Stress: aanjager en opjager van het hart

Met een beetje gezonde spanning is niets mis, maar als spanning omslaat in stress kan een verhoogde kans op hartproblemen ontstaan. Hoe zit dat precies? We zochten het voor u uit.

‘Ik kreeg van de schrik een hartverzakking. ‘Door hem maakt mijn hart een sprongetje’. ‘Van je hart geen moordkuil maken’. Niet voor niets worden gevoelens en emoties in de Nederlandse taal regelmatig gekoppeld aan een van onze belangrijkste organen. Het blijft namelijk niet alleen bij taalparallellen: er zijn tal van voorbeelden waarbij de emotionele gemoedstoestand wel degelijk zijn weerslag heeft op het hart. Wie ontzettend schrikt, kan door een plotseling shot adrenaline daadwerkelijk te maken krijgen met een sneller kloppend hart. Wie smoorverliefd is maakt meer hormonen aan, zoals het gelukshormoon dopamine, waardoor het hart daadwerkelijk een fysieke reactie kan vertonen bij het zien van een geliefde. En wie gevoelens opkropt en daardoor paniek of stress ervaart, kan daadwerkelijk hartklachten krijgen.

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Een vrouw met een gouden hart

Twee jaar geleden hadden we een gesprek met Margo de Rooy, dat onder de kop “ik ben er nog!” werd gepubliceerd in dit magazine. Margo heeft een zeer zeldzaam gen waardoor ze een aantal hartstilstanden kreeg. Snel ingrijpen door haar man en dochter die direct met reanimeren begonnen, maakte dat Margo het kon navertellen.

Via haar werk bij een klantenservice van een online boekenwinkel kreeg Margo de kans om een goed doel uit te zoeken, waaraan deelnemers van het softwareprogramma Obi4wan, dat op haar werk wordt gebruikt, een donatie konden doen. Margo stelde voor de donatie te schenken aan Hartpatiënten Nederland. “Hartpatiënten Nederland is van onschatbare waarde voor hart- en vaatpatiënten”, lichtte Margo en haar collega’s bij die gelegenheid toe. “Zij leven van donaties en kunnen dat dus heel goed gebruiken.” Om de keuze toe te lichten bij Obi4wan, had ze het interview dat in het HartbrugMagazine stond, meegestuurd. “Ze vertelden dat ze het in één adem hadden uitgelezen”, zei ze. “Er werd 2000 euro opgehaald. Daar stond ik echt van te kijken. Dat had ik nooit verwacht!”

Hartstilstand

Op 8 november 2018 kreeg Margo een hartstilstand, vlak voor ze moest opstaan om aan het werk te gaan. Haar man merkte dat gelukkig direct en begon met reanimeren, samen met hun dochter. Margo werd naar het St. Antonius Ziekenhuis gebracht, waar ze dagenlang in coma werd gehouden en nog zeker zes hartstilstanden heeft gehad. Sinds haar ziekenhuisopname draagt Margo een ICD.

Gen

Margo blijkt een speciaal gen bij zich te dragen, dat een plotselinge hartstilstand kan veroorzaken. DPP6-haplotype heet het. In de volksmond ook wel ‘het Woerdens gen’ genoemd. Tussen de 20 en 60 jaar geeft het een verhoogde kans op een hartstilstand, zomaar uit het niets. Het gaat om een gendefect, dat idiopathisch ventrikelfibrilleren kan veroorzaken, waarbij in een fractie van een seconde de hartslag naar 300-500 slagen per minuut gaat. Het is begin 18e eeuw ontstaan in de regio tussen Woerden, Gouda en de Lek, waar ook haar voorfamilie vandaan komt.

Monitor

Haar moeder en dochter hebben het gen ook. “Mijn moeder is kerst 2019 overleden. Ze heeft nooit geweten dat ze dit gen had, ze leed aan Alzheimer”. Mijn dochter heeft een S-ICD. Enkele weken geleden kreeg ze een alarmerend telefoontje van het ziekenhuis, omdat er volgens de fabrikant een fout in de draad van de S-ICD kan zitten. Dat was bij haar gelukkig niet het geval. Ze heeft inmiddels net als ik een monitor thuis, die direct met het ziekenhuis in verbinding staat.” Ze heeft in het dagelijks leven ook best wel last van de S-ICD. “Ze voelt hem altijd zitten”.

