Na kanker, nu ook plots hartpatiënte

Bij de 27-jarige Madelief van de Ree wordt op 18-jarige leeftijd een Melanoom geconstateerd – een agressieve vorm van huidkanker. Zij gaat het gevecht succesvol aan. Wanneer afgelopen herfst plots een hartafwijking wordt ontdekt, zakt de moed haar in de schoenen. Maar de positieve Madelief herpakt zich snel. Zij vertelt haar verhaal…

Madelief is inmiddels acht jaar schoon en dat is voor haar een overwinning op zich, want haar Melanoom was uitgezaaid tot in haar lymfeklieren en resulteerde in een intensief traject van operaties en nacontroles. Maar Madeliefs allergrootste overwinning is dat zij haar dagelijks leven voor zover als mogelijk ‘normaal’ voortzet. Zelfs nu bij haar het Lange QT-syndroom (LQTS) is ontdekt: “In eerste instantie dacht ik ‘Hoeveel pech kan ik nog krijgen?’, want nu ben ik plots ook hartpatiënt. Inmiddels is dat nieuws enigszins gaan liggen en ga ik ook hier van het positieve uit. Bij mij is het glas halfvol in plaats van halfleeg.”

Verlengde QT-tijd

De herfst is net aangebroken, wanneer Madelief – een studente ICT en al werkzaam als ICT’ter – met spoed wordt opgenomen in het ziekenhuis met een sepsis. De bloedvergiftiging komt vooraf aan wondroos, een ernstige bacteriële infectieziekte van de huid en het onderhuidse vetweefsel. In Madeliefs geval is de wondroos een terugkerend overblijfsel van haar overwonnen huidkanker: “Doordat mijn lymfeklieren in mijn benen zijn verwijderd, heb ik met enige regelmaat last van wondroos. Maar deze keer kreeg ik in eerste instantie een ernstige bloedvergiftiging en daarbovenop ook een zware wondroosinfectie.”

Madelief is er ernstig aan toe en allerlei onderzoeken volgen. Uit een van die onderzoeken blijkt dat zij een afwijkende hartslag heeft: “Ik bleek een verlengde QT-tijd te hebben. Een begrip welke mij in eerste instantie niets zei. Maar toen belandde ik op de afdeling Cardiologie met een hartmonitor om mij in de gaten te houden. Na een gesprek en ontelbare vragen, kreeg ik een beeld van wat deze hartafwijking inhield. Het is een erfelijke hartritmestoornis waarbij de overdracht van elektrische prikkels over de hartspier is verstoord.”

Na meerdere onderzoeken, is het nu onder andere wachten op een DNA-onderzoek om te onderzoeken of Madelief een erfelijke vorm van het syndroom heeft en wat de hartafwijking precies voor haar inhoudt. Daarnaast wordt gekeken naar de beste behandeling voor haar: “Een verlengde QT-tijd is niet te genezen. Maar behandeling bestaande uit medicijnen of een pacemaker/ICD, vermindert de kans op ernstige hartritmestoornissen. Gelukkig heb ik nog geen ernstige hartritmestoornis gekregen en is het voor mij een geluk bij een ongeluk dat deze hartafwijking bij toeval is ontdekt. Des te meer omdat ik ook nog geen klachten had. En dat is niet per se ongewoon, want niet iedereen krijgt klachten.”

Positieve instelling

Wie dacht dat Madelief bij de pakken gaat neerzitten, heeft het bij het verkeerde eind. Want als Madelief ergens goed in is, dan is het in doorzetten: “Het klinkt misschien gek, maar door de kanker ben ik al heel wat gewend. Daarnaast heb ik ook andere gezondheidsproblemen waarmee ik moet leven. Er zit simpelweg niets anders op. Vanzelfsprekend ben ook ik soms verdrietig en niet altijd even positief. En dat hoeft ook niet continu. Maar na verloop van tijd herpak ik mijzelf wel opnieuw. Ik weet dat ik verder moet en probeer er het beste van te maken.”

