Dit Melanzane Parmigiano recept is wat minder bekend dan de traditionele lasagna, maar oh zo lekker! In de besloten Facebookgroep Healthy Cooking @ Home is een video opgenomen over dit recept.
----
Voeding als middel om grip op je gezondheid te krijgen
In 'gezondheidsland' is er veel discussie over, eet je wel of geen dierlijke producten? Voor beide visies zijn veel argument en te noemen. Een plantaardig voedingspatroon kan van grote impact zijn op je gezondheid. In dit artikel licht ik plantaardig eten toe en geef ik tips hoe je dit kan aanpakken.
Een plantaardig voedingspatroon is op verschillende manieren in te richten, zo kun je afstemmen op een manier van eten die bij jou past:
----
Ter ere van ons 50-jarig jubileum is er een mooie, indrukwekkende documentaire gemaakt over onze prachtige reizen. Een uniek concept in de reiswereld. Bij geen enkele andere reisorganisatie worden vergelijkbare reizen als de onze aangeboden. Hierin zijn wij uniek.
HartbrugReizen voorziet in een grote behoefte die niet bekend is bij het grote publiek. En dat houden wij ook zo. Op die manier konden talloze reizigers van vakanties genieten waar ze eerder slechts van konden dromen. Wij verlosten ze uit een bepaald soort isolement.
Wij zijn trots op al die reizigers die samen met ons grenzen konden verleggen. En ongelooflijk trots zijn wij op deze film, die dankzij alle hoofdrolspelers prachtig is geworden: reizigers die onaangekondigd gevraagd werd waarom ze voor HartbrugReizen kozen. Maar ook werd ze gevraagd of ze tevreden waren. Dit alles speelde zich af tijdens een reis naar Slovenië. Het zijn indrukwekkende beelden en verhalen.
Vakantieplannen of niet: het is meer dan de moeite waard deze film te bekijken. Ga naar www.hartpatienten.nl/reizen
Voor meer artikelen over o.a hartbrugreizen klik hier
Column: Erevoorzitter
Vanwaar deze titel en de foto van deze markante dame? Omdat ik op deze plek een bijzondere dame in het zonnetje wil zetten. Een lieve vrouw die gedurende 43 jaar dag en nacht klaarstond voor alle hartpatiënten in Nederland: mijn moeder, Truus van Overveld-Peijs.
Vele lezers kennen haar of hebben van of over haar gehoord. Zeker in de roerige jaren van onze vereniging. In de jaren van de luchtbruggen vonden velen de weg naar huize van Overveld. Het was een komen en gaan van hartpatiënten die in doodsnood verkeerden. Ik herinner mij dat nog goed. Ik was toen een jaar of zeventien. Ze liepen de deur plat. Niet tijdens kantoortijden hoor! Want daar hadden mijn ouders nooit van gehoord. Het ging zeven dagen in de week door, van ‘s ochtends vroeg tot ’s avonds laat. Niets was hen te veel om mensen te helpen. Zij stonden iedereen met raad en daad bij, altijd. En allen werden als welkome gasten ontvangen. Zo kregen ze gelijk een lekkere kop koffie en smulden vaak van een heerlijk stukje, verse Limburgse vlaai. Trakteren op verse vlaai behoort tot de dag van vandaag nog altijd tot onze tradities, bijvoorbeeld bij aanvang van onze reizen.
Mijn moeders leven werd getekend door veel verdriet en ziekte. Als jong meisje maakte ze de oorlog van dichtbij mee. Ook verloor ze in die jaren een oudere broer. Niet door de oorlog, maar door ziekte: longtuberculose. Dit overlijden, samen met de oorlog, tekende haar hele jeugd en wellicht ook haar verdere leven. In 1944 werd ze als elfjarig meisje samen met haar ouders en andere Roermondenaren in veewagens geëvacueerd naar Friesland. Na terugkomst in Roermond was de binnenstad grotendeels platgebombardeerd. Het moet vreselijk geweest zijn.