Corona

Haar dochter kreeg vorig jaar november corona, werd zelfs in het ziekenhuis opgenomen. Ze kreeg het medicijn dexamethason, wat effectief is bij de behandeling voor patiënten met COVID-19 die zuurstof krijgen toegediend. Ze hielden haar langer daar, om geen risico te lopen op een hartritmestoornis, wat een bijwerking is van dat medicijn. Koorts, ook een symptoom van corona, is een trigger voor het gen. “Ze heeft nog steeds veel long-covid klachten”.

“Bij ons op het raam hangt een bordje met ‘gesloten’. We laten in principe niemand binnen. We zijn risicogroep, en weten nu wat de gevolgen van corona kunnen zijn. Het voordeel van corona is dat ze sinds maart 2020 vanuit huis kan werken. “Ik hoop dat dat blijft. Het geeft mij veel minder stress en ik heb geen last van prikkels. Om 17.00 uur gaat na een dag werken bij mij ‘het lampje uit’. Dan ben ik op.”

Fulltime

Twee jaar geleden begon Margo met twee dagen in de week werken, inmiddels doet ze dat weer fulltime. Op vakantie is ze niet meer geweest, dat is in coronatijd teveel gedoe en risico. We maken op de motor wel dagtripjes, waarbij we koffie en broodjes meenemen en nergens naar binnen gaan, we blijven in de  buitenlucht. “We gaan ook niet op een terrasje zitten!”

Lotgenoten

Margo heeft inmiddels contact met lotgenoten, onder meer via een besloten Facebookgroep met leden die het gen hebben. We zijn tenslotte allemaal familie. “Je hoort hele bijzondere en herkenbare verhalen”, zegt ze. “Iemand vertelde dat twee van haar broers op jonge leeftijd zijn overleden aan een hartstilstand. De ouders zijn er nooit bovenop gekomen. Verschrikkelijk.” In de groep zijn ook aan aantal jongeren. “Zelf kwam ik er op mijn 54ste achter, maar zij hebben nog een heel leven voor zich.”

Eeuwenoud

In 2009 is het gen ontdekt, nadat een drietal families zich eerder meldden naar aanleiding van dubieuze hartstilstanden in hun familie uit dezelfde regio. “Nu zijn er zo’n driehonderd personen bekend die het gen dragen, van wie er ongeveer honderd een hartstilstand hebben gehad”, zegt Margo. “Koorts of alcohol kunnen triggers zijn. Mannen hebben ongeveer 50% kans op een hartstilstand, bij vrouwen is het 30%”. Patiënten overlijden, zonder waarschuwing vooraf. Ze lijken kerngezond en ook bij medisch onderzoek worden geen klinische afwijkingen gevonden: de eerste uiting kan een plotse hartstilstand zijn!

“Ik heb contact met iemand uit Maastricht, wiens voorouders uit de Alblasserwaard komen. Hij is ook drager van het gen. Hij vertelde ook over een ander gen, het Worm-gen, dat in Zuid-Limburg is ontstaan. Ook in Friesland is er rond één plaats zoiets. Ook uit één familie, een gen dat hetzelfde doet. Alleen zijn die genafwijkingen, volgens mij, wel uit cardiologisch onderzoek te vinden. Bij het ‘Woerdens gen’ kom je er alleen achter door specifiek bloedonderzoek.”

Tekst: Henri Haenen
Beeld: Margo de Rooy

Een onverwachte wending

Robert de Vos (71) kwam vanaf zijn 34ste meerdere keren in aanraking met Hartpatiënten Nederland. Hij besloot zich extra in te zetten voor de stichting, toen een HartbrugReis naar de Côte d’Azur anders liep dan verwacht.

