Theeleuten in alle provincies

 

Al jaren hoort de theeschenkerij bij het Nederlandse landschap. Bij boerderijen, op landgoederen en in tuinen nuttigt u elegant thee, limonade van lokaal fruit en huisgemaakte taartjes met viooltjes. HartbrugReizen bezocht in elke provincie de gezelligste theetuin.

 

Groningen

Theetuin d’Padstal in het Westerwoldse buurtschap Weende is de ideale stop tijdens het fietsen of wandelen. Gelegen bij het oerbos Liefthingsbroek, niet ver van het vestingstadje Bourtange, geniet u in alle rust van thee of koffie. De vruchten op taartjes en in jams komen uit de biologische moestuin. Boerenijs brengt verkoeling op warme dagen. Grappig: zelfs bevers zitten hier graag. Hun afgekloven boomstammen vormen het bewijs.

Info: http://depadstal.nl

 

Fryslân (Friesland)

In Theetuin Efkes Buorkje in Appelscha is het niet ‘even buurten’ (efkes buorkje). Het is er heerlijk dwalen. De achtertuin is ingedeeld in heel diverse tuinkamers. Zo is er een vijver-, buxus-, schaduw- en formele tuin, een leilindelaantje en een boomgaard met moestuin en kippen. In een speciale hoek kunt u bloemen plukken, die de gastvrouw tot een leuk ruikertje maakt terwijl u theedrinkt.

Info: theetuinefkesbuorkje.nl.

 

Drenthe

Bijna alleen bekend onder de Drentenaren zelf is Theeschenkerij Homanshof in Anloo. De sfeervolle theeschenkerij is gevestigd in een eenvoudige bruine boerenschuur midden in het Nationaal Landschap Beek- en Esdorpen. Bij mooi weer zit u aan de gezellige lange tafels in de aangrenzende tuin. Voor thee met zelfgebakken taart of een kopje soep.

Info: theeschenkerijhomanshof.nl.

 

Overijssel

Vrijwel het hele jaar door kunt u in de knusse Theetuin Ik & mijn moeder terecht. In het groene Wooldrikspark in Enschede zit u er ’s winters binnen met een kleedje voor de openhaard. ’s Zomers is het fijn relaxen in de bloementuin. Extra leuk idee voor een mooie dag: een picknickmand vol huisgemaakte zoete en hartige hapjes bestellen en lekker het park in gaan. Info: ikenmijnmoeder.nl.

 

Flevopolder

Koffie en Theeschenkerij Wind in de Wilgen is een en al bekoring. Alleen zijn houten huis, gebouwd in de vorm van een honingraat, maakt het al bijzonder. In de serre, onder een dak van druiven en abrikozen, nipt u hier heerlijk van uw kopje thee of koffie. Bij mooi weer schuift u op naar het terras naast de boomgaard of de binnenplaats. Bekijkt u ook zeker de heemtuin!

Info: windindewilgen.nl.

 

Gelderland

Alleen te voet of per fiets bereikt u de Millinger theetuin. Verstopt in het natuurgebied de Millingerwaard voert de weg erheen langs moerassen, ooibossen, rivierduinen en oevers, de habitat van Konik paarden en Schotse Galloway runderen. In de tuin zelf ademt alles een oriëntaalse sfeer: een Moors theehuis met een grote veranda en een Marokkaans theehuis inclusief buitenplaatsje met fontein. Oh ja, vergeet u door al die oh- en ah-momentjes niet thee te drinken?

Info: millingertheetuin.nl.

 

Utrecht

Theetuin Eemnes ligt verscholen in het groen, in het prachtige polderlandschap van de Eemvallei. De theezitjes staan verspreid op het grasveld, in afgeschermde hoekjes en in het prieel, met onder de bomen nog lange tafels. In de winter drinkt u uw thee of koffie in het gezellige houten theehuis en de verwarmde kas. Er is van alles te verorberen: van lekkers van etagères tot gezonde salades. Ook fijn: in de omgeving een sloepje huren om rivier de Eem en het Eemmeer te verkennen.

Info: theetuineemnes.nl.

Noord-Holland

Gevestigd in het laatste huis van het dorp Zuiderwoude biedt het grasterras van Theetuin en Theeschenkerij ’t Einde aan drie kanten uitzicht over de weilanden. Als u vanuit Broek in Waterland een dagje aan het varen bent, kunt u er zelfs met een fluisterbootje aanleggen. Met verse bloemen op tafel, gekleurde kleedjes en de bosvruchtentaart van de gastvrouw komt u hier moeilijk weer weg!

Info: ttuin.nl.

 

Zuid-Holland

Niet ver van Noordwijk aan Zee ligt Kwekerij en Theedrinkerij Noordwijk Buiten tussen de bloembollenvelden. U kunt er plantjes in de kassen kopen en kruiden uit het veld plukken. De kopjes met rozendessin en de viooltjes op taartjes of boterhammen zijn pláátjes. Platenhoezen van de Zangeres zonder Naam en Heintje sieren de kas evenals een oude streekbus waarin lokale kunstenaars hun waar uitstallen.

Info: noordwijkbuiten.nl.

 

Zeeland

U vindt Theetuin De Witte Hoeve in een gepotdekselde schuur naast een oude boerderij. Het heet ook wel theepottenmuseum vanwege de enorme hoeveelheid serviesgoed langs de wanden. Buiten is nog veel authentieks: de hoogstamboomgaard en de veedrinkput. Op het terras ziet u fraai uit op weilanden en Zeeuwse hagen.

Info: wittehoeve.eu.

 

Noord-Brabant

Theetuin Binnen & Buiten ligt in het prachtige rivierenlandschap nabij Sleeuwijk en vestingstad Gorinchem. Met zon zit u gezellig in de kleurrijke tuin, bij minder weer is het goed toeven in het theehuis, onder de oude gebinten in de voormalige stal van de Brabantse langgevelboerderij. Gastvrouw Karin is een heuse theesommelier en houdt regelmatig theeproeverijen met pure theesoorten uit China en Japan. Even een theezakje door kokend water halen, is hier écht ondenkbaar.

Info: theetuinbinnenenbuiten.nl.

 

Limburg

Op het nieuw ontwikkelde landgoed De Roode Vennen in Broekhuizen vormt de klassieke Theetuin De Roode Vennen een spannend contrast met het bos, het moeras, de stuifduinen en heide in de omgeving. De serre van het theepaviljoen is ook dé plek voor een high tea met Engels servies, zoete scones en hartige sandwiches.

Info: deroodevennen.nl.

Melissa en Michael adopteerden twee Chinese kinderen met een hartaandoening

 

‘Wat een geluk dat ze nu bij ons zijn’

 

Melissa (36) en Michael Hoekstra (38) zijn ouders van Jip (6) en Li Yao (3). Beide jongens werden in China te vondeling gelegd en hadden meerdere gezondheidsproblemen toen ze werden geadopteerd.

 

 

‘De meeste mensen die willen adopteren, doen dit omdat ze zelf geen kinderen kunnen krijgen. Bij ons kwam de wens meer voort uit idealisme’, vertelt Melissa Plomp. ‘Er zijn zo veel kinderen zonder ouders, waarom zouden wij geen thuis bieden aan één van hen? Daarna wilden we alsnog gaan proberen zelf een tweede kindje te krijgen.’

 

Het liep anders. Want inmiddels heeft het echtpaar twee adoptiezoons uit China. Allebei zijn het kinderen met een zogenaamde special need: een lichamelijke of geestelijke beperking. Vaak gaat het om aandoeningen die in Nederland veel eenvoudiger te behandelen zijn dan in het geboorteland, zoals een hazenlip of klompvoet. Adoptieouders die een special need kindje willen adopteren, kunnen vooraf op een lijst aankruisen voor welke aandoeningen ze openstaan en voor welke niet.

