Pfff, wèg met de stress… Nu DE LENTE lonkt!

 

ROERMOND – Eurocrisis, noodfonds, reddingspakket, recessie, omvallende banken, toenemende werkloosheid…

Begrippen als deze staan inmiddels bij velen model voor een soort maatschappelijke moedeloosheid. Het is zoiets als krampachtig op je tenen achteruit lopen. Een situatie, die we in onze hoogconjunctuur van de afgelopen decennia niet echt gewend meer waren.

 

Het week in week uit, soms dagelijks, via de nieuwskanalen worden geconfronteerd met sombere berichten van de euromarkt, blijkt veel stress te veroorzaken bij mensen. Dat signaleren psychologen inmiddels in hun dagelijkse praktijk.

 

Heb ik straks nog wel werk? Of word ik vervroegd de laan uitgestuurd? Hoe is
mijn financiële situatie? Wat blijft er over van mijn pensioen…? Hoe en waarop moet ik besparen? Kan ik in mijn koophuis blijven wonen? Of, hoe betaal ik de huur?

 

Wèg is de relatieve ontspanning. Verdreven door de spanning. Negatieve stress dus. Vooral als die lang aanhoudt blijkt het een opmaat naar allerlei gezondheidsellende, zoals bijvoorbeeld overspannenheid, burn-out, bloeddrukproblemen en hartklachten.

Maar gelukkig – even een rustmomentje in dit verhaal – er is een niet te beïnvloeden lichtpuntje: de Lente komt eraan! Het Voorjaar lonkt.

Beter weer, een vrolijker zicht op de omgeving, meer mogelijkheden om naar buiten te gaan. Krokussen en narcissen in de verschraalde bloemperken, ontluikende bloesem aan de bomen, de eerste jonge dieren dartelen in de wei. Het klinkt wel erg clichématig, maar velen zien inmiddels verlangend uit naar dergelijke, bijna banale zekerheden. Wij hebben zo’n periode met enig perspectief nodig. Het begin van ontkiemend leven revitaliseert ons en versterkt ons immuunsysteem.

 

Het is welhaast hunkeren naar enig optimisme. ‘Met korte perioden van stress kunnen we nog wel omgaan, maar langdurige stress, zoals aanhoudende economische malheur, kan ernstige gezondheidsproblemen met zich meebrengen, bevestigt de vooraanstaande Britse gezondheidspsycholoog professor Gary Cooper.

 

Ongezonde stress wordt de laatste jaren steeds vaker waargenomen bij werknemers. ‘Logisch!’, vindt Cooper. ‘Aangezien we in een economische recessie zitten, hebben werknemers minder werkzekerheid’, stelt hij. ‘Stress is voor de 21ste eeuw het equivalent van de Zwarte Dood’, zoals de pestplaag die zo’n 700 jaar geleden door Europa raasde en miljoenen trof, werd genoemd.

 

De afgelopen jaren blijkt in Groot-Brittannië het gebruik van antidepressiva met maar liefst 28 procent toegenomen, meldt de Nederlandse GGZ op zijn site ggznieuws.nl . Volgens de Britse depressievereniging is de toename te wijten aan de economische problemen van de voorbije tijd.

 

Voor daar en hier geldt: dat aangekondigde lentezonnetje hebben velen dan ook nodig. De dip van de wintermaanden lijkt te verdwijnen, zodra de eerste zonnestralen door het wolkendek breken. De werkelijke problemen zijn natuurlijk niet weg. Toch maakt het voorjaarszonnetje een mens zichtbaar positiever, het is goed voor het geheugen, stimuleert de creativiteit en ontlast de druk op het hart, blijkt uit Amerikaans onderzoek.

 

Een Nederlands onderzoek toont aan dat 64 procent van de mensen zich zorgelozer voelt wanneer het weer na de winter verbetert. Er valt ons bijna letterlijk een last van het hart. Bijna zeven van de tien Nederlanders genieten van de eerste zonnestralen het liefst in eigen tuin of op een terras. De lente begint volgens 63 procent pas echt wanneer de dagen lengen.