 Robert leerde HPNL kennen in 1984, het jaar dat hij een bypass kreeg. “Het magazine lag op de ziekenhuisafdeling. Door de ervaringsverhalen die daar in stonden, besefte ik dat ik niet de enige was die dit meemaakte. Dat gaf me steun, waardoor ik besloot donateur te worden.” Tot 2010 ging het goed met Robert. “Daarna versleet de bypass, en kwam ik steeds vaker in het ziekenhuis. Er werden stents geplaatst en ik had meerdere hartaanvallen. Het waren kleintjes, maar leuk was het allemaal niet.”

Hartinfarct op Ibiza

Tijdens een vakantie op Ibiza in 2015, had Robert een hartinfarct. “We logeerden in een afgelegen huis, dus voor de ambulance me gevonden had, waren we 2,5 uur verder. Ik bevond me ondertussen in een vreemde staat van bewustzijn. Als ik nu maar niet beweeg, dan ga ik niet dood, dacht ik telkens.” De artsen op Ibiza konden niet genoeg doen en met een traumahelikopter werd Robert naar een ‘spiksplinternieuw’ ziekenhuis op Mallorca gevlogen. “Ze zeiden daar dat als ik hun patiënt was geweest, ze me meteen een nieuwe bypass hadden gegeven.”

Terug in Nederland begon Roberts strijd voor deze nieuwe bypass. Zijn eigen artsen vonden de risicovolle operatie niet nodig. Wel werd in 2018 een ICD geplaatst. “Dat gaf me vertrouwen, waardoor ik weer op vakantie durfde. Ik houd eigenlijk niet zo van groepsreizen, maar mijn vrouw en ik besloten dat jaar met HartbrugReizen mee te gaan naar de Côte d’Azur. Ik dacht: als ik met hen ga en er gebeurt iets, dan is er in ieder geval een verpleegkundige aanwezig.”

Dominee

De reis kreeg een onverwachte wending. Een dag na aankomst werd een van Roberts medereizigers ziek. De man kwam in het ziekenhuis terecht en ging snel achteruit. “Zijn echtgenote had het er erg moeilijk mee en toen begon mijn dominee-hart te spreken. Ik liet de begeleiders van HartbrugReizen weten dat ik predikant ben en bereid was om de man te bezoeken. De familie stelde het op prijs, dus heb ik de man in het ziekenhuis bediend. De rest van de week heb ik zijn echtgenote bijgestaan waar nodig.”

Roberts reisgenoot knapte toch nog op en kon terug naar Nederland. “Door deze bijzondere ervaring voelde ik meer verbondenheid met de stichting. Toegegeven: groepsreizen zijn nog steeds niet mijn ding, maar ik zag wel hoeveel HPNL voor mensen kan betekenen. Vooral voor Marly van Overveld, die alles in goede banen leidde, had ik bewondering. Ze hielp iedereen met veel positiviteit en geduld. Dat vond ik heel mooi om te zien.”

Robert verdiepte zich in het werk van HPNL en bood zijn hulp aan. “Ik heb veel bestuurlijke ervaring en zet mijn kennis graag in voor een stichting die zulk goed werk doet. HPNL heeft contact met de overheid, houdt medicatie-ontwikkelingen bij, geeft ondersteuning bij vragen en noem maar op. De stichting geeft me het gevoel dat hartpatiënten vertegenwoordigd worden.” Robert legt uit waarom dit belangrijk is. “Ik ben in de gelukkige omstandigheid dat ik, inmiddels, over mijn situatie kan praten. Om me heen zie ik echter mensen die dat moeilijk vinden en vaak hartstikke bang zijn. Dat kan negatieve gevolgen hebben. Zo ken ik iemand die uit angst voor hartproblemen niet durfde te fietsen, terwijl sporten juist goed voor hem was. Ik heb hem weer op de fiets gekregen en ik denk dat HPNL die functie voor andere mensen kan hebben. HPNL deelt ervaringen en kennis, waardoor mensen die minder goed vragen durven stellen, toch veel te weten komen.”

