‘Heeft u vragen over de werking van dit geneesmiddel?’, vragen ze tegenwoordig zelfs als je bij de supermarkt een doosje paracetamol afrekent. Heel terecht ook, want veel medicijnen zijn vrij verkrijgbaar, en lang niet iedereen leest de bijsluiter goed. Sterker nog: uit onderzoek blijkt dat 62 procent de bijsluiter helemaal niet leest, als ze het betreffende geneesmiddel al eerder hebben gebruikt. Zelf ben ik geen haar beter, vrees ik. Ik slik bijvoorbeeld al jarenlang hetzelfde middel tegen migraine, en eigenlijk gooi ik de verpakking inclusief bijsluiter altijd meteen weg. Waarschijnlijk heb ik hem ooit wel gelezen, maar wat is daarvan blijven hangen? In ieder geval ging er geen belletje rinkelen toen ik me op een dag opeens hondsberoerd voelde.

----

We zijn met zijn allen behoorlijk de sigaar. Europa buigt voor de machtige sigarettenindustrie. Dat je van roken sneller doodgaat en behoorlijk ziek kunt worden, wisten we al langer. Maar dat sigaretten veel schadelijker zijn dan de tabaksindustrie zelf toegeeft en op de pakjes vermeldt, dat is nieuw. Onderzoek door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieuhygiëne RIVM bracht aan het licht dat je botweg niet moet geloven wat op de verpakking van een pakje sigaretten staat. Het is veel erger.

Nederland pleitte dan ook voor een Europese meetmethode om de hoeveelheid schadelijke stoffen in een sigaret te kunnen vaststellen. Nee hoor, daar begint de Europese Commissie niet aan, besliste de eurocommissaris van Volksgezondheid met de onuitsprekelijke naam Vytenis Andriukaitis. Er zou geen goede meetmethode zijn. Hoezo Volksgezondheid? Daarmee buigt Europa voor de multinationals die ons aan de longkanker en hartinfarcten willen krijgen. Dat is immers mooi meegenomen voor de farmaceutische industrie. Verdienen die ook nog een grijpstuiver.

Ook de suikertaks is van de baan. U weet wel: de Wereldgezondheidsorganisatie WHO wilde een eind maken aan de almaar aanzwellende tsunami van obesitas- en diabetesgevallen wereldwijd. Het idee was om de fabrikanten van frisdranken daarom een suikertaks op te leggen. De WHO moest daarom een positief advies uitbrengen. Dat feest ging niet door: Trump liet zijn afgevaardigde binnen de WHO tot grote vreugde van Coca-Cola en andere frisdrankmultinationals een veto uitspreken.

Foodwatch reageerde als door een wesp gestoken. Footwatch is een organisatie die in de gaten houdt wat wij aan troep met ons eten en drinken mee naar binnen schuiven. Uit gelekte memo’s bleek volgens Foodwatch al eerder dat: ’Coca-Cola & Co het tegenhouden van een suikertaks een grote prioriteit geeft en intern bewoordingen gebruikt als ‘fight back’’. Dat doet ze onder andere door wetenschappers te betalen die de ongezondheid van suiker bagatelliseren en ze stoppen tientallen miljoenen in reclamecampagnes om plaatselijk de invoering van een suikertaks tegen te houden. Ze  financieren gezondheidsorganisaties in de kennelijke hoop hen te beïnvloeden en ze betalen zelfs diëtisten achter de schermen die zich vervolgens mengen in de publieke discussie over de suikertaks. Geld regeert de wereld. Die daaraan kapot gaat…

Column door: Henri Haenen

Minimaliseren en ontspullen is de nieuwe rage

Op Marktplaats en Facebook worden massaal huisraad en andere bezittingen aangeboden. Meestal niet omdat ze vervangen gaan worden, maar omdat men er steeds meer achter komt dat deze bezittingen ons niet gelukkiger maken.

Is dit de zoveelste voorbijgaande modegril of zal dit de tand des tijds doorstaan?

Er zullen zeker mensen zijn voor wie dit een uiterlijk proces zal zijn, zij gaan mee met de stroom. Van hen zal een klein deel geïnspireerd raken door het innerlijke effect hiervan.

----

Buongiorno! Ik verkeer momenteel nog een beetje in Italiaanse sferen, want tijdens het schrijven van deze reiscolumn zijn wij begonnen aan de terugreis vanuit Bibione. La Bella Italia! Het was weer een prachtige reis. Gevarieerde en mooie excursies, prachtig zonnig weer (op een dagje na), een fantastisch hotel en het belangrijkste: een hele leuke en gezellige groep reizigers. Wat hebben we genoten met zijn allen! We hebben Venetië, Triëst, Udine, Padua en Portogruaro bezocht, maar ook het zwembad, de zee en natuurlijk de nodige terrasjes waren heerlijk. Een prima balans tussen bezichtigingen en rust en ontspanning.

