Vet en cholesterol

Vet en cholesterol zijn jarenlang de boeman geweest in relatie tot hart- en vaatziekten. Voor velen nog steeds. Maar is dit wel terecht? Of is dit alles gebaseerd op een misverstand? Cardioloog Remko Kuipers legt uit hoe het zit.

In de jaren zestig waren hartziekten in Amerika de meest voorkomende doodsoorzaak. Hier werd dan ook onderzoek naar gedaan. In de eerste onderzoeken werd beschreven dat in landen waar de meeste vetten werden gegeten, ook de meeste mensen kwamen te overlijden aan hartziekten. “In een bekend vervolgonderzoek, uitgevoerd in zeven landen, werd die eerste hypothese echter onderuitgehaald: er werd nu géén relatie aangetoond tussen vet en hart- en vaatziekten. Wel zag men een relatie tussen verzadigd vet en hart- en vaatziekten, maar ik moet erbij vermelden dat dit ging om een observationeel onderzoek. Ook latere interventiestudies lieten tegenstrijdige resultaten zien. Vet bleek ook hier niet evident goed of slecht. Het bleek vooral belangrijk te zijn welke soorten (verzadigd en/of (meervoudig) onverzadigd) vet je eet.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Een slecht voorgevoel

Liza Dekker-De Mots (42) had van kinds af aan het gevoel dat er iets mis was met haar hart. Bezoekjes aan de huisarts leverden niks op, maar drie jaar geleden kwam er per toeval duidelijkheid. Liza’s voorgevoel bleek te kloppen.

“Ik zei als kind altijd dat ik ‘hartpijn’ had,” opent Liza het gesprek, “maar hoe het precies voelde vind ik lastig te verwoorden. Ik voelde mijn hart zitten, misschien is dat de beste omschrijving.” Na haar twintigste ging Liza een aantal keer met hartkloppingen naar de huisarts. Die stuurde haar weer naar huis, zonder iets verontrustends te vinden. “Dat onderbuikgevoel is altijd gebleven, maar ik wilde niet aandringen op verder onderzoek. Dan voelde ik me een zeur.”

Overdonderd

Tijdens Liza’s derde zwangerschap kreeg ze in 2011 voor de tweede keer het HELLP-syndroom, dat onder andere door een verhoogde afbraak van rode bloedcellen levensbedreigend kan zijn voor moeder en kind. Na 35 weken zwangerschap belandde ze in het ziekenhuis en een week later werd de baby gehaald. “Dat was een heftige periode. Gelukkig ging met onze zoon alles goed, maar ik ben nog steeds niet helemaal hersteld.” Liza heeft veel hoofdpijn en haar energielevel is nooit meer hetzelfde geworden. In de hoop wat tips van lotgenoten te krijgen, werd ze lid van een forum. Daar zag ze in 2019 een oproep voorbijkomen. “Het ziekenhuis in Maastricht zocht voor een onderzoek mensen die het HELLP-syndroom hadden gehad. Ik was direct geïnteresseerd. Naast dat ik lotgenoten hiermee kon helpen, zou ik ook een uitgebreid hartonderzoek krijgen. Zo kon ik er eindelijk achter komen of dat slechte voorgevoel over mijn hart terecht was.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Onbezorgd knuffelen en voetballen

Mika Fluit (8) en Natascha Odekerken (43) werden onlangs verrast met goed nieuws. Zij deden mee aan de winactie in een eerdere editie van dit magazine en zijn de gelukkigen die een Vital Beat-protectieshirt hebben gewonnen. Reden genoeg voor een interview: waarom deden ze mee en hoe bevalt het shirt?

Veel dragers van pacemakers, ICD’s en S-ICD’s worstelen ermee: hoe ga je om met een medisch device in je lijf? Wat kun je allemaal wél en bij welke activiteiten is het verstandig om wat voorzichtiger te doen? Bij Vital Beat wordt ingesprongen op die behoefte aan antwoorden, zekerheid en geruststelling. Het bedrijf richt zich volledig op de ontwikkeling van beschermshirts voor mensen met een pacemaker, ICD of S-ICD. Deze shirts hebben een op maat gemaakt ‘shield’, oftewel een beschermpad dat in het shirt wordt geschoven op de plek waar het medisch device bij de drager zit. Het shield is gemaakt van het schokabsorberende materiaal D3O. Dit materiaal wordt ook gebruikt bij de ontwikkeling van motorpakken, beschermingsmateriaal voor stuntmannen en helmen voor militairen. Het shield in de protectieshirts van Vital Beat beschermt tegen druk, van bijvoorbeeld een autogordel, en tegen harde klappen tijdens bijvoorbeeld het beoefenen van sport.