Verlamd

Als Robert gevraagd wordt naar zijn huidige gezondheid, moet hij lachen. “Het is maar net is hoe je ernaar kijkt. Ik heb sinds begin 2019 een nieuwe bypass. Die operatie is goed gegaan en ik voel me op dat vlak veel beter. Echter is er ook iets misgegaan bij de operatie, waardoor mijn onderlichaam verlamd raakte.” Na een lange revalidatie kan Robert nu kleine stukken lopen. “Maar ik ben zo incontinent als ik weet niet wat. Dat is niet prettig. Door fouten die het ziekenhuis heeft gemaakt, zit ik met de gebakken peren. Mijn leven is beperkter geworden.”

Het houdt Robert niet tegen om plannen te maken. Zo hebben hij en zijn vrouw besloten in oktober weer eens op vakantie te gaan. “Naar Mallorca, omdat het ziekenhuis daar in ieder geval goed is”, lacht hij opnieuw. Hoe Robert zich in de toekomst gaat inzetten voor de stichting, weet hij nog niet precies. “Maar ik wil hoe dan ook mijn steentje bijdragen. HPNL doet fantastisch werk.”

Tekst: Verena Verhoeven
Beeld: Robert de Vos

Nieuwe meetmethode brengt ‘vrouwenhart’ nauwkeuriger in beeld!

Onderzoekers van het Catharina Hart- en Vaatcentrum hebben samen met de Technische Universiteit Eindhoven een meetmethode ontwikkeld om de haarvaten van het hart te analyseren. Dit gebeurt door in deze kleinste haarvaten de bloedstroom en weerstand te meten. Een afwijkende weerstand weerspiegelt de conditie van deze haarvaten. Dat maakt het voor cardiologen mogelijk om een duidelijkere diagnose te stellen. Tot voor kort waren de onderzoeken die hiervoor werden gebruikt niet alomvattend. In de volksmond wordt ziekte van de haarvaten van het hart ook wel het ‘vrouwenhart’ genoemd.

Danielle Keulards, als onderzoeker in dienst van het Catharina Ziekenhuis, promoveerde vorige week op deze nieuwe meetmethode aan de TU/e. De mede door haar ontwikkelde methode wordt inmiddels toegepast in een aantal grote hartcentra in binnen-en buitenland.

Haarvaten in het hart

Het ‘vrouwenhart’ staat veel in de belangstelling. Binnen de cardiologische wereld wordt de laatste jaren wereldwijd herkend dat pijn op de borst niet alleen veroorzaakt kan worden door het dichtslibben van de grotere kransslagaders, maar onder meer ook door verhoogde weerstand in de haarvaten in het hart. Dit wordt microvasculair lijden genoemd. “Vaak wordt dan gesproken over  ‘het vrouwenhart’”, verduidelijkt Keulards: “omdat meer vrouwen hier last van ondervinden.”

Behandelen met medicijnen

Toch is er enige nuance nodig; hoewel ziekte van de haarvaten iets meer bij vrouwen voorkomt, kunnen ook mannen hier last van hebben. In het onderzoek was ongeveer 40% man. Keulards: “Gelukkig heeft het microvasculair lijden een veel betere prognose dan het dichtslibben van de grote kransslagaders en kunnen we de patiënten behandelen met medicijnen om de klachten te verminderen. Wel is het van belang onbegrepen pijn op de borst serieus te nemen, bij vrouwen én mannen, en metingen van de haarvaten te verrichten indien nodig.”

Bron: Catharinaziekenhuis

(Ex-)diabetespatiënten helpen elkaar

Het is de missie van huisarts Jacqui van Kemenada om zo veel mogelijk mensen de voordelen van een gezonde leefstijl in te laten zien. Haar nieuwste initiatief hiervoor is Club Diabetes: een netwerk van (ex-)diabetespatiënten die elkaar helpen hun leefstijl om te gooien.