Ook verloor ze op jonge leeftijd haar moeder, terwijl ze haar vader tot zijn dood verzorgde. Opa woonde ‘bij ons in’. Daarnaast droeg ze ook zorg over mijn vader, haar echtgenoot. Hij werd op 36-jarige leeftijd al getroffen door hartproblemen. Het werd van kwaad tot erger. Mijn moeder sleepte dat als zware ballast mee. In 1987, mijn moeder was toen pas 53 jaar, overleed mijn vader. Niet aan het hart, maar aan prostaatkanker. Dientengevolge moest hij een mensonwaardige lijdensweg ondergaan waarbij mijn moeder hem tot het einde toe vol toewijzing en liefde bijstond en verzorgde.
Zij, mijn moeder, bleef voor de rest van haar leven alleen en leefde in alle eenvoud en beleefde tot de laatste dag heel veel plezier aan haar klein- en achterkleinkinderen. Maar ze bleef ook betrokken bij Hartpatiënten Nederland. Niet publiekelijk, maar op de achtergrond. Ik noemde haar vaak ‘erevoorzitter’. Sinds de dood van mijn vader bezocht ik haar elke dag en er ging geen dag voorbij of we hadden het over alles rondom de stichting en het hart. Vaak gaf ze mij, gevraagd en ongevraagd, advies. Maar ze stond ook regelmatig patiënten te woord. Vooral in de jaren nadat mijn vader overleden was en ik gevraagd werd om het voorzittersstokje over te nemen.
Steeds vaker realiseer ik mij dat Hartpatiënten Nederland ontzettend veel aan mijn moeder te danken heeft. Misschien zelfs wel dat ik de kar van deze prachtige stichting al bijna 35 jaar belangeloos trek, want wellicht komt het door de dagelijkse conversaties die ik met haar had over alles rondom hartpatiënten in Nederland. Conversaties die ik tegenwoordig met mijn dochters Yvonne en Marly en, op de achtergrond, met Mersiha heb. Ook zij zijn, samen met de andere collega’s Anneliese, Aysegül, Bert en Donna met hart en ziel betrokken bij de mooiste club van Nederland.
Ondanks dat het de laatste jaren steeds slechter met mijn moeder ging, bleef ze belangstellend: zo vroeg ze nog elke dag naar het wel en wee van de stichting. En ze volgde het hartnieuws; er hoefde maar iets op tv te zijn, of ze tipte mij.
Column door: Jan van Overveld
Voor meer columns van o.a Jan van Overveld klik hier
Kent u dat gevoel? Het absoluut niet meer begrijpen. Hoe kun je met droge ogen beweren dat je anderhalve meter afstand moet houden, maar vervolgens toelaten dat je in lijnbussen en vliegtuigen zowat op elkaars schoot zit. Touringcars die vakantiegangers vervoeren mogen maximaal 30 mensen meenemen. Maar als diezelfde bus met dezelfde chauffeur wordt ingezet omdat er ergens een trein uitvalt, mag die opeens wel vol mensen gestouwd worden. En zo zijn er meer onbegrijpelijkheden waar ik als argeloos mens geen touw aan kan vastknopen.
----
Laat ik beginnen met de wens uitspreken dat het goed met je gaat. Ik kan het natuurlijk hebben over de corona-angst, maar ik bekijk het eens van de positieve kant. Dan wil ik wel nog zeggen dat ik me goed realiseer dat het coronavirus voor iedereen consequenties heeft. Voor iedereen is het een rare tijd. Voor de meeste hartpatiënten en ‘partners van’ waarschijnlijk ook wel spannend.
----
Sinds ons land in een intelligente lockdown ging, zijn het aantal patiënten met een hartinfarcten enorm afgenomen, tot wel vijftig procent. Niet alleen in Nederland, maar wereldwijd is dit effect merkbaar. Over de oorzaak tasten cardiologen nog in het duister. Ook professor Martin Schalij, hoogleraar cardiologie en afdelingshoofd in het LUMC te Leiden, houdt zich ermee bezig.