 

De Amerikaanse psycholoog professor Matthew Keller van de Universiteit van Colorado stelt dat een mens het beste dagelijks ten minste een half uur buiten kan doorbrengen om zijn humeur na de winterstop weer op te kalefateren. De wetenschapper zegt dat het humeur negatief wordt beïnvloed wanneer iemand te veel uren binnenshuis doorbrengt terwijl het buiten mooi weer is.

 

Perspectief wordt dus gevonden in het naar buiten gaan, de stad in, de natuur in. Wandelend – heel goed voor de algehele conditie – of fietsend.

 

Fietsen blijkt volgens onderzoekers gezonder dan gedacht. Het werkt ter voorkoming van ziekten als diabetes en hart- en vaataandoeningen, en het remt de ontwikkeling van reeds begonnen ziekteprocessen. Nu het voorjaar gloort is er dus alle reden om te gaan fietsen. Aldus dokter Annabelle Slingerland van het Leids Universitair Medisch Centrum in het AD.

 

Regelmatig fietsen verbetert de samenstelling van het bloed en de stroming ervan, stelt Annabelle, naar eigen zeggen een fietsfanaat. ‘Het  is ook goed voor de flexibiliteit van de bloedvaten en de toestand van de vaatwanden. Door beweging worden afvalstoffen beter afgevoerd en neemt de kans op dichtslibbende vaten af. Een half uur fietsen per dag is voldoende, maar als de vaatwanden al zijn aangetast, is het beter elke dag een uur te fietsen.’

 

[ Voorjaarszonnetje ontlast de druk op het hart ]

 

Hartgenoot Bianca: Wennen aan hartpatiënt zijn

 

Ze was 37 jaar toen ze – naar maanden later bleek – een hartinfarct kreeg. Nog steeds moet Bianca er aan wennen om hartpatiënt te ‘zijn’. ‘Er zou veel meer gedaan moeten worden aan de begeleiding van hartpatiënten’, vindt ze. ‘Om terugval in oude levenspatronen te voorkomen. Hartgenoten.nl heeft me laten zien hoe belangrijk langdurige begeleiding en revalidatie zijn voor inzicht in je levenspatroon rond hartfalen.’

 

Het begon op een maandagochtend in september van 2010, toen Bianca de huisarts belde. ‘Het hele weekend ervoor voelde ik me regelmatig heel raar en duizelig worden, voor ik het werkelijk doorhad’ vertelt Bianca Wilting. ‘Ik was niet bang en dacht al helemaal niet aan een infarct, pas zaterdagnacht toen ik er wakker van schrok en het nu ook pijn deed. Wéér die zware arm, pijn in mijn polsen alsof iemand de aderen dichtkneep, die druk midden op mijn borst en mijn hart bonsde in mijn keel. En toen was het weer voor even weg.’

 

‘Zondag ben ik gewoon mijn gang gegaan ik ben zelfs nog naar een feestje geweest. Uiteindelijk heb ik mijn moeder toch maar verteld dat ik me soms echt niet goed voelde. Zij drukte me op het hart, dat ik de dokter moest bellen.’

 

‘Zo gezegd, zo gedaan. Maar de assistente die maandag de telefoon opnam, zei enkele in mijn ogen vreemde dingen. Ik hoefde niet zelf te komen, de dokter kwam naar mij. Binnen een kwartier belde de huisarts bij me aan, onderzocht me en vertelde me dat dit de syptomen van een hartinfarct waren. Lachend heb ik alles beleefd, een ambulance? Voor mij? Mijn hart? Maar na de onderzoeken en een scan in het Canisiusziekenhuis in Nijmegen bleek dat ik een ernstige vernauwing in de kransslagader had. De dag erop werd ik gedotterd en kreeg ik een stent. Zeven dagen ziekenhuisopname!’

 

‘Dat vat je gewoon niet, opeens lig je op de hartbewaking, drie, vier dagen lang’, toont Bianca zich nog steeds verbaasd. ‘Ik wist wel dat er iets niet goed zat. Maar toch viel het kwartje niet.’