Ons land telt inmiddels ruim 1 miljoen mensen met diabetes type 2 en dat is voor Jacqui, die naast huisarts ook kaderarts diabetes is, een doorn in het oog. “Diabetes type 2 is namelijk bij uitstek een ziekte die leefstijl gerelateerd is”, legt ze uit. “Patiënten die hun leefstijl aanpassen, kunnen vaak al snel minderen of zelfs helemaal stoppen met medicatie of insuline. Helaas is dit bij veel diabetici nog onbekend. Ik merk in mijn spreekkamer dat sommige mensen denken: ‘Mijn bloedsuiker is onder controle, dus wat maakt het uit dat ik een pilletje slik of een beetje insuline spuit?’ Nou, dat maakt best veel uit. Van insuline word je namelijk dikker, dus ook al gaat je bloedsuiker omlaag, je houdt het probleem wel in stand. Daarnaast helpen medicatie en insuline wel om complicaties in de kleine bloedvaten te voorkomen, zoals schade aan je nieren en ogen, maar hebben ze weinig effect op de grote bloedvaten. Ondanks dat je een goede bloedsuikerspiegel hebt, kan dat ene pilletje of die kleine hoeveelheid insuline er dus wel voor zorgen dat je als diabetespatiënt een vergrote kans hebt op een hartaanval of herseninfarct.”

Dat het mogelijk is om met leefstijl diabetes om te keren, vertelt Jacqui graag in haar praktijk. Ook schreef ze recent het boek Shotje leefstijl!, om een groter publiek te bereiken. “Maar er is ook een groep mensen die niet leest of bij wie het gewoon beter overkomt als ze het verhaal van iemand persoonlijk horen. Wij zorgprofessionals kunnen die 1 miljoen mensen nooit allemaal zelf spreken. Toen realiseerde ik dat we een geheim leger aan ervaringsdeskundigen hebben, namelijk de ex-diabetespatiënten bij wie het al gelukt is met hulp van leefstijl de ziekte om te keren. Het grappige is dat die mensen vaak zo geïnspireerd zijn dat ze als een soort profeten andere mensen willen overtuigen hun voorbeeld te volgen. De ideale personen dus om deze belangrijke boodschap over te brengen!”

Buddy en maatje

Met behulp van een aantal andere deskundigen richtte Jacqui Club Diabetes (clubdiabetes.nl) op: een systeem waarbij ex-diabetespatiënten als buddy gekoppeld worden aan een maatje, oftewel iemand met diabetes die graag met leefstijl aan de slag wil gaan. “De buddy’s zijn natuurlijk geen professionals, dus ze geven geen medisch advies”, legt Jacqui uit. “Ze gebruiken puur hun eigen ervaringen om hun maatje te inspireren en steunen. Het maatje kan vragen stellen, bijvoorbeeld via de app of telefoon, en de buddy vertelt dan hoe hij het heeft aangepakt, waar hij moeite mee had en wat hem heeft geholpen. Dat kan het maatje motiveren om zelf ook aan de slag te gaan (en blijven).”

De pilot ging pas enkele maanden geleden van start, maar blijkt nu al een groot succes. “Ik begon met vier buddy’s, nu heb ik er vijftien”, vertelt Jacqui enthousiast. “Veel maatjes zijn namelijk zo succesvol dat ze zelf ook buddy willen worden en zodoende weer anderen gaan helpen: een sneeuwbaleffect! Ik houd ook regelmatig een online meeting met de buddygroep, oorspronkelijk bedoeld om ze op weg te helpen, en merk dat de buddy’s door dat contact ook elkaar weer inspireren en op die manier nóg betere resultaten behalen.”