 

Melissa en Michael vinkten bijna alles aan. ‘Slechts een paar vakjes lieten we open, als we dachten dat die ziekte of handicap wel een heel grote impact op het leven van het kind had. HIV en blindheid bijvoorbeeld, maar ook hartafwijkingen. We waren daar niet mee bekend, vonden het een beetje griezelig.’

 

Weinig kans

Toen ze uiteindelijk na jaren wachten het adoptievoorstel voor een jongetje van 14 maanden kregen, leek het aanvankelijk om een gezond kind te gaan. Volgens het rapport ontwikkelde hij zich keurig, zijn enige special need was een micropenis. ‘Maar toen we hem vijf maanden later eindelijk mochten ophalen, dachten we even dat ze ons het verkeerde kindje hadden gegeven. Jip was zwaar ondervoed en leek qua ontwikkeling wel een baby. Waarschijnlijk was de informatie in het medisch dossier bewust verdraaid om de kans op adoptie te vergroten. Eenmaal in het ziekenhuis bleek namelijk dat hij helemaal geen micropenis had, maar wél een verstandelijke handicap en een hartafwijking. Dat viel rauw op ons dak.’

 

Toch hebben Michael en Melissa geen seconde overwogen om hun zoon achter te laten in China. ‘Heel eerlijk: ik ben blij dat we het vooraf niet wisten, want dan hadden we het niet gedaan. Maar zodra hij in onze armen lag, voelde Jip als ons kind. Daarbij wist ik inmiddels veel over de situatie in China. De overheid vergoedt operaties voor zieke weeskinderen niet, zij zijn dus compleet afhankelijk van donaties. Simpel gezegd: hoe schattiger het koppie, hoe meer geld er binnenkomt. Volgens de artsen had Jip weinig kans. In China zou hij waarschijnlijk niet ouder dan 6 worden.’

Inmiddels is Jip bijna 7 en heeft een operatie zijn hartprobleem volledig genezen. Door het besef dat ze nóg een kind als Jip een toekomst konden geven, besloten Michael en Melissa opnieuw voor adoptie te gaan. En dit keer kruisten ze bijna alles vakjes aan, óók die van de hartafwijkingen.

Nieuwe hartklep

‘Al vrij snel kwam het voorstel van Li Yao’, vertelt Melissa. ‘Zijn medisch dossier was veel uitgebreider, tot hartfilmpjes en echofoto’s aan toe. Er was ontzettend veel mis met zijn hartje, maar gelukkig was er voor hem wél genoeg geld ingezameld. In een van de beste ziekenhuizen van China is hij geopereerd. Later zeiden de cardiologen in Nederland dat zij het niet beter hadden kunnen doen. Helaas is niet alles opgelost, rond zijn 12e zal Li Yao een nieuwe hartklep nodig hebben. Dat is natuurlijk geen fijn vooruitzicht, maar gelukkig gaat het nu ontzettend goed met hem. We hadden verwacht dat hij kortademig of snel moe zou zijn, maar hij is juist een hele normale, energieke peuter. Heel anders dan zijn grote broer, die door zijn verstandelijke beperking meer zorg nodig heeft.’

 

‘Als het maar gezond is’, zeggen veel ouders als ze in verwachting zijn. De meeste mensen uit de omgeving van Michael en Melissa begrijpen wel dat zij bewust kozen voor het tegenovergestelde. ‘Het past bij ons, we vinden het fijn om iets bij te dragen aan de wereld. Natuurlijk hebben we onze handen vol aan Jip en Li Yao en is het soms best heftig. Jip zit op een speciale school en heeft wel 13 verschillende artsen en zijn broertje zal waarschijnlijk nog verschillende keren onder het mes moeten. Maar als ik denk aan wat er was gebeurd als niemand hen had geadopteerd… Li Yao was dan waarschijnlijk van tehuis naar tehuis versleept – plekken waar soms wel 700 kinderen wonen. En Jip had waarschijnlijk niet eens meer geleefd. Dan denk ik: wat een geluk dat ze nu bij ons zijn.’

 

Imca Marina: je moet jezelf soms dwingen iets te doen

 

Zangeres Imca Marina (75) onderging een meervoudige bypassoperatie in Turkije. Terug in Nederland ging ze na zes weken weer aan het werk. Waar komt haar tomeloze energie vandaan? Ze vertelt het openhartig aan Hartpatiënten Nederland.

 

 

In 2014 kreeg je een hartinfarct in Turkije. Wat gebeurde er precies?

Eigenlijk ging er een verhaal aan vooraf. Ik had me al tijden vreemd gevoeld. Alsof ik naast mezelf liep. Met die klacht was ik al vaak naar de huisarts in Nederland geweest. Hart- en vaatziektes zitten in mijn familie van vaderszijde. Meerdere familieleden stierven jong, ook mijn vader. Mijn hart werd onderzocht, maar er werd niets gevonden. Het probleem is dat vrouwenlijven niet dezelfde alarmsignalen als mannenlijven afgeven. Zo had ik helemaal geen pijn in mijn linkerarm. Mijn bloeddruk was ook altijd perfect. Nu weet ik dat een goed hartfilmpje niets zegt. Als je echt wilt zien of er iets aan het hart mankeert, moet je intensiever onderzoeken via een katheterslangetje in de lies. Dat was bij mij nooit gedaan.

 

Maar je zat dus in Turkije?

Ja, ik was daar in Antalya een videoclip aan het filmen. Ik kon geen stap meer doen en moest ook overgeven. ‘Afgelopen! We gaan naar het ziekenhuis’, zei een vriendin al snel. De cardioloog, een veertiger met een grote baard, vertelde me dat ik een hartinfarct had gehad. Alleen konden ze niet dotteren en stenten. Mijn aderen waren verstopt. Er moesten drie bypasses gezet worden met aderen uit mijn been. Fantastisch, maar nu heb ik wel een lelijk been, hahaha. Daar gaat dus altijd een lange rok overheen. Drie artsen zouden me opereren. ‘Ik leg mijn lot in jullie handen’, zei ik, ‘en in die van Allah.’ Dat leek me wel passend in Turkije. Ik kwam goed uit de operatie. Niets dan lof voor de Turkse artsen en voor de verplegers. Het ziekenhuis zelf was een ander verhaal. Zo lag ik op een klein kamertje van 2 bij 2,5 meter. Uiteindelijk kreeg de pers er lucht van dat ik de zangeres van Viva España ben. De voetbalclub Fenerbahçe in Istanboel gebruikt dat lied ook. Ik haalde de Turkse kranten en kreeg de mooiste kamer in het ziekenhuis.

 

Wanneer ging je terug naar Nederland?

Na vier weken was ik terug in Midwolda, in Groningen. De reis was te zwaar voor me geweest, maar goede vrienden hielpen me er fantastisch bovenop. Zes weken later ging ik alweer zingen. Ja, ik ben een ouwe taaie! Vóór die hartaanval had ik een tijdje minder goed gezongen. Achteraf begrijpelijk, ik had simpelweg niet genoeg lucht gehad. Ik zing nu weer heerlijk moeiteloos. Het geeft me zoveel energie. Ik schrijf al mijn liederen nog zelf, met Mark Pepping, in zijn studio in Eelde. De functie van trouwambtenaar heb ik ook weer opgenomen.

 

Leef je na dat hartinfarct anders?

Eigenlijk doe ik niet veel anders. Ik was altijd al een heel matig mens. Ik rook en drink niet. Ik mis nu dus niets. Ik eet ook niet veel. Voor de hartoperatie at ik overdag soms maar één boterhammetje. Mijn hoofd zat zo vol met dingen dat ik simpelweg vergat te eten. Ik let er nu meer op dat ik goed voor mezelf zorg.

 

Je hebt wel een hang naar de natuur.