 

‘Op de hartbewaking stond ik met al mijn snoeren naast mijn bed, ik hielp andere patiënten op de gewone afdeling. Eenmaal thuis dacht ik alles weer op te kunnen pakken, huishouden, hond Nikey uitlaten, mijn ding doen. Ik had ‘iets’ gehad en na alle aandacht moest het wel weer goed zijn. Dat viel me zwaar op mijn dak.’

 

Na enkele weken ging de revalidatie van start. Dat behelsde tweemaal per week sport en spel op de cardiologie-fysio. ‘Daar ging ik met plezier heen’, herinnert Bianca zich. ‘Ik was de jongste en de enige vrouw. Op één ander na was iedereen boven de 50. Wat hebben we daar een lol gehad! Het leek wel of ons kwajongensgedrag weer boven kwam. Ik kwam daar helemaal los, het klikte daar echt tussen mij en de anderen, het contact was prima en ik kwam er vol goede moed vandaan.’

 

‘Na wat weken volgde een gesprek over mijn conditie en die was flink verbeterd. Dat gesprek liep af met een domper: mijn begeleidsters vonden het niet nodig mij door te sturen naar een vervolggroep. That’s it!’

 

‘Dat is nou waar ik moeite mee heb. Voor je hart gá je, maar de stap naar een sportschool of club is mij te groot. Ik had ook thuis-werk-schema’s mee kunnen krijgen en controles in conditieverbetering. Of het inzicht in het belang van contact met lotgenoten. Dat heb ik allemaal zelf uitgezocht. Goddank ben ik zodoende op Hartgenoten.nl terecht gekomen. Vergeleken met wat ik daar allemaal lees, is mijn stentje niets. Hartpatiënten in het algemeen hebben zeker een intensievere begeleiding nodig dan een paar maanden, is mijn conclusie.’

 

‘Na maanden kwam ik voor het eerst bij de cardioloog op bezoek. Die vertelde mij even tussen neus en lippen door dat ik een infarct had gehad – iets wat de cardioloog mij nog niet eerder verteld had. Ook wist hij mij te vertellen, dat vrouwen met hartfalen meestal met vage klachten aankomen. Dubbel beduusd ging ik er vandaan. Nu heb ik een andere cardioloog, die mij serieus neemt en de tijd neemt voor zijn patiënten. Komende echo zal uitwijzen of mijn hart is beschadigd. Had ik mezelf serieuzer genomen als ik had geweten dat ik een infarct had gehad?’

 

‘Mijn levenservaring vertelt mij, dat bij elke diagnose tijd nodig is, van herkennen tot erkennen, accepteren, leren en begrijpen. En wel zo lang tot je een manier vindt om er in liefde voor jezelf mee te leven. Begeleiding is nou juist hartstikke belangrijk hierbij. Maar gelukkig voor mij ontmoette ik mijn David, drie maanden na mijn infarct. Sindsdien delen en leven wij samen. Dit nieuwe leven is mijn revalidatie!’

fotografie: Anthoney Fairley

De keerzijde van  KERSTMIS

 

ROERMOND – Dít zijn de dagen om extra op uw gezondheid te passen. Kerstmis, Oud en Nieuw… ze naderen in onze beleving weer veel sneller dan de meesten van ons kunnen bijhouden. Dat betekent dus: hals over kop plannen, haasten, stressen om álles op tijd klaar te krijgen voor de feestelijkheden in uw familie- of vriendenkring.

 

Feestdagen, het blijft keer op keer een heel georganiseer!

En toch zijn dit de dagen waarnaar velen soms al maanden reikhalzend uitzien. Vanwege het vooruitzicht van sfeer en gezelligheid, het samen zijn met geliefden en vrienden, de rijkelijk gevulde tafel, en sluimerende sentimenten bij wijn en kaarslicht die je doen mijmeren.