Ziekte van Kawasaki

De 8-jarige Mika Fluit is een van de gelukkigen die onlangs een op maat gemaakt beschermshirt van Vital Beat in ontvangst mocht nemen. Mika heeft sinds zijn derde een pacemaker, maar om nou te zeggen dat je daar iets van merkt? Nee, Mika is een jongetje als ieder ander dat vrolijk de wereld verkent en het liefst een lekker potje voetbalt en buitenspeelt. Met de juiste bescherming kan dat gelukkig. Toen Mika (8) geboren werd, was er niets aan de hand. Hij was een gezonde baby en de echo’s voorafgaand aan de zwangerschap toonden niets dat ook maar enige aanleiding kon geven tot zorgen. Toch bleek het drie maanden later mis. Mika kreeg hoge koorts en had plotseling rode uitslag over zijn hele lijf. “In het ziekenhuis konden veel ziekten zoals de mazelen uitgesloten worden”, vertelt zijn moeder Annemieke Fluit. “Uiteindelijk kwamen de artsen daardoor uit bij de ziekte van Kawasaki. Dat is een zeldzame ziekte die voornamelijk voorkomt bij jonge kinderen, en die ontstekingen van de bloedvaten veroorzaakt. Bij Mika waren de slagaderen rondom het hart ontstoken.”

AV-blok

Mika kon het ziekenhuis na een tijdje verlaten, maar hield wel een tweedegraads AV-blok over aan de ontstekingen in zijn lijf. Een AV-blok veroorzaakt een storing in de elektrische functie rondom het hart, waardoor het hartritme wordt vertraagd. Omdat Mika destijds nog geen jaar oud was, mocht hij hiermee een jaar wegblijven uit het ziekenhuis. Het hart van een baby hoeft zich nog niet zodanig in te spannen, dat hartritmestoornissen voor serieuze problemen konden zorgen. Fluit: “Maar toen we na dat jaar terugkwamen, bleek het AV-blok verergerd. We kregen te horen dat een pacemaker in de toekomst onvermijdelijk zou zijn.”

Voetballen

Sinds zijn derde heeft Mika een pacemaker in de buikholte, onder het borstbeen. Hoewel het voor zo’n jong kind een heftige ingreep is, stond zijn moeder te kijken van zijn veerkrachtigheid. “Na 3 dagen sprong hij alweer van zijn bed af, terwijl ik dacht: ‘Doe nou voorzichtig!’. Het zegt veel over hoe snel kinderen weer hun ding willen doen, en hoe flexibel ze zijn.” Inmiddels leeft Mika zijn leven zoals ieder ander, vervolgt Fluit: “Het is een heerlijk joch. Hij zit op voetballen en speelt lekker buiten. Als hij sport of speelt, heeft hij altijd bescherming nodig. Met name de draden van de pacemaker, die op het borstbeen liggen, zijn kwetsbaar. Met de juiste bescherming mag hij weliswaar niet kickboksen, maar met voetbal kan hij gewoon keepen of tegen een ander aan botsen zonder dat er dan iets aan de hand is. Tot op heden gebruikten we een beschermvestje dat in gebruik niet heel praktisch was. Daarom was mijn moeder direct enthousiast toen ze de Vital Beat-winactie in HPNLmagazine voorbij zag komen. ‘Laten we het gewoon proberen voor onze kleinzoon’, dacht ze. En ze won! Via Zoom hebben we samen met Vital Beat de juiste maten doorgenomen en een week later kregen we het shirt al binnen. Inmiddels heeft hij zijn eerste voetbalwedstrijd van 2022 gespeeld met het beschermshirt, en nog met 6-3 gewonnen ook!”

