Nutraceuticals

Dat is al een heel oud iets; zo wordt  r jodium aan het broodzout toegevoegd om ziekten te voorkomen en er waren ooit plannen om  elfs ons drinkwater medicinaal te maken door toevoeging van fluoride. Dat ging uiteindelijk niet  door omdat ‘de toevoeging van stoffen aan het drinkwater teneinde daarmee een geheel buiten  de eigenlijke drinkwatervoorziening gelegen doel te dienen daarom een maatregel is van zo ingrijpende aard dat, zonder wettelijke grondslag, niet kan worden aangenomen dat een waterleidingbedrijf daartoe bij de vervulling van zijn taak tot het leveren van ‘deugdelijk drinkwater’ de vrijheid heeft’. Met name is er van afgezien, omdat de consument dan geen keuze heeft. Bij het aanbod van de commerciële voedselproducenten hebben we de keuze wel, al wordt er behoorlijk op ons geweten ingewerkt.

Er komen bijvoorbeeld steeds meer sapjes op de markt waarbij van alles beweerd wordt over miraculeuze werking van de componenten, zonder dat er goede bewijzen zijn. Maar u mag er wel fl ink voor betalen. Zo worden we nu gefêteerd op de uitermate gezonde exotische sea buckthorn die exotisch is en van verre komt (China en Rusland), maar dat is allemaal dikdoenerij; bij ons groeit hij ook en gaat onder de naam duindoorn en zelfs schijtbes door het leven; je ziet het vooral in jam – ook uit Frankrijk (Argouse). Sea buckthorn klinkt natuurlijk veel gezonder en poëtischer dan het prozaïsche duindoorn of schijtbes, die vroeger als giftig werd beschouwd en nu vooral als wrange leverancier van vitamine C. Naast die opgepepte voedingsmiddelen zijn er ook voedingssupplementen die, wordt ons verteld, aanvullen wat we missen als we ons normaal voeden. Niet alleen is dat nog de vraag, belangrijker is nog de vraag of die aanbevolen producten, van cholesterolverlagende middelen en anti-oxidanten tot glucosamine hun claims waarmaken. Vooral dat laatste middel wordt ons opgedrongen omdat, naar men beweert, daarmee pijn en afbraak van kraakbeenweefsel bij artritis voorkomen zouden worden. Grondig en uitgebreid onderzoek heeft echter uitgewezen dat de voordelen slechts bij een beperkt deel van de lijders een klein beetje baat, vergeleken met placebo’s. Toch is de omzet vele honderden miljoenen waard.

De omzetten in deze zgn. nutraceuticals in het algemeen zijn gigantisch, terwijl het wetenschappelijk onderzoek dat de beweringen kan onderbouwen uiterst mager is.

Zonder grondiger onderzoek moeten we al die gehypte gezondheidsclaims met een korreltje zout nemen, maar, toegegeven, voor de producenten zijn ze gezond.

© 2010 Johannes van Dam

Deze column verscheen eerder in het Hartbrug-Magazine