10x de benenwagen door de Benelux en Duitsland

 

Wandelen is goed voor alles. De conditie wordt er beter van en het hoofd raakt lekker leeg. HartbrugReizen zet voor wandelfans tien perfecte looppaden in de Benelux en Duitsland op een rij.

 

NEDERLAND

Oude Waal-Groenlanden – 10 kilometer

Deze luswandeling voert u door het schilderachtige natuurgebied van de Oude Waal en Groenlanden ten oosten van Nijmegen. In dit open polderland liggen terpen en oude dijkjes, grenzend aan buitendijks natuurgebied met ooibossen, moerassen en waterplassen. Neem vooral uw verrekijker mee, want talloze water- en moerasvogels huizen hier, nabij kleine dorpen, boerderijen, bunkers uit de Koude Oorlog en de imponerende stuwwal van Nijmegen. www.wandelenindeooijpolder.nl

 

Stoetwegenpad – 11 kilometer

Het Stoetwegenpad door het buitengebied van Driebergen, Zeist en Bunnik is misschien wel het mooiste deel van het langeafstandswandelpad het Klompenpad. U gaat genieten van het unieke jaagpad langs de Kromme Rijn en de Stichtse Lustwarande, een lint van historische landgoederen en buitenplaatsen. In het oude agrarische gebied zouden klompen niet misstaan, in prachtig aangelegde parkbossen schiet soms wat wild voorbij.

www.klompenpaden.nl

 

Dintelse gorzen – 5 kilometer

Deze wandeling over de bodem van een oud getijdengebied in West-Brabant is kort maar uniek. Sinds de voltooiing van de Deltawerken winnen zoetwaterplanten terrein, maar zoutwaterplanten zoals zeekraal komt u er ook nog tegen. Net als Schotse hooglanders en Shetlandpony’s die al grazend voorkomen dat het gebied geheel bebost raakt. www.natuurmonumenten.nl

 

BELGIË

Het land van Herve – 12 kilometer

Golvende vette weiden, heggen en boomgaarden, dat is het land van Herve. Tijdens deze lusroute, die aanvangt bij de Abdij van Val Dieu, bij Aubel, kuiert u over vele oude paden dwars door gehuchten, landerijen en kuddes koeien. De klapdeurtjes zijn ontelbaar en de vergezichten fenomenaal. Bij terugkomst bij de abdij kunt u met de artisanale producten bier, cider, hervekaas en siroop een heerlijke après-wandeling organiseren.

www.originelewandelingen.be

 

Taalgrenswandeling Everbeek (Everbecq) – 15 kilometer

De Belgische taalgrens is een fascinerend fenomeen. Wat is aardiger dan het wandelend te verkennen in de dunbevolkte omgeving van Everbeek? Everbeek telt twee gemeenschappen: Everbeek-Boven en Everbeek-Beneden, elk met hun eigen parochiekerk. Het Livierenbos, de Everbeekse bossen en het Brakelbos vormen een natuurlijke grens tussen Vlaanderen en Wallonië. U loopt verder door licht stijgende weiden en akkers, langs vele kapelletjes met Christuskruizen en Mariabeelden. Klimt u bij terugkomst in Everbeek-Beneden vooral even op de roepsteen! www.originelewandelingen.be

 

Door de Condroz – 14 kilometer

Tijdens deze wandeling over lage, golvende heuvels met bossen, landbouw- en weidenvelden verheugt u zich ook zeker op Crupet, een van de mooiste dorpen van Wallonië. Crupet is bekend om zijn watermolens en middeleeuwse kasteel met sublieme donjon. Het is niet te bezoeken, maar iets drinken in de buurt is ook leuk. Langs de vallei van het riviertje Le Bocq, een oude spoorlijn en zandsteengroeven voert de tocht terug naar Durnal. www.originelewandelingen.be

 

LUXEMBURG

Mullerthal Extra Trail Tour C – 9 kilometer

De vele kloven, grotten en beekjes maken het Mullerthal in het oosten van Luxemburg een sprookje voor wandelaars. Dat het ook Klein Zwitserland heet, komt omdat hier flink geklauterd en geklommen moet worden. Niet iedereen heeft daar (direct) zin in. Deze luswandeling die de dorpen Bech en Altrier met de eigenlijke Mullerthal Trail verbindt, is licht. Tussen deze dorpen geniet u van talrijke mooie vergezichten op het gebied van de Beneden-Sauer en de Moezel. www.mullerthal-trail.lu

 

DUITSLAND

Zwarte Woud: Erkastenrundweg – 5,5 kilometer

Freiburg, de hoofdstad van het Zwarte Woud, is een ideale uitvalsbasis voor wandelingen. De hoogteverschillen in de omgeving zijn echter veelal pittig. Lekker relaxed is deze route op de 1284 meter hoge berg Schauinsland. Eerst mag u met de kabelbaan vanuit Horben omhoog, om dan rustig via een goed begaanbaar pad af te dalen. Met wat geluk reikt uw oog tot de Alpen en de Vogezen!

www.schauinslandbahn.de

 

Sauerland – Historischer Wanderpfad vanaf Winterberg-Elkeringhausen – 7 kilometer

Deze historische lusroute bij het populaire Winterberg voert u langs alle historisch belangrijke plaatsen rondom Elkeringhausen. Vanuit dit dorp geniet u na een lichte klim van de Naturkino (natuurbioscoop), de benaming van het droomuitzicht hier. Andere bezienswaardige rustpunten langs de route zijn de oude ertsmijn Zeche Elend en de Ehrenscheider Mühle (molen). www.winterberg-info.nl

 

Rheinsteig: Vallendar-Koblenz-Ehrenstein – 9 kilometer

De Rheinsteig is een bekroond langeafstandswandelpad tussen Bonn en Wiesbaden dat voor een belangrijk deel de fotogenieke Midden-Rijn volgt. U start het stuk tussen Vallendar en Koblenz gemoedelijk tussen de vakwerkhuizen en loopt via een paar dalen naar de imposante vesting Ehrenbreitstein bij Koblenz, oorspronkelijk een garnizoensstad aan de Rijn-Moezel.

www.tourenplaner-rheinland-pfalz.de

 

Hoe moeilijk is eenvoudig?

Alle wandelingen hebben moeilijkheidsgraad ‘eenvoudig’. Verschillende wandelaars kunnen hetzelfde pad echter anders ervaren en het weer kan de moeilijkheidsgraad van een wandeling ook beïnvloeden. U hoeft alleen maar aan een bospad na een regenbui te denken. Verder betekent ‘eenvoudig’ in Nederland niet altijd hetzelfde als ‘leicht’ of ‘facile’ bij de ooster- en zuiderburen. Het grootste deel van Nederland is zo plat als een dubbeltje, maar bij hen glooit het al snel. Met een gemiddelde conditie zijn de buitenlandse trajecten prima te doen, maar houdt u daarmee rekening. Neem verder de adviezen in de wandelbeschrijvingen ter harte!

‘Mensen met een aangeboren hartafwijking zijn vechters’

 

Een kind dat geboren wordt met een hartafwijking heeft dankzij de steeds hogere kwaliteit van de medische wetenschap tegenwoordig volop mogelijkheden tot een normaal leven. Sterker nog: na hun veertigste zijn ze doorgaans zelfs gelukkiger dan hun gezonde leeftijdsgenoten. Toch is er volgens Dr. Lisbeth Utens, klinisch psycholoog bij de afdeling Kinder- en Jeugdpsychiatrie/Psychologie van het Erasmus MC-Sophia, nog genoeg werk aan de winkel.

 

Jaarlijks worden in Nederland ongeveer 1400 kinderen geboren met een hartafwijking. Voor de jaren tachtig waren hun overlevingskansen gering: maar liefst tachtig procent overleed. Gelukkig heeft de medische wetenschap niet stilgestaan en bereikt inmiddels circa negentig procent de volwassen leeftijd. Velen van hen kunnen een relatief normaal leven leiden: naar school gaan, sporten, werken, kinderen krijgen. Toch kampt een groot aantal patiënten met emotionele problemen.