Dat is al sinds mijn kindertijd zo. Ik at altijd de boterachtige bloemtopjes uit de meidoornhagen. Die zijn echt heerlijk! Ze staan ook bekend als probaat hartmiddel. Hoe ik dat weet? Al sinds mijn veertiende verzamel ik verhalen over planten en bomen. Ik heb boeken over kruiden geschreven. Wat betekenen ze voor mensen? Wat doen ze ermee? Dat fascineert me. Mijn vader wist ook veel. Kijk, je hebt de homeopathische middelen, maar ook de reguliere geneeskunde gebruikte van oorsprong plantextracten. Er is helemaal niet zo’n scherp onderscheid. Neem digitalis (vingerhoedskruid) dat verwerkt is in medicatie voor hartpatiënten.

 

Heb je nog tips voor andere hartpatiënten?
Weet je, ook in mijn leven gaat niet alles vanzelf. Ik voel me heus wel eens alleen en depressief. Maar dat is nooit voor lang. Ik jank even een potje en zeg dan ‘Vooruit! Niet meer zeuren!’ Je moet jezelf soms dwingen iets te doen, ook als je er geen zin in hebt. Dat is goed voor je, voor je energie en zelfvertrouwen. Tuurlijk is ook rust nodig. Het gaat erom een balans te vinden. Je moet letten op de signalen. In Groningen was ik zo moe. Bijna zeven jaar lang streed ik daar tegen de NAM vanwege aardbevingsschade aan mijn huis. De procedure was net een schaakspel. Mijn zoon zei op een gegeven moment: ‘Mam, geef het terug en laat het met rust!’ Hij had gelijk. Zo’n huis, dat zijn stenen, meer niet. Ik huur nu een huis in Hem in Noord-Holland. Het is hier heerlijk tussen de appel- en perenbomen. Ik geniet van mijn grote grijze leenkat. Met minder bezit ben je net zo gelukkig. Die kennis is een enorme rijkdom.

 

 

Driejarig jongetje voor levensreddende operatie met luchtbrug naar Houston

 

In Nederland durfde men de operatie niet aan. De toen driejarige René Pascal Boeren werd per vliegtuig naar Houston, Texas, Verenigde Staten, gevlogen om daar een levensreddende operatie te ondergaan. Dat ging in die dagen niet zonder slag of stoot, we schrijven juli 1976, de tweede luchtbrug werd georganiseerd door de toenmalige vereniging van Nederlandse Hartpatiënten, de voorganger van de huidige stichting Hartpatiënten Nederland.

 

Het jongetje lag al enkele weken in het Sophia kinderziekenhuis in Rotterdam. De linker- en rechter aorta-aansluiting zaten verkeerd om. Bovendien had het kereltje een gat in de tussenwand van zijn hart. ‘Gelukkig maar’, vertelt zijn vader, Cor Boeren, ruim veertig jaar later. Want door dat gat kon er zuurstofrijk bloed in de aders terechtkomen. Nog steeds te weinig zuurstofrijk bloed, want René Pascal werd wegens zuurstofgebrek een ‘blauw kind’ genoemd. Een kindje met trommelstokvingers en een groeiachterstand, dat niet zelfstandig kon eten en sondevoeding kreeg als gevolg van het zuurstofgebrek. Maar zonder dat gat in zijn hartje had het kind het niet overleefd.

 

In Nederland durfde men een hartoperatie niet aan. Een beslissing daarover werd steeds opnieuw uitgesteld. Intussen rolden enkele hartcentra vechtend over de straat en dreigde er niks te gebeuren. ‘Het duurde allemaal zo lang door het gebakkelei van de artsen. Ze lieten de hartpatiënten gewoon liggen. Er gebeurde niets’, vertelt Cor. ‘Tenslotte hakte behandelend geneesheer Volkert de Villeneuve de knoop door en nam contact op met Dr. Denton A. Cooley, hartchirurg van het Texas Heart Institute in Houston.’ Toen kwam alles in een stroomversnelling terecht, het hartpatiëntje mocht met zijn moeder naar Amerika voor deze levensreddende operatie. Pa kon wel mee, maar moest de reis en overnachtingen zelf betalen. ‘Gelukkig kon ik van mijn baas een lening krijgen’, herinnert Cor Boeren zich. ‘En zo zijn we samen met ons kind naar Houston gegaan.’

 

‘De operatie was zeer dringend, het manneke kreeg bijna geen lucht meer’, vertelt Cor. ‘Vanwege de urgentie konden we, op 26 juli, gelukkig mee met de tweede luchtbrug naar Houston. Hartchirurg Dr. Peter van der Schaar ging als begeleider mee. Eenmaal daar, kon mijn vrouw bij ons zoontje blijven slapen. Heel anders dan in Nederland in die tijd. Zelf sliep ik in een hotel tegenover het ziekenhuis. De operatie heeft ongeveer tien uur geduurd en is succesvol verlopen. Na de voorbereiding heeft Dr. Denton A. Cooley de slagaders aan de aorta omgewisseld en daarna het gat in het hart dichtgemaakt. Na een aantal dagen liep René Pascal al weer rond en reed hij in een soort trapauto door het ziekenhuis. Daarna werd het een heksenketel, de plaatselijke krant, de Houston Post, stond voor de deur en publiceerde op de voorpagina, “Nederlands kindje geopereerd.” Iedereen was heel blij dat het zo goed gegaan was.’

 

De familie bleef ongeveer veertien dagen in Houston. Op 10 augustus kwam het gezelschap weer terug in Nederland. Op de terugreis had René Pascal geen aangesloten monitor nodig, maar Dr. van der Schaar hield een vinger aan de pols. Eenmaal op Schiphol stonden journalisten en belangstellenden het gezelschap op te wachten. Na overleg besloten Cor Boeren en Dr. van der Schaar daarom met het kind aan de achterkant van het vliegtuig uit te stappen, waar de ziekenwagen klaar stond, die hen naar het Sophia kinderziekenhuis bracht. Mevrouw Boeren werd wel op Schiphol opgevangen door de journalisten. ‘Het kreeg heel veel aandacht in de krant’, herinnert Cor Boeren zich. ‘Daarna is René Pascal nog een tijd onder controle gebleven van het Sophia kinderziekenhuis. Het ging gelukkig allemaal goed.’

 

De verwachting van Dr. Denton A. Cooley was, dat het kind 20 tot 25 jaar met het hart kon leven. ‘Hij heeft uiteindelijk 35 jaar geleefd met dit hart’, zegt Cor. ‘Vier jaar geleden werd hij opnieuw geopereerd en kreeg hij een nieuw hart.’ Op die harttransplantatie heeft René Pascal twee jaar moeten wachten. Uiteindelijk kwam het verlossende telefoontje, er was een hart gevonden dat ‘matchte’. ‘Nu kan hij weer een jaar of tien vooruit’, vertelt Cor.

 

René Pascal is inmiddels verhuisd naar Spanje. Het klimaat is er beter, de lucht schoner, dat is goed voor zijn nieuwe hart.

 

Zijn vader Cor herinnert zich nog hoe de luchtbrug naar Houston tot stand kwam. ‘Dat werd geregeld via Dr. de Villeneuve en georganiseerd door de vereniging Nederlandse Hartpatiënten. We moesten daarvoor een vergadering in de Jaarbeurs in Utrecht bijwonen. Die bijeenkomst was nodig om dit allemaal voor elkaar te krijgen.’

 

Met de vlucht voor deze tweede luchtbrug naar Houston gingen volgens Cor in die tijd zo’n vijftien patiënten mee. Het driejarige jongetje was het eerste kind dat door de luchtbrug gered werd. Dat leverde in die tijd enorm veel publiciteit op.

 

Terug in Rotterdam wachtte het gezin nog een teleurstelling. Ze woonden toen in een flat, vier hoog, zonder lift. Moeder en zoontje moesten steeds weer die trappen op en af. ‘We vroegen de gemeente om een ander huis, gelijkvloers, of met een lift. We kregen dat huis ook, we zaten er zelfs al in, en toen moesten we er opeens weer uit. Ik verdiende namelijk teveel, om in dat huis te mogen blijven wonen. In die dagen was ik veel in het buitenland aan het werk, om extra bij te verdienen voor de gedane operatie in Amerika. Mijn schoonmoeder gaf mij het advies om contact op te nemen met de sociaal werkster van het Sophia kinderziekenhuis. Dat heb ik gedaan en ik heb haar mijn verhaal voorgelegd. Zij begreep de situatie volledig en belde met de burgemeester, die er voor zorgde dat we binnen een paar dagen een andere eengezinswoning hadden, waarin we nu nog steeds wonen!’

