‘Zorg is in dertig jaar tijd drastisch veranderd’

Professionele zorg, persoonlijke aandacht en een nauwkeurig begeleidingstraject zijn tegenwoordig de standaard, als u in Nederland een medische ingreep moet ondergaan. Dat was voor Teuny van Wijngaarden (70) wel anders, toen zij in de jaren ’70 werd geopereerd aan haar hart. Ze doet haar verhaal.

‘Het was in Zuid-Afrika, in 1974, toen bij mij voor het eerst ruis op het hart werd geconstateerd. Mijn man werkte voor een baggermaatschappij en als hij naar het buitenland werd uitgezonden ging ik altijd met hem mee. Zo ook in ’74, het jaar waarin ik zwanger raakte van mijn tweede. Ik kreeg hoe langer hoe meer klachten: mijn oren suisden continu en als ik voor langere tijd moest staan, zakte ik door mijn voeten. Als kind stond ik altijd al bekend als het meisje dat makkelijk flauwviel; dat werd toegeschreven aan mijn postuur. Ik was tamelijk lang en zou te mager zijn. Daar werd verder nooit wat achter gezocht. Een hartspecialist in Durban deelde mij mede dat hij geen aanvullend onderzoek naar mijn klachten kon doen zolang ik nog zwanger was. Medici konden toen nog niet zoveel als nu. Maar, zo verzekerde de specialist mij, met de klachten die ik had zou ik gemakkelijk honderd jaar oud kunnen worden.

Drie maanden na de bevalling verhuisden we terug naar Nederland en vrij snel daarna vertrokken we op wintersportvakantie. Daar ging het mis: ik belandde in een ziekenhuis in Innsbruck en moest met een ambulance gerepatrieerd worden. In Nederland werd ik dan toch eindelijk gekatheteriseerd. Na afloop zette de hoofdcardioloog een stoel bij mijn bed en vroeg me of ik niet ontzettend moe was. Ja, dat was ik wel, maar ik was eigenlijk van jongs af aan niet anders gewend. Vervolgens kwam de mededeling die voor mij ontzettend veel verklaarde: ik had een gat in de boezem van mijn hart dat de omtrek had van een middelvinger. Een aangeboren afwijking, zo werd mij verteld. Normaliter sluit dit gat na de geboorte, maar bij mij was dit nooit gebeurd. Mijn hart was dus al mijn hele leven niet voldoende in staat geweest het bloed goed rond te pompen, waardoor ik bovengemiddeld vaak licht in mijn hoofd werd en dus flauwviel.

Ik werd geopereerd, op vrijdag 13 oktober, maar gelukkig was ik niet bijgelovig. Toen ik wakker werd bleek alles goed te zijn gegaan. Ik had wel pijn en hoge koorts, maar het gat was gedicht en mijn hart had direct een goed ritme. Wat was ik opgelucht! In die tijd was dat natuurlijk nogal wat: zo’n ingrijpende operatie als jonge vrouw. Ik was ontzettend blij dat ik het overleefd had en dat ik terug kon naar mijn man en twee kinderen van 5 en 1,5 jaar oud. Toen een arts en verpleegkundige mij echter los begonnen te koppelen van alle apparatuur, bleek er een probleem: een dun slangetje dat in mijn borstkas was ingebracht, kwam niet los. Niets lukte en toen de arts en verpleegkundige zelfs ruzie kregen, hakte de arts de knoop door. ‘Laat een OK klaarmaken’, beval hij. Toen knapte er iets in mijn hoofd. Nóg een operatie? Dat kon zomaar niet! Knip dat slangetje dan maar gewoon af, dacht ik. Natuurlijk was dat geen optie, maar op dat moment kon ik niet meer helder denken. Ik was ontzettend bang om weer onder narcose te moeten. Niemand vertelde mij wat dat slangetje daar deed, waarom het niet loskwam en wat er tijdens een eventuele operatie zou gaan gebeuren. Ik tastte volledig in het duister en om me te kalmeren werd me ook nog eens een spuit toegediend. Het gesprek aan mijn ziekenhuisbed verliep óver mij, niet mét mij.

Toen ik weer bijkwam, met gelukkig mijn man aan mijn bed, had ik nog niet kunnen voorzien hoe lang het revalidatietraject was dat mij te wachten stond. Het slangetje was eruit, maar de dubbele narcose had een enorme impact op mij gehad. Ik was zo verzwakt dat ik maandenlang tot minimale inspanningen in staat was. Het was een ontzettend zware periode, met twee kinderen die gevoed en verzorgd moesten worden en een man die veel van huis was voor zijn werk. Van nazorg vanuit het ziekenhuis was geen sprake: het gat was immers toch gedicht? Niemand heeft ooit nog met een woord gesproken over wat er die dag met mij gebeurd is – het woord ‘revalidatie’ bestond voor mij niet eens. Op eigen houtje ben ik langzaamaan weer opgekrabbeld en kreeg ik mijn kracht terug. Door mijn verhaal te doen hoop ik dat Nederlanders zich realiseren hoe goed we het tegenwoordig hebben. Er is begrip, uitleg, begeleiding en nazorg: zaken waar ik in de jaren ’70 zoveel behoefte aan had, maar nooit kreeg. Gelukkig ben ik tot op de dag van vandaag gezond en functioneert mijn hart geheel naar behoren. Daar ben ik dankbaar voor.’

Voor meer artikelen over o.a aandoeningen klik hier

Kwaliteit voeding en beweging zeer belangrijk.

Gepassioneerd, chaotisch en creatief: zo zou Jacqui van Kemenade (53) zichzelf omschrijven. Al bijna 20 jaar is de Bredase huisarts, die getrouwd is en drie kinderen heeft, bezig met voeding en leefstijl en sinds twee jaar is ze ook gespecialiseerd in diabetes. Onlangs bracht ze haar eerste boek uit: Leefstijl op recept.