 

Anderen vrezen juist het Kerstfeest, vanwege de herinnering aan dierbaren en het verdriet door het verlies van geliefden. Maar de alom gevoelde keerzijde van Kerstmis heet: de voorbereiding. Volgens wetenschappers van de Universiteit van Oost Londen brengen personen hun gezondheid in gevaar door ‘onder tijdsdruk in overvolle binnensteden mensenmassa’s te trotseren teneinde hun kerstinkopen te doen.’

 

Het in een lange rij staan voor de kassa, de ene na de andere winkel of warenhuis afstruinen op zoek naar juist dat ene cadeau van het wensenlijstje, het nog net voor sluitingstijd binnen rennen van de giftshop… Bij veel mensen lopen bloeddruk en hartslag op dat soort momenten meer op dan wenselijk is.

 

De onderzoekers, onder aanvoering van psycholoog dr. John Turner, lieten enige tientallen vrouwen en mannen gedurende vijf kwartier (kerst)boodschappen doen op het hoogtepunt van de dag in de drukste winkelcentra in het oostelijk deel van de Britse hoofdstad. Wat aanvankelijk een ontspannen activiteit leek, ontaardde in een tot hartkloppingen leidende heksenketel.

 

Turner: ‘Wat onze studie aantoont is, dat een ogenschijnlijk onschuldige activiteit als inkopen doen voor Kerstmis een zo schadelijk effect kan hebben op iemands fysiologisch en psychologisch welzijn. Zeker voor mensen bij wie al sprake is van hoge bloeddruk of die meer dan gemiddeld gevoelig zijn voor stress, kan het doen van kerstinkopen een riskante of zelfs gevaarlijke bezigheid zijn.’

 

Mannen bleken in het Britse onderzoek dubbel zo gestresst te zijn als voor zij met winkelen begonnen. Vrouwen kregen tijdens het shoppen de overbelasting driedubbel om de oren. De onderzoekers signaleerden bij beide groepen een sterk oplopende bloeddruk (in ruim de helft van de gevallen) en een hartslag die met gemiddeld tien procent toenam. Bij enkelen liep de spanning zó hoog op dat er voor hen een reëel gevaar bestond voor het ontstaan van hartklachten, een beroerte dan wel nierproblemen. Tevens waren er bij sommige deelnemers symptomen van hyperventilatie, al na een half uurtje winkelen. Als ook: opkomende hoofdpijn en migraine bij maar liefst 47 procent van de deelnemers.

 

Advies: ontloop drukke winkelstraten en vooral koopavonden die vlak vóór de feestdagen staan gepland.

 

Rob Barnes, hoogste baas van de supermarkt Shopping en medefinancier van de studie, zei: ‘Zeven van de tien mensen in de grote(re) steden ervaren het doen van inkopen voor de feestdagen als druk tot zeer stressvol. De meesten vinden desondanks dat het gedaan moet worden. Wat je wèl ziet is dat mensen die niet goed tegen die druk bestand zijn de stress mijden door  te shoppen via internet. Dat is niet alleen rustgevender, maar er zijn daar ook steeds meer winkelsites met kerstcadeaus te vinden. Het internet kan ook in dit opzicht een oplossing bieden, alhoewel het minder gezellig is.’

 

Al eerder werden peilingen gedaan naar wat feestdagen betekenen voor onze stressniveaus. Onder meer door de website vrouwonline.nl. Daaruit blijkt dat gezondheidsklachten als hoofdpijn, slapeloosheid, maag- en buikpijn vaker voorkomen rondom de feestdagen. Andere klachten die werden genoemd zijn: vermoeidheid, ‘allergie’ voor opgeklopte verplichte gezelligheid, aankomen in gewicht, zenuwen, futloosheid, hoge bloeddruk, katers, hyperventilatie, wisselende stemmingen en een lege portemonnee.

‘Gelukkig heeft het gros van de invulsters (67 procent) nergens last van’, verzucht vrouwonline.nl.