Martin Schalij
Binnen de medische wereld wordt druk gespeculeerd over de opmerkelijke afname. Een voor de hand liggende reden is dat mensen uit angst voor het virus minder snel naar het ziekenhuis durven komen, maar daar gelooft dr. Schalij niet in. ‘Dat zou misschien opgaan bij milde klachten, maar bij een acuut hartinfarct blijf je echt niet thuis. Bovendien zouden we dan nu, zo’n drie maanden later, mensen moeten zien die te lang hebben gewacht. Het aantal mensen dat overlijdt aan een hartinfarct zou dan gestegen moeten zijn, net als het aantal mensen met schade als gevolg van een niet opgemerkt infarct. Ook die zien we nauwelijks.’
Hij acht het geloofwaardiger dat de afname te maken heeft met de veranderingen in de maatschappij als gevolg van het virus: doordat er nauwelijks vliegtuigen vliegen en minder verkeer op de weg is, is de lucht vele malen schoner geworden. Ook zouden mensen door de extra vrije tijd of het thuiswerken misschien minder stress kunnen ervaren. Momenteel wordt er op verschillende plekken in de wereld onderzoek gedaan naar oorzaken en verbanden.
‘Sinds een paar weken neemt het aantal infarcten weer toe’, zegt Schalij. ‘Mischien omdat het weer drukker wordt op de weg, of omdat de stress toeneemt? We weten het gewoon niet, maar het is wel interessant om te onderzoeken. Stel nu dat het aantal hartinfarcten écht minder is geworden doordat we met z’n allen een stapje terugdoen. Dan moeten we onszelf toch wel achter de oren gaan krabben wat we met z’n allen aan het doen zijn. Dus niet zomaar teruggaan naar de oude situatie als de crisis voorbij is, maar kijken hoe we ook in de toekomst een stapje terug kunnen blijven doen. Uiteraard zonder dat de economie daaraan ten onder gaat, want dat mensen en bedrijven massaal failliet gaan is óók heel ernstig.’
The box
En er zijn meer opzichten waarin Schalij hoopt dat we iets leren van de coronacrisis. Enkele jaren geleden begon hij al met een studie naar de effecten van e-consulten en thuismeetapparatuur: de zogeten ‘boxes’. Zo’n duizend patiënten die een hartaanval hadden gehad, kregen een doos mee naar huis met daarin een bloeddrukmeter, hartritmemeter, stappenteller en weegschaal. De patiënt houdt zelf de gegevens bij en stuurt de resultaten met behulp van de smartphone rechtstreeks door naar het elektronisch patiëntendossier. Op het moment dat de coronacrisis uitbrak, kwam deze uitvinding goed van pas. De box werd versneld ingevoerd en er kwam zelfs een speciale covid box voor coronapatiënten, aangevuld met een zuurstofmeter. Op deze manier kon de druk op het ziekenhuis flink worden afgenomen, zonder dat het ten koste ging van de gezondheid van de patiënt.
‘Toen de crisis uitbrak, hadden we net de resultaten binnen van het onderzoek onder patiënten die een box hadden gekregen’, vertelt Schalij. ‘Qua gezondheid was er geen verschil met de groep zonder box, en de patiënt zelf blijkt tevreden. Het scheelt mensen veel tijd, omdat ze minder vaak naar het ziekenhuis hoeven te komen. Maar misschien nog wel belangrijker: mensen vinden het prettig om zelf verantwoordelijkheid te hebben voor hun gezondheid.’