Al zo lang als ze zich kan herinneren, heeft ze een passie gehad voor leefstijl. Haar allereerste baan als arts was in Australië. Daar werd ze geconfronteerd met een explosie aan diabetes en obesitas. ‘In Australië was dat zichtbaarder dan in Nederland. Ik begon dan ook te letten op hoe mensen daar aten, en mijn passie voor leefstijl groeide alleen maar meer.’ Ze keerde na een aantal jaar terug naar Nederland en nam daar in 2006 een huisartsenpraktijk over. Ze herinnert zich dat ze in de praktijk mensen zag afvallen, maar vaak ook weer snel zag aankomen. ‘Als huisarts heb je meestal niet zoveel kaas gegeten van leefstijl en voeding. Je denkt vooral dat patiënten hun best moeten doen, harder moeten werken om af te vallen. Toch leerde ik mensen kennen waarvan ik dacht: dit kan toch niet alleen een gebrek zijn aan doorzettingsvermogen?’

Totaalplaatje

Jacqui keek meer en meer naar de leefstijl van haar patiënten. Drie jaar terug besloot ze zelfs te stoppen met de praktijk en zich volledig te gaan richten op haar eigen leefstijlpraktijk. Nog steeds is ze regulier arts, maar dan met nog meer aandacht voor leefstijl. ‘Ik vind dat ik pas een goede dokter ben als ik ook kijk naar dingen waar de patiënt in eerste instantie niet voor kwam. Het totaalplaatje dus. Waarom pas iets aanpakken als het al is geëscaleerd? Mijn patiënten stelden me veel vragen, en met dat als inspiratie ben ik zo’n vier jaar geleden stilletjes aan mijn boek gaan schrijven. Telkens een hoofdstukje meer, en langzaamaan werd het een heel boekwerk.’

Resultaat

Niet alleen haar patiënten, maar ook haar zoon, liet haar inzien dat gezondheid heel waardevol is. ‘Mijn zoon heeft drie jaar geleden een ongeluk gehad en een jaar moeten revalideren. Dan word je echt even geconfronteerd met de waarde van gezondheid; als dokter en als moeder. Ik denk dat die gebeurtenis iets heeft gedaan met hoe ik als dokter naar mijn patiënten kijk. Bij mijn zoon heb ik heel erg de kracht van een gezonde leefstijl gezien, net als bij mijn patiënten met diabetes type twee en de stichting waarbij ik betrokken ben: Je Leefstijl als Medicijn. Toen ik patiënten op de reguliere manier en met medicijnen behandelde, zag ik niet altijd resultaat. Door te kijken naar leefstijl, zie ik dat vaak wél.’

Kwaliteit van voeding en beweging

Die resultaten inspireren Jacqui enorm. ‘Op een gegeven moment zie je dat er een kwartje valt bij patiënten. Door het opstellen van een concreet plan weten ze meer grip te krijgen op hun gezondheid. Zo kijk ik naar medicatie en of we dat kunnen afbouwen. Ook andere factoren zijn belangrijk. Hoe ga je bijvoorbeeld om met stress en slaap? Stress zorgt voor hoge suikers en ook weinig slaap is een destabiliserende factor. Door al die dingen aan mijn patiënten te vragen, kom ik tot de wortel van de aandoening en geef ik ze inzichten in welke factoren invloed hebben. Niet het moeten afvallen, maar kijken naar de kwaliteit van voeding en beweging. Dat zorgt voor ongelofelijke resultaten, wat mij dan weer ontzettend motiveert. Blije gezichten: dat is voor mij een hele belangrijke factor.’

Voor meer artikelen over o.a leefstijl klik hier

 Leefstijl als medicijn

Tot vier jaar terug kampte Wim Tilburgs (59) met een zware vorm van PTSS, diabetes en een burn-out. Zijn medicijnen hielpen niet en Wim werd ondertussen steeds zieker. Tot hij dit, na het aanpassen van zijn voeding en leefstijl, wist om te keren. Zijn klachten zijn verdwenen, en inmiddels heeft hij met zijn Stichting Je Leefstijl als Medicijn al honderden diabetespatiënten geholpen.

Het is dat Wim zich zélf is gaan verdiepen in voeding en leefstijl, maar anders was de oplossing voor zijn klachten waarschijnlijk nog ver te zoeken. Hij kreeg steeds meer medicijnen en zijn gewicht nam alleen maar toe. Min of meer tegen het advies van zijn dokter in, gooide hij het roer om. ‘Ik ben in 2015 begonnen met koolhydraatarm eten en de koolhydraten gaan vervangen door vetten. In vijf maanden tijd viel ik veertig kilo af. Ik was toen een van de eersten die kon genezen van diabetes. Ook van mijn PTSS en burn-out ben ik af. Ik voelde op dat moment vooral boosheid, want ik dacht: waarom is mij dit niet verteld? Waarom heb ik dit zelf moeten uitvinden?’

Coaching groep

Wim begon zich meer en meer in het onderwerp leefstijl te verdiepen. Hij greep studies aan en richtte een Facebookgroep op, die al snel uitgroeide tot een groot platform. Hij maakte kennis met verschillende medestanders, waaronder hoogleraar diabetologie Hanno Pijl. Met hem startte Wim lezingen. Later begon hij zijn Stichting Je Leefstijl als Medicijn. Samen met Jacqui van Kemenade, huisarts en auteur van het boek ‘Leefstijl op Recept’, zet hij zich vrijwillig in voor een gezondere en gelukkigere wereld. ‘Met Jacqui ben ik twee jaar geleden een coaching groep begonnen voor mensen met diabetes. Inmiddels begeleiden we er ruim vijftienhonderd. Elke week geven deze mensen onder andere de stand van hun buikomvang en nuchtere suiker door. Dat houden we al twee jaar bij. Gemiddeld verliezen ze acht tot negen kilo per jaar en er zijn er inmiddels al honderden van hun diabetes af.’