 

Wat te doen tegen die feestdagenstress? ‘Genoeg rust pakken’ is dé remedie tegen kerstgejakker voor bijna de helft van de ondervraagden. Ruim een vijfde wacht rustig af tot de klachten vanzelf overgaan. En een kleine minderheid van 7 procent let op wat zij eet of neemt een toevlucht tot medicijnen.

 

Of toch… een ‘zen’momentje inlassen, in bad met een goed boek en even de emoties de vrije loop laten.

Veilige feestdagen toegewenst!

Onbeschrijflijk hoe zij humor en plezier in het leven houdt!

 

De opgewekte kijk van Nicole Smeets

 

Limburgse Nicole Smeets lardeert haar ingezonden brieven op onze contactsite Hartgenoten.nl inmiddels rijkelijk met Smiley’s – lachebekjes, glimlachjes, soms ogenschijnlijke schatergrijnsjes. Dat is in haar geval geen gebrek aan woorden, maar een onderstreping van het besef dat het na een jarenlang gevecht om haar gezondheid nu veel beter met haar gaat. En ook, dat haar optimisme niet verdwenen is. Tussen de woorden en icoontjes door, sluimert echter een onvervuld verlangen.

 

HEERLEN – Haar vrolijkheid doet zelfs haar ouders regelmatig verbaasd staan. Want de lijst met gezondheidsellende die schuil gaat achter hun dochter ‘Nicky’  Smeets uit Heerlen zou immers bij haar een minder optimistische levenshouding doen vermoeden.

 

Ga maar na: een ernstig beperkte pompfunctie van het hart met forse ritmestoornissen – inmiddels is dan ook bij haar een ICD geïmplanteerd. Nicole heeft diabetes type 2 en heeft last van straatvrees. Dat ze vaak moe, uitgeput en kortademig is maakt het er niet gemakkelijker op deze chronische problemen worden nog eens exta belast met euvels als longembolie en jicht.

 

Hoewel onze nu 39-jarige Hartgenoot de stabiliteit van een rollator nodig heeft om zich te verplaatsen, maakt zij er wel het beste van. Ze zit bepaald niet bij de pakken neer en haalt uit het leven wat erin zit.

 

Nicole Smeets lacht: ‘Mijn moeder zegt weleens: ‘Onbeschrijflijk schat, hoe jij humor en plezier in het leven weet te houden!’ Het wordt me wel meer gevraagd hoe ik ondanks alles  zo vrolijk kan blijven. Dan luidt mijn antwoord: ‘Tja, ik kan wel in een hoekje wegkruipen, maar daar word ik niet beter of vrolijker van. Gelukkig heb ik een aantal mensen om mij heen, zoals mijn ouders, van wie ik heel veel houd, mijn vriend Ben, met wie ik al tien jaar heel happy ben, familieleden en een aantal echte vrienden die mij goed begrijpen en me tot steun zijn op de juiste momenten. Met hun aanwezigheid prijs ik me zeer gelukkig. Niet dat ik geen slechte dagen heb, o ja, die heb ik zeker!’

 

Nog elke dag knokt Nicole bijvoorbeeld tegen haar angsten en er zijn momenten waarop ze het werkelijk niet ziet zitten, maar ze weet: ‘Na regen komt zonneschijn.’  Een gedachte die ze koestert.

 

Enkele weken voor Kerstmis 2008 voltrekt zich een zorgwekkend kantelmoment in het leven van de voormalige productiemedewerkster van een pacemakerbedrijf. Gelijktijdig komt een eind aan twintig jaar, waarin Nicole dagelijks minstens een pakje van 20 sigaretten oprookt. ‘Mijn lichaam leek nu ineens zwaar te protesteren. Ik voelde me plotseling ontzettend beroerd, heel erg moe, misselijk, ik kon geen geuren meer verdragen, moest overgeven, niks smaakte meer. Ik hoestte alleen maar, zo hard zelfs dat ik soms bijna stikte.’