Videobellen
Volgens de professor is het slechts een kleine groep die huiverig is om zelf digitaal aan de slag te gaan. ‘We hebben een team van drie dames die helpen bij de technische ondersteuning. En als iemand het echt niet wil, hoeft het niet en houden we het gewoon bij de oude situatie. Maar het is een misvatting dat dit met leeftijd te maken heeft, we merken juist dat veel ouderen heel handig zijn met internet en smartphones. Tijdens de coronacrisis hebben ook veel ouderen bijvoorbeeld leren videobellen met de kinderen en kleinkinderen.’ Het is zeker niet de bedoeling dat digitale middelen het rechtstreekste contact met de arts gaan vervangen, benadrukt de professor. ‘Vooralsnog worden twee van de gebruikelijke vier consulten vervangen door e-consulten – een spreekuur via videobellen. Maar het voordeel is dat als de patiënt regelmatig gegevens invoert, we ook tussentijds in de gaten kunnen houden of er bijzonderheden zijn. Het contact met de arts blijft dus, het wordt alleen efficiënter.’
Zo kan er dus ook in bepaalde gevallen sneller worden ingegrepen, bijvoorbeeld bij patiënten met hartritmestoornissen, pacemakers of ICD’s. Wijken de gegevens af, dan ziet de arts dit direct. Daarnaast is het de bedoeling dat de patiënt zelf grip krijgt op zijn gezondheid, legt Schalij uit. ‘Vroeger vertelde de arts welke medicatie je moest nemen en deed diegene dat. Tegenwoordig kunnen we uitleggen wat de patiënt zelf kan doen, bijvoorbeeld minder zout nemen om de bloeddruk omlaag te krijgen, of meer bewegen als we aan de stappenteller zien dat dit beter kan. Patiënten zijn over het algemeen heel slim en als je ze de hulpmiddelen geeft, kunnen ze ook heel veel zónder ons.’
Gezondheid in plaats van zorg
Dat mensen minder vaak naar het ziekenhuis komen, is niet alleen belangrijk in tijden van corona. ‘Mede door de vergrijzing neemt het aantal patiënten dramatisch toe’, legt Schalij uit. ‘De capaciteit van het ziekenhuis wordt niet zomaar groter, dus als we niets doen, loopt het systeem vast. Als we meer dingen thuis kunnen doen, is er in het ziekenhuis meer ruimte voor nieuwe patiënten. Maar preventie is nog veel belangrijker. Ik vind het persoonlijk heel leuk om een dotterbehandeling uit te voeren, maar ik heb natuurlijk liever dat zo’n ingreep niet nodig is. We moeten als medici dus meer toewerken naar het bevorderen van gezondheid, in plaats van naar het leveren van zorg.’
De coronacrisis heeft die inzichten volgens hem versneld. ‘Voorheen wilden patiënten het liefst gewoon naar het ziekenhuis komen, nu zeggen ze sneller: dat hoeft van mij niet zo. En ook artsen die eerst geen voorstander waren van the box, zien nu de voordelen. We wilden al heel lang de zorg anders inrichten, maar nu kan het heel snel gaan. In het LUMC zijn inmiddels 31 verschillende boxes in ontwikkeling, voor allerlei vakgebieden. We willen die blijven gebruiken. Niet uit noodzaak, maar ook als de ziekenhuizen weer volledig open zijn.’
Voor meer artikelen over o.a Corona klik hier
Oud-hockeyinternational Marcel Balkestein (39) ging na het plotse overlijden van zijn broer Jean-Paul door de medische molen. Met dezelfde erfelijke hartafwijking als zijn broer mocht hij toch doorgaan met topsport. Vijf jaar later moest hij wel stoppen, vanwege andere hartklachten, maar zijn werk draait nog steeds om sport.
Marcel Balkenstein
Wat is er sinds 2012 precies gebeurd?
In 2012 kwam mijn oudere broer tijdens het joggen plots te overlijden aan een verdikte hartspier. Vlak daarna zou ik met het Nederlandse hockeyteam naar de Olympische Spelen in Londen gaan. Onderzoek wees meteen uit dat ik dezelfde genetische afwijking had. Mijn moeder was de drager ervan, zonder ziekteverschijnselen. Toch mocht ik naar Londen. Natuurlijk werd ik nadien wel scherper in de gaten gehouden. In 2017 werd een vergrote hartkamer geconstateerd. Die hield geen verband met de verdikte hartspier, maar het was raadzaam om te stoppen met topsport. Dat deed ik, maar ik voelde me bij het aftrainen al snel niet goed. Alsof er constant adrenaline door mijn lijf raasde. Vele testen en een CT-scan later bleek een vernauwing in de voorste kransslagader te zitten. Zo’n ernstige vernauwing op zo’n belangrijke plek wordt ook wel de ‘widowmaker’ genoemd. Er werd een stent geplaatst.