 

Het Erasmus MC deed uitvoerig onderzoek naar de psychosociale gevolgen van een aangeboren hartafwijking voor zowel kinderen, jongeren als volwassenen. Deze gevolgen beginnen volgens Dr. Utens al vroeg. ‘De kinderen maken op jonge leeftijd al veel mee, zoals regelmatige ziekenhuisbezoeken en operaties. Dit kan leiden tot posttraumatische stressklachten.’

Ook voor de ouders kan het lastig zijn om goed om te gaan

met de zorgen rondom een kind met een aangeboren hartafwijking. ‘Het hart is het symbool van het leven. Wanneer je hoort dat er met dit deel van je kind iets aan de hand is, veroorzaakt dat vaak veel verdriet, angst en onzekerheid. Ouders maken zich vaak zorgen of hun zoon of dochter wel mee kan komen op school of mee kan doen met de gymles.’

 

Sociale contacten

Jonge hartpatiënten kunnen een verminderd uithoudingsvermogen en/of leer- en concentratieproblemen hebben, blijkt uit onderzoek. Ook komen er bij hen significant meer gedrags- en emotionele problemen voor dan bij gezonde leeftijdgenoten. Utens: ‘Sporten is een heel sociaal gebeuren. Als een kind tijdens de gymles niet mee kan doen of geen lid wordt van een sportclub, is het moeilijker om sociale contacten op te doen. En als je op school minder goed presteert dan je klasgenoten, kun je heel onzeker worden.’

 

Tegelijkertijd zorgt de bezorgdheid van de ouders volgens Utens soms voor de neiging tot overbescherming. ‘Er zijn ouders die hun kinderen onderschatten, wat heel begrijpelijk is. Maar als er angst en onzekerheid is bij de ouders, voelt een kind dat natuurlijk ook. Uiteindelijk kun je helaas nooit helemaal voorkomen dat een hartekind sociale problemen ondervindt. Ze zijn immers in een bepaald opzicht anders dan de doorsnee bevolking, dat is niet altijd makkelijk.’

 

Vechters

Gelukkig is er ook goed nieuws. Erasmus MC onderzocht hartpatiënten zowel tien, twintig als dertig jaar na hun eerste hartoperatie en ontdekte dat op volwassen leeftijd de kwaliteit van leven weer toeneemt. Volgens Utens vindt de overgrote meerderheid een partner en een baan. ‘De groep veertigplussers heeft vaak wel een lager beroepsniveau dan gemiddeld, een lager inkomen en ze hebben minder vaak kinderen of een partner, maar desondanks zijn ze gelukkig. Gelukkiger zelfs dan hun gezonde leeftijdsgenoten, met minder in plaats van méér emotionele problemen.’

 

Hoe dat komt? Utens heeft er wel een verklaring voor. ‘Het zijn vechters. Ik denk dat iemand met een hartafwijking andere normen en waarden heeft dan iemand die gezond opgroeit. Wanneer je ouder wordt, krijg je vaak meer zorgen en gezondheidskwalen. Voor wie altijd gezond is geweest, kan dat van grote impact zijn. Mensen die zijn opgegroeid met hartproblemen hebben wel voor hetere vuren gestaan. Zij zien juist wat ze allemaal hebben bereikt ondanks hun hartprobleem en waarderen de positieve dingen in het leven meer. Ze zijn trots op hun plek in de maatschappij en komen daardoor als het ware op volwassen leeftijd pas tot bloei.’

 

Deze bevindingen zullen voor veel ouders van een kind met een hartaandoening enerzijds een opluchting zijn. Aan de andere kant valt er wat betreft de problemen op jonge leeftijd nog de nodige vooruitgang te boeken, meent Utens.

 

‘In het Erasmus MC-Sophia en in veel andere ziekenhuizen wordt al veel aandacht besteed een psychosociale zorg: naast de kindercardioloog staat er een team van psychologen, maatschappelijk werkers en pedagogisch medewerkers klaar. Uit onze onderzoeken blijkt echter dat ouders van kinderen met een aangeboren hartafwijking een grote behoefte hebben aan zorg op maat.

Dat willen wij ook geven, maar hiervoor is jammer genoeg nog te weinig geld beschikbaar.’

 

Workshop

Heel blij is ze daarom met de twee grote studies die recent zijn gestart in het Sophia Kinderziekenhuis. De eerste studie is gericht op kleuters met een aangeboren hartaandoening. Samen met hun ouders en eventuele broertjes en zusjes, krijgen zij in de vorm van een workshop handvatten om de gang naar school gemakkelijker te maken. Ook wordt er fysiotherapie aangeboden om sporten te stimuleren.

 

De tweede studie is bedoeld voor kinderen tussen de 6 en 16 jaar die zijn geopereerd aan een aangeboren hartafwijking en richt zich op het effect van EMDR, een effectief bewezen therapie voor traumaverwerking. ‘Van alle kinderen die in het ziekenhuis zijn opgenomen, heeft tien procent nadien last van posttraumatische stressklachten en van die groep ontwikkelt 35 procent zelfs een posttraumatische stressstoornis: PTSS’, legt Utens uit. ‘Als dit niet tijdig wordt aangepakt, kan dat leiden tot depressies en ernstige problemen met slapen, concentratie en leren. Dit geldt voor alle kinderen met ziekenhuis-ervaring.’

 

Utens is enthousiast. ‘Als blijkt dat EMDR inderdaad effectief is bij hartekinderen, wat ik verwacht, is het de bedoeling dat deze therapievorm structureel wordt opgenomen in het behandelplan binnen het ErasmusMC-Sophia. Ook hopen we dat verzekeraars dan meer psychosociale zorg gaan vergoeden.’

 

Zal er ooit een moment komen dat niet alleen veertigplussers, maar ook jonge mensen met een aangeboren hartafwijking net zoveel levensgeluk ervaren als gezonde leeftijdsgenoten? Dr. Utens is hoopvol. ‘Ik verwacht echt dat dit gaat lukken, we werken er in ieder geval hard aan.’

Ziekbed tijdens de studie; hoe & wat?

 

Je zit middenin je studie en afgezien van her en der wat gemiste colleges, een aantal herkansingen en een nog in te leveren groepsopdracht, ben je goed op weg. Maar dan slaat het noodlot toe: je hart laat (weer) van zich horen. Wat te doen? Young & Yearning zet alles op een rij.

 

Johan Cruijff zei eens: ‘Elk nadeel heb z’n voordeel’. En dat is hier zeker van toepassing! Waar in het voortgezet onderwijs iedere vorm van afwezigheid verantwoord dient te worden, is dat in het middelbaar beroepsonderwijs, dan wel hoger of academisch onderwijs niet meer van toepassing. Maar om in de termen van Cruijff te blijven spreken ‘heb elk voordeel ook z’n nadeel’, want met de verkregen, grotere vrijheid lever jij als student in op andere gebieden; in tegenstelling tot het voortgezet onderwijs, rechtvaardigt een ziekbed op een studie-instelling het ontlopen van verantwoordelijkheden niet.

 

Be right back

Iedereen is weleens ziek. Een verkoudheid zit in een klein hoekje. Vooral als daaraan voorafgaand het immuunsysteem enigszins is aangetast door de wondere wereld van het studentenleven. Gekenmerkt door onder andere een minimale inname van vitamines, oververmoeidheid en slaaptekort. Is er sprake van een kortdurend ziekbed? Dan kom je met onderstaande aandachtspunten wat de studie betreft uit de voeten.

 

Colleges

Indien je meerdere dagen afwezig bent en daarmee de voorbereidende colleges op tentamens mist, is het aan jou, om de gemiste collegestof alsnog in te halen. Vraag aan medestudenten om aantekeningen over te nemen. Schroom niet om contact op te nemen met de desbetreffende docenten en te informeren naar diens welwillendheid, dan wel mogelijkheid om de verschafte informatie tijdens de colleges, alsnog te delen. Immers, een nee heb je en een ja kun je krijgen.

