliën binnenkrijgt. De koolhydraten op zich zijn niet slecht, maar wél in een lichaam waarin zich een overmaat aan verkeerde vetten bevindt.”

Bakken

Wat we zelf kunnen doen? Kiezen voor echte, onbewerkte voeding. Voeding met voldoende essentiële vetzuren (vooral omega 3), aminozuren en vitamines en mineralen. “Wanneer je op die manier je voeding samenstelt, heb je nauwelijks supplementen nodig. Bak in roomboter of ghee: geklaarde boter. Daarmee wordt de opname van vitamine A, D, E en K bevorderd. Wil je toch in olie bakken, dan is kokosolie de beste optie. Hier zitten veel goede vetten in en je kunt er veilig in bakken, mits je de rest van je voeding gezond houdt. Veel mensen eten namelijk al te bewerkt, wat leververvetting en overgewicht veroorzaakt. Komen daar ook nog te veel verzadigde bakvetten bij, dan is het een ongunstige optelsom. Het grootste probleem? Dagelijks gebruik van kant-en-klaar producten als zonnebloemolie, margarine, halvarine en bak- en braadproducten uit knijpflessen. De kans is groot dat daar omega 6-vetzuren in zitten. Dit heeft een sterke associatie met chronische ziekten als obesitas, diabetes, hart- en vaatziekten en ook kanker. Daar zit mogelijk de hoofdoorzaak. Vervang omega 6-vetzuren door goede vetten. In plaats van angst voor vet, zouden we vet uit echte voeding weer moeten gaan zien als goede bouwstof en brandstof.”

Tekst: Laura van Horik
Beeld: HPNL

Opzoek naar lotgenotencontact? Check ons forum of onze besloten FB-groep.

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.