De druk op de zorg loopt steeds verder op. En hoewel de discussie over de oplossing hiervoor vooral gaat over het belang van vaccinatie en de opschaling van personeel, blijft de aandacht voor leefstijl behoorlijk achter. Huisarts Tamara de Weijer legt mensen graag uit wat ze zelf kunnen doen om hun gezondheid te verbeteren.
De meeste ernstige ziektes zijn deels te voorkomen door een gezonde leefstijl, zegt dokter Tamara. “Hart- en vaatziekten hebben maar voor 10 tot 20 procent met aanleg te maken, de rest is leefstijlgerelateerd. Bij diabetes type 2 is 80% leefstijlgerelateerd en bij de grote kankersoorten 40%. Ook bij operaties als gevolg van artrose en slijtage, zoals nieuwe knieën en heupen, speelt leefstijl een belangrijk rol. En bij covid is dit niet anders: de mensen met het grootste risico op een ernstig verloop van een virusbesmetting zijn mannen, mensen boven de 70 en mensen met overgewicht. Aan de eerste twee factoren kun je weinig doen, maar aan de derde wel. Leefstijl is dus minstens zo belangrijk als vaccinatie.”
----
Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.
De gezondheid van haar vader was voor Brenda van Graefschepe (37) een echte eyeopener. Doordat het slecht met zijn hart ging, besefte Brenda dat er ook bij haarzelf iets moest veranderen. In een paar jaar tijd transformeerde zij van een niet sportief persoon in een hardloopcoach voor anderen.
Toen Brenda nog maar een jaar of vier was, kon haar vader weinig meer. Hij had geen puf om te spelen met zijn kinderen en alles was al snel te zwaar. Hij moest een bypassoperatie ondergaan. Deze ging gelukkig goed en hoewel hij daardoor dagelijks medicijnen slikte, kon hij weer doen en laten wat hij wilde. Tot drieënhalf jaar geleden. “Ineens was mijn vader weer heel snel moe en was zijn werk te zwaar. Eenmaal bij de dokter bleek dat de aderen rond zijn hart opnieuw waren dichtgeslibd. Daar had hij veel last van. Hij moest geopereerd worden, maar dat lukte niet. Zijn aderen waren dertig jaar geleden tenslotte al hartstikke broos en dat was er door de jaren heen niet beter op geworden.”
Voor het eerst in de geschiedenis is succesvol een hart van een genetisch aangepast varken getransplanteerd naar een mens. De operatie vond plaats in een ziekenhuis in de Amerikaanse stad Baltimore, meldt The New York Times maandag.
De krant spreekt over een medische primeur die hoop biedt voor honderdduizenden patiënten met falende organen. De doorbraak kan leiden tot voorraden dierlijke organen voor transplantatie bij menselijke patiënten.
Het Centrum voor Aangeboren Hartafwijkingen (CAHAL) van het Amsterdam UMC en het LUMC, heeft de erkenning ontvangen om toe te treden tot het European Reference Network (ERN) GUARD-Heart als expertisecentrum voor aangeboren hartafwijkingen. Dit Europese virtuele netwerk richt zich op de diagnose en behandeling van zeldzame hartziekten, waaronder erfelijke hartziekten en congenitale hartafwijkingen. Doel is door Europese samenwerking patiënten met aangeboren hartafwijkingen toegang te geven tot de best beschikbare behandeling en advies die in Europa beschikbaar is.
Het CAHAL is met de toetreding één van de twee erkende Nederlandse centra voor aangeboren hartafwijkingen binnen het ERN GUARD-Heart voor zeldzame hartziekten. De erkenning houdt in dat het CAHAL volledig voldoet aan alle strenge volume- en kwaliteitseisen van het ERN. Voor kinderhartinterventies, die in het LUMC worden uitgevoerd, geldt bijvoorbeeld de eis dat het centrum minimaal 300 kinderhartoperaties per jaar uitvoert. Daarnaast moet het centrum beschikken over ECMO-faciliteiten (extracorporele membraan oxygenatie) voor kinderen, een speciaal toegewijde kinderhart-IC en kinderelektrofysiologen. De vaak levenslange zorg voor patiënten met aangeboren hartafwijkingen, zoals deze binnen het CAHAL wordt aangeboden, is tevens essentieel. De zorg voor volwassenen met een aangeboren hartafwijking vindt zowel het LUMC als in het Amsterdam UMC plaats.