 

Tentamens

Van studenten wordt verwacht dat zij gemiste tentamens (indien van toepassing!) overdoen. Het verzuimen van een tentamen is bij voorbaat al een onvoldoende.

 

Groepsopdracht

Is jouw kortdurende ziekbed hardnekkiger dan gedacht? Wees verantwoordelijk en informeer tijdig bij de docent naar de mogelijkheid van een vervangende opdracht. Vergeet niet jouw studiegenoten in te lichten; zij gaan ervan uit dat jij aan jouw verplichtingen voldoet en de opgedeelde taak volbrengt.

 

1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 waar ben ik gebleven?

Een verkoudheid is voor sommigen een luxeprobleem in vergelijking met hetgeen waarmee zij te maken krijgen. Is een studie in goede gezondheid volbrengen niét vanzelfsprekend vanwege een langdurige ziekte waar jij door geveld wordt (of bent), óf ben jij chronisch ziek? Don’t worry! Het betekent bij lange na niet het einde van je studietijd. Integendeel.

 

Stap 1

Vraag een gesprek aan met de decaan waarin je (of iemand die daartoe gerechtigd is) jouw situatie uitlegt. Omschrijf de verwachte prognose met betrekking tot jouw ziekbed en studie. Tip: zet jouw verhaal alvast op papier. Zo ben je er zeker van dat je niets vergeet en na afloop heeft zowel de decaan als jij, het verhaal zwart op wit staan.

 

Stap 2

Vraag aan de decaan of (en welke) uitzonderingen op jouw situatie van toepassing zijn. Maak vervolgens samen een plan

van aanpak met betrekking tot het verdere vervolg van jouw situatie.

 

Stap 3

Know your financial rights! Is er vastgesteld dat je studievertraging oploopt door ziekte? Informeer naar de financiële afstudeerfondsen waarover opleidingen beschikken. Deze afstudeerfondsen vallen buiten de met DUO te treffen regelingen met betrekking tot bijzondere omstandigheden.

 

 

DUO

Indien je noodgedwongen jouw studie langer dan een jaar moet onderbreken vanwege ziekte, dan heeft dit geen consequenties voor jouw studiefinanciering. DUO ziet eerdergenoemde vertraging niet als studieonderbreking. Afhankelijk van de situatie wordt de studiefinanciering verlengd of opnieuw toegekend. Moet je uiteindelijk noodgedwongen stoppen met de opleiding of heb je een Wajong-uitkering? In dat geval worden de basisbeurs, eventuele aanvullende beurs (de zogeheten prestatiebeurs) en het studentenreisproduct omgezet in een gift. Ook als je geen diploma hebt gehaald. Let wel: de decaan beoordeelt of je een speciale voorziening kan aanvragen en welke voorziening het beste op jouw situatie van toepassing is. Wajongers kunnen dit zelf aanvragen zonder tussenkomst van een decaan.

 

Persoonsgebonden budget

Heb jij een beperking en/of chronische ziekte waarvoor je langdurige zorg ontvangt?

Het persoonsgebonden budget (pgb), is bedoeld als financiële bijdrage in de kosten van de benodigde zorg. Ook tijdens een studie!

 

Benieuwd of jij hiervoor in aanmerking komt?

Afhankelijk van de zorg die je nodig hebt, dien je een aanvraag in bij het zorgkantoor, de zorgverzekeraar of gemeente. Op de website van Rijksoverheid is hierover meer informatie te vinden.

 

Kom je er niet uit?

Vraag bij jou gemeente cliëntondersteuning aan. Zij bekijken samen met jou of het pgb (en welke) bij jou past. Bijkomend voordeel? Het is gratis.

 

 

Inge van Doorn (23)

‘In de beginjaren van mijn studie ben ik tot twee maal toe langdurig afwezig geweest vanwege onontkoombare ziekenhuisopnamen en ingrepen. Ik heb tentamens gemist waarvoor ik geen extra herkansingen heb gekregen. Echter, toen mijn tweede ziekenhuisopname tijdens mijn reguliere herkansingen viel, heb ik bezwaar aangetekend en is uiteindelijk besloten dat ik een jaar langer over mijn propedeuse mocht doen. Het meest vervelende vond ik in eerste instantie het onbegrip van mijn medestudenten. Toen ik ziek werd, zat ik middenin een groepsopdracht waarbij ik in eerste instantie niet serieus ben genomen. Ik heb een half jaar vertraging om bij te werken.’

 

Claudia Zahra (28)

‘Tijdens mijn studie kampte ik met verschillende chronische ziektes waardoor ik noodgedwongen colleges heb gemist en herhaaldelijk niet in staat was om mijn tentamens te maken. Helaas waren op mijn universiteit geen regelingen die van toepassing op mij waren. Ik moest via de normale weg afstuderen wat uiteindelijk resulteerde in studievertraging’

 

Note to self: Young & Yearning verschaft algemene informatie naar aanleiding van de meest voorkomende gang van zaken. Houd er echter rekening mee dat iedere opleiding, dan wel studie-instelling een eigen -en daarmee mogelijk afwijkende- regeling hanteert.

 

Stedentrips in Nederland

 

Ga op stedentrip in eigen land. Bezoek de provinciale hoofdsteden en ontdek Nederland. Bijkomend voordeel? Geen lange reistijden! HartbrugReizen licht u in.

 

Groningen

Groningen ligt in het Noorden en is de hoofdstad van de gelijknamige provincie. De geschiedenis van de stad is onder andere terug te zien in de hofjes, pakhuizen en gebouwen. Daarentegen heeft de stad een vernieuwende architectuur. Bezoek de Grote Markt, het historische Goudkantoor en de Vismarkt, maar ook de Herestraat waar u kunt shoppen in het Waagcomplex. En wanneer u de stad inrijdt, vergeet dan niet een blik te werpen op de zogeheten Stadsmarkeringen: tien kunstwerken in en rondom de stad ter ere van het 950-jarig bestaan.

 

Leeuwarden

Zuidwestelijk van Groningen, prijkt Leeuwarden als trotste hoofdstad van de provincie Friesland. Of zoals de Friezen zelf zeggen Fryslân. In Leeuwarden is voor ieder wat wils. In 2018 draagt het de titel European Capital of Culture. En cultuur is in de stad overal terug te vinden. Van oudsher is het de start- en finishplaats van de Elfstedentocht, aan de grachten pronken monumenten en het centrum is groen. Doordat de stad omringd is door water, is de stadsregio ideaal voor watersporters.

 

Assen

In Assen, de hoofdstad van Drenthe, staat het beeld van de Drentse boerenarbeiderszoon Bartje naar het gelijknamige kinderboek van Anne de Vries. Maar Assen is meer dan Bartje en het grootste ééndaagse sportevenement van Nederland, het jaarlijkse motorenfestijn de Dutch TT. Het van oorsprong kloosterdorp is inmiddels uitgegroeid tot een stad met een nalatenschap aan panden uit Napoleon’s negentiende eeuw. De panden zijn onder andere te bewonderen aan de singels, maar ook resten van een middeleeuws klooster zijn in het centrum te vinden. Maakt u graag uitgebreid kennis met de geschiedenis achter de gebouwen van Assen? Loop dan de stadswandeling Stad der Paleizen. Bent u meer van de natuurwandelingen? Kom dan op adem in het bos van Assen.

 

Haarlem

Haarlem is de hoofdstad van de provincie Noord-Holland en staat bekend om haar culturele aanbod, diversiteit aan cafés en winkels. Maar ook de uitstekende ligging nabij Amsterdam hoort daarbij, evenals het strand en de zee! De stad ademt naar eigen zeggen een Bourgondische sfeer uit en dat is ideaal om op uw gemak de diverse monumenten aan de Grote Markt te bezoeken die Haarlem rijk is!