 

Dr. Denton A. Cooley, de hartchirurg die René Pascal het leven redde, was vier jaar later in Nederland, in het St. Radboud ziekenhuis in Nijmegen. ‘Hij kwam naar Nederland om de hartpatiënten opnieuw te ontmoeten en te spreken’, herinnert Cor zich. René Pascal was toen zeven jaar. ‘We kregen een uitnodiging van de vereniging’, vertelt Cor. ‘We zijn er toen met hartpatiënten van verschillende luchtbruggen heengegaan. We hielden ons een beetje afzijdig, er stonden zoveel journalisten. René Pascal had een tekening gemaakt voor Dr. Denton A. Cooley. Een journalist merkte ons op, en vroeg me of ik ook hartpatiënt was. Ik wees echter op mijn kind. Toen stonden er opeens tientallen journalisten om ons heen, we haalden zelfs de voorpagina van De Telegraaf! Met foto en al. René Pascal mocht bij Dr. Denton A. Cooley op schoot zitten en gaf hem uiteindelijk zijn tekening.’

 

Cor Boeren is dankbaar. Hij kreeg op kritieke momenten hulp. Op de eerste plaats van de Nederlandse Hartpatiënten Vereniging en ook van Dr. de Villeneuve, door zijn ingrijpen kon zijn zoontje worden gered. Van Dr. van der Schaar die René Pascal de hele reis had begeleid. Van zijn werkgever, die hem een lening verschafte waarmee hij de dure reis kon betalen. ‘Deze lening hoefden we niet terug te betalen’, herinnert Cor zich. ‘Daar waren we heel blij mee. Deze werkgevers, de familie Lamering en familie Klumpers hebben ons toen goed ondersteund. Hun dochters kwamen ook regelmatig naar het ziekenhuis toe.’

 

En natuurlijk is de familie Boeren, Dr. Denton A. Cooley zeer dankbaar. ‘Mijn zoon heeft de laatste jaren nog contact met hem gehad. Dr. Denton A. Cooley, die hem nog steeds herinnerde, is op 18 november 2016, op 96-jarige leeftijd overleden.’

Aan de alcohol… of toch niet?

 

Een borrel, houd jij ervan? Vooral als het gezellig is en in groepsverband? Maar hoe goed gaan alcohol en

hartpatiënten samen? Young & Yearning vertelt.

 

Ooit, lang geleden, is alcohol uitgevonden. Maar door wie is een mysterie. Vast staat dat het oudste schrijfsel over alcohol, een bierbrouwersrecept, 5000 jaar geleden op een kleitafel in het vroegere Soemerië is geschreven. Tegenwoordig ontstaat alcohol, een natuurproduct, door gisting van gerst of druiven. Het gistingsproces stopt bij het maximaal behaalbare alcoholpercentage. Door afkoeling en verhitting ontstaan lagere of hogere alcoholpercentages. Maar in hoeverre reageert het hart op alcohol? Let’s find out…

 

Medisch (on)verantwoord?

Alcohol heeft twee gezichten. Althans, volgens verschillende onderzoeken. Waar de ene studie concludeert dat een kleine inname van alcohol een positief effect op de gezondheid, dan wel bepaalde hart- en vaatziekten heeft, beweren anderen dat alcohol per definitie een negatieve uitwerking op het lichaam en daarmee het hart heeft.

 

Vanwege de nevenfactoren en het risico op verslaving, is alcohol geen medicijn om hart- en vaatziekten te voorkomen. Onder andere een uitgebalanceerd voedingspatroon en bewegen zijn verstandigere opties. Of zoals professor dr. J. Casas in het ‘British Medical Journal’ zei: ‘De kans op hartziekten verminderen? Bezoek de groenteman en niet de slijter.’ Het algemene advies van de Gezondheidsraad luidt dan ook, drink jij niet? Houden zo! Drink jij wel? Drink maximaal één glas per dag.

De pros & cons

Volgens de pros verlaagt geringe alcoholconsumptie de kans op hart- en vaatziekten. Oftewel: één glas per dag. Maar hierbij moet een kanttekening worden gemaakt, want er wordt beweerd dat het positieve effect alleen geldt voor gezonde personen vanaf een bepaalde leeftijdscategorie. Een voorbeeld van de pros: alcohol zou het dichtslibben van de bloedvaten door cholesterol tegengaan, omdat het de aanmaak van HDL-cholesterol bevordert. In de volksmond heet dit het ‘goede cholesterol’.

 

Daarentegen beweren de cons dat (overmatig) alcoholgebruik het risico op hart- en vaatzieken verhoogt. Het risico op gezondheidsschade door alcohol hangt af van het drinkpatroon. Waar de pros de aanmaak van het HDL-cholesterol aanprijzen, wijzen de cons op de door alcohol negatieve, stijgende effecten van de tegenstander, het LDL-cholesterol, en vetstoffen. Nog een voorbeeld: alcohol tast de spiercellen in het hart aan met een verzwakte hartspier tot gevolg. Hierdoor verloopt het samentrekken van de hartspier moeizaam en vermindert de pompkracht: alcohol heeft een giftig effect op eiwitten die belangrijk zijn voor de pompfunctie van het hart.

 

Maar dat is niet alles. Alcohol werkt bloeddrukverhogend, maar ook adrenaline verhogend. Hierdoor worden mogelijk hartritmestoornissen uitgelokt en het kan zelfs een hartinfarct teweegbrengen. Een tekort aan voedingsstoffen en vitamines zoals vitamine B1, kan ook hartritmestoornissen uitlokken. En een voedingsstoffen- en vitaminetekort kan weer veroorzaakt worden door een verminderde voedingsbehoefte door alcohol.

Jongeren

Ben jij ‘jong’ en daarbij ook een hartpatiënt(e)? Denk twee keer na, want jongeren en alcohol zijn een verhaal op zich. Aangezien de hersenen zich tot ten minste het 25e levensjaar ontwikkelen, brengt alcoholinname voor jongeren acute gezondheidsrisico’s met zich mee zoals een verstoorde hersenontwikkeling. Door de daardoor mogelijke ontstane karakter- en gedragsverstoringen, wordt het hormoonproces beïnvloed dat verantwoordelijk is voor een versnelde groei van botten en spieren. Het groeihormoon, maar ook het mannelijk hormoon testosteron, wordt door alcohol verlaagd en remt de jongens en mannen in hun botontwikkeling.

 

Er is meer. Bij jongeren leidt alcohol tot verminderde leer-, studie- en werkprestaties en verhoogt alcohol het risico op verslavingsproblemen op latere leeftijd. Het geheugen werkt slechter en daarbij neemt naast controlevermindering – van invloed op een vergrote kans op onveilige intimiteit – ook het reactievermogen af.

 

Wist jij dat jongeren in mindere mate last hebben van het slaapopwekkende effect van alcohol? Hierdoor is de remming kleiner waardoor langer kan worden doorgedronken. Uiteindelijk neemt daardoor de kans op alcoholvergiftiging toe. Vanwege het vele drinken in korte tijd (binge drinking), raakt het zenuwstelsel verdoofd met een black-out, bewusteloosheid, of in het ergste geval, met de dood tot gevolg. Tevens zorgt een regelmatige black-out voor blijvende hersenschade. Een weekend doordrinken is allesbehalve risicoloos en een ware aanslag op je gezondheid, het lichaam heeft twee dagen nodig om te herstellen.

 

Tips

Toch een borrel op z’n tijd? Enkele tips om, voor zover mogelijk, verantwoord met alcohol om te gaan. Jouw hart is je dankbaar!