Groepssteun

Op dit moment zijn er slechts drie huisartsenpraktijken waarbij patiënten zich kunnen aanmelden om mee te doen – twee in Limburg en de praktijk van Jacqui zelf in Brabant – maar het plan is om dit concept uiteindelijk breder uit te zetten in heel Nederland. Dat haar idee zo goed uitpakt, verbaast Jacqui niet. “Het concept is natuurlijk niet nieuw: er zijn talloze voorbeelden van groepen waarbij lotgenoten elkaar steunen, zoals bij de Gecombineerde Leefstijlinterventies en de Anonieme Alcoholisten. In de Blue Zones, oftewel de delen van de wereld waar mensen relatief gezond oud worden, zijn mensen meestal ook omringd door vrienden en buren die óók gezond leven. In mijn praktijk zag ik bovendien duidelijk een verschil tussen patiënten die een partner hadden die hen steunde door bijvoorbeeld gezond te koken, en mensen die alleen kwamen. Die laatste groep behaalde minder snel resultaat. Het is fijn dat ik deze mensen nu aan een buddy kan koppelen. Want als arts kan ik nog zoveel voordelen van leefstijl opnoemen; uiteindelijk heb ik zelf geen diabetes. Het persoonlijke verhaal van iemand die hetzelfde meegemaakt heeft als jij en daarin succesvol is gebleken, maakt toch de meeste indruk.”

Tekst: Marion van Es
Beeld: Léon Geraedts

 

Bekijk hier het webinar ‘(ex-) diabetespatiënten helpen elkaar’.

Zijn coronamaatregelen voor ongevaccineerden de volgende stap?

Afgelopen dinsdag was een interessant interview te beluisteren bij NPO1. Nu de ziekenhuisopnames met coronapatiënten stijgen, denkt het kabinet over nieuwe maatregelen. Minister De Jonge zegt ongevaccineerden te willen beschermen tegen IC-opname, zodat zorg voor iedereen beschikbaar blijft. Maar is het wel een goed idee als er een coronapas komt voor horeca of werk, specifiek voor niet-gevaccineerden? In Dit is de Dag een gesprek met oud-huisarts en epidemioloog Dick Bijl en bijzonder hoogleraar vaccinontwikkeling Gideon Kersten. Beluister het gesprek. Klik hier.

Bron: NPO1Radio1

Lager risico op dementie voor mensen met diabetes die risicofactoren onder controle houden

Iemand met diabetes heeft een verhoogd risico op dementie maar kan dat mogelijk beperken door risicofactoren zoals ongezond eten en hoge bloeddruk aan te pakken. Dit blijkt uit gegevens van bijna 88.000 mensen. Wetenschappers van het Maastricht UMC+ hebben deze resultaten gepresenteerd tijdens het congres van de European Association for the Study of Diabetes op 29 september 2021.

Mensen met diabetes type 2 hebben een verhoogde kans op dementie op latere leeftijd. Dit onderzoek suggereert dat dit risico te beperken is door een aantal factoren aan te pakken met een goede leefstijl en gerichte behandeling. Gelijktijdig met de presentatie tijdens het congres werden de resultaten gepubliceerd in het vooraanstaande vakblad Diabetes Care.

Negen jaar, 88.000 deelnemers

Voor dit onderzoek maakten de onderzoekers gebruik van hersenscans en medische gegevens van bijna 88.000 deelnemers van de UK Biobank, van wie meer dan 10.000 mensen diabetes type 2 hadden. Omdat deze gegevens zich uitstrekten over gemiddeld negen jaar was het mogelijk om bepaalde risicofactoren, eventuele hersenschade en het ontstaan van dementie met elkaar in verband te brengen. Het onderzoek werd herhaald met gegevens vanuit de Maastricht Studie. In die studie werden dezelfde verbanden gevonden.

Risicofactoren

De onderzoekers bekeken of de deelnemers zeven risicofactoren ‘onder controle’ hadden. Dit betekent dat ze een lage bloedsuikerwaarde (1), lage bloeddruk (2), geen overgewicht (3) en een gezond voedingspatroon (4) hebben. Daarnaast dat er geen eiwit in de urine aanwezig is (5), ze de aanbevolen hoeveelheid fysieke activiteit ontplooien (6) en, tot slot, niet roken (7). Per risicofactor die onder controle was, blijkt het risico op dementie verder af te nemen.