Krachten bundelen
Nico Blom, kindercardioloog en aankomend voorzitter van de Association for European Paediatric and Congenital Cardiology (AEPC): “Aangeboren hartafwijkingen bestaan uit meer dan 1800 verschillende typen afwijkingen die afzonderlijk allemaal zeldzaam zijn en ook nog veel variaties kunnen hebben. Dit maakt de diagnostiek en de behandeling van iedere afzonderlijke afwijking zeer uitdagend. Soms zijn meerdere hartinterventies noodzakelijk gedurende de loop van het leven van een patiënt. Voor een beter inzicht in de optimale behandeling voor patiënten met zeldzame aangeboren hartafwijkingen is samenwerking en het bundelen van alle beschikbare Europese deskundigheid van groot belang.”
Deze samenwerking is eveneens nodig om hoogwaardig wetenschappelijk onderzoek naar zeldzame aangeboren hartafwijkingen mogelijk te maken. In één land zijn vaak onvoldoende patiënten met dezelfde aandoening om betrouwbare wetenschappelijke uitspraken te kunnen doen. En die onderzoeksresultaten zijn nodig om de kwaliteit van zorg, inzicht in de aandoening en onderzoek naar nieuwe behandelingen verder te verbeteren.
Het is onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) gelukt om menselijke hartspiercellen massaal te kweken. Dat is een bijzondere prestatie omdat hartspiercellen zich zeer moeilijk laten vermenigvuldigen buiten het lichaam. Door een speciale techniek hebben de onderzoekers nu een vrijwel onuitputtelijke bron van menselijke hartspiercellen gemaakt met veel nieuwe mogelijkheden voor onderzoek naar hartaandoeningen. De resultaten zijn gepubliceerd in Nature Biomedical Engineering.
Op de afdeling Hartziekten in het LUMC doen Twan de Vries en collega’s onderzoek naar de hartaandoening boezemfibrilleren. Hiervoor gebruiken ze onder andere proefdieren. “Dit heeft allerlei nadelen”, vertelt De Vries. “Het gebruik van proefdieren is maatschappelijk beladen, de verzorging is kostbaar en de hartspiercellen van dieren gedragen zich in veel opzichten anders dan menselijke hartspiercellen.” Het liefst zouden de onderzoekers daarom gebruik maken van menselijke hartspiercellen, maar omdat deze cellen zich nauwelijks vermenigvuldigen in het lichaam, laat staan in een laboratorium, kunnen ze simpelweg niet genoeg hartspiercellen krijgen voor hun onderzoek.
Schakelaar
Door een oude truc toe te passen, namelijk het inbouwen van een kankergen in het DNA van hartspiercellen, hoopten de onderzoekers dat de cellen zich sterk zouden vermenigvuldigen. Dat werkte uitstekend, alleen raakten de cellen hun specifieke eigenschappen, zoals het vermogen om samen te trekken, kwijt waardoor het eigenlijk geen hartspiercellen meer waren. “Toen dacht ik: wat als we het kankergen weer uit konden zetten?”, vertelt De Vries. En zo geschiedde. De eerste proef met dit kankergen dat ‘aan’ en ‘uit’ gezet kon worden, was een groot succes.
De Vries: “Door een stofje toe te voegen aan de cellen wordt het kankergen ‘actief’. De hartspiercellen verliezen dan hun eigenschappen en gaan als een gek delen. Door het stofje weg te halen gaat het kankergen ‘uit’ en worden de cellen weer kloppende hartspiercellen.” Dit heeft een vrijwel onuitputtelijke bron van menselijke hartspiercellen opgeleverd.
Minder proefdieren
Door deze vondst kan beter onderzoek gedaan worden naar potentiële nieuwe medicijnen voor hartziekten, omdat ze nu daadwerkelijk op echte menselijke cellen getest kunnen worden. Dit kan een belangrijke bijdrage leveren aan het terugdringen van proefdiergebruik. Om deze reden is het onderzoek gefinancierd door Stichting Proefdiervrij.
Meer inzicht hartziekten
De nieuwe techniek stelt de onderzoekers bovendien in staat om heel nauwkeurig uit te zoeken welke genen verantwoordelijk zijn voor de specifieke eigenschappen van hartspiercellen en voor het vermenigvuldigen van deze cellen. Hierdoor kunnen onderzoekers in de toekomst veel beter begrijpen hoe hartspiercellen precies werken en hoe hartziekten, zoals boezemfibrilleren, ontstaan. Deze kennis kan ook gebruikt worden voor de ontwikkeling van nieuwe methoden om beschadigde harten te repareren.
Meer weten? Bekijk de animatie hierboven of lees het artikel ‘Conditional immortalization of human atrial myocytes for the generation of in vitro models of atrial fibrillation’ van Niels Harlaar, Daniël Pijnappels, Antoine de Vries en collega’s in Nature Biomedical Engineering.