  • Minder of geen alcohol drinken is altijd beter.
  • Maak geen gewoonte van alcohol, drink niet elke dag.
  • Pas op met alcohol in combinatie met medicijngebruik! Afhankelijk van het medicijn is het toegestaan, maar let op, het kan de werking verminderen en/of bijwerkingen versterken.
  • Drink geen alcohol wanneer je werkt, studeert of sport, als je deelneemt aan het verkeer (dit geldt ook voor fietsers en scooterrijders) en jouw partner of jij zwanger is/bent (of wilt worden).
  • Drink geen alcohol als reactie op spanning, stress en persoonlijke problemen.

 

Binge drinking

Het zogeheten binge drinking waarbij in een korte tijd een grote hoeveelheid alcohol wordt gedronken kan hartritmestoornissen, zoals boezemfibrilleren, uitlokken.

 

Doorpraten? Deel jouw bevindingen op ons forum (Hartpatienten.nl/forum) en/of op de Facebookpagina (Facebook.com/HARTvrienden)!

Van levensgenieter tot hartpatiënte

Mandy (34) houdt van het leven. En dat viert zij. Met haar familie en vrienden. Gezelligheid gaat zij niet uit de weg. Tot bij haar hartfalen wordt geconstateerd. Aan haar levensmotto ‘Vier het leven’ lijkt abrupt een einde te zijn gekomen. Of toch niet? Haar verhaal.

Mandy is een levenslustige jonge vrouw uit de hoofdstad. Haar leven wijkt niet af van haar leeftijdsgenoten. Zij heeft een fulltime baan en onderneemt in haar vrije tijd verschillende activiteiten. Wanneer in 2015 hartfalen bij Mandy wordt geconstateerd, valt de diagnose haar koud op haar dak, ‘Het voelde alsof mijn leven voorbij was.’

Mandy (34)

Restarten

De diagnose verandert het leven van Mandy volkomen, ‘Ik werd gediagnosticeerd met hartfalen en plotseling was ik een S-ICD ‘rijker’ én slikte ik de zwaarste medicijnen. Ik was gesloopt!’ En dat is wennen, ‘De Ziektewet in plaats van een fulltime baan, rusten in plaats van ondernemen en water in plaats van frisdrank. Mijn leven zoals ik het kende was in één klap verdwenen. Alles, maar dan ook echt álles moest anders. Geen nachten doorhalen, feestjes, drugs en rock ’n roll meer. Geen seks en niet meer eten en drinken wat ik wil, vanwege de beperkte zout- en vochtinname.’

Eenmaal thuis wil Mandy haar leven weer zo goed mogelijk oppakken. Zowel op het persoonlijke vlak, als op het gebied van werk. ‘In het ziekenhuis ben ik met veel vragen blijven zitten. Mijn herstelperiode heb ik benut om antwoorden te vinden. Online, maar ook door lotgenotencontact. Na een half jaar ben ik met mijn re-integratietraject gestart. Ik heb lang de illusie gehad “Ik kom 100% terug!” en zag dat als een doel. Maar mijn nieuwe bedrijfsarts zei: “Meid, met een pompkracht van 22% kan jij een volledige werk re-integratie van 100% schudden, want dat red jij niet!” Het was voor mij een harde klap waar ik mij uiteindelijk noodgedwongen bij heb neergelegd.’

Inmiddels is Mandy’s (werk)leven ‘hectisch’. ‘Ondanks dat ik halve dagen werk, ben ik verplicht te solliciteren, omdat ik onder de wet ‘Poortwachter (tweede spoor)’ val. Daarnaast moet ik een WIA-aanvraag doen, want de tweejarige Ziektewet loopt ten einde. Maar het spannendste is het voortraject voor een maagomleiding waarin ik nu zit. Een maagomleiding is mijn enige optie om energie terug te krijgen. Mijn hart gaat niet beter pompen, maar mijn behoefte aan zuurstof wordt dan minder.’

Reprogramming

Mandy’s overgewicht is altijd een punt geweest, ‘Overgewicht is nooit gezond, maar met mijn hartfalen is het extra gevaarlijk. Vanwege het hartfalen, werkt mijn hart tot drie keer harder in vergelijking met een gezond hart. En door mijn omvang is mijn zuurstofbehoefte twee keer zo groot waardoor mijn hart nóg harder moet werken. Hierdoor ben ik dus heel snel moe. Aangezien geconcludeerd is dat het voor mij niet haalbaar is om af te vallen door te lijnen en te sporten, heeft mijn cardioloog mij doorverwezen. Helaas is nog niks zeker, omdat het doel van deze operatie tegelijkertijd een grote hindernis is. Hoewel mijn levenskwaliteit aanzienlijk zou verbeteren, is de operatie riskant met betrekking tot mijn hart.’

Maar door Mandy’s hartfalen en alles wat daarmee in gang is gezet, is zij een ander persoon geworden. ‘Ik herken mezelf bijna niet meer terug. Ik was een feestbeest en leefde behoorlijk ongeremd. Een paar maanden na de diagnose, ging de knop om. Nu lig ik ver voor middernacht in bed en ga ik praktisch nooit uit. ‘s Ochtends werk ik en ‘s middags doe ik een dutje. Hoogstwaarschijnlijk zal ik nooit meer ‘normaal’ leven.’

‘In het begin vond ik het erg moeilijk, want het ging er niet in dat ik op mijn leeftijd moest leven als een oud wijf! Maar naarmate ik veranderingen doorvoerde in mijn leven, voelde ik mij fysiek beter en mentaal sterker. Langzaamaan verdween het gevoel alsof mijn leven opgegeven was. Mijn ‘vrienden’ verdwenen uit mijn leven, maar mijn familie en échte vrienden hebben laten zien dat zij er, ondanks alles, voor mij zijn.’

Ready, set, go…

In het heetst van de strijd is Mandy niet bij de pakken gaan neerzitten en tot op heden houdt zij vast aan haar vechtersmentaliteit. Zij weigert om op te geven, ‘Mijn leven is veranderd. Feit. Veel kan ik niet, maar ik heb daarmee nu vrede. Maar ik draai, voor zover mogelijk, gewoon mee. Het kost mij alleen meer moeite en energie. Een verjaardag is bijvoorbeeld uitputtend en de volgende dag moet ik ‘herstellen’. Ik ben in één klap jaren ouder geworden. Maar ik leef!’

 

Wandelen in het groen

 

De lente is bij uitstek het jaargetijde voor een (bos)wandeling. De aangename temperaturen zijn ideaal om al wandelend het opbloeiend natuurschoon te bewonderen. HartbrugReizen licht willekeurig drie (bijzondere) Nederlandse bossen en landgoederen uit in het noorden, midden en zuiden van het land; voor elk wat wils.

 

Oude Veenkoloniën (Adriaan Tripbos)

Provincie Groningen

Wilt u terug naar de basis en genieten van de natuur zover uw horizon reikt? Maar ook een ‘vaste stek’ waarbij ieder bezoek op zich een verrassing is vanwege het continu veranderende landschap? Bezoek de ‘Oude Veenkoloniën’; uniek in Europa.

 

De Oude Veenkoloniën zijn tot de zeventiende eeuw nagenoeg onbewoond en daarna, door turfwinning, gevormd. Hierdoor is een natuurgebied met kanalen, zand- en veengronden ontstaan. Het landschap, ontstaan op de overgang van de hogere zandgronden en de lagere veengronden, is gelegen langs het veen en verandert stelselmatig. Bos, heide en water, maar ook beekdal vormen het wisselende landschap.

 

Een van de bossen in de Oude Veenkoloniën, is het ‘Adriaan Tripbos’ (gemeente Hoogezand-Sappemeer). Het jonge en compacte bos is een planten- en dierenrijk met wandelmogelijkheden en biedt zelfs een zwemgelegenheid aan de plas in het bos. Vergeet ook zeker het heideterrein niet, vooral wanneer deze in bloei staat (augustus) en droom weg middenin de paarse aangezichten. Wilt u optimaal genieten van de weidse schoonheid van het Adriaan Tripbos en de daarbij horende Oude Veenkoloniën? De uitkijkbult is daarvoor ideaal.  Oftewel: vermaak voor jong tot oud.