Hersenen en cognitieve functies

Ook brachten de onderzoekers hersenafwijkingen en cognitieve functies in kaart. De hersenafwijkingen door met hersenscans te kijken naar het hersenvolume en de zogenaamde ‘witte stof afwijkingen’. De cognitieve functies door te testen op bijvoorbeeld informatieverwerking. Hoe meer risicofactoren onder controle waren, hoe minder afwijkingen aan de hersenen en hoe beter de scores op het gebied van cognitieve functies. Onderzoek van het MUMC+ vond eerder dit jaar al een verband tussen leefstijl, hersenafwijkingen, cognitieve functies en kans op dementie hebben.

Risicofactoren aanpakken

Promovenda April van Gennip: ‘Ons onderzoek laat zien hoe belangrijk het is dat mensen met diabetes en hun artsen deze risicofactoren actief aanpakken. Aan de ene kant betekent dat aandacht voor een gezonde leefstijl, zoals gezond eten, bewegen en stoppen met roken. Aan de andere kant door de medische factoren goed aan te pakken met behandeling en medicatie.’

Vervolgonderzoek

De wetenschappers konden hun conclusies trekken op basis van analyse van bestaande gegevens. Mede-onderzoeker Thomas van Sloten: ‘We hebben een duidelijk verband aangetoond tussen de zeven risicofactoren en het risico en dementie. Maar we kunnen nog geen conclusies trekken over het directe effect van het aanpakken van de risicofactoren. Ook was er geen duidelijke relatie tussen de risicofactoren en sommige hersenafwijkingen en cognitieve functies. Er is dus vervolgonderzoek nodig om te kijken welke risicofactoren nog meer belangrijk zijn.’

Bron: www.mumc.nl

Ziekenhuizen weigeren senioren te reanimeren

Uit een publicatie van MAX Vandaag blijkt dat ziekenhuizen vaak weigeren om senioren te reanimeren. Ze hanteren steeds vaker het beleid om senioren op hoge leeftijd niet meer te reanimeren als dat nodig is. Zelfs relatief gezonde ouderen zouden dit bij opname in het ziekenhuis te horen krijgen en ze hebben geen stem bij dit besluit.

Artikel lezen?

Finland staakt gebruik Moderna-vaccin bij jongere mannen

Na Zweden en Denemarken heeft ook Finland besloten het gebruik van het coronavaccin van Moderna te beperken. De Finse autoriteiten laten mannen die zijn geboren in of na 1991 voorlopig niet meer vaccineren met het middel. Wie al een eerste prik met Moderna heeft gehad, kan een tweede inenting krijgen met het vaccin van Pfizer/BioNTech.

Directeur Mika Salminen van het Finse Instituut voor Gezondheid en Welzijn motiveerde het besluit door te verwijzen naar een Noorse studie. Daar kwam uit naar voren dat “mannen onder de 30 jaar een iets hoger risico lopen dan anderen op ontsteking van de hartspier als ze het vaccin Moderna Spikevax hebben gekregen.”

Lees hier verder

Peter Faber: “Je lijf is je beste en enige vriend.”

De openhartoperatie die acteur Peter Faber (77) in 2018 onderging, kwam als een verrassing. Het verblijf op de IC ervoer hij als een warm bad. Van bezorgdheid en geneuzel wil hij niets weten. Na zijn herstel is hij weer volop actief.

Het is vijf uur in de middag als ik Peter aan de telefoon krijg. Mijn vraag hoe het met hem gaat, is eigenlijk overbodig. Hij praat energiek en mijn pen kan hem maar nauwelijks bijhouden.

Wat gebeurde er in 2018?

“In een telefoongesprek met een politieagent sloeg ik plots wartaal uit. Hij zei dat ik een TIA had. Onderzoek in het ziekenhuis wees op een lekkende hartklep en een onregelmatige hartslag. Ik zou vijf omleidingen krijgen. Na de operatie wilde ik geen bezorgde familie om me heen, alleen mijn kinderen mochten op bezoek komen. Toen ik bijkwam van de operatie bleek dat ze me vijf dagen in coma hadden gehouden, omdat het hart niet wilde opstarten. Eigenlijk was ik klinisch al dood geweest. Niks engs aan, ik heb geen hel of hemel gezien. Alleen ontroerde alles me, toen ik ontwaakte. Ik had een delirium. Ik dacht dat Carry Tefsen naast mijn bed stond en zwarte mannen die trompet speelden. Ik was ook helemaal enthousiast over de kast op mijn kamer. Ik dacht dat hij gevuld was met al mijn films. Wat had mijn partner dat mooi gedaan! Het was gewoon een kast met verbandmateriaal.”