Leefstijl gerelateerde aandoening

Uit enquêtes binnen zijn groep blijkt dat 80% van deze diabetespatiënten ook hartpatiënt is. Zijn stichting en Hartpatiënten Nederland zetten de komende tijd dan ook samen in op leefstijl. ‘We zijn er inmiddels achter dat zestig procent van de bezoeken aan een arts te maken heeft met leefstijl. Hierbij hebben we het in Nederland over ongeveer acht miljoen mensen. Diabetes is een leefstijl

gerelateerde aandoening en is echt om te keren door het aanpassen van je leefstijl. Heel veel producten die wij eten staan stijf van de suiker. Naast chronische stress en medicijnen hebben geraffineerde suikers veel invloed op  diabetes. Échte voeding komt van de boer, een akker, heeft recentelijk nog geleefd. Dat komt niet uit de fabriek, zeggen wij altijd. De zwaar bewerkte voeding vol snelle koolhydraten en industriële vetten heeft ons behoorlijk ziek gemaakt.’

Alzheimer diabetes type 3

Ook veel psychische aandoeningen houden volgens Wim verband met leefstijl. ‘Ik eet geen brood, rijst en pasta meer en ben genezen van mijn diabetes. Toch moet ik mijn leefstijl wel blijven volhouden, want anders komen mijn diabetes en PTSS hoogstwaarschijnlijk gewoon weer terug. Het is inmiddels bewezen dat als je suikers hoog zijn, je het grootste risico op een hartaanval hebt. Daarnaast wordt Alzheimer bijvoorbeeld al diabetes type drie genoemd. Leefstijl kan hierin ontzettend veel betekenen, net als voor verschillende vormen van kanker. Borstkanker en longkanker zijn sowieso erg leefstijl gerelateerd. Maag-darmkanker, leverkanker en alvleesklierkanker zijn door de jaren heen ontzettend toegenomen. Dat heeft een reden.’

Ziek zijn is topsport

Wims drijfveer is laten zien dat wat hem is overkomen, ook andere mensen kan helpen. ‘We hebben in Nederland meer dan een miljoen diabeten en elke week komen er duizend bij. Door mijn ervaring besefte ik dat ik de oplossing in handen had. In het begin was ik één geval en nog redelijk ongeloofwaardig, maar inmiddels ben ik een van de velen. Ik wil dat Nederland het eerste land ter wereld wordt waar het aantal mensen met diabetes daalt. Ziek zijn is een topsport, zeg ik altijd. Je hebt een zware tegenstander en die moet je zien te verslaan. Het gaat om mindset. Het is niet: ik mág niet meer, maar ik wíl niet meer.’

Baas over eigen gezondheid

Wim beseft dat het nog vele jaren gaat duren, maar hij gelooft dat er uiteindelijk een omslag zal komen. ‘Als je zes jaar geleden tegen me had gezegd dat het aanpassen van mijn voeding en leefstijl de oplossing was voor mijn klachten, had ik je waarschijnlijk voor gek verklaard en gezegd dat je mij gewoon mijn leven moest laten leiden. Maar als ik nu zie hoe gelukkig ik ben en hoe fit en jong ik me voel, dan denk ik: dit had nooit zo ver moeten komen. Ik kon niet meer lopen, maar doe nu zeker drie keer in de week crossfit. We moeten met z’n allen om: dat is mijn missie. We moeten stoppen met de ziekenzorg en over naar gezondheidszorg. Onze leefstijl veranderen, en ook de manier waarop we onze maatschappij hebben ingericht. Met onder andere voorlichting willen we die bewustwording als stichting creëren; anderen inspireren om weer baas te worden over hun eigen gezondheid. Met die missie sta ik elke morgen vol goede moed en plezier op.’

Voor meer artikelen over o.a aandoeningen klik hier

De bevrijding van het HART

Beleef een unieke dag Roermond met onze filmpremière in een historische filmzaal

Wij organiseren een feestelijke dag rondom de filmpremière over onze HartbrugReizen. En u kunt erbij zijn! Kom op woensdag 19 februari a.s. naar Roermond en beleef dit evenement in een unieke locatie: het oude, majestueuze Royal Theater. Dit monumentale theater, in de stijl van de jaren vijftig, ligt op steenworp afstand van het station.
Vijftig jaar geleden werd onze landelijke belangenorganisatie voor hartpatiënten opgericht en sinds 43 jaar ligt ons hoofdkantoor in Roermond. Vandaar dat we dit speciale jubileum-evenement in de prachtige monumentale vestingstad Roermond organiseren.

Slovenië

De film gaat over onze reizen. Filmmaker Levi Vinken ging met ons mee tijdens een tiendaagse reis naar het prachtige Slovenië. Hij maakte er een adembenemende documentaire van. Die wordt op 19 februari officieel gepresenteerd in het Royal Theater. We heten iedereen welkom, maar wees er snel bij, want op is op. Er is plaats voor tweehonderd bezoekers. Het evenement is gratis voor donateurs. Rondom onze première organiseren wij een leuke en gezellige dag. Wat kunt u allemaal verwachten?

Programma

Om 11.00 uur ontvangen wij u in het Royal Theater. Hier staat een kopje koffie of thee klaar en trakteren wij op heerlijke verse Limburgse vlaai van Roermonds bekendste banketbakker ‘de Kroon’. Aansluitend kunt u de presentatie van onze mini documentaire in de monumentale bioscoopzaal bijwonen.
Van 12.30 uur tot 13.30 uur kunt u desgewenst op eigen gelegenheid gaan lunchen (in de directe omgeving zijn meerdere eetgelegenheden en overdekte terrasjes. Tips? Klik dan hierop.
Om 13.30 uur starten wij met een verrassende stadswandeling door historisch Roermond waarbij bijzondere verhalen worden verteld. Aansluitend kunt u meedoen aan een leuke fotowedstrijd. Om 16.30 uur ontmoeten wij elkaar weer in het prachtige Royal theater en volgt de prijsuitreiking en de afsluiting.

Bevrijding

Wij maken er samen met onze gasten een sfeervolle dag vol verhalen, muziek en gezelligheid van. Overigens staat Roermond rond deze periode in het teken van haar officiële 75-jarige bevrijding op 1 maart. Ons evenement wordt op gepaste wijze begeleid door een deskundige stadsgids en live sfeermuziek. U zult ongetwijfeld terugkijken op deze bijzondere dag vol verrassingen die geheel in het teken staat van onze bevrijding van het hart.