 

Landgoederen ‘Oud en Nieuw Amelisweerd’ & ‘Rhijnauwen’

Provincie Utrecht

De eerste zonnestralen verwarmen uw huid terwijl op de achtergrond vogels fluiten. Én daar, op het weiland naast het bos, zijn de eerste lammetjes en geitjes geboren. Wanneer u uitgewandeld bent, geniet u naast het water -de rivier de Kromme Rijn-, van een heerlijke versnapering terwijl u omringd bent door bloeiende bloemen. Klinkt dit u als muziek in de oren? Dit alles is binnen handbereik, sterker nog in hartje Nederland. Namelijk, landgoederen ‘Oud en Nieuw Amelisweerd’ en ‘Rhijnauwen’ in Utrecht.

 

De landgoederen (tevens rijksmonumenten) zijn eigendom van de gemeente Utrecht. Zij trekken jaarlijks meer dan een miljoen bezoekers en zijn daarmee het best bezochte groen in Utrecht. En dat is niet voor niets! Hier vindt u natuur en recreatie op een historische plek. In de middeleeuwen zijn de landgoederen ontstaan. De landhuizen op de landgoederen zijn geregeld van eigenaar gewisseld, maar de bekendste van hen is Lodewijk Napoleon. Kenmerkend zijn de verschillende landschappen op een kleine oppervlakte. De grond bestaat uit rivierklei en is daarmee zeer vruchtbaar. Daarnaast is een boslandschap op rivierklei in Nederland zeldzaam. U vindt hier dan ook diverse zeldzame planten en dieren.

 

Naast het bos (dat geschikt is voor wandelen, fietsen en varen) kenmerken boerderijen en tuinderijen in de agrarische en recreatieve sector het gebied. Bij boerderij ‘De Zonnewijzer’ kunt u terecht voor rauwe melk. Verder zijn er twee biologische, historische tuinderijen: namelijk ‘Tuinderij Amelis’hof’ en ‘Tuinderij de Volle grond’. Beiden
te vinden op Nieuw en Oud Amelisweerd. Zelf geplukte bloemen koopt u bij ‘Bloemisterij Bloemkracht8’. Voor zelfgemaakt brood bent u bij ‘De Veldkeuken’ en ‘Restaurant Vroeg’ aan het juiste adres. En voor thee en pannenkoeken, is er ‘Theehuis Rhijnauwen’. Te veel voor een dag? Boek dan een overnachting.

 

Het Vijlenerbos

Provincie Limburg

In Noord-Nederland bezoeken wij verrassende laagvlaktes vol heide, in het midden van het land combineren wij natuur en cultuur en in het zuiden zoeken wij -hoe kan het ook anders- de hoogtes op! De uitgestrekte hellingbossen bestaande uit hellingen en vlakke plateaus van het ‘Vijlenerbos’ (gemeente Vaals), vormen het langgerektste bosgebied van Limburg. Sterker nog: van Nederland. Het is acht kilometer lang. Tevens bevindt zich hier het hoogste punt van Nederland, de ‘Vaalserberg’ (322 meter). De Vaalserberg kenmerkt zich door het ‘Drielandenpunt’ waar de Nederlandse, Belgische en Duitse landsgrenzen samenkomen.

 

Maar dat zijn niet de enige grenzen die het bos rijk is. In het Vijlenerbos zijn oude perceelsgrenzen terug te vinden zoals grensstenen, grensbomen en een landweer van de stad Aken uit de veertiende eeuw. Maar naast heuvels en boeiende grenzen biedt het bos een verscheidenheid aan flora en fauna. Langs de bosranden zijn diverse dieren te spotten waaronder de ree.

 

Zin in een wandeling, maar slecht ter been? Geen probleem! Op het plateau in het Vijlenerbos is een speciale, zogeheten ‘familiewandeling’ uitgezet die toegankelijk  is voor wandelwagens, rollators en rolstoelen. Naast de overige wandelpaden, waarvan er velen zijn, kunnen ruiters hun hart ophalen op de ruiterpaden. Maar ook sportievelingen op mountainbikeroutes. Krijgt u honger van alle recreatie? Ga picknicken in één van de blokhutten naast de routes.

Rob Kamphues: Bang zijn voor het leven is niet het slimste wat je kunt doen

 

Tv-presentator, autocoureur en schrijver Rob Kamphues (56) had als kind een hartafwijking. Door zorgen omringd begon hij angstig aan zijn leven. Tegenwoordig kennen we Rob juist als durfal. Zo is hij al jaren autocoureur. Hoe kwam het zover? Rob Kamphues vertelt het aan Hartpatiënten Nederland.

 

Als kind had je een hartafwijking.

Ik was een huilbaby. Later werd er een open ductus geconstateerd, een hartklepje dat open bleef staan, aan de buitenkant van het hart. Na mijn operatie op driejarige leeftijd was alles in orde. Best wonderlijk. Mijn optimale gezondheid verbaast nog steeds. Dat merk ik ook elk jaar bij de strenge keuring voor autocoureurs. Het ECG is altijd goed. ‘Hoe is het mogelijk!’, zegt de dokter dan.

 

Je mag en kan dus alles?

Ja. Wel had ik lange tijd een rare manier om met mijn angsten om te gaan. Anders dan mijn broer werd ik erg beschermd opgevoed. Ook na de operatie wilde mijn moeder dat ik voorzichtig deed. Niet omdat ik brozer was, maar ze dacht dat er misschien toch nog iets aan de hand was.

Begrijpelijk, maar daardoor werd ik wel een angsthaas. Op een gegeven moment ben ik rigoureus over mijn angsten voor dingen heengestapt, gewoon omdat dat van mezelf moest. Ik klauterde aan de regenpijp van ons huis omhoog. Daarna was het hek van de dam. In mijn tv-programma’s komt dat terug. In ’De acht plagen van Rob Kamphues’ bijvoorbeeld. Ik deed waanzinnig gevaarlijke dingen. Bobsleeën, stierenvechten, een haai door een hoepel duwen. Luisteren naar angstgevoelens was niet aan de orde. Alle grenzen werden gepasseerd. Pas tegen mijn veertigste ging ik onderscheid maken. Deed ik alleen nog de dingen die ik wilde durven. Niet alles hoeft.

 

Hoe kon je zo doorslaan?

Toen ik heel jong en nog ziek was, werd in eerste instantie gezegd me niet aan te stellen. ‘Je kunt het!’ was het steeds. Als kind leerde ik dus geen aandacht te geven aan signalen van mijn lijf. Het wordt een soort natuur om ze te negeren. Daar kom je niet zomaar vanaf. Daar ben je tot ver in de volwassenheid mee bezig. Zo werkte ik op een gegeven moment ook veel te hard. Dat ik een harde werker was en grote dromen wilde verwezenlijken, koppelde ik lange tijd eveneens aan die eerdere hartafwijking. Het zou te maken hebben met bewijsdrift en levenslust. Maar mijn kinderen (twee zonen, een dochter én drie stiefzoons) werken net zo hard en die hebben niets aan hun hart. Ambitieus zijn is blijkbaar een natuurlijke neiging. Dus dat idee moest ik nuanceren. Het was ook psychologie van de koude grond natuurlijk.

 

Je voelt je nog verwant met jongere hartpatiënten. Je hebt zelfs de Stichting Groot Hart opgericht om hun autorace-wensen in vervulling te doen gaan.

Groot Hart richt zich niet alleen op jonge hartpatiënten. Alle kinderen met een hartafwijking of een ernstige ziekte (5-17 jaar) mogen zich aanmelden voor onze raceautodagen. Het zit zo. Ik ben inmiddels al 12 jaar autocoureur. Bekende autocoureurs worden regelmatig gevraagd om een wens in vervulling te doen gaan. Kinderen willen graag een keertje met je meerijden. Een paar rondjes in een Ferrari, daar dromen ze van. Je bent wel een bokkenlul als je daar niet op ingaat. Zelf iets opzetten leek me een goed idee. Groot Hart is nu een flinke organisatie, maar in het begin hielp ik zelfs nog mee helmen opduwen en ballonnen blazen.