Hoe verliep het herstel?

“Toen de hechtingen verwijderd werden, was ik in tranen. ‘Doet het pijn meneer Faber?’, vroegen de verpleegkundigen. Ze dachten dat ik daarom huilde. Maar ik huilde van ontroering. Iedereen was zo lief voor me. Ik ervaarde een totale overgave aan de verzorging. Zo’n overgave had ik nog niet eerder in mijn leven meegemaakt. Na het ontslag uit het ziekenhuis ging ik nog regelmatig terug naar de IC. Met een cadeautje voor de schatten daar. Tijdens de praatgroepsessies van de revalidatie, stak ik de vier G’s op. Ze staan voor: gebeurtenis, gedachten, gevoel en gedrag. Er gebeurt iets vervelends, je hebt er negatieve gedachten bij, dat levert een benepen gevoel op. Daardoor ga je je op een bepaalde manier gedragen. Je hebt invloed op dit proces. Het is goed je dat te realiseren. Twee maanden na de operatie was ik alweer op reis naar Azië voor het tv-reisprogramma Beter Laat Dan Nooit, samen met Willibrord Frequin, Gerard Cox en Barrie Stevens.”

Heb je na de operatie je levensstijl veranderd?

“Ik houd mezelf meer in de gaten. Ik drink nog wel een glas wijn en rook, maar zonder te inhaleren. Ik ga elke dag een tijdje zitten en dan lijkt het voor anderen alsof ik niets doe, maar ondertussen ben ik bezig met hersengymnastiek. Mijn volle aandacht gaat uit naar bijvoorbeeld een stuk tekst van Shakespeare of de plannen die ik heb. Tuurlijk slik ik ook mijn pillen, dagelijks acht stuks. Ik loop nog onder controle bij de cardioloog. Elke ochtend loop ik anderhalf uur buiten. Van half vijf tot zes uur ben ik daar opnieuw, zomer én winter. Ik heb een speciaal vispak, die kan een temperatuur van twintig graden onder nul aan. Mensen denken soms dat ik een dakloze ben.”

Toch klink je druk.

“Ik ben met veel dingen bezig, maar heb het gevoel dat ik niks doe, omdat ik altijd alles zelf kan bepalen. Elke twee dagen maak ik een kleurig schilderij in mijn atelier. De opbrengst gaat naar de Peter Faber Stichting. De missie van de stichting is om iedereen ongeacht afkomst, achterstand of beperking de switch te laten maken van destructieve naar creatieve energie. Momenteel draait in de gevangenis het creatieve persoonlijke ontwikkelingstraject ‘Uit de Bajes terwijl je er nog in zit’, op scholen ‘Misdaadpreventie in de dop’. Ook maken we de film De bajes draait door. Iedereen werkt eraan mee: gevangeniswerkers, casemanagers en gevangenen. Ik skype regelmatig met een paar gasten in de gevangenis die me dierbaar zijn. Voor tv doe ik mee aan een programma rond de Nederlandse Portretprijs, een film over Indonesië en het programma De Koeienfluisteraar.”

Wat is jouw tip aan andere hartpatiënten?

Kom met je kont uit de stoel. Niet neuzelen. Zin of geen zin, het doet er niet toe. Je lijf is je Ferrari. Jij bent de bestuurder. Je hart is de motor, dat volg je. Je adem is de brandstof. Je mind is je TomTom. Je lijf is je beste en enige vriend. Niet je vader, niet je moeder, niet je partner, niet je politieke leider. Geniet van wat je doet!”

Tekst: Mariëtte van Beek
Beeld: Jesse Faber

Dit artikel verscheen in het HPNL magazine. Interesse? Vraag hier het HPNLmagazine aan.