En wanneer zij haar hart wil luchten, kan zij op haar familie terugvallen: “Mijn gezin is daarvoor een luisterend oor en goed gesprek. Maar mijn gezondheidssituatie is verder geen ‘ding’ in ons gezin. Ik ga ‘gewoon’ door, want er zijn ergere dingen in het leven zoals bijvoorbeeld uitbehandeld zijn. Doorgaan is simpelweg mijn grootste motivatie.” En verder gaan, gaat Madelief sowieso. Zij hoopt dit jaar af te studeren als ICT’er en wilt daarna graag werken als radiologisch assistente. Het liefst in combinatie met ICT-systeembeheerder op de afdeling Radiologie in het ziekenhuis.

Zij vervolgt: “Het is iets wat ik altijd al heb willen doen. Door gezondheidsperikelen in het verleden heb ik dat destijds helaas naast mij neer moeten leggen. Maar ik kon het niet loslaten. Zodra ik mijn huidige opleiding heb voltooid, hoop ik te beginnen met de opleiding Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutisch Technieken (MBRT). Mogelijkerwijs loop ik tegen wat hobbels aan indien ik een pacemaker of ICD krijg, maar eveneens ga ik hier van het positieve uit: ook daar zijn vast en zeker oplossingen voor!”

Gratis GreenTwist groentechallenge

Het is inmiddels bekend dat we voor een gezonde leefstijl een grote diversiteit aan groenten moeten eten en dat er eigenlijk geen teveel bestaat qua groenteconsumptie. En toch lukt het de meeste mensen niet om de minimale aanbevolen dagelijkse hoeveelheid groente te eten. Dit heeft verschillende oorzaken en in de groentechallenge gaan we hier allemaal op in. Met praktische tips en ondersteuning waar je echt mee aan de slag kan voor jezelf. Ben jij één van velen die moeite heeft om voldoende groente te eten? Wil je voor jezelf (en jouw gezin) een gezondere leefstijl ontwikkelen of wil je gewoon meer variatie in je dagelijkse menu’s? Dan is deze challenge van GreenTwist echt iets voor jou!

Ze nemen je mee in onze wereld van koken, spelen en creatief zijn met groente! Je wordt deze 30 dagen ondersteund om groente in jouw dagelijkse voeding op nummer 1 te zetten. Deze challenge helpt je op weg om je gezondheidsdoelen te realiseren. De recepten die gedeeld worden zijn allemaal gluten- en suikervrij, met vegetarische (variatie)tips. De ingrediënten zijn goed verkrijgbaar en zeer toegankelijk voor de gemiddelde smaak.

Je ontvangt wekelijkse inspiratiemails met video’s, artikelen en superveel lekkere, gezonde groenterijke recepten! Elke week heeft een thema dat past bij de uitdagingen waar jij tegenaan loopt om een gezondere levensstijl te ontwikkelen én vol te houden

En deze challenge is nu voor jou helemaal gratis! Ga jij de uitdaging aan? Meer informatie en aanmelden kan via GreenTwist!

 

Webinar ‘Gezond koken, gezond eten’: aspergesoep

Zondag 16 mei vindt het derde webinar van ‘Gezond koken, gezond eten’ plaats.

Iris Heuer van GreenTwist gaat in gesprek met Donna van Hartpatiënten Nederland, over gezond koken en een gezonde leefstijl. Ook bestaat de mogelijkheid om vragen te stellen hierover.

Vervolgens gaat Iris samen met u koken! Deze keer staat er een heerlijke aspergesoep op het menu. Een week van tevoren ontvangt u een boodschappenlijstje voor het recept zodat u alle benodigde ingrediënten in huis heeft.

Het webinar vindt plaats op zondag 16 mei om 12.00 uur.

We organiseren dit jaar diverse interessante webinars waarbij gevarieerde onderwerpen centraal staan. Vriend(inn)en, abonnees en supporters van HPNL kunnen hieraan deelnemen. Lees hier meer over de mogelijkheden. Ter introductie kunt u het webinar ‘Gezond koken, gezond eten’ geheel gratis volgen.

Wees er snel bij; er zijn maar een beperkt aantal plaatsen vrij!

LET OP: VOL = VOL en inschrijven = noodzakelijk!