Heb je als ervaringsdeskundige tips voor ouders met langdurig zieke kinderen?

Wees niet te zuinig op je kinderen. Doe niet te voorzichtig. Ik zie ouders tijdens de Groot Hart
evenementen. Dan komen ze aan met hun zoon of dochter. Zo’n kind heeft soms al eens gereden in een grote auto, maar onze raceauto’s zijn monsters. Als je 50 km per uur rijdt, heb je al het idee dat je 200 km per uur rijdt. Ze maken enorme herrie. Je ziet de neusjes van de kinderen wit worden. Papa en mama zeggen: ‘Je hoeft niet hoor!’ Maar dan gaan we even koffie met ze drinken en gaan de kinderen eerst eens in de auto zitten. Ze mogen zelf starten. We lullen ze erin als het ware. Uiteindelijk gaan ze toch en dan zijn ze naderhand zo trots op zichzelf. Ze hebben zichzelf overwonnen. Voor een aantal is het zelfs een levensveranderende ervaring. Ze willen meer gaan sporten, willen daartoe de medicatie aanpassen. Ze hebben weer zin in het leven. Het is onvoorstelbaar wat er dan gebeurt. Ik veroordeel ouders die te voorzichtig zijn niet hoor. Ik ben zelf ouder, ik begrijp het natuurlijk. Maar je moet niet bang zijn voor het leven. Geen angst hebben om te verliezen. Bang zijn is simpelweg niet het slimste om te doen. Opvoeden is liefdevol verwaarlozen. Je moet je kind niet over elke drempel heen helpen. Of ik zelf ook zo omga met mijn kinderen? Ik doe mijn best!’

Proeven van Nederlands beste wijngaarden

 

Nederland is een commercieel wijnland in opkomst. Van Zeeland tot Friesland, van Zuid-Holland tot Limburg, overal gedijen de moderne rassen wijndruiven op wijngaarden met karakter. Twijfel aan de kwaliteit van de wijn van eigen bodem? In de business class van Neerlands blauwe luchtvaartmaatschappij schenken ze Zeeuwse wijn. Tijd voor een proefje van de beste wijngaarden van Nederland!

 

ZEELAND

De Kleine Schorre, Dreischor (Schouwen-Duivenland)

De wijnboeren in Dreischor stelden bij de keuze van hun druivenrassen één belangrijke voorwaarde. Hun wijnen moesten naadloos aansluiten op de Zeeuwse Zilte Zaligheden: mosselen, Oosterscheldekreeft, oesters, platvis, lamsoor en zeekraal. Een succes, want hun Schouwen-Druiveland Rivaner+, Schouwen-Druiveland Auxerrois+ en Schouwen-Druiveland Blanc+ worden inmiddels in de business class van de KLM geserveerd. Op de grond vindt elke zomer het wijnfeest van de Kleine Schorre plaats. Mét Zeeuwse wijnkoningin.

Informatie: dekleineschorre.nl

 

ZUID-HOLLAND

Wijngaard Bilderhof, Dordrecht

Sinds 2002 wordt er op het Eiland van Dordrecht wijn gemaakt. De Wijngaard Bilderhof ligt tegen de Zuidendijk aan. Zo zijn de druiven beschut tegen de koudere noorden- en oostenwind en vangen relatief veel zon. De temperatuur van de wateren van de nabije Nieuwe Merwede, Boven Merwede, Wantij en Hollands Diep maakt dat vooral in het voorjaar de vorst gematigd is. Geënt op de juiste onderstam gedijen diverse druivenrassen prima op de klei, zo blijkt. Wijngaard Bilderhof is de eerste wijngaard in Nederland met een gouden medaille voor zowel de witte (Cuvée 2012) als de rode wijn (Cuvée 2009). Uw wijnaankopen doet u in een 19e-eeuws voormalig pachtershuis voor werklieden.

Informatie: bilderhof.nl

 

LIMBURG

Wijngaard Sint Martinus, Vijlen

De zuidelijke wijngaarden van Sint Martinus zijn gelegen tussen de uitlopers van de Ardennen, vlakbij het drielandenpunt in Vaals. In 2016 is deze wijngaard voor de 2e keer uitgeroepen tot de beste wijngaard van Nederland en België. Bijna alle wijnen van Wijngaard St. Martinus zijn door de jaren heen ook bekroond met nationale en internationale prijzen. De speciale dorpswijn, Bergdorpje Wit, die alleen in Vijlen verkrijgbaar is, is er daar eentje van. Een verklaring voor het succes? Eigenaar Stan Beurskens studeerde niet alleen oenologie maar heeft daarnaast 20 jaar praktijkervaring in verschillende wijngaarden over de hele wereld in huis. Vanaf het terras van het wijndomein heeft u een adembenemend mooi uitzicht. Informatie: wijngaardmartinus.nl

 

FLEVOLAND

Wijngaard El Placer, Lelystad

In 2000 begonnen Johan Rippen en Lidwien Vos de Wael met de aanleg van een biologische wijngaard ten noorden van Lelystad. De gaarde ligt in de polder, maar toch redelijk beschut, vlak achter een groot bos.

 

El Placer (Spaans voor ‘plezier’ of ‘genot’) is een kleinschalig en innovatief bedrijf. Duurzaamheid staat zeer hoog in het vaandel. Zo werkt men met zonnepanelen, recycleerbare druivenzakjes en gaat de wijn, likeur en grappa in lichte flessen. Informatie: wijngaardelplacer.nl

 

OVERIJSSEL

Wijngaard Hof van Twente, Bentelo

Roelof en Ilse Visscher zijn in 2000 gestart met Wijngaard Hof van Twente. Mooi is dat de Hof als zorgboerderij functioneert. Het biedt dagbesteding en werkleerplekken aan mensen met een ondersteuningsvraag. Op het erf verwerken ze samen de druiven tot de Twentewijnen. Rode, witte en roséwijnen waarvan er een paar al prijzen binnensleepten. Informatie: twentewijn.nl

 

DRENTHE

Wijngaard Havelte

In 2005 plantten Peter en Winie Pels de eerste wijnplanten in Havelte. Daar maken ze sindsdien met veel liefde hun Havelter witte en rode wijnen en rosé. Tijdens een rondleiding kunt u mét glas wijn de kleine wijngaarde in. Aardig is het verhaal over de Nederlandse wijnbouw. De velden met cranberries zorgen voor mooie aanvullende producten zoals jam en ranja. Een nachtje overblijven in de Bed & Breakfast is een fijne optie.

Informatie: wijngoedhavelte.nl

 

GELDERLAND

Achterhoekse wijnbouwers

Opvallend veel agrariërs in de Achterhoek lieten zich begin jaren 2000 omscholen tot wijnboeren. Samen vormden ze de coöperatie Achterhoekse wijnbouwers. Hun druiven worden in een wijnkelder in het Winterswijkse Miste verwerkt en gebotteld. Wij werden helemaal verliefd op de wijnnamen Uutbloaz’n, Weerkomm’n en Goodgoan. Een aantal Achterhoekse wijnen behaalde nationaal en internationaal al prijzen. Daarbij zijn er heuse Achterhoekse wijngaardenroutes ontstaan. Een mooie fietsroute door het Achterhoekse coulisselandschap bijvoorbeeld (achterhoek.nl/routes/wijnroutes, mét interactieve kaart). Informatie: achterhoeksewijnbouwers.nl

 

FRIESLAND

Wijndomein de Heidepleats, Sint Nicolaasga

Friese wijn drinken op een statige kop-hals-romp boerderij uit 1884. Op Wijndomein de Heidepleats gebeurt het. De wijngaard met ruim 2.000 druivenstokken ligt te midden van bossen, boerderijen, weilanden, landhuizen, houtwallen en vaarten. Het levert zijn mooie Donia Grande-wijnen op: rood, wit en rosé. De Heidepleats is een ook duurzame veehouderij en kaasmakerij. Zo kunt u bij de wijn nog een heerlijk stukje Griene Tsiis (Groene Kaas) proeven. Informatie: wijndomein.deheidepleats.nl

 

EXTRA WIJNWEETJES

Wijnbouw in Nederland is niet alleen van deze tijd. De Romeinen waagden zich er al aan. Een groot verschil met toen zijn wel de druivenrassen. De witte en rode wijndruiven die nu in Nederland opgang maken zijn allemaal ontwikkeld om ook in de noordelijke contreien te floreren. Ze rijpen eerder en hebben een hoge valse meeldauwresistentie. Sinds 2014 worden de wijnen kritisch en onafhankelijk beoordeeld. De Stichting Wijn Instituut Nederland (WIN) voert elk jaar de Keuring van de Lage Landen uit.