 

Lelystad

De jongste provincie van Nederland, Flevoland, heeft als hoofdstad Lelystad. Lelystad is in 1967 gesticht. Gelegen aan het water is Lelystad de ideale uitvalbasis voor waterrecreatie. Verder zijn er tal van andere bezienswaardigheden en attracties in en rondom de stad te vinden. Wat dacht u van de Bataviawerf, Batavia Stad Outlet Shopping en Aviodrome. Maar ook het Natuurpark Lelystad in de voormalige Zuiderzee. En dit is slechts een kleine greep uit het aanbod van Lelystad.

 

Zwolle

Zwolle is de hoofdstad van Overijssel en tevens een van de zogeheten Hanzesteden. De historische binnenstad van Zwolle heeft veel bezienswaardigheden zoals verschillende musea waaronder Museum de Fundatie. Maar ook de mooiste boekhandel van Nederland: Waanders. Deze is gevestigd in de Broerenkerk: een monumentaal kerkgebouw. Tot slot behoort het met drie Michelinsterren onderscheiden restaurant De Librije ook tot Zwolle’s paradepaardjes!

 

Den Haag

In Zuid-Holland maakt Den Haag de dienst uit. Naast het feit dat Den Haag bekend staat als festivalstad vanwege de vele uiteenlopende festivals, is het ook stad aan zee met een elf kilometer lang strand. Aan het strand vindt u talloze strandtenten en restaurants. En alsof dat niet genoeg is, beschikt het over ontelbaar veel bezienswaardigheden zoals het alombekende Binnenhof en Madurodam. Tevens bevindt zich hier de thuishaven van het Mauritshuis met Vermeers Meisje met de parel.

 

Utrecht

Utrecht is ‘het kloppend hart van Nederland’. Oftewel: de hoofdstad van de gelijknamige provincie in het midden van het land waar altijd iets te beleven valt. Het tweeduizend jaar oude Domplein staat bekend als het hart van Utrecht. De Romeinen hebben hier de basis gelegd voor Utrecht met Castellum Trajectum. Beklim de 465 traptreden van de Dom en kijk uit over de compacte en overzichtelijke stad. Blijft u liever laag bij de grond? Dwaal rond in de middeleeuwse binnenstad langs de Oude Gracht, pleinen en steegjes. Vergeet niet het Museumkwartier. En wanneer u even op adem wilt komen: vaar mee op een boot langs de werven.

 

Arnhem

Arnhem ligt als hoofdstad van Gelderland in een groene omgeving grenzend aan de Veluwe en het Uiterwaardgebied. De stad kenmerkt zich door het vele groen in de vorm van parken en landgoederen. Zelfs de singels rondom het centrum blijven hierin niet achter. De rijke historie van de stad is terug te vinden in onder andere de architectuur. Een bijzondere vermelding betreft het Modekwartier waar tal van modeateliers zijn gevestigd die het creatieve Arnhem eer aandoen.

 

Middelburg

In het Zuidoosten van Nederland ligt Middelburg op  het voormalig eiland Walcheren. Middelburg is de hoofdstad van de provincie Zeeland. De stad is in de negende eeuw ten tijden van de Vikingen ontstaan. In 1940 is Middelburg gebombardeerd en een groot deel van de stad brandde uit. De stad is herbouwd in traditionele stijl waardoor men er historische monumenten aantreft, maar ook moderne architectuur.

 

‘s-Hertogenbosch

‘s-Hertogenbosch is de bruisende hoofdstad van Noord-Brabant. Cultuursnuivers genieten van stadswandelingen, rondvaarten en musea, terwijl de shopaholics hun ei kwijt kunnen in de talrijke winkelstraten. Eenmaal uitgehongerd? Bezoek het populaire restaurantgebied bestaande uit De Uilenburg, De Korte Putstraat en De Parade.

 

Maastricht

In het zuiden van het land ligt de hoofdstad van Limburg, Maastricht. De stad biedt een afwisseling aan historische panden, kerken, pleinen en exposities, tot en met designwinkels, grotten, wijngaarden en festivals. Ideaal voor een gevarieerde stedentrip!

Hartziekten bij jonge vrouwen onderschat

 

Er is de laatste jaren eindelijk meer aandacht voor de risico’s op hart- en vaatziekten bij vrouwen. Maar het risico bij jonge vrouwen wordt nog altijd onderschat, blijkt uit nieuw onderzoek.

 

Het hardnekkige misverstand dat hartziekten vooral oudere mannen treft is de laatste jaren aardig onderuit geschoffeld. Bekende cardiologen als hoogleraar vrouwencardiologie dr. Angela Maas en dr. Harriëtte Verwey hebben flink aan de kaak gesteld dat vrouwen wel degelijk risico’s lopen op hart- en vaatziekten. Sterker nog: de sterfte aan deze ziekten is bij vrouwen zelfs hoger dan bij mannen, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. In 2015 overleden bijna 40.000 Nederlanders aan hart- en vaatziekten. Daarvan waren 21.000 vrouw. Vooral het risico op overlijden aan een beroerte en hartfalen ligt bij vrouwen hoger (zie tabel). Hart- en vaatziekten zorgden in totaal voor iets meer dan een kwart van het totaal aantal sterfgevallen.

 

Maar het aantal mensen dat kans loopt op hart- en vaatziekten ligt nog veel hoger dan altijd werd gedacht, blijkt uit recent onderzoek van het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam. Promovendus Harald Jorstad ontdekte dat de huidige manier van risicoschatting een grote groep jonge mensen onterecht niet meerekent. Als je alle risico’s meeneemt, vallen maar liefst twee keer zoveel mensen in de gevarengroep.

 

Volgens hem berekenen artsen bij hun risicoschatting nu vooral hoe groot de kans is dat iemand binnen tien jaar aan een hart- of vaatziekte overlijdt. Maar daarmee houden ze te weinig rekening met gezondheidscomplicaties waaraan mensen niet direct overlijden, maar wel langdurig last van kunnen hebben, zoals lichte hartaanvallen of vaatziekten buiten het hart. Een grote groep jonge mensen, vooral vrouwen tussen de veertig en vijftig jaar, vallen hierdoor buiten preventieprogramma’s. Immers: juist bij jonge mensen is de kans dat zij aan hart- en vaatziekten overlijden heel klein.

 

Preventiegesprek

Bij mensen die al een hartinfarct hebben gehad, blijkt een preventiegesprek met een verpleegkundige goed uit te pakken, blijkt uit een recente proef van het AMC. In totaal namen 750 mensen die een hartinfarct hebben gehad er aan deel. Na vier bezoeken aan de verpleegkundige was hun bloeddruk en cholesterol verbeterd. Door deze  goede resultaten heeft de European Society of Cardiology (de Europese vereniging van beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg die zich met cardiologie bezighouden) in mei haar nieuwe preventieve richtlijn aangepast. Alle patiënten die een hartinfarct hebben gehad, moeten voortaan een verpleegkundig spreekuur aangeboden krijgen. Dit kan veel ernstige gezondheidsproblemen voorkomen. Maar daarmee is de groep mensen die nog geen hartklachten heeft, maar daar wel risico op loopt niet geholpen.

 

Daarom is het goed om de symptomen te herkennen die kunnen wijzen op een hartinfarct. Maar dat is bij vrouwen lastiger dan bij mannen. De bekende klachten als druk of pijn op de borst, zweten en pijn die uitstraalt naar de bovenarmen en kaak zijn bij vrouwen vaak een stuk vager.

 

Vrouwen hebben – vaker dan mannen – vaak ook last van pijn in de bovenbuik, kaak, nek of rug en tussen de schouderbladen. Ook hebben ze vaker last van acute, extreme vermoeidheid, kortademigheid, duizeligheid, slapeloosheid en een onrustig of angstig gevoel. Misselijkheid en braken komen ook voor.