Hopelijk tot 16 mei!

Schrijf u hier in voor het webinar

 

“De natuur is krachtiger dan wijzelf”

Weleens van kringlooplandbouw gehoord? Het is de interessante methode die Jan van de Ven en Bets van der Zande al jarenlang toepassen op hun biologisch-dynamische landbouwbedrijf De Hooge Weyer in Baexem. Op dit bedrijf wordt puur en alleen gewerkt met natuurlijke materialen en krijgt het woord ‘gezond’ een heel nieuwe dimensie.

Jan van de Ven is geboren en getogen in de landbouw en staat samen met Bets van der Zande inmiddels alweer zo’n dertig jaar aan het roer van het biologisch-dynamische landbouwbedrijf De Hooge Weyer. Al het voedsel wordt hier geproduceerd op een ‘gezonde bodem’. “Dat betekent dat al onze producten onbewerkt en vers bij de consument terecht komen”, legt Van de Ven uit. “De bodem is vrij van bestrijdingsmiddelen omdat wij juist gebruikmaken van de kracht van de natuur zélf; namelijk van de bacteriën en schimmels die van nature al in de bodem zitten. Die stimuleren wij op een natuurlijke manier, zodat we vanuit een goede uitgangspositie iets nóg beters kunnen maken. We werken 365 dagen per jaar samen met de natuur om mensen te voorzien van voedsel dat alles in zich heeft om hen gezond te maken en gezond te houden.”

De term ‘kringlooplandbouw’ zegt het al: op De Hooge Weyer gaan alle stoffen waarmee gewerkt wordt de cirkel rond totdat ze weer eindigen bij hun oorsprong. Op de akkers worden niet alleen groenten geproduceerd, maar ook voer dat weer naar de dieren gaat. De dieren leveren niet alleen hun vlees, maar hun mest, die rijk is aan waardevolle bacterieën, is ook nog eens de basis voor de voeding van de akkers. Ook plantenresten, aangevuld met compost uit plantsoenen uit de omgeving, gaat terug naar het land. Omdat niets verloren gaat en alle mineralen en voedingsstoffen worden vastgehouden op het bedrijf, wordt geen stikstof uitgestoten en zo efficiënt en duurzaam mogelijk landbouw bedreven.

De producten van het landbouwbedrijf van Jan en Bets zijn Demeter-gecertificeerd. Het Demeter-keurmerk geeft de consument de garantie dat het product dat zij kopen, voldoet aan de Europese normen voor biologische landbouw, dat wil zeggen aan de landbouwvoorwaarden en biocontroles op EU-normen. Daarna controleert Stichting Demeter eenmaal per jaar of De Hooge Weyer nog steeds in aanmerking komt voor het keurmerk. “Met producten die het Demeter-keurmerk dragen, verzeker je je als consument van het beste van het beste”, vindt Van de Ven, die met zijn landbouwbedrijf onderdeel uitmaakt van een groep van 150 biologisch-dynamische agrarische ondernemers in Nederland. In Limburg is hij de enige. “Door bewerkte levensmiddelen, waar van alles aan toegevoegd is, zijn we wat mij betreft het gevoel met échte smaak kwijtgeraakt. Conserveringsmiddelen en toegevoegde suikers, zout, zetmeel en eiwitten zorgen ervoor dat ons voedsel steeds gekunstelder wordt. En dat terwijl biologisch eten mijns inziens zeer gunstige preventieve gezondheidseffecten hebben. Onze werkwijze is dan wel duurder dan de manier waarop levensmiddelen uit de supermarkt worden geproduceerd, maar daartegenover staat wel dat de ziektekostenpremie zou dalen als mensen meer biologisch zouden gaan eten. Ik vind dat daar te weinig aandacht voor is vanuit de medische wereld. Ik ben natuurlijk geen medicus, en ik benadruk ook dat mensen die biologisch eten net zo goed hartproblemen kunnen krijgen als ieder ander, maar ik zie wél dat onze voeding zo volledig is dat je er een betere weerstand en herstelvermogen door opbouwt tegen en van welke ziekte dan ook. Ons voedsel zit vol antioxidanten en natuurlijke vitaminen en mineralen, is gemakkelijk door het lichaam te verteren en geeft je bovengemiddeld veel energie. En nee, het is ook niet zo dat je van toevoegingen als kleurstoffen en conserveringsmiddelen ziek wordt… Maar je wordt er ook niet beter van.”