Geen pijn

Natascha Odekerken-de Vrede is net zo blij met haar gewonnen protectieshirt, maar dan om een heel andere reden. “Ik kan weer knuffelen met de kinderen zonder dat dat pijn doet! Op de een of andere manier gaan ze altijd links liggen, net alsof ze aanvoelen dat daar mijn hart zit. Omdat mijn ICD daar zit, was dat altijd pijnlijk. Het Vital Beat-shirt is daarom echt een openbaring voor me. Ik voel me nu echt beschermd tijdens het knuffelen en het voelt veel prettiger aan. De druk wordt gelijkmatiger verdeeld en ik heb veel minder last.”

Geluk

Odekerken kreeg een zwaar hartinfarct toen ze nog maar 18 jaar oud was, veroorzaakt door een bloedstollingsziekte waarvan ze toen nog geen weet had. Haar hart functioneerde daarna nog maar voor minder dan vijftig procent. School en werk zat er voor haar niet meer in. “Maar door mijn leven zo ‘normaal’ mogelijk te leiden, leefde ik zo goed als ik kon met mijn beperkingen. Het was zwaar en ik heb veel last gehad van bijwerkingen en beperkingen, maar ik ben een doorzetter.” Odekerken heeft sinds zo’n vier jaar een ICD omdat haar hartritmestoornissen in de loop der jaren verergerden. Haar hartfunctie ligt inmiddels op 34%. “Op het moment dat ik te horen kreeg dat ik een ICD moest hebben, vond ik dat heel heftig. Ik werd toch even met mijn neus op de feiten gedrukt: het was een bevestiging van achteruitgang. Gelukkig is hij nog steeds niet afgegaan, maar prettig is anders.” Door haar verminderde hartfunctie heeft Odekerken nooit kinderen kunnen krijgen, maar zij en haar partner zijn wel pleegouders van twee prachtige kinderen van 12 en 8. “Daar haal ik heel veel geluk uit. Knuffelen met hen is dus ook het fijnste wat er is, maar het was lastig dat ik mijn ICD daarbij altijd voelde. Ik had nog nooit van protectieshirts gehoord, dus toen ik hierover in het magazine las was ik blij verrast! Mijn ICD is best groot: hij heeft de grootte van een hand en hij steekt uit, dus ik heb er eigenlijk altijd last van. Daarom is dit shirt zo’n uitkomst. Het verbaast me dat ik hier nog nooit iets over gezien of gehoord heb. Ik vind dat dit beschermmiddel meer bekendheid zou moeten krijgen en zal mijn ervaringen ook zeker delen met mijn omgeving.”

Donateurs van HPNL ontvangen 15% korting bij aankoop van een protectieshirt van Vital Beat. Donateur? Neem dan contact met ons op voor de kortingscode.

Tekst: Yara Hooglugt
Beeld: Mika Fluit & Natascha Odekerken

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Stef redt levens

De allereerste keer dat hij iemand reanimeerde, vergeet Stef Hordijk (21) nooit meer. Het maakte veel indruk op hem en was het begin van het redden van nog vele andere levens. Inmiddels helpt Stef wijken door heel Nederland aan een AED, om op die manier een verschil te kunnen maken in cruciale minuten van iemands leven.

Het was september 2018. Stef liep bij Utrecht Centraal, waar hij moest overstappen. Ineens viel daar, te midden van alle drukte, een vrouw neer. Een aantal jaar daarvoor had Stef een EHBO-cursus gedaan en dus handelde hij snel: meteen zocht hij naar een AED. “Ik had 112 al gebeld en ben ondertussen met de AED aan de slag gegaan. Nadat ik was gestart met reanimeren en de vrouw een schok had gekregen, had ze gelukkig redelijk snel weer een eigen hartslag. Ook kon ze kort daarop al haar man bellen. Dat is vrij uniek. Zij was er duidelijk heel goed uitgekomen. Dit alles vond ik heel indrukwekkend. De situatie deed me beseffen dat iemand op deze manier helpen zó belangrijk is. Als je geen AED in de buurt hebt en moet wachten op de ambulance, is de kans een stuk kleiner dat het slachtoffer het overleeft.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Alles wat je wilt weten over vezels

Vezels: een veelgehoorde term. Maar wat houdt het nu precies in? Waar zijn vezels goed voor? Hoe krijgen we ze voldoende binnen? Diëtist en leefstijlcoach Femke van Liere van Fit for Foodies maakt ons wegwijs in de wereld van vezels. Wist je bijvoorbeeld dat…

… er twee soorten vezels bestaan die allebei een andere functie hebben?