 

Diagnose gemist

Vrouwen – maar ook artsen – herkennen de klachten vaak niet. Hierdoor wordt de diagnose hartinfarct vaak gemist. Dikwijls worden de klachten verward met de overgang, zeker bij bijvoorbeeld vermoeidheid en hartkloppingen. Ook bij opvliegers of overmatig zweten wordt vaak direct gedacht aan de overgang. Maar deze klachten kunnen ook komen door een te hoge bloeddruk, een van de belangrijkste risicofactoren voor hart- en vaatziekten.

 

Ook op het forum op www.hartpatienten.nl staan ervaringen van vrouwen, wiens klachten niet werden herkend. Zo schrijft de 45-jarige Suus: ‘Ik loop al minstens twee jaar met klachten. Steeds werd dit afgeschoven op de overgang en/of stress. Na aandringen van mijn kant ben ik vorige week eindelijk toch naar de cardioloog geweest. Op de scan bleek een vernauwing te zien. Woensdag krijg ik een hartkatheterisatie en indien nodig gaan ze dan gelijk dotteren.’ Een 48-jarige forumbezoekster heeft een vergelijkbare ervaring. ‘Na drie jaar klachten kreeg ik eindelijk een doorverwijzing naar een internist. Ik vroeg daar ook of ik niet een keer naar een cardioloog moest. Ik heb een hoog cholesterol en aderverkalking en daarnaast was ik vaak moe, kortademig en benauwd. Ik zat niet in de risicogroep, werd steeds gezegd. Maar afgelopen zomer kreeg ik onderweg naar onze vakantiebestemming in Frankrijk een hartinfarct.’

 

Alert zijn

Het mag duidelijk zijn: ook voor relatief jonge vrouwen is het belangrijk om alert te zijn op de signalen en zoveel mogelijk te doen om de risico’s te verkleinen. Dat betekent meer bewegen, stoppen met roken, veel groente en fruit eten en, indien nodig, afvallen. Zeker in aanloop naar de overgang is het verstandig om ook de bloeddruk en cholesterolwaarden in de gaten te houden. Heel belangrijk: blijf niet te lang doorlopen met klachten, ook al lijken ze vaag.

 

Gereanimeerd door partner

 

In 2015 krijgt de dan 44-jarige Karin, of zoals zij zelf graag wordt genoemd Kaatje Muijs, een hartstilstand. Haar partner, Wout Stegeman, heeft door reanimatie het leven van zijn geliefde gered. Hartbrug-Magazine ging hierover met beiden in gesprek.

 

 

Kaatje is een energieke vrouw die samen met haar partner, kinderen en huisdieren van het leven geniet. In haar vrije tijd leest de geboren Woudenbergse graag een boek en vermaakt zij zich achter de computer. Haar creativiteit laat zij de vrije loop door te schilderen. En het verzorgen van dieren geeft haar eveneens veel voldoening. Na haar hartstilstand vorig jaar juli, lijkt daar plots een einde aan te komen. Maar dankzij een grote wilskracht en een nog groter doorzettingsvermogen, doet Kaatje vandaag de dag nog steeds waar zij intens van geniet, alleen nu in een aangepast tempo.

 

Zij vertelt…

Hoe herinnert u zich de bewuste dag in juli 2015?

‘Het was in eerste instantie een alledaagse zondag. Totdat ik besloot om even te gaan liggen vanwege het feit dat ik mij al de gehele dag extreem moe voelde. Vanaf dat moment staat 26 juli 2015 in mijn geheugen gegrift als de dag dat mijn leven veranderde.’

 

Wat is er voorgevallen?

‘Enkele dagen daarvoor hebben wij onze 17-jarige honden moeten laten inslapen. Mijn moeheid schreef ik toe op alle emoties daaromheen. Toen ik eenmaal op bed lag, vertelde ik mijn partner over de uitstralende pijn vanaf mijn borst naar mijn kaak. Vervolgens ben ik mijn bewustzijn verloren. Wout heeft mij van het bed gehaald en is direct begonnen met reanimeren. Onze oudste zoon heeft 112 gebeld. De brandweer van Scherpenzeel is direct met een AED (Automatische Externe Defibrillator) gekomen. Later is gebleken dat het gebruik van de AED levensreddend is geweest. De kans op overleven is daarmee sowieso groter. Uiteindelijk bleek mijn kransslagader de boosdoener te zijn omdat ik een hartinfarct en vervolgens een hartstilstand heb gekregen. In totaal zijn er vijf stents geplaatst. Ondertussen bleek ik een heftige leverlaceratie (leverscheuring) te hebben. Ik ben de eerste paar dagen in slaap gehouden om de organen rust te geven. Mijn dierbaren is verteld dat, indien ik het zou overleven, zij rekening moesten houden met hersenschade. Wonder boven wonder heb ik het overleefd en bleek alleen mijn kortetermijngeheugen iets aangetast.’

 

U werd wakker gemaakt. En toen?

‘Mijn moeder heeft mij verteld waar ik was en wat er was voorgevallen; ik kon het niet geloven. Het eerste wat ik met Wout deelde, is dat het verdriet om onze honden, mijn hart heeft gebroken. En zo is het ook echt. Het hart kan breken door intens verdriet in combinatie met emotionele stress.’

 

Hoe is het voor u dat uw partner u heeft gereanimeerd?

‘Het is moedig dat Wout het eerste moment van paniek heeft overwonnen en over is gegaan tot reanimeren. Ik ben trots op hem. Mijn leven heb ik aan Wout te danken en dat is bijzonder. Hij is en zal altijd mijn held zijn.’

 

In hoeverre is uw leven hierdoor veranderd?

‘Enorm. Hiervoor heb ik niet eerder in het ziekenhuis gelegen en plots ontwaak ik op de Intensive Care (IC). Het besef wat mijn lichaam heeft doorstaan in combinatie met het feit dat het plots mis kan gaan, is traumatiserend. Daarop kan niemand zich voorbereiden. Daarbij is angst onuitgenodigd mijn metgezel geworden die altijd aanwezig is. En in geval van pijn, is de angst levensgroot.’

 

En verder?

‘Vanuit mijn ziekenhuisbed vond ik het lastig om een toekomstperspectief te zien, want ik moest leren omgaan met een nieuwe leefstijl vanwege mijn hart. Een hele dag doorgaan zit er niet meer in. Aan het einde van de dag zit ik er doorheen en heeft mijn lichaam rust nodig. Inmiddels sta ik weer open voor de toekomst. Het vertrouwen in mijn lichaam is gegroeid, omdat ik tot de conclusie ben gekomen dat als een lichaam zoveel rampspoed kan doorstaan, het heel sterk is. Voorheen voelde ik mijn hart niet bewust zoals nu. Het klopte op de achtergrond solide en rustig: het was altijd goed. Inmiddels is mijn hart beschadigd.
Een klein gedeelte is door het infarct afgestorven. Mijn hart heeft het zwaar gehad, ook door de reanimatie, maar het leven heeft mij een grote kans gegeven.’

 

Bent u veranderd?

‘Ik ben nog steeds dezelfde persoon, maar ik beleef alles intenser. Zo besef ik meer wat ik voor mijn kinderen kan betekenen. De liefde voor hen heeft mij de kracht gegeven om terug naar het leven te komen. Verder ben ik spiritueler geworden door deze ingrijpende ervaring. Ik geloofde altijd al dat er meer is tussen hemel en aarde en dat heb ik nu ook daadwerkelijk ondervonden. Om mijn ziekenhuisbed heb ik vijf zielen ervaren die mij hielpen als een kring van licht. Sommigen geloven in helende engelen die om hulp kunnen worden gevraagd. Ik ook. In je eentje overleven is niet te doen. Helaas nemen in mijn omgeving sommige mensen mij niet serieus omtrent mijn hart. Het punt is, ik zie er niet ziek uit, zelfs beter dan voorheen. Toen zag ik vaak wit terwijl ik nu meer kleur op mijn wangen heb, maar dat komt door de (vaatverwijdende) medicijnen. Mensen zien maar een klein stukje, zij zien het niet als ik ineens word overvallen door moeheid of hartpijn. Het is heel dubbel: aan de ene kant is het jammer dat er vaak aan voorbij wordt gegaan, omdat het overkomt alsof het allemaal niets betekent. Aan de andere kant ben ik door de laconieke houding van anderen in staat om mijn situatie te relativeren. Hoe zij mij zien, vat ik op als een compliment voor mijn revalidatie.’