De Hooge Weyer kent een grote biodiversiteit en is zowel in het groenten- en fruitaanbod als in het veeteeltbestand flexibel. “Zo kiezen we ervoor om op dit moment geen varkens te houden”, legt Van de Ven uit. “Dat doen we omdat er een grote uitbraak is geweest van Afrikaanse varkenspest onder wilde varkens. Omdat onze dieren in contact komen met wilde varkens, nemen wij dat risico niet. Die keuze is voor ons gemakkelijk gemaakt dankzij de grote biodiversiteit die we op ons bedrijf hebben. We verkopen ook geen kalfsvlees, omdat dieren bij ons een volwaardig leven leiden. Daar horen alle levensfasen bij: van kalf tot halfvolwassen tot volwassen. Pas als een dier deze fasen heeft doorlopen bij ons op de boerderij, breng ik het naar een lokale slachterij – één dier tegelijk.”

Ook het groenten- en fruitassortiment blijft in beweging: “Als een specifieke groente in een periode moeilijk groeit, of een zaad lastig te verkrijgen is, dan stoppen we daarmee en gaan we weer verder met iets nieuws. De biologisch-dynamische landbouw is ook hartstikke innovatief: wij werken met boeren over de hele wereld samen in verenigingsverband, om nieuwe soorten te ontwikkelen en kennis met elkaar te delen.”

Alle producten die op De Hooge Weyer worden geproduceerd worden op het eigen terrein verkocht in de boerderijwinkel. Producten met het Demeter-keurmerk worden verder ook verkocht in diverse natuurvoedingswinkels. Meer informatie over De Hooge Weyer vindt u op www.dehoogeweyer.nl

Wel of niet vaccineren? Doe mee aan ons webinar!

Veel mensen stellen zichzelf de vraag of ze zich nu wel of niet moeten laten vaccineren. Met name door de aanhoudende negatieve verhalen over AstraZeneca en het Janssen-vaccin slaat bij veel mensen de twijfel toe. Voor hen organiseert Hartpatiënten Nederland een webinar. Hierin kunt u vragen stellen aan iemand die onderzoek deed naar de vaccins en de werking ervan, evenals naar de mogelijke bijwerkingen.

Een webinar is een presentatie die live online wordt gegeven, en waarbij kijkers kunnen reageren door vragen te stellen of opmerkingen te maken. De presentator van de uitzending stelt de vraag dan aan degene die wordt geïnterviewd. Doe dus mee, en stel uw vraag! Ook bestaat de mogelijkheid om vragen van tevoren te mailen naar roermond@hartpatienten.nl 

We interviewen woensdag 28 april onderzoeksjournalist Daan de Wit, bekend van zijn e-book Prikken ja of nee? Daarin geeft hij een goed leesbaar overzicht van alle voors en tegens van corona-vaccinatie. Eerder schreef De Wit onder meer boeken over de Mexicaanse griep, de cholesterolmythe en gezonde voeding.

Henri Haenen en Jan van Overveld gaan tijdens dit webinar in gesprek met de Wit. Het webinar wil handvatten aanreiken, aan de hand waarvan u een goed onderbouwde keuze voor of tegen vaccinatie kunt maken. We laten twee kanten van de medaille zien. De cruciale vraag is: wat weegt zwaarder: de risico’s van corona voor mensen in risicogroepen, of de risico’s op bijwerkingen? En hoe groot is de kans eigenlijk dat je door corona geveld wordt?

Kortom: doe mee met het webinar op woensdag 28 april om 15.00 uur.

Schrijf u nu in. Wees er snel bij, vol = vol!