In deze nieuwe uitgave van HartbrugReizen leest u dat we weer iets nieuws voor u in petto hebben, namelijk: een dagtocht naar de kerstmarkt in Düsseldorf (voor maar € 19,50 p.p.), een 8-daagse langlauf-wandel reis naar het prachtige natuurgebied Berchtsgadener Land. Maar we gaan ook drie weken lang overwinteren in Zuid-Spanje. Dus heeft u zin om te wandelen in de parel van de Alpen, of juist om te genieten van heerlijk weer in het Zonnige Zuiden? Wij bieden het!

Helaas gebeurt het nog weleens dat reizen snel zijn volgeboekt (of bijvoorbeeld de 1-persoonskamers), dus ik adviseer u om niet te lang te twijfelen en snel te boeken. Dit om teleurstellingen te voorkomen.

Ik wens u een hele fijne zomer, en hoop u snel te begroeten tijdens een van onze reizen!

Column door: Marly van Overveld

Wellicht heeft u er iets van meegekregen in de media dat onlangs het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) per direct opstapte uit de tabakscommissie. Deze commissie adviseert internationaal over het meten van teer en nicotine in sigaretten en sigaren. De reden van dit plotselinge vertrek? De (te) grote invloed van de tabaksindustrie in deze commissie.

De tabaksindustrie is helaas veel meer gericht op het vergroten van de winst dan op het beschermen van de volksgezondheid. En dat strookt natuurlijk niet met de belangen van het RIVM, die juist als belangrijkste taak heeft de overheid te adviseren over volksgezondheid en een gezonde leefomgeving. ‘We hebben geprobeerd om als lid in de commissie de volksgezondheid te dienen, maar de dominantie van de industrie was daarvoor te groot’, aldus Annemiek van Bolhuis, directeur Volksgezondheid en Zorg van het RIVM.

In de ‘werkgroepen tabak’ hebben, behalve het RIVM en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), acht afgevaardigden van de tabaksindustrie zitting. Helaas zijn deze meer gericht op andere doelstellingen dan de belangen voor de bevolking. Net als alle grote industrieën (bijvoorbeeld de farmaceutische industrie of de voedingsmiddelenindustrie) is ook de tabaksindustrie vooral gericht op het maken van winst.

Door de veel te verschillende belangen is de scheve verhouding tussen het RIVM en de afgevaardigden van de tabaksindustrie steeds meer gaan knellen in de afgelopen jaren. Ik ben in ieder geval blij met deze stap van het RIVM. Wij wijzen al jarenlang op de onverenigbare belangen van de overheid en de tabaksindustrie en in mijn ogen heeft de overheid zich voor een kar laten spannen. Ik vrees dat er zodoende heel veel overheidsgeld bij de tabaksindustrie terecht is gekomen.

Het RIVM is een onafhankelijk en objectief instituut en het is mijns inziens heel belangrijk dat een dergelijk instituut grote invloed heeft op het tabaksbeleid. Het is belangrijk dat de nadruk uitsluitend ligt op de bescherming van de volksgezondheid. Natuurlijk weet iedereen wat voor negatieve invloed tabak heeft op de gezondheid, maar er kan niet genoeg aandacht voor zijn.

Ik hoor tegenwoordig steeds vaker dat mensen vinden dat rokers (of ook bijvoorbeeld mensen die aan obesitas lijden of mensen die een ongezonde leefstijl hebben) financieel een hogere bijdrage aan de volksgezondheid zouden moeten betalen. Dat zou bijvoorbeeld kunnen door hogere zorgverzekeringspremies of hogere eigen bijdragen. Hoe denkt u hierover: gaat dit te ver of zou dat terecht zijn? Ik hoor het graag van u!

Column door: Marly van Overveld

Grote zorgen maak ik mij over de almaar toenemende uitholling van de zorg. Met gekromde tenen volg ik met steeds meer argwaan de nieuwsberichten. Wat denkt u over het akkoord dat zorgverzekeraar Menzis sloot met tien ziekenhuizen? Dit komt er in feite op neer dat, ietwat kort door de bocht, ziekenhuizen afgestraft worden als her-operaties noodzakelijk zijn. Hier houden wij de vinger nauw aan de pols en worden inmiddels door Menzis en de toezichthoudende organisatie op de hoogte gehouden. Althans dat is de belofte.

Of wat te denken van bijvoorbeeld het akkoord dat onze VVD-minister Bruno Bruins van Medische Zorg sloot met medisch specialisten, ziekenhuizen en zorgverzekeraars? De uitgaven voor medisch-specialistische hulp mogen volgend jaar met maximaal 0,8 procent stijgen. In 2022 moet deze stijging zijn afgeroomd naar nul procent (bron: Centraal Planbureau).