 

Voelt u zich hartpatiënt?

‘Ja. Mijn hart bepaalt het tempo van mijn leven en alles herinnert aan mijn hartproblemen. Maar ik vind het niet erg dat dit mij is overkomen. Ik begrijp mijn hart en waarom het is gebroken. Als zoveel moois uit een leven verdwijnt zoals onze honden, dan is het verlies niet te dragen en breekt letterlijk het hart. Elke dag besef ik hoe bijzonder het is dat ik nog leef en bij mijn gezin kan zijn. Ik koester die momenten en ben ontzettend dankbaar dat wij nog samen zijn. Sinds een paar maanden hebben we Hailey in huis, een Jack Russell pup. Met haar hoop ik meer in beweging te komen. Wie weet kan mijn hart nog verder herstellen.’

 

Hij vertelt…

Hoe was het voor u om uw partner te reanimeren?

‘Eerst was er een moment van paniek waarin ik haar vroeg om mij niet alleen achter te laten. Daarna heb ik de knop omgezet en begon ik te handelen want de signalen waren duidelijk ernstig. Wat ik heb geleerd tijdens een cursus BHV (bedrijfshulpverlening) op mijn werk, kon ik nu in praktijk brengen. Destijds, tijdens de cursus, heb ik er niet bij stilgestaan dat mijn partner mijn hulp nodig zou hebben. Op de cursus heb ik geleerd dat reanimatie op een harde ondergrond hoort plaats te vinden, vandaar dat ik haar eerst van het bed heb afgehaald.’

 

In hoeverre is uw leven hierdoor veranderd?

‘Ik spring nu meer bij in het huishouden. Zo zorg ik er bijvoorbeeld voor dat Karin zich niet druk hoeft te maken over het eten als zij in de namiddag even gaat liggen om bij te komen van de dag.’

 

Wat vindt u als partner het moeilijkst tijdens dit gehele proces?

‘Het onbegrip dat er voor hartpatiënten is. Ik werk in de bouw en daar zie ik het ook dagelijks terug bij collega’s die hartpatiënt zijn. Na zes weken moeten zij van de Arbo-arts alweer aan de slag terwijl dat te hoog gegrepen is. In onze persoonlijke omgeving is er tevens veel onbegrip. Velen hebben niet door dat Karin aan het einde van de dag moe is. Ik werk niet meer over, omdat mijn gezin mij thuis nodig heeft. Sterker nog, ik wil er zijn. Niets is zeker, maar ik ben blij dat wij nu als gezin nog bij elkaar zijn, dus de toekomst zie ik positief in!’

Een nieuwe kans voor buitenlandse hartpatiëntjes

 

Regelmatig krijgt Hartpatiënten Nederland vanuit het buitenland hulpvragen voor jonge hartpatiënten. Daarvoor hebben wij een speciaal fonds: het hulpfonds Buitenlandse Kinderen. Al heel wat kinderen hebben door dit fonds een nieuwe toekomst gekregen.

 

Lieve stichting Hartpatiënten,

 

Ik ben Kurucz Eszter uit Hongarije. Twintig jaar geleden ben ik met hulp van jullie geopereerd. Dankzij jullie hulp kreeg ik een nieuwe kans op een nieuw leven, na de zware operatie aan mijn hart. In Hongarije was in die tijd geen operatie mogelijk en mijn ouders hadden dat ook nooit kunnen betalen. Daarom blijf ik u altijd dankbaar. Als ik geen hulp had gehad, zou ik er niet meer zijn. Ik ben nu klaar met mijn studie en ik werk als doktersassistente.

 

Veel liefs, Eszter

 

Dit is een van de hartverwarmende berichten die wij kregen van en over kinderen, die met de hulp van het hulpfonds een nieuwe toekomst kregen. Dit fonds is ruim twintig jaar geleden opgericht om levensreddende hulp te bieden aan buitenlandse, kansarme kinderen met hartproblemen. Talloze kinderen in arme landen lijden aan hartziekten, onder meer door slechte hygiëne en tekort schietende gezondheidszorg.

 

Het fonds probeert aan zoveel mogelijk hulpverzoeken te voldoen. Moet een kind geopereerd worden, dan proberen we dat in eerste instantie in het eigen land te laten plaatsvinden. Als het niet anders kan of beter is voor het kind, zoeken we naar oplossingen in naburige landen. In het uiterste geval laten we het kind naar Nederland komen, zodat het hier de optimale zorg krijgt.

 

Volop genieten

Zo werd het Indonesische meisje Rispa, jaren geleden, met steun van ons fonds geopereerd in Jakarta. Regelmatig ontvangen wij positieve berichten van Rispa en haar pleegouders. Rispa heeft inmiddels zelf een gezonde dochter en geniet met volle teugen.
’Hoe mooi kan het leven zijn voor haar’, mailden haar ouders Carla en Harm Troost, toen ze net hoorden van haar zwangerschap. ‘Zo zie je maar: als je een leven kunt redden kan er ook nog een nieuw leven uit voortkomen.’

 

Na de bevalling stuurden ze nog een prachtig bericht: ‘Rispa is moeder geworden van een prachtige dochter. Op zondag 15 maart om 20.25 uur geboren in Pekanbaru. Het meisje heeft de mooie namen Syahfia Fitri Pauline gekregen. Syahfia betekent ‘sterk’. Wie had dat ooit kunnen denken. Voor de hartoperatie had Rispa een levensverwachting van 23 jaar en nu heeft ze zelf een nieuw leven kunnen geven. Ook dankzij de hulp van jullie geweldige stichting heeft dit alles kunnen gebeuren. Wij brengen grote dank uit aan de inspanningen die jullie hebben gedaan om het leven van Rispa te maken zoals dat nu is.’

 

Sponsorloop

Ook ontvingen wij in 2014 een noodkreet van Gerdy Osei-van Noort, een Nederlandse verpleegkundige die zich in Ghana inzet voor de Ghanese bevolking. Gerdy vroeg onze aandacht voor Emmanuela Gyamfua, een vijfjarig meisje dat leed aan ventrikelseptumdefect. Dat is een aangeboren hartafwijking, waarbij er een gaatje zit in het tussenschot van de twee hartkamers. Emmanuela moest zo snel mogelijk worden geopereerd, maar haar familie kwam nog 2.500 euro tekort. We organiseerden een sponsorloop, om het bedrag bij elkaar te verzamelen. Dat is gelukt en Emmanuela is kort daarna met succes geopereerd. De broer van verpleegster Gerdy mailde kort daarna: ‘Mijn zus liet zondagavond weten dat het nog steeds goed gaat met Emmanuela. Zij is inmiddels weer thuis in Sunyani. Alles is goed aan het genezen en Emmanuela maakt al wandelingetjes buiten. Het is de bedoeling dat ze in januari weer naar school gaat. Haar ouders waren vooraf heel bezorgd, maar zijn nu erg blij en dankbaar met het herstel.’

Afgelopen maand deed verpleegkundige Gerdy van Noort opnieuw een hulpaanvraag voor een meisje met hartproblemen. Zij heet Afia Amissah, is nog heel jong en heeft twee ernstige hartafwijkingen: PDA (patent ductus arteriosus) en VSD (ventricular septal defect). Ze kan pas over een paar maanden worden geopereerd, omdat ze eerst nog wat moet groeien en sterker worden. Maar als het eenmaal zover is, is er wel 16.000 US dollar nodig. Het ziekenhuis financiert de helft en haar ouders kunnen 1000 US dollar betalen, maar voor de resterende 7000 US dollar willen wij vanuit het Fonds Buitenlandse Kinderen gaan zorgdragen.