Mensen die geprikt zijn met (tweemaal) AstraZeneca en (éénmaal) Janssen zijn minder goed tegen de deltavariant van het coronavirus beschermd dan mensen die Pfizer of Moderna kregen. Dat blijkt uit onderzoek van de afdeling medische microbiologie van het academisch ziekenhuis in Maastricht, het MUMC+. Mensen met deze twee vaccins hebben meer nog dan andere gevaccineerden een booster nodig, aldus onderzoeksleider Jozef Dingeman van het ziekenhuis.
Doorbraakinfecties
“In juli zagen we dat mensen geïnfecteerd raakten, ofschoon ze voldoende gevaccineerd waren”, legt Dingemans uit. “Dat gebeurde toen de horeca weer openging. Het aantal besmette mensen nam toe, waarop we besloten dat te onderzoeken.” De onderzoekers bestudeerden 378 van deze wat genoemd wordt “doorbraakinfecties”. Dat zijn infecties waarmee mensen getroffen werden ondanks dat ze gevaccineerd waren.
Onderzocht werd om welke variant het ging, hoe oud de patiënt was, van welke symptomen sprake was en welk vaccin de geïnfecteerde persoon had ontvangen. Zo konden verschillen en verbanden tussen deze onderdelen in kaart worden gebracht. De belangrijkste conclusie is dat dat mensen die Janssen of AstraZeneca hadden ontvangen, sneller te maken kunnen krijgen met zo’n doorbraakinfectie.
Deltavariant
“Janssen of AstraZeneca werkten prima tegen de oorspronkelijke Alpha-variant van het virus”, aldus Dingemans. “Maar toen kwam de Deltavariant, en daartegen bleken deze vaccins minder goed te beschermen.” Dingemans raadt met name de mensen die gevaccineerd zijn met AstraZeneca of Janssen aan zeker een booster te gaan halen.
Dingemans heeft niet onderzocht hoe het zit met de nieuwe Omikron-variant. Wel zegt hij uit de literatuur te hebben begrepen dat alle vaccins een opwaardering nodig hebben om deze variant goed te kunnen weerstaan. “Ga dus in elk geval boosteren”, zei hij.
Vaccinatie werkt, maar booster is nodig
De onderzoeksresultaten bewijzen dat boosteren nodig is, aldus hoofdonderzoeker Jozef Dingemans. ‘’Vaccinatie werkt heel erg goed om ziekenhuisopnames en ernstig ziek worden te voorkomen. Tegelijk is het waardevol dat we nu weten dat de deltavariant in staat lijkt te zijn om makkelijker door de vaccins van AstraZeneca en Janssen te breken en gevaccineerde personen te besmetten. Deze personen kunnen het virus dan weer doorgeven aan de kwetsbare groepen, met name ouderen. Ons onderzoek laat dus zien hoe belangrijk het is dat mensen, zeker zij die deze vaccins kregen, snel een booster krijgen.’’
Grote kans dat ook jij weleens jouw hart net wat harder of sneller hebt voelen kloppen! Gelukkig zijn deze zogeheten hartkloppingen over het algemeen onschuldig en worden ze aangewakkerd door bepaalde prikkels. Stress is een hele grote boosdoener. Maar wat wakkert het gebons nog meer aan en hoe ga je hiermee om? HPNLmagazine vertelt het verhaal achter hartkloppingen en deelt ook nog tips.
Zit je rustig op de bank of lig je lekker op je linkerzij en denk je plots “He, wat voel ik toch!”? Waarschijnlijk is het je hartslag. Juist doordat je in rust weinig afleiding ervaart, valt jouw hartslag op en kan jij die ook voelen. Een hartslag voelt voor iedereen anders. Hetzelfde geldt voor hartkloppingen – je hartslag kan harder of juist sneller kloppen. En waar de één hartkloppingen in de keel of hals voelt, ervaart de ander een onaangenaam gevoel in de borst. Maar het kan ook zomaar zijn dat je helemaal niets voelt!
Waardoor ontstaan mijn hartkloppingen?
Hartkloppingen zijn een reactie van het lichaam op bepaalde prikkels en ontstaan door verschillende, alledaagse factoren. Stress is zo’n veelvoorkomende factor. Maar ook andere emoties kunnen het hart op hol brengen, net zoals sommige hormonen. Vooral bij vrouwen in de overgang waarbij er een verandering in de hormoonhuishouding plaatsvindt, zijn hartkloppingen een veelvoorkomend symptoom.
----
Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.