En toen?
Een revalidatietraject was voor mij als sporter overbodig. Ik leefde snel gewoon door als voorheen. Alleen had ik gedacht dat ik me na het plaatsen van de stent veel beter zou voelen. Na het verhelpen van zo’n grote vernauwing, dan moest de conditie met stent toch meteen verbeterd zijn? Het hart kreeg nu toch meer bloed en zuurstof? Dat viel tegen. Daarover heb ik zelfs nog gemaild met de betrokken cardiologen. ‘Zit die stent er eigenlijk wel?’, grapte ik, ‘ik ben niet vooruit te branden.’ Ik was fit hoor, voor en na de operatie. Maar ik was in dezelfde periode ook van zeven keer in de week trainen naar twee keer in de week trainen gegaan. Ook door het medicijngebruik klopte het wel dat de conditie anders voelde. Het werd met de stent simpelweg minder snel beter dan ik had verwacht.
Veranderde je nog iets aan je leefgewoonten?
Nee, eigenlijk niet. Eten is nooit mijn sterkste kant geweest, ook tijdens de topsport niet. Het kan beter en veelzijdiger, maar over het algemeen leef ik gezond. Ik beweeg voldoende, ik rook en drink niet. De kans op nieuw hartfalen wil ik zo klein mogelijk maken. De stressfactor in de topsport heeft wel bijgedragen aan mijn hartklachten, denk ik. Selectieprocedures leveren enorm veel spanning op. In de periode voor de selectie van het Nederlandse elftal voor de Olympische Spelen in Londen was ik er elke minuut van de dag mee bezig. Zulke stress speelt nu niet meer. Ik verbind bedrijven aan sport in Brabant. Verder heb ik mijn eigen hockeyschool.
Kijk je nu anders tegen het leven aan?
Ik voel me erg dankbaar voor het leven. Die dankbaarheid gaat ook uit naar de artsen op mijn pad. Ze namen cruciale beslissingen. Dankzij cardioloog Arthur Wilde van het AMC ben ik toch naar de Olympische Spelen gegaan, terwijl anderen het vanwege mijn broers dood afraadden. Wilde heeft echt zijn nek voor me uitgestoken. Zijn drukke agenda maakte hij vrij om mijn casus met de beste artsen ter wereld te bespreken. Zonder die actie had mijn leven er echt anders uitgezien, zonder zilveren medaille. Met cardioloog Rutger Haest in Geldrop gebeurde iets vergelijkbaars. Door hem werd de vernauwing in de kransslagader ontdekt. Eerdere testresultaten waren negatief geweest, maar hij had toch besloten tot een CT-scan. Het merendeel van de artsen had dat niet gedaan, er leek immers niets aan de hand? Maar Haest kende mij persoonlijk en ook mijn broers casus. Als sporter ken je je lijf goed en Haest heeft naar mij geluisterd. Dat was mooi. Door alle gebeurtenissen doe ik nu beter mijn best te genieten van het leven, me niet te druk te maken. Het is belangrijk om te kijken of de dingen die je doet ertoe doen, je met mensen omgaat die ertoe doen. Met vrienden naar de kroeg of een cabaretier gaan is achteraf gezien een betere keuze dan het bijwonen van de Champions League omdat je toevallig BN’er bent.
Heb je tips voor andere hartpatiënten?
Ik kan niet inschatten hoe een ander zich voelt. Ik heb geen hartinfarct gehad en ook geen schade aan het hart. Toch zeg ik: wees dankbaar dat je er nog bent. Natuurlijk was je liever geen hartpatiënt, maar nu het wel zo is, is het beter om stil te staan bij wat die diagnose je heeft gebracht. Je staat bewuster in het leven.