“Je hebt oplosbare en niet-oplosbare vezels. De oplosbare vezels komen voor in groente, fruit, peulvruchten en bepaalde granen. Ze worden in de dikke darm afgebroken door bacteriën en dienen als voedsel voor goede bacteriën in de darm, maar ook als voeding voor de darmcellen zelf. Ze dragen bij aan een goede afweer, ondersteunen het immuunsysteem en zorgen ervoor dat ziekteverwekkers minder kans krijgen. De niet-oplosbare vezels worden niet afgebroken door bacteriën, maar blijven intact en kunnen vocht opnemen. Dit zorgt uiteindelijk voor een goede stoelgang. De niet-oplosbare vezels vind je vooral in volkoren graanproducten, bonen, kool en wortelen. Let op: als je voldoende groente en fruit eet, betekent het dus niet automatisch dat je genoeg vezels binnenkrijgt. Je hebt namelijk zowel oplosbare als niet-oplosbare vezels nodig.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Durf je angst uit te spreken!

Voormalig topbeachvolleybalster Sanne Keizer stopte afgelopen februari met haar succesvolle sportcarrière. Het had niet veel gescheeld of ze had die carrière niet gehad. Al jong leed ze aan een mysterieuze hartkwaal. Fysiek genas ze volledig, maar mentaal worstelde ze nog jaren door.

Wanneer kwam je erachter dat je hartfalen had?

“Vanaf 16 jaar had ik onverklaarbare hartritmestoornissen. Eerst gebeurde dat slechts één keer per jaar, maar het werd steeds vaker. Ze veroorzaakten kramp, van kuitkramp tot algehele kramp na een wedstrijd. Daarvan werd ik steeds doodmoe. De artsen konden maar niet ontdekken wat het was. Mensen zeiden steeds tegen me dat ik beter voor mezelf moest zorgen. Beter eten en drinken. Je begint aan jezelf te twijfelen. De onverwachte dood van FC Utrecht-speler David Di Tommaso bracht de ommekeer. Hij overleed in zijn slaap aan een acute hartstilstand. Toevallig was ik bij zijn laatste wedstrijd geweest. Hij bleek dezelfde symptomen te hebben gehad als ik. Ik liep al bij een cardioloog op het Sport Medisch Centrum Papendal, maar eiste een second opinion in Duitsland. Net voordat ik daarheen wilde, kwam toch de diagnose van Papendal: een aangegroeide hartafwijking in het wandje van een sinusknoop. Sinusknopen zorgen ervoor dat de hartslag zich doorzet. Er was een zogenaamd vluggertje ontstaan, waardoor de boel bleef hangen en het hart op hol sloeg. Het verklaarde waarom ik ook het meeste last van kuitkramp had gehad. Het hart pompte het bloed niet goed naar de ledematen en de kuiten liggen het verst weg van je hart.”

Hoe verliepen de behandeling en het herstel?

“Met 20 jaar onderging ik in het Radboud Ziekenhuis in Nijmegen een ablatie waarbij die afwijking, een vergroeiing, werd weggebrand. Na de operatie was ik fysiek wel gezond, maar ik knapte mentaal, na de eindeloze onzekerheid en het idee dat ik misschien wel aan de pacemaker moest en zou moeten stoppen met mijn sportcarrière. Er zat ook boosheid. Vier jaar lang was het geweest alsof mensen me niet geloofden. Het gevoel van controle over mijn lijf was ik ook kwijt. Mijn oude hart met zijn gebreken kende ik, maar dat nieuwe hart niet. Ik durfde mijn lichaam niet meer tot het uiterste te drijven. Mijn beachvolleybalpartner moest ook veel geduld met me hebben.”

“Het duurde een paar jaar eer ik het vertrouwen terug had. Ik trainde minder, maar het sportdieet werd niet aangepast. Ik kwam aan. Beachvolleybal beoefen je in bikini dus extra kilo’s zijn zichtbaar. Ik sliep lang slecht. Ik was zelfs bang om te slapen. Toch wilde ik door met de topsport. Ik kwam door die periode van geworstel heen met hulp van psychologen. Die hulp zocht ik trouwens pas later op.”