Wees er snel bij!

Voor meer artikelen klik hier

onverwachte steun en getuigen gezocht!

Ruim een jaar geleden werd ik benaderd door een bijzondere vrouw: Annabelle Slingerland. Ze vertelde mij dat ze na veel omzwervingen in Roermond bij Hartpatiënten Nederland terecht was gekomen.

Annabelle
Annabelle is arts, maar vooral een energieke, bevlogen vrouw met het hart op de goede plek. Ze heeft een zeer bewogen leven achter de rug. Ging door hele diepe dalen en kwam in Amerika terecht bij Professor David S. Jones, geschiedkundig expert aan de Universiteit van Harvard. Professor Jones verzocht Annabelle wetenschappelijk onderzoek te verrichten naar onze Hartluchtbruggen.

Een college van hoogleraren van Harvard onderzoeken het hoe en waarom Nederlandse patiënten het voorrecht hadden om hun levensreddende hartoperatie te ondergaan in Amerika. En ze wilden vooral weten hoe die patiënten terecht kwamen bij ’s werelds best bekendstaand hartchirurg Denton Cooley. Ze konden niet geloven dat hartpatiënten het heft in eigen handen hadden genomen en het gezondheidssysteem van Nederland aan het wankelen brachten. Wij waren het die de strijd aangingen met, verzekeraars en incidenteel met hartspecialisten.

Getuigen gezocht
Daarvoor zijn wij op zoek naar getuigen. Getuigen van de levensreddende luchtbruggen. Waarheen dan ook: of het nu Houston is, of London of Geneve of waar dan ook. Wij horen graag de verhalen van patiënten zelf of van de naasten. Wij horen graag alle verhalen. In ons jubileumjaar ontvangen onze donateurs een speciale jubileum uitgave met veel aandacht voor het wereldbekende verhaal van onze luchtbruggen. We schrijven geschiedenis. Daarbij is de hulp van iedereen, die daar een bijdrage aan kan leveren, welkom.

Achtergrond Annabelle
In het Leids Universitair weekblad Mare verscheen een indrukwekkend artikel: google op ‘Mare Annabelle Slingerland foto zwemmend’ (http://archief.mareonline.nl/archive/2017/05/04/hoe-kom-ik-hier-doorheen).

Doel
Wetenschappelijke artikelen over de hartchirurgie in Nederland. Zowel voor de wetenschappelijke torens als ook voor u. Alles voor het behoud en het recht op gezondheid. Vandaag, maar ook morgen’.

Getuige?
Mail: roermond@hartpatienten.nl of Annabelle.s.slingerland@gmail.com

Voor meer artikelen klik hier

Periodiek vasten

Steeds meer mensen zijn aan het vasten om af te vallen. Als je googelt op ‘intermittent fasting’ vind je 6 miljoen zoekresultaten. Heel populair dus! Bij periodiek vasten worden een of meer dagen vasten of minder eten afgewisseld met dagen normaal eten. Is deze vorm van eten gezond, ook voor hartpatiënten?

Niets nieuws

Allereerst: dit eetpatroon gaat er niet vanuit dat je op een vastendag niets eet. Op een vastendag mag je namelijk meestal nog wel iets eten, maar heel veel minder dan normaal. Daarom is periodiek vasten niets nieuws. Onze verre voorouders, de jagers en verzamelaars, aten zo ook. Zij hadden geen dagelijks ritme van 3 hoofdmaaltijden en eventueel iets tussendoor. Ze waren afhankelijk van dat wat ze vonden en aten soms over een langere periode weinig of niets.

Er zijn verschillende vormen van periodiek vasten. We zetten een aantal vaak gebruikte methoden op een rijtje:

  • alternate-day fasting. Hierbij wordt een dag waarop je ongeveer een kwart eet van wat je nodig hebt, afgewisseld met een dag waarop je alles eet
  • 5-2 intermittent fasting. Hierbij eet je 2 dagen per week heel weinig en 5 dagen per week normaal
  • gemodificeerd vasten. Hierbij vast je 4-5 dagen achter elkaar gedurende een aantal keer per jaar
  • 16/8-methode. Hierbij eet je 8 uur per dag wel en de overige 16 uur niet.

Wat overeenkomt bij alle methodes is dat je op een vastendag toch altijd iets eet. De nadruk ligt op veel groenten en eiwitrijke voedingsmiddelen en weinig koolhydraten. Zo’n vastendag is goed voor 500-600 calorieën.

Is het effectief?

Tijdens die tijden van ‘schaarste’ hebben de lichaamscellen een tekort aan energie. Ze richten zich dan vooral op bescherming en minder op groei. Daarnaast gebruiken de cellen hun afval als energiebron.

Heel veel goede studies bij mensen naar het effect van intermittent fasting zijn er nog niet gedaan. Wel bij muizen, de uitkomsten daarvan waren veelbelovend. Maar muizen zijn geen mensen. Die veelbelovende resultaten zijn dus niet zomaar te vertalen naar effecten bij ons.

Het beetje onderzoek dat er gedaan is bij mensen laat wel zien dat het gewicht net zo daalt als bij een gewoon afslankdieet. Maar daarnaast zijn er aanwijzingen dat het vasten op zich nog wat extra voordelen biedt. In theorie gaat vasten gepaard met lagere gehaltes aan glucose (bloedsuiker), triglyceriden en ontstekingsfactoren, een lagere bloeddruk en een hogere insulinegevoeligheid. Hoe zit het in de praktijk? Bij mensen zijn er maar enkele studies naar gedaan. En die studies zijn bij weinig mensen uitgevoerd en duurden niet zo lang. Eigenlijk zijn er meer onderzoeken nodig om echt goede conclusies te trekken voor wat het voor jou kan betekenen.