 

Uiteindelijk belandt Nicole Smeets in de eerste dagen van 2009 in zorgwekkende conditie op de spoedeisende hulp van het Atrium Medisch Centrum in Heerlen. Ze kan amper lopen, zó vermoeid en verzwakt is ze. Bovendien blijkt er sprake van een longontsteking; een week ligt ze in dit ziekenhuis in haar woonplaats. ‘Eenmaal thuis ging het nog steeds niet beter. Ik kreeg geen lucht meer, kon niet meer plat liggen. Heb anderhalve week liggen overgeven. Opnieuw lag ik enkele weken later in ‘het Atrium’ . Na vier dagen ben ik met de ambulance vervoerd naar het academisch ziekenhuis van Maastricht. Daar heb ik vijf weken gelegen.’

 

Nicole wordt er binnenstebuiten gekeerd. Ze ondergaat allerlei onderzoeken, wordt gekatheteriseerd, ligt lang aan de zuurstofslangen. En ze wordt letterlijk lek geprikt. ‘Om de zoveel tijd werd er herhaaldelijk bloed geprikt. Ik had vrijwel niets meer. Mijn armen waren bijna zwart op den duur.’  De artsen besluiten zelfs een speciale Hickman-katheter te plaatsen, een dun slangetje dat met hechtingen onderhuids in een ader bij het sleutelbeen wordt geprikt en dat zich naar buiten toe vertakt. Zo’n katheter diende ook bij Nicole voor bloedafname en toediening van geneesmiddelen.

 

Zelf beschrijft ‘Nicky’ haar situatie van enkele jaren terug als: ‘Het was kantje boord! Uiteindelijk werd vastgesteld dat er zowel sprake was van een longembolie als dat de pompfunctie van mijn hart hooguit 20 procent bedroeg, en dat mijn hart met ernstige ritmestoornissen kampte. Het einde van het liedje was dus dat ik een ICD (implanteerbare cardioverter-defibrillator, red.) geplaatst kreeg.’  Een vernuftig techniekje ter beheersing van Nicole’s soms op hol slaande hartritme.

 

Haar langdurige revalidatie bij Adelante in Heerlen en haar dagbesteding bij Novizorg in Kerkrade hebben haar goed gedaan en haar vooruit geholpen. Maar ondanks dat Nicole Smeets momenteel redelijk in balans is, zijn er af en toe ‘blikseminslagen’ die haar weer even doen wankelen. Zoals: ‘Mijn cardioloog begon in 2009 ineens over harttransplantatie… Echt, ik schrok me wezenloos. Gelukkig is dat proces voorlopig geparkeerd, omdat het weer de goede kant op gaat met mijn energie. Ik blij.’

En onmiddellijk zijn er die Smiley’s in haar hartverhalen op de website Hartgenoten.nl, waar Nicole haar schuilname ‘Snuikje’ gebruikt. En is er die zelfspot, zoals ‘Ik leef nog hoor!’ die haar kenmerkt en die wellicht ook haar redding betekent: ‘Als ik aan het hometrainen ben zegt Ben: ‘Ik sluit je aan op het netwerk – gratis stroom!’ ’Of wat te denken van: ..Een keer zat ik met mijn moeder in de auto en we hadden een bumperklever achter ons hangen. Mijn moeder trapte even op de rem, ik was er echter niet op bedacht. Zeg ik tegen mijn moeder: Heb ik nog niet genoeg ellende, moet ik óók nog een whiplash krijgen?’

 

Alles overziend betaalt Nicole Smeets een forse prijs voor haar beperkingen: ‘Wij zouden dolgraag een kindje willen hebben. Maar ik mag absoluut geen kinderen krijgen. Mijn hart kan dat niet aan, ik zou erdoor kunnen sterven. Soms heb ik het daar heel moeilijk mee! Gelukkig hebben we twee katten, die zie ik een beetje als onze kinderen…’

 

Nicole Smeets is op Hartgenoten.nl bekend onder de naam Snuikje.

[ ‘Na regen komt zonneschijn’; Nicole koestert die gedachte ]

[ Zelfspot is haar redding ]

door: Martijn Maertenz