 

Echoapparaat

Het fonds Buitenlandse Kinderen bekostigt niet alleen operaties, maar ook broodnodige apparatuur. Zo financierden we een draagbaar echoapparaat voor de kindercardioloog Christine Jowi uit Kenia. Jowi werkt in het Mater Misericordiae Ziekenhuis in Nairobi en doceert aan de Universiteit van Nairobi. Met het apparaat kan zij hartziekten bij kinderen opsporen. We zorgden ervoor dat zij een bijscholing kon volgen in het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam, waar zij de nieuwste inzichten opdeed over hoe zij het apparaat optimaal kan benutten.

 

Jowi heeft met het apparaat de levens van vele tientallen Keniase kinderen gered. Per jeep reist ze door Kenia, om in de ziekenhuizen in Mombasa, Kisumu en Kericho hartpatiëntjes te onderzoeken. Bij nogal wat kinderen heeft ze hartklepafwijkingen geconstateerd.

 

Haar patiëntjes komen uit heel Kenia. Ze leggen vanuit hun dorpen lange tochten af om bij de door Jowi bezochte ziekenhuizen te komen, vaak dwars door de jungle. ‘De afstanden zijn groot en er is niet overal goede en stabiele elektriciteit’, laat Jowi ons weten. ‘Daardoor kan ik alleen op vaste plaatsen het onderzoek doen, anders blaas ik het toestel op en kan ik niet langer diagnoses stellen. Dat zou verschrikkelijk zijn.’

 

Pluim

Normaal gesproken werkt het fonds Buitenlandse Kinderen in alle stilte, zonder ophef en publiciteit. Met deze verhalen wilden we toch graag een inkijkje geven in het goede werk dat het fonds verricht. Want dat is alleen maar mogelijk dankzij de steun van onze donateurs. Een dikke pluim dus voor iedereen die dit allemaal mogelijk heeft gemaakt! Door uw bijdrage worden wonderen verricht voor deze kinderen.

 

 

Wilt u ook helpen?

Steun het Fonds Buitenlandse Kinderen en draag bij op NL 35 INGB 0000 594 000 t.n.v.  Hartpatiënten Nederland o.v.v. Fonds Buitenlandse Kinderen

De bloedsomloop door de microscoop

 

Bloed is een orgaan, het enige vloeibare orgaan in ons lichaam. Het is oneindig veel meer dan  een roodkleurige vloeistof ter vulling van ons ‘omhulsel’. Bloed leeft, bewaakt, signaleert, is ‘afleesbaar’ en vertelt daarmee hoe het met ons gaat.

 

Het zorgt niet alleen voor de aanvoer van zuurstof en andere noodzakelijke voedingsstoffen naar elk van onze cellen, maar het regelt ook de afvoer van koolzuurgas en tal van andere schadelijke producten die ons lichaam voortbrengt.
Daarin zorgt het voor een leefbare balans. Ook speelt bloed een cruciale rol in ons afweersysteem, slaat het alarm wanneer gevaar dreigt doordat bijvoorbeeld een ziekteverwekker al tot de bloedbaan is doorgedrongen, communiceert het (onder meer via hormonen) met organen en is het betrokken bij het regelen van de lichaamstemperatuur. Om maar enkele functies te noemen…

 

Kortom, een complex en ingenieus orgaan met grote invloed en verantwoordelijkheden. Bloed houdt heel wat meer in dan vele eeuwen geleden werd gedacht. Er was een tijd dat wetenschappers meenden dat de bloedstroom in het lichaam van de mens zich gedroeg als ‘de getijden van de zeeën en oceanen’, als ging het om een ‘eb en vloed die werden aangestuurd vanuit de lever’. Onzin weten we nu; maar bijna klinkend als de elementen uit een gedicht.

 

De eerste die ontdekte dat het bloed wordt rondgepompt in het lichaam was de Britse arts William Harvey (1578-1657). Maar het was meer logisch denken dan dat Harvey die werking ook zelf met het oog had waargenomen. Hij wist inmiddels van de kleppen in de aders en vergeleek het systeem met een waterpomp die een vloeistof één richting opstuwt. Harvey’s  beschrijving van de bloedsomloop is een van de grootste wetenschappelijke vindingen in de geschiedenis van de zelfontdekking van de mens.

 

Maar nogmaals: gezíen heeft Harvey de bloedstroom nooit. Die ‘primeur’ was voor onze landgenoot Thonis Philipszoon, de zoon van de Delftse mandenmaker Philip Antonyszoon. Hij noemde zich later ‘Antoni van Leeuwenhoek’ en zou de microscoop ontdekken en er het bloed van dier en mens mee bestuderen. Als de amateurwetenschapper die zich in hem ontpopte ontwikkelde hij zich tot ‘de grondlegger van de microbiologie’, zoals wij hem (er)kennen.

 

Thonis Philipszoon werd geboren in oktober 1632, vlak bij de Leeuwenhoekpoort. De zoon van de mandenmaker verhuisde uiteindelijk naar Amsterdam, trouwde er twee keer en kreeg vijf kinderen. Na de dood van zijn tweede vrouw stortte hij zich op zijn werk en ontwikkelde zich gaandeweg tot een vermogend handelaar in lakenstoffen en Delfts Blauw. Hoewel een sterke handelsgeest, bleek hij bovenal buitengewoon nieuwsgierig en onderzoekend. Met grote belangstelling voor ‘het kleine, nauwelijks met het blote oog waarneembare’.  Met lenzen die hij doorgaans gebruikte om de kwaliteit van lakenstoffen te controleren, keek hij steeds vaker naar die kleine, wondere wereld. En wilde almaar méér kunnen zien…

 

Zo maakte hij, in een ruimte achter zijn winkel, iets dat andere ontwikkelaars van microscopen maar niet lukte. Bleven hun lenzen steken bij vergrotingen van 20-30 keer, Antoni’s lenzen hadden een 200 keer beter zicht op de ‘onzichtbare wereld’. Zo zag hij de bloedsomloop van minuscule diertjes, zoals die van een glasaaltje. Hij zag hoe het vissenhartje het bloed rondpompte. Ook bekeek Antoni van Leeuwenhoek met zijn microscoop rode bloedcellen, bacteriën én… ook de eitjes van een luis.

 

Dansend door het leven

 

Muziek. Sommige wetenschappers en filosofen zeggen dat muziek de oorsprong van alles is, van alle leven. Het ritme van de muziek motiveert ons, net zoals ons leven van alledag een zeker ritme kent. En ook moet kennen. Want zonder dat ritme raken we al snel, gedesoriënteerd, de weg kwijt.

 

Muziek is helend. Het doet iets met ons. Muziek kan ons ontspannen, maar ook angst en pijn verlichten. Muziek kan bij hersenschade zelfs helpen nieuwe verbindingen te creëren. Een machtig medicijn! Een waar wondermiddel!

Neurowetenschappers willen het al jaren weten, zijn er al jaren naar op zoek: wat dóet muziek eigenlijk met onze hersenen, met ons brein? De wetenschappers raken ervan overtuigd dat ons brein werkt op pulsen. Dat is een continue elektrische activiteit. Deze pulsen vertonen grote overeenkomsten met het regelmatige ritme van de muziek! Van belang is dat muziek in één keer verschillende delen van ons brein kan aanspreken, de juiste snaar kan raken. Het kan daarbij gaan om emoties en herinneringen, maar ook spraak en motoriek, met de heupen bewegen, wiegen en zelfs dansen.

 

Laurien Hakvoort is docent muziektherapie aan het ArtEZ Conservatorium in Enschede. ‘Muziek luisteren’, zegt ze, ‘maar vooral muziek spélen zorgt ervoor dat de hersenen doorlopend nieuwe verbindingen maken. Om die reden kan muziektherapie ondersteunend werken bij mensen met onder andere hersenletsel, beginnende dementie en Parkinson’, tekent het blad UWV Perspectief op uit haar mond. ‘Regelmatig vertonen zij bijvoorbeeld instabiel gedrag omdat ze bang zijn om te vallen. Ik laat hen dan door een ruimte met hindernissen lopen. Als ik daarbij een ritme aangeef zie je dat de planning van hun stappen beter wordt. Geef ik ze vervolgens muziek op een koptelefoon, dan gaan ze grotere, zekerdere stappen zetten.’