Hart en vaten

Inzoomend op het hart en de bloedvaten zegt het Voedingscentrum op haar site: ‘Het lijkt erop dat intermittent fasting een gunstig effect kan hebben op sommige waarden in het bloed. De triglyceridenconcentratie daalt in veel studies en hangt samen met de hoeveelheid gewichtsverlies. Een daling in totaal cholesterol en LDL-cholesterol wordt in sommige onderzoeken wel gevonden en in andere niet. Mogelijk is dit afhankelijk van het cholesterolgehalte aan het begin van de studie. De bloeddruk lijkt te verlagen als er ook voldoende gewichtsafname plaatsvindt.’ Zo maken ze zichzelf en het lichaam schoon. Deze vorm van opschonen wordt ook wel autofagie genoemd.

 

Voor meer artikelen over o.a leefstijl klik hier

Zanger Marc van Alphen over zijn hartaanval

Allround zanger Marc van Alphen (54), onder liefhebbers van de Tilburgse kermis bekend van zijn optreden tijdens ‘carnavalsnacht’, kreeg drie jaar geleden vlak na de act een hartaanval. Een jaar nadien was hij alweer terug.

Wat gebeurde er precies met je?

Drie jaar geleden stapte ik na mijn optreden op het Piusplein van het podium en viel neer. Het terrein stond vol met bezoekers van de Tilburgse kermis. Onder die paar duizend man bleken veel bekenden te zijn geweest. ‘Joh, ik was erbij’, zeiden ze me achteraf. Het was schrikken. Ik had een hartaanval. Een man daar heeft mijn leven gered. Hij reanimeerde me voordat de ambulance kwam. In het ziekenhuis hebben ze me twee dagen kunstmatig in slaap gehouden. Ik kreeg vijf omleidingen. Toen ik wakker werd, heb ik vreemde dingen gezegd. Dat alles is me ontgaan. De operatie was gelukkig goed gegaan, met medicatie en zes weken revalidatie kwam langzaamaan het herstel. Van de wond aan het borstbeen bleef ik wel een tijdje last houden.

Waren er voortekenen?

Ja dus. Een jaar voor de hartoperatie was ik al kortademig. Mijn bloeddruk was niet goed, de bovendruk te hoog. Ik kreeg daar een tablet voor en ging het gevecht aan met de kilo’s. Ik ben altijd zwaar geweest. Bij de dienstkeuring voor kadetten was ik al 96 kilo bij 1.84 meter. Ik heb aanleg, maar snoepte en at ook teveel. Ik verloor flink wat kilo’s, maar het was niet afdoende. De aderen zaten al dicht, ik kreeg te weinig lucht. Drank vond ik altijd verschrikkelijk en roken deed ik gelukkig nooit, maar in de muziek heb ik, vóór het rookverbod, wel jaren meegerookt. Al met al was voorzorg, zoals meer sporten, beter geweest, maar hartfalen zit ook in de familie. Mijn tante en oma zijn eraan overleden, mijn vader was ook hartpatiënt. Mijn zus heeft zich inmiddels medisch laten checken.

Doe je op het gebied van lijf en leden, voeding en activiteiten nu iets anders dan voorheen?

Ik leef veel gezonder. Zo doe ik twee keer per week fitness, met krachttraining, en ga ik één keer wandelen. Feitelijk is mijn lijf nu sterker dan voorheen en voel ik me op het podium ook beter. Mijn bloeddruk is goed. Ik wil het niet te druk hebben: één tot twee keer per week optreden is voldoende en doorgaans niet buiten Noord-Brabant. Op de Tilburgse kermis stond ik na een jaar alweer.

Kijk je na je hartaanval anders tegen het leven aan?

In principe niet, maar onbewust toch wel. Zo betrap ik mezelf er soms op dat ik nu anders met dingen omga. Ik ben minder stressgevoelig. Als iets moet gebeuren, oké, maar dan wel op mijn manier, rustig aan. Ik grijp in, stel grenzen, zodat ik minder stress heb. Dat mijn vrouw is ziek is – oktober 2018 werd bij haar leverkanker geconstateerd – speelt daarbij ook een rol. Ik laat zaken gaan. Moet dit, moet dat? Wat is het belangrijkst? Ik maak keuzes. Vroeger wilde ik alles. Tussen de chemo’s van mijn vrouw door nemen we extra vakanties. Niet te ver weg, maar we bepalen ons eigen schema. Wat ons overkomt is heftig, maar het leven gaat door. De muziek gaat ook door. Ik ben zo blij dat ik al mijn teksten nog ken. Na de operatie was ik zo bang dat ik alles kwijt was, maar gelukkig zat alles nog in mijn hoofd. Vanaf mijn jeugd is muziek mijn passie, ik zat op zangles, speelde gitaar en trombone. Mijn vader zat in een band en met mijn vijftiende trad ik al op als zanger en dj. Met Nederlands, Engels en Duitstalig werk, op bruiloften en partijen, bij instellingen en verenigingen. Ik bruis nog van ideeën. Als ik op tv Johnny de Mol en voormalig dj Edwin Evers in Liverpool zie dan wil ik direct de Beatles gaan spelen. Dan ga ik meteen met de akkoorden van Get Back aan de slag, zo enthousiast ben ik.

Heb je tips voor andere hartpatiënten?

Eigenlijk kan ik alleen voor mezelf spreken. Ik leef graag en sta heel positief in het leven, ook bij de omgang met ziektes. Als ik mijn pillen slik en mijn litteken in de spiegel zie, is dat nog steeds een confrontatie, maar die positiviteit maakt dat ik goed voor mezelf zorg. Sporten bij koud of regenachtig weer is misschien niet zo leuk, maar het is wel beter voor jezelf als je toch naar buiten gaat. Als je zaken positief ziet, heb je kans dat je het langste leeft.