Heb je eet- en drinkgewoontes veranderd?

“Van nature ben ik een gezond persoon. Dat heeft niets te maken met het vroegere hartprobleem of met de topsport. Ik neem ook zeker af en toe een wijntje hoor, maar met eten maken kan ik wel een pietlut zijn. Een voorbeeld? Een sausje door de sla moet de perfecte smaak hebben, niet te zoet of te zuur, lekker en gezond. Ik kan het wel vier keer maken als ik niet tevreden ben. Ik let op de Schijf van Vijf, ook voor mijn twee kinderen.”

Sta je na het hartfalen anders in het leven?

“Ik ben niet dagelijks met die ervaring bezig, maar het heeft me wel gevormd tot wie ik nu ben. Ik heb ik geleerd open en directe communicatie te voeren. Zo had ik met
mijn laatste partner in de sport, Madelein Meppelink, een sterke communicatieve band. Alles was bespreekbaar, juist ook waar ik bang voor was. Na mijn master Recherchekunde heb ik zes jaar bij de politie gewerkt. Daar heb je regelmatig moeilijke gesprekken. Ik was er geschikt voor door de manier waarop ik in het leven sta. Ik heb een luisterend oor, kan helpen en begeleiden. Dat doe ik nu ook met mijn eigen bedrijf Kracht Boutique Keizer2: ik begeleid mensen hun hart te volgen en om in hun fysieke en mentale kracht te staan. Het bedrijfslogo weerspiegelt dat: een hart dat gevormd wordt door twee armen met spierballen. Het kroontje erbij staat natuurlijk voor mijn achternaam. Toen ik in het ziekenhuis lag, kwam mijn vader op bezoek en zei: ‘Je bent een echte Keizer, je komt hier doorheen!’” Ik heb ook een tatoeage van een hart met hartslag.”

Heb je tips voor andere (voormalige) hartpatiënten?

“Durf te spreken! Het is de rode draad van mijn verhaal. Het uitspreken van angsten heeft mij geholpen. Als ambassadrice van Stichting Hartekind probeer ik me te verdiepen in het mentale stukje voor jonge kinderen die te maken krijgen met ingrijpende operaties. Ik draag ook bij aan de hartekinddagen waarop de Stichting verantwoorde activiteiten organiseert voor de hartekinderen zodat ze zich soms even gewoon kind kunnen voelen.”

Tekst: Mariëtte van Beek
Beeld: Sanne Keizer

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Aad van Toor: Stress vermijden en positief blijven

Aad van Toor (79), onder het publiek beter bekend als Adriaan van het artiestenduo Bassie & Adriaan, wijt zijn hartfalen vooral aan stress. Toen hij ziek werd, was zijn belangrijkste uitdaging positief blijven.

In 2018 werd er hartfalen bij je geconstateerd. Wat gebeurde er precies?

“We wonen in Benalmádena in Spanje. Ik vloog even naar Nederland om een rol te spelen in de film De brief van Sinterklaas. Op het vliegveld moest ik op de heen- en terugreis veel lopen en toen kreeg ik steeds pijn aan de zijkant van mijn lijf. Tijdens de filmopnames was er niets aan de hand. Voor alle zekerheid maakte ik een afspraak bij een Nederlandse specialist. Ik dacht niet aan mijn hart. Veertig jaar geleden kreeg ik een aanval van hyperventilatie en lactose-intolerantie, en een maagzweer. De druk op de borst die je dan voelt, lijkt op hartklachten, maar heeft er niet mee te maken. In 2018 was het anders. Ik werd gekatheteriseerd en toen bleek dat ik drie ernstige aderverstoppingen had. Plots lag ik in een ziekenwagen naar het Erasmus MC en zou de volgende dag met spoed geopereerd worden. Mijn vrouw Ina wist nog nergens van. We namen een soort afscheid. Ik ging ervanuit dat ik mijn ogen weer open zou doen, maar mocht dat niet zo zijn, wilde ik haar bedankt hebben voor het fijne leven samen. De hartoperatie slaagde. Er waren drie bypassen geplaatst.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Denk eens na over vitamine K

Binnen de cardiologie wordt veel gebruikgemaakt van vitamine K antagonisten als geneesmiddel. Inmiddels maakt dit steeds meer plaats voor nieuwe medicijnen die op een andere plek in de bloedstolling werken. Cardioloog Remko Kuipers pleit hiervoor. Dit is waarom.  