Voor meer artikelen over o.a BNers klik hier
Op 17 februari dit jaar kreeg Sandra’s (56) man Gert-Jan (66) een hartstilstand. Op zijn verjaardag. Sandra moest die dag haar eigen man reanimeren. Hij overleefde het, maar Sandra krijgt dat beeld van haar levenloze man maar niet van haar netvlies.
Gert-Jan en zijn kleinzoon
Sandra ging die bewuste dag al eerder naar bed, terwijl Gert-Jan de hond nog even uitliet. Niet veel later schoof hij bij haar in bed. Ze vroeg hem of het goed ging. Hij antwoordde dat het niet lekker ging. ‘Gert vertelde dat hij een druk op zijn borst voelde. Hij kon het niet goed duiden, maar voelde zich raar. We zijn op dat moment naar beneden gegaan om even wat te drinken.’ Eenmaal beneden ging het niet beter. Zijn bloeddruk was niet extreem hoog, maar toch zei Gert-Jan dat hij zich echt niet goed voelde en dat ze hulp moest inschakelen. ‘Ik belde meteen de dokter. Hij vertrouwde het niet, dus werd er een ambulance gestuurd. De ambulancebroeders sloten een kastje bij Gert aan en zagen het al snel: hij had een hartinfarct.’
Van de wereld
Vlug ging Sandra naar boven om even wat anders aan te trekken voor ze mee moesten met de ambulance. Op dat moment zakte Gert-Jan ineens van zijn stoel. ‘Hij ging onderuit en was plotseling helemaal van de wereld. De ambulancebroeders vroegen me of ik kon reanimeren, zodat de ene broeder bij het hoofd van Gert kon blijven staan en de andere de AED kon klaarmaken. Dat kan ik, want ik heb zestien jaar BHV-ervaring. Maar ik dacht: ‘Waarom moet ik dit bij mijn eigen man doen?’ Toch ben ik direct begonnen. Ik had geen idee of ik het goed deed; ik ben gewoon gaan pompen. Ondertussen bleef ik maar roepen dat hij bij me moest blijven. Ik was wanhopig. Uiteindelijk kwam zijn lichaam overeind van de keukenvloer en was hij weer bij ons.
Door een hel
Sandra kon op dat moment alleen nog maar uitbrengen dat haar man dood was geweest. De adrenaline gierde door haar lijf en haar hart zat in haar keel. Haar hele lichaam deed pijn: van de schrik, het huilen en de kracht die ze had gestopt in het reanimeren van haar eigen man. ‘Gert begon weer praatjes te krijgen, maar ik ging echt door een hel. Ik was zó bang dat hij het niet zou overleven. Ook die rit naar het ziekenhuis was voor mij heel beangstigend. Midden in de nacht kwamen we daar aan. Het ziekenhuis was donker en verlaten, en het voelde alsof ik met mijn kinderen zat te wachten in een rouwkamer.’ Een tijd later mocht ze naar Gert-Jan, die inmiddels was geopereerd en drie stents had gekregen. ’Zelf had Gert het gevoel dat hij even geslapen had; hij had niks meegekregen van de ernst van de situatie. Ik daarentegen heb dat afschuwelijke beeld van dat hij dood was. Het bleken maar twee minuten geweest te zijn, maar naar mijn idee duurde het een eeuwigheid.’
Alarmfase
Hoewel Sandra goed begrijpt dat alle aandacht op dat moment naar Gert-Jan ging, vindt ze dat er na zo’n gebeurtenis ook meer aandacht mag zijn voor de partner. ‘De ambulancebroeders hebben tegen me gezegd dat het heel waardevol was dat ik kon reanimeren, maar niemand heeft vervolgens gevraagd hoe het mij ging, of hulp aangeboden. Terwijl ik nog altijd heel bang ben om hem te verliezen. Het voelt alsof ik constant in de alarmfase zit. Als ik nu naast hem in de tuin lig, check ik telkens of hij nog ademt. Als we een lange wandeling maken, vraag ik me af of hij niet te veel doet. Als hij slaapt, check ik een paar keer per nacht of ik echt nog iets hoor of voel. Het heeft een enorme impact op je als je ernaast hebt gestaan, laat staan op mensen die ook nog eens zonder ambulancebroeders hebben moeten reanimeren.’