Voor meer artikelen over o.a BNers klik hier

Een hartinfarct op vakantie

Bert Hosson geniet van zijn pensioen en een welverdiende vakantie in de Dominicaanse Republiek in 2010. Naast zijn lieftallige vrouw Iny, wordt het echtpaar vergezeld door Berts zwager en schoonzus. Er is geen vuiltje aan de lucht, letterlijk, want de wolken blijven uit. Maar plots ervaart Bert benauwdheid en pijn aan de borst. Hij blijkt een zwaar hartinfarct te hebben gehad. Zijn verhaal…

De diagnose valt de nuchtere Bert koud op zijn dak, maar hij legt zich erbij neer. Na enkele dagen op de Intensive Care wordt hij vervoerd naar een Amerikaans ziekenhuis en verder behandeld. Bert krijgt meerdere stents en omdat hij voorlopig niet mag vliegen, brengen de vier de Kerstdagen in het hotel door, wat overigens geen straf blijkt. Het gaat goed, tot vorig jaar: ‘Met mijn hart en slagaders bleek het een en ander fout en een openhartoperatie volgde. Twee hartkleppen zijn vervangen en diverse bypasses bleken nodig, maar ook zijn het zogeheten linker- en rechterhartoortje verwijderd en enkele zenuwen dicht gebrand om hartritmestoornissen op te heffen. Hoewel ik even schrok tijdens het gesprek waarin het allemaal werd uitgelegd, was ik niet overdreven bang of ongerust voor de operatie. Ik ben nogal nuchter ingesteld en wat moet komen, komt.’

Herstellen en niets doen

In wezen verandert het leven van Bert na de ingrepen niet. Zijn bedaarde houding ten opzichte van alles speelt daarin een rol: ‘Na de ingreep in 2010 moest ik voor het eerst in mijn leven -ik had bij wijze van spreken nog geen aspirientje geslikt- diverse medicijnen innemen. Maar daar had ik geen problemen mee en het werd een routinehandeling. Daarnaast kwam het normale leven direct weer op gang en ik heb niet de indruk dat ik veel heb moeten inleveren op de kwaliteit van mijn leven. Maar de eerste ingreep was natuurlijk niet te vergelijken met mijn laatste openhartoperatie! Na deze grote operatie voelde ik mij de eerste weken niet perse slecht, maar ik was wel erg beperkt in mijn dagelijkse bezigheden.’

Hij vervolgt: ‘Het lastigst vond ik het weinig tot niets doen, met name in het begin. Maar het is goed om te zeggen dat mijn lieve vrouw Iny het meeste te ‘lijden’ heeft gehad van mijn operatie en de voor- en nasleep ervan. Zij moest nog veel meer dingen in huis doen dan vroeger, omdat ik al tijden niet veel kon helpen vanwege mijn moeheid en kortademigheid. En na mijn operatie moest zij elke dag een behoorlijke reis maken om mij in de ziekenhuizen te kunnen bezoeken. Het was juist toen een heel warme periode. Ook na thuiskomst kon ik nog niet veel en moest zij op de fiets alle boodschappen doen (want ik mocht nog niet autorijden) en overige dingen die ik voorheen deed, zoals het vuil wegbrengen. Gelukkig hebben wij veel steun aan onze fijne buren in ons appartementsgebouw. Tiny deed het weliswaar met plezier, maar alsnog hulde aan mijn fantastische vrouw daarvoor!’

Maar nu, meer dan drie maanden na de operatie, mag Bert weer een ‘boel’ dingen uitvoeren: ‘Ik ben qua conditie nog beperkt in het bewegen en vooral het lopen. Dus al met al is er voor mij niet veel veranderd! Natuurlijk moet ik nu regelmatig mijn medicijnen innemen en mezelf af en toe in acht nemen om niet te veel te willen doen. Maar daar heb ik weinig problemen mee. Daarnaast ben ik niet ontevreden over het verloop van mijn behandeling en zie ik de toekomst met vertrouwen tegemoet. Wij gaan zelfs weer op vakantie en maken regelmatig uitjes. De eerstvolgende vakantie staat in januari gepland: met HartbrugReizen naar Zuid-Spanje!’

Doorgaan en samen genieten

Reizen en uitjes is niet het enige wat de geboren Amsterdammer weer oppakt. De goedgezinde Bert gaat opgewekt door en hoopt met zijn Iny zonder verdere, grote problemen en redelijk, gezond oud te mogen worden: ‘Ik fietste veel en doe dat nu weer. Verder mocht ik ook graag gaan vissen met de buurman en na de winter zal dat vast weer gaan. Eveneens biljart ik in clubverband en over enkele weken ga ik dat ook weer doen. En ik hoop dat ik op korte termijn weer volledig alles kan beoefenen. Straks, na het afronden van mijn revalidatie, hoef ik weinig te laten staan. Gelukkig, want ik doe nog steeds wat ik graag wil doen! Extreme bezigheden zoals parachutespringen zal ik niet meer doen, maar ik ben natuurlijk ook al 76 jaar. Volgens mij ben ik door deze gezondheidservaringen niet veranderd, maar misschien denken anderen daar anders over. Mijns inziens ben ik wellicht in bepaalde situaties vlugger geëmotioneerd, maar meer ook niet. Hartpatiënt voel ik me niet (meer).’

Voor meer artikelen over o.a aandoeningen klik hier

Gevolgen ongezonde lifestyle

Mensen leven vaak een ongezonde lifestyle omdat er niet direct iets vervelends gebeurt als gevolg van dat ongezonde leven. Als je nú een hamburger eet, word je daar 30 jaar later pas ziek van. Iets dergelijks geldt voor roken. ‘Als je een glas water uit de Maas tapt en opdrinkt, merk je de ziekmakende consequentie onmiddellijk’, legt cardioloog en hoogleraar prof. Dr. Leonard Hofstra uit. Dat doen we dus niet. ‘Maar van hamburgers en sigaretten merk je vaak decennia lang niet zo veel. En juist dat is zo verraderlijk.’

Cardioloog en hoogleraar prof. Dr. Leonard Hofstra

Negentig procent van alle hartproblemen wordt bepaald door een ongezonde lifestyle, blijkt uit de wereldberoemde Interheart study. Hofstra wil mensen helpen vóór het te laat is. Zijn missie is om mensen te helpen om langdurig gezond te leven en succesvol en blijvend af te vallen.