 

Eet jezelf gezond, gezonder, gezondst

Een stappenplan en geen doel op zich

Gezondheid gaat mijlen verder dan de afwezigheid van ziekte, niet ziek zijn is niet hetzelfde als gezond zijn. Leven gaat niet om kwantiteit, maar om kwaliteit: hoe je in het leven staat en wat je er uit kunt halen, hoe je je voelt van dag tot dag en of je kunt genieten van het leven dat jou gegeven is. Kwaliteit van leven is voor jou het maximale uit je leven kunnen halen, en gezondheid is de sleutel naar kwaliteit van leven.

Gezond eten is niet eenduidig, en gezondheid al helemaal niet. Ten eerste zijn er veel verschillende meningen over wat nou gezond eten is. Ten tweede heb je verschillende gradaties van gezond, in deze wereld is gezond eten eigenlijk meer een soort stappenplan dan een doel op zich. Zo kun je gezond eten onderverdelen in: gezond, gezonder, gezondst. En zelfs deze laatste is twijfelachtig, want stel dat je supergezond eet, ben je dan op je gezondst? Heb je dan optimale gezondheid*?

Niet zonder meer… je kunt nog zo gezond eten, maar als je op andere manieren veel ongezonde stoffen binnen krijgt, bijvoorbeeld via verzorgingsproducten, niet biologische voeding of medicijnen, is jouw lichaam niet optimaal gezond. Ook als je bijvoorbeeld heel veel stress ervaart, drukt dit op je lichaam en je immuunsysteem. Maar om het even bij het onderwerp voeding te houden: welke stappen zet je op weg naar gezondst, en dus jouw optimale gezondheid*?

* optimale gezondheid is wanneer jouw lichaam, binnen de bestaande grenzen, het maximaal haalbare heeft bereikt qua gezondheid.

Wanneer eet je gezond?

Aan de basis van een gezond voedingspatroon staan groenten. Daarnaast is het belangrijk om met pure producten te werken, en weg te bewegen van bewerkt voedsel. Eet je nog onvoldoende groenten, veel bewerkte producten, geraffineerde suiker en/of gefrituurde producten? Dan zijn dit de eerste stappen op weg naar gezond.

Wanneer eet je gezonder?

De volgende stap die je kan zetten is het verminderen van je geraffineerde koolhydraten. In het standaard Westerse voedingspatroon eten we gemiddeld 150-250 gram koolhydraten per dag, veel meer dan we nodig hebben! De producten die je het beste kunt verminderen: tarwe/graan, rijst, pasta, aardappelen en alle vormen van suiker.
Daarnaast is het toevoegen van gezonde vetten ontzettend belangrijk voor onze gezondheid: noten en zaden, goede vis, olijf- of kokosolie. Probeer sterk bewerkte of geraffineerde plantaardige olie te vermijden. Dit is nog zo’n enorm belangrijke stap naar gezondst.

Wanneer eet je het gezondst?

Je eet het gezondst als je hebt gevonden wat werkt voor jou, want optimale gezondheid is iets heel persoonlijks. Het is in ieder geval belangrijk om naar je voedingsstoffen te kijken, en te zorgen dat je een breed scala aan vitaminen, mineralen en antioxidanten binnen krijgt. Laat je iets weg in je voeding, bijvoorbeeld vlees en vis, zorg dan dat je de in deze groep aanwezige voedingsstoffen opvangt met een waardige vervanging, eventueel een supplement.

Gezondst betekent niet, in tegenstelling tot wat de meeste mensen denken, dat je jezelf vast moet zetten in “alles moet gezond zijn” of heel streng voor jezelf moet zijn. Het is vooral belangrijk dat je basis gezond is, je (zoveel mogelijk) ervaart wat hierboven wordt beschreven.

Hoe optimale gezondheid voelt?
  • Je voelt je fit
  • Je hebt bakken met energie
  • Je ervaart een fysieke en mentale rust en je hoofd is helder
  • Je hebt weinig stress
  • Je bent vrolijk en optimistisch
  • Je immuunsysteem kan alle aanvallen van buitenaf prima verwerken, en bent simpelweg nooit meer ziek (chronische ziektes uitgezonderd…)
  • Je hebt een goed dag- en nachtritme
  • Je voelt je gelukkig, de gelukshormonen werken zelfs beschermend voor het hart!