Gefocust op herstel
Met Gert-Jan gaat het momenteel gelukkig goed. ‘Gert zegt zich beter dan ooit te voelen, ondanks dat zijn herstel vanwege corona nu een soort doe-het-zelf revalidatie is geworden. Hij valt nu ook nog eens binnen een risicogroep. Gert is in ieder geval erg gefocust op zijn herstel en heeft gelukkig geen last van bijvoorbeeld geheugenverlies of concentratieproblemen. Hij fietst elke dag en traint zijn borstkas. Uiteraard slikt hij ook medicijnen. Dat is best confronterend, omdat dat waarschijnlijk de rest van zijn leven zo zal zijn. Hoe dan ook doet hij weer van alles, zoals muziek maken. Dat is in ieder geval heel positief.’
Hulp
Sandra zelf heeft inmiddels hulp gezocht. ‘medelijden is niet wat ik wil, maar wel mijn verhaal bij iemand kwijt kunnen. Ik ga niet liegen: ik vind het gewoon best wel zwaar, Ik wil sterk en positief zijn, maar eigenlijk hangt er voor mij sinds 17 februari één grote zwarte wolk over alles heen. Zeker deze periode is lastig. Wie mag er langskomen en wat kan wel en niet? En kan ik weer werken of is dat dan een risico voor Gert? We proberen te doen wat verstandig is, en dat is in mijn geval nu ook hulp zoeken. Met deze gebeurtenis om leren gaan. Een tip voor anderen is in ieder geval: leer reanimeren of verdiep je erin, en neem vermoeidheidsklachten serieus.’
Voor meer artikelen over o.a reanimeren klik hier
Dit artikel verscheen in het HPNL magazine. Interesse? Vraag hier het HPNLmagazine aan.
Alle reizen van Hartpatiënten Nederland zijn door de coronacrisis voorlopig van de baan, maar dat betekent niet dat er niet keihard wordt gewerkt aan nieuwe reizen in het najaar. Alle mogelijkheden worden bekeken, waarbij de veiligheid van de reizigers uiteraard vooropstaat.
Juist in dit jubileumjaar had de stichting graag willen uitpakken, maar dat mocht de eerste helft van 2020 helaas niet zo zijn. Toch wordt er actief gewerkt aan het organiseren van nieuwe reizen, vertelt Marly van Overveld, die je zou kunnen beschouwen als het ‘visitekaartje’ van HartbrugReizen. Bij het organiseren van de nieuwe reizen, die ongetwijfeld iets anders in elkaar steken dan de reizen vóór de coronacrisis, wordt veel waarde gehecht aan de mening van de reizigers zelf. ‘Onlangs hebben we ideeën bij de reizigers neergelegd, en ze daarnaast gevraagd om mee te denken over de invulling ervan. Dat vinden we belangrijk. We willen iedereen betrekken bij de plannen die we maken en peilen in hoeverre er behoefte is aan reizen in ons eigen land. We denken namelijk dat het voorlopig nog niet verantwoord is om naar het buitenland te gaan.’
Hotels bezoeken
Inmiddels is uit de vele reacties al gebleken dat reizigers zeker openstaan voor een reis in eigen land. We kennen tenslotte Europa, maar hoe goed kennen we ons eigen land eigenlijk? ‘We hebben al heel wat bruikbare suggesties gehad en er is duidelijk geworden dat mensen zeker geïnteresseerd zijn in tripjes in Nederland. Ook ons eigen land heeft veel moois te bieden.’ De komende weken worden dan ook allerlei hotels bezocht om te kijken hoe daar wordt omgegaan met de maatregelen. ’We vinden het nu erg belangrijk om met eigen ogen te zien of de regels overal worden nagestreefd. Dan pas weten we zeker dat het een voor ons gezelschap geschikt hotel is. We willen er tenslotte toch meerdere dagen verblijven; een dagtrip is te kort om de omgeving goed te verkennen.’