Vreselijke gevolgen

‘Tijdens mijn werk als cardioloog zie ik elke dag de vreselijke gevolgen van hart- en vaatziekten. Hartfalen, vermoeidheid, pijn op de borst, kortademigheid. Erg ingrijpend voor de patiënten en hun omgeving. Mijn missie? Deze vreselijke ziekten voorkomen in plaats van alleen te behandelen.’ Dr. Leonard Hofstra (1963) werkte als cardioloog en wetenschapper in het Maastricht UMC+ en werkt nu bij Cardiologie Centra Nederland. Daarnaast is hij momenteel bijzonder hoogleraar ‘Risk profiling in heart disease’ bij Amsterdam UMC.

Voorkomen is beter dan genezen

Sinds uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat maar liefst 90 procent van de hart- en vaatziekten wordt veroorzaakt door lifestyle factoren, besloot Hofstra zich volledig te gaan wijden aan preventie en lifestyle interventie. Dit heeft onder andere geleid tot het Heart Attack Prevention Program for You (HAPPY), waarmee ook in India succesvolle gezondheidsprogramma’s zijn uitgevoerd. Natuurlijk wil hij ook in Nederland mensen gezonder maken en ziekte voorkomen.

Enthousiast

‘In India zijn mensen zo enthousiast, dat we met HAPPY binnen drie dagen tienduizend mensen hebben onderzocht’, aldus Hofstra. ‘Hiermee hebben wij een record in het Guinness Book of Records gevestigd.’

Urgentie

‘Mensen weten wel wat ze moeten doen om gezonder te leven’, zegt Hofstra. ‘Maar ze komen er niet toe, en hebben een steuntje in de rug nodig. Wie bijvoorbeeld van zijn diabetes af wil heeft een strak programma nodig: de manier van denken en handelen moet veranderen.’ Wat hier overigens wel bij helpt is dat mensen steeds afwijzender zijn tegen medicatie. ‘De trend is dat steeds meer mensen van de pillen af willen. Ze kiezen liever voor verandering van levensstijl.’

Overlevingsinstinct

Wat maakt het nu zo moeilijk om gezond te leven? ‘Het lijkt erop dat we zijn geprogrammeerd om, als er voldoende eten is, er zoveel mogelijk van te nemen. Dat is een oeroud overlevingsmechanisme in onszelf. In feite vecht je daar dagelijks tegen als je door de supermarkt of de stad loopt. Als je door de stad loopt, ruik je overal de geur van frites, hamburgers en gebakken wafels. De verleiding is heel groot. Probeer dat desondanks te negeren! Logisch dat 60 procent van de volwassenen in Nederland te dik is, logisch ook dat we meer dan een miljoen diabetici hebben.’

Beter niet beginnen met roken dan later benen afzagen

Hofstra is ook lid van een actiegroep, ‘Artsen slaan alarm’. Hij voert samen met collega’s en gelijkgezinden actie om de prijs van sigaretten te verhogen en de verkooppunten te verminderen. ‘Wist je dat elke dag 75 kinderen beginnen met roken? We moeten dit tegengaan. Dat is beter dan dat hen later de benen moet worden afgezaagd en de zorg op immense kosten wordt gejaagd. Ook diabetes kun je voorkomen of ombuigen. Diabetes kost in het begin schijnbaar niet zoveel. Maar op den duur gaat het gemiddeld 10.000 euro per persoon per jaar kosten. Je kunt er blind van worden, je benen moeten wellicht geamputeerd worden, enzovoort. Er is veel te winnen als artsen en patiënten ervan doordrongen raken dat je de ziekte kunt voorkomen of ombuigen. Zo heeft de Stichting Voeding Leeft een succesvol programma ontwikkeld waarbij diabetes volledig kan worden omgekeerd. Daar zou veel meer gebruik van moeten worden gemaakt.’

‘Ook het gebruik van suiker moet worden teruggedrongen’, vindt hij. ‘In Singapore is de frisdrank al uit de rekken gehaald, Pakistan en India zijn er mee bezig. Logisch, want de kosten van diabetes rijzen de pan uit. De situatie is anders onhoudbaar. In eigen land zie ik dat veel kinderen te dik zijn – zij hebben 80 procent kans om later ook te dik te zijn. Je komt er moeilijk vanaf, als je het eenmaal hebt.’

Cardiologie

Dr. Leonard Hofstra is als managing cardioloog verbonden aan Cardiologie Centra Nederland, waar de patiënt centraal staat en wachttijden ontbreken. Mede hierdoor is hij in 2015 benoemd tot meest patiëntvriendelijke zorgverlener van Nederland. ‘Iemand met pijn op de borst kan er direct terecht, en alle noodzakelijke onderzoeken worden tijdens dat eerste bezoek gedaan. Dus geen wachttijden, en niet vaker terugkomen voor weer een onderzoek. De cardioloog kan al de eerste dag een beslissing nemen over de behandeling.’

Voor meer artikelen over o.a leefstijl klik hier

Werking nieuwe medicijnen

De meeste medicijnen die na 1980 op de markt zijn gekomen, zijn vergif. Dat stelt hoogleraar en onderzoeker David Healy. Veel hedendaagse medicijnen werken nauwelijks of niet, maar hebben wel vaak ernstige bijwerkingen. Toch worden ze op grote schaal voorgeschreven door artsen en specialisten. Hoe kan dat?

Deze vraag leggen we voor aan oud-huisarts en epidemioloog Dick Bijl. Hij kent de uitspraken van Healy, ‘Toon eerst maar een aan dat een nieuw medicijn werkt’, merkt Bijl op. En wel met onafhankelijk onderzoek. En dus niet met onderzoek dat feitelijk wordt aangestuurd door de farmaceutische industrie – waaruit steevast juichende resultaten lonken.

oud-huisarts en epidemioloog Dick Bijl

Sectie stiekem

Voorbeeld. Een belangrijke groep onderzoekers, de Cholesterol Treatment Trialists‘ (CTT) Collaboration, onder leiding van professor Sir Rory Collins, beheert de ruwe data van de cholesterolonderzoeken. Die weten er dus alles van. Maar deze CTT heeft een contract met de farmaceutische industrie gesloten: de cijfers blijven geheim. Zo komen we nooit achter de waarheid.