Wil je leren over gezonder eten? Dan kun je bij mijn online kookschool terecht. Houd de agenda van Hartpatiënten Nederland in de gaten voor online kookworkshop webinars. Ben je aanvullend verzekerd bij CZ? Dan zijn alle online programma’s nu vergoed. Kijk hiervoor op www.greentwist.nl/CZ

Tekst: Iris Heuer
Beeld: Floris Heuer

Meer tijd voor de patiënt en leefstijl voorop

Roel Smeijsters & Carolien Houben

In praktijk ‘Huisartsen Hartje Dorp’ in Munstergeleen staat aandacht voor voeding, beweging en welzijn centraal. Voor huisarts Roel Smeijsters en praktijkmanager Carolien Houben, tevens getrouwd, is het van belang dat mensen zelf kijken naar wat ze kunnen doen om hun eigen gezondheid te verbeteren.

Roel merkte jaren geleden dat hij regelmatig te weinig tijd had voor een patiënt en dat het leek alsof er alleen maar brandjes geblust moesten worden. Zo kon hij naar zijn idee niet achter het kernprobleem komen. Sinds een jaar of vier wordt er in de praktijk dan ook op een nieuwe manier gewerkt, waarbij meer tijd is voor de patiënt - vijftien minuten per gesprek - en meer aandacht voor leefstijl. “We zijn ons steeds meer gaan toespitsen op leefstijl coaching”, vertelt Roel. “We proberen nu dan ook bij een patiënt te achterhalen waar hij of zij plezier uithaalt en waar problemen zitten. Dat is vaak meer dan het medische aspect alleen. Daarnaast kost een verandering van leefstijl tijd; daar is een band voor nodig. Meer tijd met de patiënt zorgt er daarom voor dat we dichter tot de kern kunnen komen.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

De ketoleefstijl: van glucose- naar vetverbranding

De zogeheten ketoleefstijl is internist Yvo Sijpkens niet onbekend. Sterker nog: hij adviseert het zijn patiënten op regelmatige basis en houdt zich er zelf in zijn dagelijks leven ook aan. Hoe werkt het en wat zijn de voordelen van deze leefstijl?

Ketonen zijn verbindingen die worden gevormd in de lever bij het verbranden van vet. Deze worden in de hersenen, naast glucose, als brandstof gebruikt. Wat belangrijk is om te vermelden, is dat ketonen veel meer energie genereren dan glucose. Door koolhydraatbeperking, vasten en lichaamsbeweging – zoals het geval is bij de ketoleefstijl – kun je het lichaam leren om te schakelen van glucose- naar vetverbranding. De ketonen die dan in de lever worden gevormd, bereiken via omloop de hersenen. Ook het innemen van MCT-olie (Medium Chain Triglyderides of middellange keten vetzuren) zorgt voor vorming van ketonen in de lever. Dit geeft je metabolisme een boost.

Milde voedingsketose

Uit recente studies is gebleken dat extra ketonen ervoor kunnen zorgen dat oudere hersenen beter functioneren. Ketogene therapie wordt daarnaast regelmatig ingezet om voor medicatie ongevoelige epileptische aanvallen te voorkomen. Sijpkens is er echter van overtuigd dat juist een milde voedingsketose veel breder inzetbaar is. In gezamenlijke besluitvorming beveelt hij de ketoleefstijl aan voor patiënten met diabetes, overgewicht, een hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten.

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Wees corona een stapje voor

Deze week las ik het volgend bericht in de Leeuwarder Courant :

“Peter van der Voort, hoofd van de intensive care in het UMCG, gooit een steen in de vijver. Vaccineer eerst de oudere mannen met overgewicht, dan stromen de IC’s vanzelf leeg. Op de intensive care afdelingen liggen vooral mannen met overgewicht. Slechts een kwart van de patiënten heeft een BMI-score onder de 25, weet Van der Voort.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Op naar een gezonde leefstijl: doorbreek de routine

Wetenschappelijk onderzoek wijst telkens weer uit dat onze leefstijl de oorzaak is van welvaartsziekten. Hieronder vallen ook hart- en vaatziekten. Leefstijl heeft daarnaast veel invloed op onze weerstand. Een goede weerstand is, zeker in coronatijd, van groot belang.