In mijn ogen ordinaire bezuinigingen: minder operaties en dus ook nóg langere wachttijden. Dat is volstrekt onacceptabel. Jarenlang hebben wij gestreden voor aanvaardbare wachttijden. Maar helaas  constateren we dat de wachttijden alweer de pan uit rijzen. Dus wat te verwachten voor de nabije toekomst? Komen de tijden van de luchtbruggen uit de jaren 70 weer terug? Ik hoop het niet, maar hou mijn hart vast.

Elke maand inventariseren wij de electieve wachttijden voor dotterbehandelingen en openhartoperaties binnen de Nederlandse hartchirurgische centra (zie pagina 28). Dit betreft de wachttijden voor patiënten die in de thuissituatie hun oproep afwachten. Dus niet urgent behandeld hoeven te worden.

Voor dotterbehandelingen meten wij op dit moment een wachttijd van maar liefst 6 weken, of meer, in Nieuwegein (Antonius), Den Haag (Haga), Leiden (LUMC), Alkmaar (MCA), Zwolle (Isala), Groningen (UMCG) en ook in Amsterdam (VUmc). Eindhoven (Catharina) spant op dit moment de kroon: 12 weken!

Bij onze wachtlijstinventarisatie registreren we ook dramatische wachttijden bij de hartoperaties: Amsterdam (AMC), Breda (Amphia) en Nijmegen (Radboud): ruim 6 weken. In Utrecht (UMCU) en Leiden (LUMC): 10 weken. En als klap op de vuurpijl: patiënten in Maastricht (UMCM) kampen met maar liefst 15 weken lijdzaam thuis wachten!

In ons wachttijdenoverzicht voor hartoperaties ontbreekt helaas de wachttijd in het in Amsterdam gelegen Academisch Ziekenhuis van de vrije universiteit, kortweg VUmc. Na veel vergeefse pogingen om een indicatie te verkrijgen en in de wetenschap dat de website van het VU geen wachttijd voor hartoperaties geeft, deelt het secretariaat ons doodleuk mede: “daar mogen wij geen uitspraken over doen, dat weten wij niet. Kijkt u maar op onze website….”. Helaas blijkt dat ook andere websites geen uitkomst bieden: geen info, verouderde cijfers of “under construction”. Tenslotte mail ik op advies van het secretariaat (“mijnheer kan u niet telefonisch te woord staan”..) dan maar naar het hoofd van de afdeling. Bij het ter perse gaan van deze uitgave hebben wij helaas nog steeds geen antwoord ontvangen. Maar: wordt zeker vervolgd. Want ook dit is op zijn zachtst gezegd zorgelijk!

Kortom: veel te lange wachttijden voor deze levensreddende ingrepen. Onacceptabel en meer dan verontrustend. Reden te meer om de noodklok te luiden bij de overheid en aandacht te vragen via de politiek. En last but not least: de patiënt informeren en aan een snellere ingreep helpen. Dat is onze kerntaak.

Staat u op een lange wachtlijst? Bel of mail ons! Wij kunnen wellicht bemiddelen en uw ingreep bespoedigen. Bovendien horen wij graag uw ervaringen. En in het bijzonder die van de hartchirurgie in het VUmc.

 Column door: Jan van Overveld

Heb jij toevallig ook het tv-spotje over hartfalen gezien? De eerste keer zag ik in een flits alleen het einde, maar de tweede keer riep ik mijn man op tijd erbij. ‘Kijk, dat spotje over hartfalen is weer op tv.’

In de animatiefilm is een oudere vrouw te zien die slecht slaapt, overdag snel moe is, last heeft van opgezette voeten en buiten adem raakt door het lopen van de trap. ‘Herkenbaar, maar wat jammer dat het weer draait om oudere mensen. Ik begrijp het wel, maar toch. Het was pas echt mooi geweest als er mensen van alle leeftijden voorbij kwamen.’

‘Ongemakken bij hartfalen. Niet altijd logisch’ komt aan het einde van de reclame voorbij. Dat klinkt alsof er een oplossing is voor verminderde energie, kortademigheid en alle andere klachten die horen bij hartfalen. Nieuwsgierig besluit ik een kijkje te nemen op de site. Daar worden alle kwalen die bij hartfalen horen uitgelegd.

Volgens de site vinden mensen met hartfalen het logisch dat ze van allerlei dingen last hebben. Maar dat is dus niet logisch. ‘Er staat dat je al je klachten moet bespreken met je huisarts en cardioloog’, lees ik voor. ‘Zodat ze kunnen helpen de ongemakken te verminderen.’ M’n man trekt z’n wenkbrauwen op. ‘Dat doe je toch altijd als je bij een arts zit?’ Maar dat is dus niet voor iedereen de normaalste zaak van de wereld.