Het is daarom vrijwel uitgesloten om te controleren of de beweringen van de farmaceutische industrie kloppen. Soms lukt dat wel via rechtszaken in de Verenigde Staten waar de gedaagde fabrikanten de ruwe gegevens van hun onderzoeken moeten overhandigen. Deze komen dan beschikbaar voor onafhankelijk onderzoek.

Sinds 2016 is de European Medicines Agency (EMA) verplicht de onderzoeksgegevens die de fabrikant heeft aangeleverd voor het verkrijgen van een handelsvergunning, op zijn website te zetten. Dit zijn de zogenoemde clinical study reports en die kunnen onafhankelijke onderzoekers nu dan ook analyseren. Onafhankelijke wetenschappelijk onderzoekers, zoals het Duitse Institut für Qualität und Wirtschaftlichkeit im Gesundheitswesen (IQWIG), hebben herhaaldelijk aangetoond dat de analyses van de fabrikanten en de beoordelingen daarvan door de EMA de werkzaamheid veel te positief inschatten en de bijwerkingen onderschatten.

Misleiding

Hoe gaat dat? Dick Bijl geeft een voorbeeld: ‘In de onderzoeken moesten patiënten eerst een zogenoemde ‘run-in’-periode doorlopen van enkele weken. Daarin kregen ze allemaal een statine. Patiënten die last kregen van spierklachten werden uit de onderzoeken gehaald. Dit gaf een vertekening van het bijwerkingenprofiel in het voordeel van de statines. De CTT-groep juichte vervolgens dat slechts 3 procent van de gebruikers last zou hebben van spierklachten. Uit onafhankelijk onderzoek bleek dat dit ten minste 20% voor mannen is en 40% voor vrouwen.’

Statines

Hoe zit het met de gegevens over cholesterol en statines? De CTT heeft het theoretische model ontwikkeld waaruit de theorie van ‘The lower the better’ is afgeleid. Dus hoe lager de LDL-cholesterol, hoe beter. Maar volgens Bijl is dat boerenbedrog. ‘Je leeft er gemiddeld zo’n drie tot vier dagen langer door, blijkt uit onafhankelijk onderzoek, maar hebt wel jarenlang last van de soms ernstige bijwerkingen.’ Bijwerkingen van statines zijn niet gering, je kunt er naast hevige spierpijnen bijvoorbeeld diabetes en geheugenverlies van krijgen. Verdient de industrie nog meer aan jou! Bijl concludeert: ‘Voor the lower the better en de streefwaarde van 1,8 mmol/l bestaat geen enkel hard wetenschappelijk bewijs, alleen een theoretisch model.’

Waarom?

Waarom schrijven cardiologen en huisartsen dit nieuwe medicijn dan toch massaal voor? ‘Dat heeft denk ik met belangenverstrengeling te maken’, zegt Bijl. ‘Het overgrote deel van de cardiologen heeft belangen bij de farmaceutische industrie. Bovendien hebben ze meestal te weinig tijd om problemen in die onderzoeken op te sporen.’

Medicijnen die niet werken

‘Het grootste deel van de medicijnen werkt niet. Je hebt intussen wel de bijwerkingen. Pas als de patiënt aangeeft zich beter te voelen, heb je mogelijk een waardevol medicijn. Dat noemen we een klinisch relevant effect. Helaas is dat geen toelatingseis voor een nieuw medicijn.’

Zorginstituut

Bijl wijst naar Duitsland, waar het eerdergenoemde wetenschappelijke instituut IQWIG in Keulen bijna altijd tot conclusies komt die afwijken van die van de fabrikant. ‘Ons eigen Zorginstituut zou dat ook moeten doen’, vindt Bijl. Maar ons Zorginstituut doet dat niet, want die gaat uit van de oordelen van de registratieautoriteit. Daarmee is de cirkel rond. Zo jaagt men daarmee niet alleen de patiënt op onnodige kosten, maar brengt de gezondheid op die manier ook onnodig in gevaar.

Geldverspilling

Er wordt zinloos geld verspild aan medicijnen die niet werken. Patiënten zullen zelf in de bres moeten springen om hieraan een einde te maken. ‘In de nieuwe richtlijn staat: de patiënt bepaalt zelf wat hij gebruikt. Als je veel last hebt van bijwerkingen, denk dan na wat je wilt. De winst van statines is bijvoorbeeld zeer beperkt. Gemiddeld drie tot vier dagen op een mensenleven…’

‘De nieuwe PCSK-remmers zou ik niet gebruiken. Er is geen bewijs voor de werkzaamheid ervan en de gevolgen op langere termijn zijn onbekend. Ze moeten eerst maar eens aantonen dat een medicijn werkt!’

Meer weten?

Meer weten over de bijwerkingen van medicijnen? Zie daarvoor de onafhankelijke wetenschappelijke website https://rxisk.org . De meest gerapporteerde bijwerkingen van vrijwel alle medicijnen worden hier getoond. Ook lezenswaardig is de website van Dr. Healy: https://davidhealy.org En bent u al geabonneerd op onze wekelijkse nieuwsflits? We publiceren bijna wekelijks nieuws over het medicijnenbedrog. Je hoeft niet alles te slikken! Ook in Het pillenprobleem van Dick Bijl, AUP 2018, kun je de problemen met medicijnen nalezen: waarom we zoveel medicijnen gebruiken die niet werken en niet helpen.

Het Pillenprobleem

In Het pillenprobleem van Dick Bijl kun je de problemen met medicijnen nalezen: waarom we zoveel medicijnen gebruiken die niet werken en niet helpen.

Het boek kost € 15,99 en kunt u bestellen via onze website:

www.hartpatienten.nl/het-pillenprobleem

Tevens ook verkrijgbaar via de boekhandel.

Voor meer artikelen over o.a medicatie klik hier