Onderzoekers ontdekken geboorteplek van bloedstamcellen

Met die kennis kunnen wetenschappers technieken ontwikkelen om bloedstamcellen in laboratoria te kweken. Dit kan in de toekomst leiden tot betere behandeling van bijvoorbeeld bloedziekten en kanker. Eerder verscheen de publicatie in de online editie van Nature.

De bloedstamcellen, ook wel hematopoetische stamcellen (HSC’s) staan aan de basis van alle bloedcellen in het lichaam. Ze kunnen alle soorten bloedcellen maken, dus bijvoorbeeld witte en rode bloedcellen. Dat is belangrijk want een lichaam heeft continu behoefte aan nieuwe bloedcellen om bijvoorbeeld de zuurstofvoorziening en het immuunsysteem goed te laten werken.

Wetenschappers zijn al lange tijd op zoek naar de exacte plek waar de bloedstamcellen worden aangemaakt in een embryo (de eerste keer dat een lichaam bloedstamcellen aanmaakt is in de embryonale fase). Ook wilden ze graag zien hoe de cellen zich op die ‘geboorteplaats’ gedragen. Tot nu toe lukte dat niet omdat het proces in een levend embryo bekeken moest worden en er nog geen technieken bestonden om dat te doen.

Het is de onderzoekers van het Erasmus MC wèl gelukt om voor de allereerste keer het ontstaan van de bloedstamcellen in de aorta van een levend embryo (van een muis) in beeld te brengen. ‘Met speciale technieken zijn we erin geslaagd om hoge resolutie beelden te maken in de aorta. Dat was tot nu toe onmogelijk omdat deze plek zich te diep in het embryo bevond. We hebben gezien dat uit speciale cellen in de wand van de aorta een klein aantal bloedstamcellen ontstaat’, zegt Catherine Robin, onderzoeker op de afdeling celbiologie. ‘Ook duurt de vorming van deze cellen maar kort, nog geen twee uur.’

De doorbraak kan wetenschappers helpen om te ontdekken wat er nog meer nodig is om bloedstamcellen te maken (bijvoorbeeld welke moleculen). Daarmee kunnen ze technieken ontwikkelen om deze belangrijke cellen in laboratoria te laten ontstaan en groeien. Robin: ‘Daarmee hopen we in de toekomst mensen te kunnen helpen met bijvoorbeeld bloedziekten en kanker.’

Het onderzoek is mogelijk gemaakt door de NWO. Deze organisatie gaf de onderzoekster in 2006 een Vidi-subsidie om haar eigen onderzoeksgroep op te zetten.

Erasmus MC