De campagne blijkt een initiatief van een ontwikkelaar van geneesmiddelen. Komt dat even goed uit of ben ik nu te kritisch? Dat is toch net zoiets als wij van Wc-eend adviseren Wc-eend? Maar wie weet heeft deze fabrikant wel een middel dat klachten kan verminderen. Ik besluit het informatiepakket aan te vragen. Stel je voor dat er iets bij zit waardoor m’n man zich beter voelt.

Onlangs is hij al begonnen met een nieuw medicijn waarvan hij meer energie zou kunnen krijgen. Het pilletje betekent mogelijk een medische vooruitgang in het behandelen van chronisch hartfalen. We zijn dan ook hartstikke blij dat hij ervoor in aanmerking komt. Nu is het afwachten of het werkt.

Ik besluit het medicijndoosje nog eens goed te bekijken. En dan zie ik het opeens staan. Oeps. ‘Schat, jouw nieuwe medicijn… Drie keer raden wie dat pilletje heeft ontwikkeld!’

Column door: Cilla Schot

Mijn eerste huisarts was een man. Niet zomaar een man, maar ook nog eens een man die bij mij in de straat woonde, die mijn ouders goed kende en die na mijn geboorte als eerste ter plaatse was om mijn vingertjes en teentjes te tellen. Hij had me letterlijk zien opgroeien van baby tot puber. Kun je nagaan dat ik me niet heel erg op mijn gemak voelde, toen ik uitgerekend hém schoorvoetend moest vragen of ik aan de pil mocht.

----

Wat is het nou? Mag je nu wel of niet drinken als hartpatiënt of lijder aan suikerziekte? Volgens het allerlaatste wetenschappelijke onderzoek niet. We publiceren over het onderzoek in dit magazine in de rubriek Openhartig. En dat onderzoek zegt: drinken is slecht voor hart- en bloedvaten. Altijd. Ook als je maar één glaasje drinkt.

Het lijkt wel of we steeds minder mogen. En dat allemaal voor onze gezondheid.  Niet iedereen heeft daar begrip voor. Ik behoor tot een van die mensen. Kijk. Stoppen met roken, dat vind ik logisch.

Maar ik moet als suikerpatiënt ook het gebak laten staan. Dat gaat me een stuk moeilijker af. Oké, de progrestaart met veel slagroom – ooit mijn lievelingsgerecht, ingenomen tijdens het jaarlijks terugkerende verjaarsceremoniëel – die laat ik maar beter achterwege. Maar een glaasje bier ook links laten liggen, dan slik ik wel even. En ik ben echt geen alcoholist. Eerder een gezelligheidsdrinker. Nu en dan een glaasje. U kent dat wel.

Ik heb nooit een kwade dronk gehad. Integendeel. Bier maakt me vrolijker en gezelliger. Anderen kennen me dan als aangenaam gezelschap. Iemand die ze graag in hun midden hebben. Als ik beleefd het bier moet afslaan en een glaasje water naar binnen moet wurgen, vrees ik minder gezelligheid en vrolijkheid.

Eerlijk gezegd heb ik voor wat extra vrolijke gezelligheid best wel een paar jaartjes van mijn leven over. Wat heb ik eraan om vijf jaar langer een saai en droog leven te mogen leiden, of zal ik lijden opschrijven? Iedereen wil oud worden, maar niemand wil het zijn.

Wie echter het recente wetenschappelijk onderzoek goed leest, kan gerustgesteld zijn: daarin staat dat je beter niks kunt drinken om (nog) ouder te worden. Maar het onderzoek houdt het daarbij. En voegt hieraan hooguit toe: ga nooit meer beweren dat alcohol goed is voor je gezondheid. Want dat is dus niet waar.

Maar voor mensen zoals ik, die de prijs willen betalen, is dat geen probleem. Ik wil geen honderd worden. Dan ken ik niemand meer. Ietsje eerder mijn vrienden en geliefden in de hemel opzoeken, is een veel leuker vooruitzicht!

Column door: Henri Haenen

Elke dag lopen we meerdere keren tegen grote en kleine frustraties aan. Vaak hebben we niet eens in de gaten dat dit gebeurt, maar omdat deze irritaties vaak blijven hangen en daardoor een slecht gevoel geven en veel energie kosten, is het goed om hier iets aan te doen.

Zoals meestal het geval is, is bewustwording weer de eerste stap. Elke keer als u voelt dat u ergens weerstand tegen hebt, geef dat dan even uw aandacht en vraag uzelf af waar die weerstand tegen gericht is. Als dat (nog) niet duidelijk is, accepteer dan dat het er is en dat u niet weet waarom. Als u zich vervolgens richt op dat wat moet gebeuren, verdwijnt de weerstand vanzelf, u komt weer in het nu.

----