Aanpassingen doen in leefstijl geeft je meer grip op je eigen gezondheid. En niet alleen dat: het zorgt ook voor meer grip op medicijngebruik. Aanpassingen in leefstijl laten op regelmatige basis zien dat de dosis medicijnen die wordt geslikt, verlaagd of zelfs volledig weggelaten kan worden. Dit is overigens niet iets dat op eigen initiatief gedaan mag worden, maar moet altijd in overleg met de behandelend arts gebeuren. Bij een gezonde leefstijl wordt vaak gedacht aan de factoren voeding en beweging, maar er zijn meer zaken van grote invloed. Ook ontspanning, slaap, zingeving en een sociaal leven zijn onderdeel van een gezonde leefstijl.

Voeding

Over gezonde voeding horen we regelmatig, maar toch is het voor veel mensen lastig om aan te passen. Dat heeft te maken met de gewoonten die wij als mensen op het gebied van voeding door ons leven heen hebben opgebouwd. Het is een uitdaging om die gewoonten te veranderen, maar toch kan het, vertelt leefstijlcoach Donna van Hartpatiënten Nederland. “Het kost wat tijd en moeite, maar als je de weg eenmaal weet, kan er daadwerkelijk een verandering plaatsvinden. Dan kun je een structurele leefstijlverandering bereiken. Door gezonder te gaan eten blijven je gewicht en bloeddruk op peil en ga je je ook energieker voelen.”

Pure producten

Eigenlijk is het dus een kwestie van het doorbreken van een gewoonte. Vaak zijn onze gewoonten automatismen en gebeuren ze dan ook onbewust. Het is voor velen routine geworden. Juist daarom is bewustwording belangrijk. De toegevoegde waarde van een verandering in leefstijl moet bekend zijn; dat maakt het makkelijker om gezond eten vol te houden. Wat je op dit vlak nu het beste wel en niet kunt doen? Dat wordt steeds duidelijker, zegt Donna. “Eet zoveel mogelijk groenten in allerlei kleuren, geuren, soorten en maten. Gebruik pure producten en blijf vooral weg van bewerkt voedsel, geraffineerde oftewel kunstmatige suiker, geraffineerde koolhydraten en gefrituurd eten. Eigenlijk is het heel simpel: eet zoveel mogelijk puur. Probeer echt terug te gaan naar voeding uit de natuur. Ga eten zoals wij in de jaren vijftig deden: zoveel mogelijk gevarieerde groenten en onbewerkte producten.”

Omgeving

Uiteraard komen bij het volhouden van een gezonde leefstijl ook omgevingsfactoren om de hoek kijken. Het is voor iemand namelijk veel makkelijker om aanpassingen vol te houden als de omgeving daar ook aan meewerkt. “Wanneer iemand min of meer noodgedwongen voor een gezondere leefstijl kiest, is het fijn als zijn of haar naasten ook een gezonde leefstijl hebben. Dat zij ook meedoen met en genieten van gezonde voeding. Er wordt vaak gedacht dat gezonde voeding per definitie minder lekker is. Dat is niet per se zo, maar het is wél een kwestie van gewenning.”

Beweging

Niet alleen voeding, maar ook beweging is een groot onderdeel van een gezonde leefstijl. Te weinig bewegen is wereldwijd een grote risicofactor voor het ontwikkelen van hart- en vaatziekten. Daarnaast is gebrek aan lichamelijke activiteit de oorzaak van negen procent van de vroegtijdige overlijdensgevallen. Mensen die te weinig bewegen, hebben maar liefst twintig tot dertig procent meer kans dat zij eerder komen te overlijden dan mensen die fysiek actief zijn. “Een toename in fysieke activiteit is erg belangrijk als het aankomt op preventie van hart- en vaatziekten. En niet alleen voor mensen met hart- en vaatziekten, maar eigenlijk voor iedereen. De gunstige effecten van alle vormen van lichamelijke activiteit en regelmatig sporten – waardoor je fitter wordt – hebben betrekking op alle mensen.”