Kuipers heeft het altijd frappant gevonden. Een vitamine is volgens hem niet voor niets een vitamine: iets dat je moet binnenkrijgen omdat je het zelf niet kunt aanmaken. Vitamines zijn essentieel om te overleven. Toch is er ooit een vitamine K antagonist ontwikkeld. “Dit geneesmiddel is al jaren op de markt. Misschien is dat ook wel de verklaring voor het feit dat bijna niemand zich erover verwondert. Is het niet heel gek dat je een vitamine in het lichaam met zo’n middel blokkeert?”

Blokkade

Allereerst is het belangrijk om te begrijpen wat vitamine K precies in het lichaam doet. De reden dat cardiologen graag vitamine K antagonisten als acenocoumarol en fenprocoumon voorschrijven, is dat vitamine K een rol speelt bij de bloedstolling. Vitamine K zorgt ervoor dat bloed kan stollen. Als je deze vitamine blokkeert, kan het bloed dus minder goed stollen. Vitamine K antagonisten zijn dan ook beter bekend als bloedverdunners. Vitamine K is daarnaast betrokken bij je calcium metabolisme en dirigeert calcium als het ware naar de juiste plek: naar je botten, maar ook naar je bloedvaten. “In 1997 is er een hele belangrijke studie geweest. Daarin werd onderzocht wat er bij proefdieren gebeurde als vitamine K in het lichaam werd geblokkeerd. Daar zag men dat sommige dieren niet eens levend werden geboren en andere dieren al op jonge leeftijd kwamen te overlijden door enorme bloedvatverkalking. De belangrijkste conclusie van die studie: als je vitamine K blokkeert, krijg je verkalking op de verkeerde plekken. Calcium komt dan onder andere in je bloedvaten terecht.”

Aderverkalking

Naar aanleiding van onder andere deze studie zijn er volgens Kuipers ook patiënten begonnen met het slikken van vitamine K. Zo zou je aderverkalking tegengaan. Kuipers ziet soms zelfs patiënten die een hartinfarct hebben gehad en geen cholesterolverlagers, maar wél vitamine K slikken met het idee dat ze dan geen aderverkalking meer kunnen krijgen. “Voor veel mensen is een bloedvat één buis waar bloed doorheen stroomt, maar zo simpel is het niet. Een bloedvat bestaat uit minstens drie lagen. Bij aderverkalking wordt een bloedvat stijf of hard en is het niet meer zo elastisch als het zou moeten zijn. Heb je een bloedprop, kan het dus niet meer uitrekken zodat het bloed verder kan stromen. Cholesterol speelt een rol bij de meest voorkomende vorm van aderverkalking: die aan de binnenste laag van het bloedvat. Bij een tekort aan vitamine K verkalkt de middelste laag van het bloedvat. Bij de meeste mensen voorkom je aderverkalking dus niet door extra vitamine K te slikken, maar bij gebruik van vitamine K antagonisten kan de mate van aderverkalking dus wél toenemen.”

Hogere calciumscore

Verscheidene studies tonen aan dat mensen die een vitamine K antagonist gebruikten, een hogere calciumscore hebben. Hoe langer dit medicijn wordt gebruikt, hoe hoger de calciumscore. Dat betekent dat de bloedvaten van deze groep mensen meer verkalkt zijn. “Enerzijds beschermen vitamine K antagonisten tegen een beroerte, anderzijds stimuleren ze aderverkalking. Bovendien blijken mensen met een vitamine K antagonist behalve snellere verkalking van de bloedvaten, ook een snellere verkalking van de hartkleppen te hebben. Daardoor kan bijvoorbeeld een aortaklepstenose ontstaan.”