 

Natuurlijk zijn er meer mooie wijngaarden dan we hier konden noemen. U vindt ze op de site van het Wijngaardeniersgilde (wijngaardeniersgilde.nl/wijngaarden). Voor de bezoektijden en activiteiten van de wijngaarden is het raadzaam hun eigen websites te raadplegen.

 

Nederland: De tien leukste cafés en restaurants te water

 

Een bootervaring hebben zonder het ruime sop te kiezen. Het kan in Nederland op vele schepen waar u eenvoudig of heel chic kunt drinken en eten. Navraag onder een groep varende vrouwen leverde een mooie lijst met drijvende cafés en restaurantjes op. Op één na liggen de bijzondere boten allemaal voor anker. Geen zeebenen en toch schip ahoy!

 

SS Rotterdam, Rotterdam

De SS Rotterdam is het voormalige vlaggenschip van de Holland-Amerika Lijn. Geheel gerestaureerd ligt het nu nabij Hotel New York in de Rotterdamse haven. Het herbergt vele eet- en drinkgelegenheden. Topper is het Lido Terras. Het uitzicht over de Nieuwe Maas en de skyline van Rotterdam is adembenemend. Met een drankje in de hand kunt u ook nog lekker pootjebaden in het bewaard gebleven zwembad (nu 40 cm diep).

Informatie: ssrotterdam.nl

 

Chinees restaurant Sea Palace, Amsterdam

Dit drijvende pagodegebouw is een echte blikvanger. Het is een kopie op schaal van het populaire Jumbo Floating Restaurant in Hong Kong en ligt vlakbij Amsterdams Chinatown rond de Zeedijk. Het is een fijn adres voor dim sums. Dim sum betekent ‘een beetje hart’ in het Chinees. Vele Chinese Nederlanders vieren in Sea Palace hun bruiloft. Informatie: seapalace.nl

 

Grand Café Vlot, Leiden

Een boot met een moderne hoekige glasconstructie erbovenop. Dat is Vlot in Leiden. Of u nu binnen of buiten op het bootterras zit, u hebt altijd een goed zicht op het  Galgewater met zijn fraaie schuiten, houten brug en standerdmolen De Put. Het café is goed voor koffie met wat lekkers of een fijne, eenvoudige lunch. Dit Grand Café ligt in zijn totaal op het water, maar Leiden kent vele terrasjes op boten die bij cafés of restaurants aan wal horen. Zoals op de Nieuwe Rijn, rond de Koornbrug. Een uitstekend idee, vinden wij.

Informatie: vlotleiden.nl

 

’t Pannekoekschip, Leeuwarden

Nabij het centrum van Leeuwarden ligt aan de Willemskade een 43 meter lange tweemastklipper, een van de grootste klippers die ooit in Nederland gebouwd zijn. In het ruim hebt u zowel aan de bakboord- als stuurboordzijde oude luiken en karakteristieke patrijspoorten met zicht op het water. Met de voeten op de originele plankenvloer verorbert u verrassende pannenkoeken. Sommigen zijn vernoemd naar Friese legendes zoals Mata Hari of Grutte Pier. Informatie: pannekoekschipleeuwarden.nl

 

The Yachtclub, Lelystad Haven

Op deze moderne en gezellige woonboot aan de hoofdpier in Lelystad Haven zit u ’s zomers buiten op het terras en ‘s winters voor de open haard. Het menu kent genoeg variatie. Met de ‘wereldkaart’, vol buitenlandse hapjes, waant u zich in andere werelddelen. Maar een uitsmijter of broodje kroket kan ook. Heel verrassend zijn de wijnen van het Toscaanse wijndomein van Sting, u weet wel, de voorzanger van de Police!

Informatie: yachtclublelystadhaven.nl

 

Café-restaurant Pollux Pacific, NDSM kade, Amsterdam

Pollux Pacific is een voormalig opleidingsschip van de koopvaardij dat is omgetoverd tot een warm Indo-
Aziatisch restaurant. De keur aan Indonesische klassiekers en authentieke gerechten uit Aziatische windstreken, in combinatie met het nautische decor, voeren u beslist mee in oosterse sferen. Buiten hebt u een prachtig uitzicht over het Amsterdamse IJ. Leuk zijn ook het Botel (een hotelboot) en het oude schip van piratenradio Veronica nabij Pollux Pacific! Informatie: polluxpacific.nl

 

Pont 13, Amsterdam

Alleen van de geschiedenis van dit stalen restaurant wordt een mens al blij. Pont 13 is gebouwd in 1927. Tot eind jaren negentig werd het gebruikt voor het vervoer van voetgangers en motorvoertuigen over het IJ. Daarna transporteerde het nog even vracht. Nu heeft de veerpont een tweede leven als bar-restaurant aan de Haparandadam in het westelijk havengebied van Amsterdam. Een toplocatie voor lunch, borrel en diner. Eenvoudige, prettige kaart! Informatie: pont13.nl

 

De Saffraan, Amersfoort

Restaurantschip De Saffraan ligt aan de Kleine Koppel, in de stadshaven nabij het centrum van Amersfoort. De gerechten die de chef-kok hier uit de kombuis tovert, zijn haute cuisine. Het restaurant was zelfs jarenlang bekroond met een Michelinster. Hier eten is prijzig, maar nog altijd zo gewaardeerd dat u beslist een plaatsje moet reserveren. Het scheepsinterieur is modern en ruim, maar warm met natuurtinten en verse bloemen ingericht. U kunt een 5- of 7-gangen verrassingsmenu of à la carte zelf uw culinaire creaties kiezen. Een extra plus is de puike wijnkaart, inclusief een S.A. Brut de Zélande van wijngaard de Kleine Schorre (zie ons artikel over Nederlandse wijngaarden). Informatie: desaffraan.nl

 

Eetcafé Statenjacht, Utrecht

Dit bijzondere eetcafé treft u alleen ’s winters in Utrecht, want ‘s zomers is het 18e-eeuwse Statenjacht uit zeilen. De vaste terugkomplek is de Veilinghavenkade, nabij de Jaarbeurs. Het magnifieke schip is daar op de kant gebouwd. Het is een exacte replica volgens originele tekeningen uit 1746. Met prachtige kleuren en guirlandes! Het kleine knusse restaurantje serveert traditionele gerechten uit de oud-Hollandse keuken. De bemanning kookt en bedient, al met al een zeer huiselijke sfeer! Informatie: eetcafeutrecht.nl

 

MS de Jordaan, Amsterdam

Deze Amsterdamse kei komt wél van de walkant af. En hoe! Met zijn kanten gordijntjes, porseleinen prullaria en geraniums voor de ramen waan je je in een kitscherig Jordanees huis. Authentieke Hollandse stamppotten horen er natuurlijk bij. Hoogtepunt: de levensliederen van zangers die live meevaren. Inhaken en meezingen maar! U moet van zo’n volksfeestje houden, maar Amsterdamser kan niet. Informatie: msdejordaan.nl