Kleinere groepen
Aan de reizen zelf probeert de stichting zo min mogelijk te veranderen. De variatie aan reizen blijft hierdoor behouden, ondanks dat dat natuurlijk nog steeds afhankelijk is van wat er in de huidige periode allemaal mogelijk is. ‘We moeten nu rekening houden met de anderhalve meter afstand, dus de reizen zullen er daardoor toch iets anders uitzien. Dat betekent bijvoorbeeld dat we met kleinere groepen moeten reizen en dat mensen in sommige gevallen ergens met eigen vervoer naartoe zullen moeten komen. Busvervoer mag weer, maar dan wel met mondkapjes en met een beperkt aantal personen. Dat maakt het lastig. Daarnaast is met de hele groep eten zoals we dat normaal doen, ook even geen optie. Net als dat we beperkter zijn in een rondleiding met een gids. Toch blijven we kijken naar de opties en volgen we alle ontwikkelingen op de voet.’
Missen
Wat motiveert bij het uitzoeken van alle mogelijkheden, zijn de lieve reacties die de stichting door de maanden heen heeft mogen ontvangen. Zo zegt vaste reizigster Anja van Everdingen de reisjes te missen, en Ine Dauven-van Kruchten hoopt dat de reizen in het najaar wél door kunnen gaan. Ook Fer Husson en Janet v.d. Vaart hopen dat alle nieuwe reizen doorgaan en beseffen dat het een teleurstelling geweest moet zijn voor de stichting. Ria Steur zegt regelmatig aan alle mensen te denken die de reizen ontwikkelen en begeleiden, terwijl Joke Kortekaas-Herfkens nog vaak terugdenkt aan de fijne en verzorgde reizen die ze al met HartbrugReizen heeft gemaakt. Trouwe reizigster Erna Verdurmen liet weten dat de reizen haar erg geholpen hebben. Ze geniet er altijd met volle teugen van en elke reis beschouwt ze als een feest. ‘We merken dat de reizigers ons echt missen en zich enorm hadden verheugd op de reizen’, vertelt Marly. ‘Zeker de reizigers die niet eens, maar meerdere keren per jaar met ons meegaan. Er valt een hoop voor ze weg. Toch was het voor ons in ieder geval erg fijn om deze maanden regelmatig contact met onze reizigers te hebben. Want het gemis is geheel wederzijds, ook ik mis al deze lieve mensen!’
Gezondheid voorop
Waar mensen in ieder geval op kunnen vertrouwen, is veiligheid. De reizen die in het najaar georganiseerd worden, zijn honderd procent veilig. ‘Mensen zijn toch nog bang, en dat is ook begrijpelijk. Maar we zijn verantwoordelijk; mensen kunnen erop vertrouwen dat de reizen veilig zijn.’ Dat geldt uiteraard ook voor de hartbrugreizen die het eerste half jaar niet door konden gaan, maar hopelijk in de toekomst kunnen worden ingehaald. ‘We hebben een hoop mensen moeten teleurstellen en waren voornemens om enkele reizen in te halen in het najaar. Helaas is dit naar onze mening nog niet verantwoord op dit moment. Hierbij staat gezondheid voorop, altijd. We kijken niet naar wat volgens de regels mag, maar naar wat verantwoord is. We gaan alleen naar het buitenland als het écht veilig is. Hopelijk kunnen we al die mooie reizen volgend jaar inhalen!’
Contact houden met andere reizigers? Word dan lid van de groep ‘HartbrugReizen Maatjes’ op Facebook en haal samen herinneringen op.
Voor meer artikelen over o.a hartbrugreizen klik hier