Zo’n 95 procent van de mensen met Covid-19 die in het ziekenhuis belanden, heeft al langer een chronische ziekte. Deze ziekten hadden bijna altijd te maken met een slecht voedingspatroon. Denk daarbij onder meer aan obesitas, diabetes en lipide-gerelateerde aandoeningen. Dat blijkt uit een recente, helaas onderbelichte publicatie van de US-CDC na onderzoek van 540.000 coronapatiënten die in het ziekenhuis belandden. Onderzoeker Ir. Ben van Ommen van TNO in Zeist vraagt zich daarom hardop af: “Is ons voedingspatroon niet de belangrijkste onderliggende oorzaak bij deze ziekenhuisopnames en sterfte, en zo ja, waarom is het bestrijden van deze leefstijlziekten door gezonde voeding geen topprioriteit?”
Van Ommen (63, systeembioloog) is al sinds 1988 verbonden aan TNO. Hij is samen met prof. Hanno Pijl oprichter van het nationaal innovatiecentrum voor leefstijlgeneeskunde “Lifestyle4Health” waaraan nu zo’n 20 academische instellingen en bedrijven meedoen.
----
Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.
Hartpatiënten Nederland is blij dat mensen die om medische redenen niet gevaccineerd kunnen worden, een vrijstellingsbewijs kunnen krijgen voor de coronapas. Deze groep gedupeerden bestaat volgens Jan van Overveld, voorzitter van Hartpatiënten Nederland, uit duizenden mensen. Al deze mensen werden tot voor kort ten onrechte buitengesloten van een groot gedeelte van onze sociale samenleving.
Hartpatiënten Nederland trok bij demissionair minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid aan de bel. In een brief aan de minister en aan de Tweede Kamer noemde Hartpatiënten Nederland deze buitensluiting een godgeklaagd schandaal. Hartpatiënten Nederland eiste dat er op hele korte termijn een vrijstellingsbewijs voor de coronapas komt voor de groep mensen die op medisch advies niet gevaccineerd mogen worden. Met succes! Want de minister liet op dinsdag 16 november aan de Kamer weten dat de vrijstelling er komt! En daar zijn we natuurlijk heel erg blij mee! We houden wel de vinger aan de spreekwoordelijke pols bij het nakomen van deze belofte.
Lunchroom is taboe
“Het gaat hier niet om mensen die naar massaal bezochte concerten gaan”, legt Jan van Overveld uit. “Bij deze mensen gaat het vaak om alleenstaanden van een jaar of 70 – 80, die het leuk vinden om met vrienden of kennissen een kopje koffie te drinken in een lunchroom. Iets wat ze nu niet kunnen. Ze komen er niet in, hebben geen coronapas. Je kunt wel zeggen: laat je dan testen. Maar je gaat niet testen als je zomaar eventjes een kopje koffie wilt gaan drinken met vrienden. Dat soort afspraken worden spontaan gemaakt. Dan ga je niet eerst een reis ondernemen om je in een verafgelegen testlocatie op corona te laten controleren en dan ook nog eens op de uitslag te moeten wachten. Testen is voor deze mensen geen oplossing. Je wilt gewoon even met vrienden gezellig bij elkaar zitten, eventjes een middagje. Maar dat gaat dus niet. Om die reden willen we dat deze mensen een vrijstelling krijgen voor de coronapas.”
----
Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.
Wat is een ICD, wat doet het en hoe werkt het? Simpel gezegd? Héél veel... maar hoe zit het eigenlijk precies? In dit artikel lees jij alle ins & outs over de ICD en leggen wij alles haarfijn uit.
In 1980 wordt in de Verenigde Staten de allereerste Implanteerbare Cardioverter Defibrillator (ICD) geïmplanteerd. Om precies te zijn in het Johns Hopkins ziekenhuis in Baltimore. Drie jaar later, in 1983, volgt de allereerste ICD-implantatie in Nederland. Het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC) heeft de primeur. Sindsdien volgen er talloze implantaties wereldwijd en krijgen vele hartpatiënten een tweede kans. En vandaag de dag is dat onveranderd, want dankzij de ICD kunnen ICD-dragers voor zover als mogelijk, het leven ten volle benutten.
In het kort
Wat is het?
Een ICD is een minicomputer met een batterij, verpakt in een titanium kastje ter grootte van een stopwatch. Vanaf het apparaat lopen maximaal drie geleidingsdraden (elektroden of leads) naar het hart. Deze draden geven informatie door van het hart naar de ICD en vice versa. De gemiddelde levensduur van de ICD-batterij bedraagt zes tot tien jaar.
----
Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.