Negatieve effecten

Eén ding staat voorop: vitamine K en alles daaromheen is ontzettend complex. Ook voor Kuipers zelf. De negatieve effecten van het blokkeren van vitamine K zijn bij veel artsen ook nauwelijks bekend. “Denk eraan dat vitamines niet voor niks vitamines zijn. Er zijn patiënten die dat heel goed begrijpen, maar die vervolgens geen gehoor krijgen bij de cardioloog. Die te horen krijgen dat het onzin is om vitamine K bij te slikken. Dat is te begrijpen. Bijscholing over de functies van vitamine K krijgen cardiologen namelijk niet, maar wél over de zoveelste cholesterolverlager. Aan de andere kant: als je vitamine K antagonisten gebruikt, is het ook levensgevaarlijk om tegelijkertijd vitamine K te gaan slikken. Eigenlijk is het zonde dat in de reguliere cardiologie weinig kennis bestaat over het ontstaan van aderverkalking in verschillende bloedvatlagen. En dat terwijl cardiologen notabene over bloedvaten gáán.”

Nieuwe antistollingsmiddelen

Nu er nieuwere bloedverdunners op de markt zijn die vitamine K niet blokkeren, zou Kuipers patiënten willen adviseren om van vitamine K antagonisten te switchen naar deze nieuwe antistollingsmiddelen. “Ook artsen moeten hierin hun verantwoordelijkheid nemen en medicijnen voor deze groep mensen – ook voor ouderen – omzetten naar pillen die vitamine K níet meer remmen. Als patiënt mag je ook best aangeven dat je hebt gehoord dat er nieuwe bloedverdunners zijn die je graag zou willen hebben. Elke arts hoort daar gehoor aan te geven.”

Waarom brengt HPNL dit onder de aandacht?

Wij willen onze lezers zo breed mogelijk van nuttig informatie voorzien en op die manier de samenleving transparanter maken. Dat behoort tot onze doelstelling. Wij helpen daarbij. Onafhankelijk en objectief. Helpt u ons? Wij helpen u.

Tekst: Laura van Horik
Beeld: Remko Kuipers

Dit artikel verscheen in het HPNL magazine. Interesse? Vraag hier het HPNLmagazine aan.

Haal alles uit het leven

Bijna tien jaar geleden spraken wij de nu 59-jarige Marco Eversdijk over zijn leven en bewonderenswaardige positiviteit, nadat hij op 43-jarige leeftijd een hartinfarct op vakantie kreeg en daaraan een pompfunctie van 35% overhield. In ‘Hoe gaat het nu met?’ nemen wij polshoogte en stellen de vraag: hoe gaat het nu met... Marco Eversdijk.

Aan positiviteit ontbreekt het Marco in ieder geval niet. Dat is totaal onveranderd. Net zoals zijn wil om alles uit het leven te halen. Hij wilt nog steeds veel. Heel veel. En dat doet die dan ook. Al heeft hij zichzelf wel enigszins moeten terugfluiten na een Covid-19 besmetting. Het ziekbed hakt er flink in waardoor hij nu kampt met chronische longembolieën en een verminderde zuurstoftoevoer. Het leuke nieuws daarentegen? Na een scheiding, heeft hij het geluk weer gevonden bij zijn huidige vriendin en in het voorjaar gaan zij trouwen!

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Hartpatiënt en tegelijkertijd Europees kampioen

Dat topsportster Ielja Strik (48) jaren terug is gekatheteriseerd, weerhield haar er niet van om het sporten opnieuw op te pakken. Sterker nog: enkele maanden terug werd ze Europees kampioen powerliften bij de senioren, en dat is lang niet de enige titel die ze op haar naam heeft staan. Ielja leeft voor haar sport.

Toen iemand haar moeder onlangs vroeg wanneer Ielja gespierd is geworden, zei haar moeder dat ze gespierd is geboren. Al vijfentwintig jaar lang houdt Ielja zich met topsport bezig. Ze weet niet beter: dit is wie zij is. Wel houdt ze bij het beoefenen van haar sport in het achterhoofd dat hartklachten in haar familie zitten. Haar opa overleed aan een hartstilstand en haar vader en oom hebben allebei een ICD. Zelf wordt Ielja dan ook regelmatig gecontroleerd. “Die controles geven mij, vanwege de klachten in de familie, een prettig gevoel. Eén van de redenen dat ik dit zeker twee keer per jaar doe is dat ik periodes heb gehad, waarin ik een enorme druk op mijn borst had. Dat maakt het soms lastig, want ik wil natuurlijk wel het gevoel hebben dat het oké is om de nodige kilo’s op mijn nek te laden en te liften.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.