Meer energie

Donna zou iedereen dan ook willen aanraden om zoveel mogelijk te gaan bewegen. Bij beweging wordt meestal gedacht dat er meteen een intensieve sport beoefend moet worden, maar dat hoeft helemaal niet. “Laat dat wat je gaat doen op het gebied van bewegen afhangen van je eigen mogelijkheden en profiteer van de gunstige effecten van lichamelijk actief zijn. Voor hartpatiënten betekent beweging namelijk dat de algehele gezondheid verbetert. Het is daarom raadzaam om naast gezonde voeding ook beweging op te nemen in je dagelijkse programma. Ga wandelen, fietsen of rennen in de buitenlucht. Beweging zorgt voor meer energie en daardoor ook voor motivatie om bijvoorbeeld een gezonde maaltijd te bereiden. Het één is dus ook van invloed op het ander.”

Ontspanning en zingeving

Om echt gezond en bewust te leven, zijn er nog een paar zaken belangrijk. We kennen allemaal wel leefstijlfactoren als roken, inactiviteit, ongezonde voeding en overgewicht, maar ook psychosociale problemen zijn gerelateerd aan hart- en vaatziekten. Ongeveer één op de vijf hartpatiënten heeft last van depressie, angst en stress. Behalve dat deze factoren de kwaliteit van leven beïnvloeden, verslechteren ze ook de prognose. “Alle negatieve factoren, zoals een negatieve emotionele toestand in de vorm van depressie, angst, pessimisme en boosheid, chronische stress, eenzaamheid en gebrek aan zingeving, worden in verband gebracht met hart- en vaatziekten en overlijden. Daarbij is stress het afgelopen decennium steeds meer onder de aandacht gebracht. Een optimistische instelling verlaagt de kans op hart- en vaatziekten en overlijden. Het is zelfs zo dat psychisch welbevinden, zoals optimisme, positieve emoties, sociale steun en een gevoel voor zingeving, de gezondheid van hartpatiënten verbetert.”

Nachtrust

Ook een goede nachtrust mag niet worden vergeten. Dit is onmisbaar in een gezonde levensstijl en een basale levensbehoefte. Tijdens deze rustperiode herstellen geestelijke en lichamelijke inspanningen. “Om je lichaam en geest gezond te houden, is slaap naast de eerdergenoemde onderdelen cruciaal. Om goed uitgerust te zijn, is het belangrijk dat de energie die tijdens de slaap is opgedaan, gelijk is aan de energie die gedurende de dag wordt verbruikt. Gedurende de dag te weinig of juist te veel doen, kan leiden tot slaapproblemen. Slaap wordt beïnvloed door gedragsmatige factoren en omgevingsfactoren.”

Advies

Hartpatiënten Nederland probeert hartpatiënten, bij velen inmiddels bekend, de weg te wijzen in de vaak moeilijke en complexe wereld van het hart. De stichting is er echter ook om te helpen op het gebied van leefstijl. “Kijk eens op ons forum (www.hartpatienten.nl/forum) of in onze besloten Facebookgroep Hartgenoten – Lotgenoten (www.facebook.com/groups/hartgenoten). Stel ons vragen, bel ons, mail ons… Wij willen iedereen hierbij helpen en wijzen je graag de weg. Dit doen we bijvoorbeeld ook door onze leden advies te geven over boeken waar ze daadwerkelijk iets aan hebben. Want niet alleen als je jong bent, maar zeker ook op oudere leeftijd zijn voeding en beweging heel belangrijk.”

Visie Hartpatiënten Nederland

Wij willen onze lezers zo breed mogelijk van nuttige informatie voorzien en op die manier de samenleving transparanter maken. Dat behoort tot onze doelstelling. Wij helpen onze leden door ze de weg te wijzen in de complexe wereld van het hart en alles wat daarbij komt kijken en kan bijdragen aan een betere gezondheid. Wij doen dat onafhankelijk en objectief. Helpt u ons? Wij helpen u.