 

‘Muziek luisteren helpt je de aandacht af te leiden van pijn of angst. Maar muziek máken brengt pas echt nieuwe verbindingen in de hersenen tot stand’, aldus Hakvoort. Veel muzikanten weten het. Muziek maken is een medicijn.

 

Ook neurobioloog en hersenonderzoeker Dick Swaab, bekend van de bestseller ‘Wij zijn ons brein’, blijkt hierin geïnteresseerd. Swaab zegt hierover: ‘Het is bekend dat luisteren naar je favoriete muziek pijn vermindert en de hoeveelheid stresshormonen verlaagt. En dat werkt opvallend genoeg niet als iemand anders muziek uitkiest waar je niet van houdt.’

 

Het moet dus wel jóuw muziek zijn, jóuw ritme. Voor de een is dat klassiek, de ander houdt meer van soul, of juist van bluesrock, of disco, of smartlappen, noem maar op. Het zijn vaak ook teksten of flarden tekst in een liedje, die mensen aanspreken en nieuwe moed geven. Waarin mensen zich herkennen en ook weten: ik ben niet de enige.

 

Als uw vakantie niet door kan gaan

De koffers zijn al gepakt, maar dan overlijdt er een familielid. Of het gereserveerde hotel staat onder water. Wie draait er op voor de reiskosten?

Een vakantie annuleren mag natuurlijk altijd. Maar de reisorganisatie kan wel annuleringskosten in rekening brengen. Sinds april dit jaar zijn reisorganisaties vrij in hoe zij de annuleringskosten vaststellen. Hoe hoog die kosten zijn hangt dus af van de voorwaarden die de reisorganisatie hanteert. Meestal zijn de kosten (deels) afhankelijk van het moment waarop u annuleert.

U kunt de reis ook overdragen aan iemand anders. Dit kan meestal tot zeven dagen voor vertrek, meestal tegen betaling van administratiekosten. Degene die de reis overneemt moet dan wel voldoen aan de voorwaarden van die reis. Heeft iemand een jongerenreis geboekt, dan mag hij niet z’n opa sturen.

Er zijn ook situaties waarin u kosteloos kunt annuleren. Bijvoorbeeld als in het vakantieland een natuurramp plaatsvindt of onlusten uitbreken. Bij dat soort calamiteiten kunnen reizigers vanaf 30 dagen voor vertrek kosteloos annuleren, mits de reisorganisatie is aangesloten bij het Calamiteitenfonds. Reizigers betalen voor deze dekking bij hun boeking € 2,50. Doet de calamiteit zich voor tijdens de reis en moet daardoor het reisprogramma worden aangepast, dan betaalt het Calamiteitenfonds de extra kosten die hierdoor ontstaan. Ook is er recht op een vergoeding voor niet genoten reisdagen. Annuleert de reisorganisatie de reis vanwege een negatief reisadvies, dan krijgt u altijd uw geld terug of kunt u de reis omboeken.

Persoonlijke redenen

Moet u annuleren om persoonlijke redenen, dan kan een annuleringsverzekering uitkomst bieden. Als u een geldige reden heeft om te annuleren, krijgt u de reissom (deels) retour. Zo’n verzekering is uiteraard niet verplicht. Wie het risico van annuleren zelf prima kan dragen, vindt het misschien zonde om daarvoor premie te betalen.

Meestal sluit u een annuleringsverzekering tegelijk af met een reisverzekering. Net als bij reisverzekeringen zijn er twee mogelijkheden: een kortdurende en een doorlopende annuleringsverzekering. In het algemeen geldt dat een gezin voordeliger uit is met een doorlopende reis- en annuleringsverzekering bij minstens drie weken vakantie per jaar. Bij een alleenstaande ligt het omslagpunt op vier weken. Een voordeel van een doorlopende verzekering is dat ook korte (steden)tripjes dan automatisch gedekt zijn. Reisverzekeringen (inclusief annuleringsdekking) vergelijken kan op www.consumentenbond.nl/reisverzekering.

Annuleringsredenen

Het verschilt per verzekeraar wat geldige annuleringsredenen zijn. Lees dus goed de voorwaarden voordat u een annuleringsverzekering afsluit. Zo is bij de meeste verzekeraars een overlijden van familieleden tot en met de tweede graad gedekt, maar dat van een tante of neef (derdegraads familie) niet. Onder eerstegraads familieleden vallen ouders en kinderen en onder tweedegraads familieleden vallen broers, zussen, kleinkinderen, oma’s en opa’s. Ook de dekkingen bij annulering door bijvoorbeeld zwangerschap, echtscheiding en plotselinge werkloosheid kunnen afwijken per verzekeraar. Slecht weer of zelfs noodweer in het vakantieland is meestal geen geldige annuleringsreden, tenzij het hotel of pension daardoor niet toegankelijk is. In het kader staat welke redenen bij de meeste annuleringsverzekeringen in ieder geval gedekt zijn.

Wat ook kan gebeuren is dat een reisgenoot moet annuleren. Bij een reisje voor twee kan dat betekenen dat u alleen (verder) moet gaan. Misschien dat u dan liever zelf ook thuisblijft. Ook op dit punt zijn er verschillen tussen

annuleringsverzekeringen. Bij sommige krijgt u, als medereiziger, alleen de reissom terug als u zelf ook een annuleringsverzekering hebt. Bij andere is er ook dekking voor medereizigers als alleen degene die moet annuleren verzekerd is.

Samengestelde reis

Bij een zogeheten pakketreis, waarin een vlucht, hotel en eventuele transfers en excursies als één geheel geboekt zijn, geldt de vergoeding bij annulering voor de gehele reis. Maar samengestelde reizen, waarbij u bijvoorbeeld de vlucht, hotels en andere onderdelen los van elkaar boekt, zijn niet altijd volledig verzekerd. Valt er een onderdeel uit, waardoor de gehele reis niet kan doorgaan, dan krijgt u meestal alleen dat onderdeel vergoed.

Stel, uw pension loopt volledig onder water en u kunt in de omgeving niets anders meer boeken. Moet u hierdoor annuleren en zijn samengestelde reizen niet gedekt op uw verzekering, dan krijgt u alleen de kosten voor het pension terug en bijvoorbeeld niet die van de vlucht en de huurauto. Check bij samengestelde reizen daarom van tevoren extra goed de voorwaarden.

Tot slot: regel het op tijd als u een annuleringsverzekering wilt afsluiten. Een reisverzekering kunt u nog tot vlak voor de reis afsluiten, maar voor annuleringsverzekeringen geldt meestal dat dit binnen zeven dagen na het boeken geregeld moet zijn. Anders is er geen dekking.

Geldige redenen voor annulering

Meestal zijn in ieder geval de volgende annuleringsredenen gedekt:

  • overlijden of ernstige ziekte van uzelf of een naast familielid of overlijden van de persoon bij wie u tijdens de vakantie zou verblijven
  • medisch noodzakelijke ingreep die u, uw partner of kind moet ondergaan
  • overlijden of ernstig ziek worden van de persoon bij wie u zou verblijven
  • complicaties bij een zwangerschap
  • echtscheiding
  • onverwachts een huurwoning aangeboden krijgen
  • ernstige schade aan uw huis of bedrijf
  • onvrijwillige werkloosheid na een vast dienstverband
  • aangaan van een nieuw dienstverband na werkloosheid
  • onverwacht niet krijgen van een noodzakelijk visum
  • diefstal of uitval van het voertuig waarmee u op reis zou gaan
  • onverwachts een herexamen in uw eindexamenjaar
  • ernstige beschadiging van het vakantieverblijf waar u heengaat
  • een reisgenoot annuleert jullie vakantie
  • een negatief reisadvies