default-header
HomeNieuwsMinder medicatie, meer leefstijl

Minder medicatie, meer leefstijl

AandoeningBehandelingBijwerkingenLeefstijlSporten en bewegenVoeding

vrijdag 11 juni 2021, door Hartpatiënten Nederland

Patiënten willen steeds vaker de baas zijn over hun eigen gezondheid en het liefst hun medicatie afbouwen. Die trend ziet ook cardioloog Leonard Hofstra. Toch is dat volgens hem oppassen geblazen: hartpatiënten kunnen lang niet altijd zonder medicatie.

Mensen worden zich bewuster van hun leefstijl. Ze zijn steeds vaker medicatie avers; willen het liefst zo weinig mogelijk of geen medicatie en hopen dit met leefstijl op te kunnen lossen. Patiënten willen zelf aan het roer staan als het aankomt op hun gezondheid, zelf de regie hebben. Maar, waarschuwt Hofstra, het minderen van medicatie moet wel realistisch zijn. “Als je risicofactoren als een hoge bloeddruk of een hoog cholesterol hebt en nog geen ziekte, dan is het aanpassen van de leefstijl een prima strategie: bewegen, veel groente eten en afvallen. Dit is dan een stukje primaire preventie, dus preventie zonder ziektelast. Binnen deze groep mensen kun je daarmee een groot deel van het probleem oplossen.”

Cholesterolverlaging

Dit is echter anders voor mensen die bijvoorbeeld een hartinfarct, stents of een omleiding hebben gehad. “Mensen die een bewezen hartziekte hebben, zitten eigenlijk altijd op z’n minst vast aan bloedverdunners en cholesterolverlagers. Dit zijn ziekten waarbij je medicatie nooit volledig zal kunnen afbouwen. Een hartinfarct, de plaatsing van een stent of de plaatsing van een omleiding zijn allemaal terug te leiden naar hetzelfde: het dichtslibben van kransslagaderen. Als het al zo ver is dat je daar dan voor geopereerd moet worden, dan zit er niets anders op en heb je toch ook echt cholesterolverlaging nodig.”

Gevaar

Wat Hofstra tegenwoordig merkt, is dat sommige mensen heel radicaal met alle medicatie willen stoppen. Daarmee kunnen mensen met een hartziekte zichzelf dus in gevaar brengen, stelt hij. “De keuze voor leefstijl of medicijnen is een prima discussie, maar het is belangrijk om te beseffen dat het ook slecht kan aflopen wanneer je te weinig medicatie inneemt. Bij ernstig hartfalen breng je jezelf zonder medicatie bijvoorbeeld echt in gevaar, dus moet je je bedenken of dit dan wel zo verstandig is. Uiteindelijk gaat het om jouw veiligheid; dat is wat telt.”

Minder bijwerkingen

Hofstra is zelf een groot voorstander van leefstijl en zet als cardioloog dan ook in op de combinatie gezonde leefstijl en medicatie. Door leefstijl aan te pakken, kun je een lagere dosis medicatie geven  en worden de bijwerkingen ervan minder. “Mensen ervaren vaak bijwerkingen van bijvoorbeeld statines: cholesterolverlagers. Die medicijnen hebben inderdaad bijwerkingen, maar dat is sterk dosisafhankelijk. Als jij dus heel gezond leeft en daardoor maar een beetje statine nodig hebt, is de kans op bijwerkingen bijzonder laag. Je kunt met weinig medicatie vaak ook een heel mooi LDL-cholesterolgehalte creëren. Ik zeg dan ook vaak tegen mensen die medicatie avers zijn: als je zo min mogelijk medicatie wilt, dan is de enige keuze zo gezond mogelijk leven. Je medicijnen kun je afbouwen, mits je met je leefstijl naar perfectie streeft. Die keuze moeten mensen uiteindelijk toch zelf maken.”

Aandacht voor leefstijl

Volgens Hofstra zijn ook steeds meer artsen zich bewust van leefstijl. Er is meer aandacht voor, maar het kan nog wel een stuk beter, zegt hij. “Tegenwoordig komt leefstijl ook in hartrevalidatieprogramma’s aan bod. De beweging zit er goed in. Toen ik zo’n tien tot vijftien jaar geleden als cardioloog met preventie aan de slag ging, vond men dat een hele gekke move. Dat is nu allang niet meer zo. Vooral bij huisartsen is er veel belangstelling voor leefstijl en dat komt ook bij specialisten, maar wij lopen daarin wel achter. Dat heeft ook te maken met de context van ons werk: het doen van ingrepen, diagnostiek en het voorschrijven van medicatie. Wij willen zo snel mogelijk een diagnose stellen en mensen zo snel en goed mogelijk helpen. Dat is het wezen van de cardioloog.”

Samen

Op het gebied van leefstijl kunnen patiënten zelf in ieder geval al een hoop verbeteren. Dat kan volgens Hofstra door drie simpele dingen toe te passen: 4 stuks fruit, 400 gram groente en 10.000 stappen per dag. “Als ik dit zeg, schrikken mensen vaak van de hoeveelheid. Maar groenten en fruit bestaan uit vezels en water, waar je snel vol van raakt terwijl je maar weinig calorieën binnenkrijgt. Daarmee verdring je de trek in slechte dingen, wat misschien wel een van de belangrijkste effecten is. Zorg daarnaast dat thuis alleen maar gezonde spullen staan. De sleutel ligt dan al bij de supermarkt. Wat je daar haalt, bepaalt in grote mate wat jij op een dag gaat eten. Verder zijn wij Nederlanders wereldkampioen zitten. We leven in een samenleving waarbij alles gericht is op comfort en minder bewegen. Let ook daarop. En: doe het samen. Pak het aan met de huisarts of cardioloog, samen met je behandelaar. Dat is belangrijk.”

Waarom dit interview met cardioloog Leonard Hofstra?

Wij willen onze lezers zo breed mogelijk van nuttig informatie voorzien en op die manier de samenleving transparanter maken. Dat behoort tot onze doelstelling. Uiteindelijk willen alle patiënten hetzelfde: de beste zorg! Wij helpen daarbij. Onafhankelijk en objectief. Helpt u ons? Wij helpen u.

Onlangs schreef Leonard Hofstra samen met Erik Scherder het boek ‘Hart voor je Brein’. Interesse? Bestel het hier! Tip: meld een nieuwe abonnee of supporter bij ons aan en ontvang het boek gratis!


Geef een reactie


Reacties (6)

  • Gerrie 11 juni 2021

    Hoe verhoudt zich dit tot de afkeer van staties die u ook regelmatig uit? Bijvoorbeeld door de huisarts Hans en door Dick Pijl? Wie moet ik geloven?

    • Leon Vrins 11 juni 2021

      U bedoelt Dick Bijl en Hans van der Linde.
      Er is voldoende literatuur beschikbaar om het verband tussen cholesterol en hart- en vaatziektes te ontkrachten.

  • Leon Vrins 11 juni 2021

    Cardioloog Hofstra denkt dus nog steeds dat het cholesterolgehalte van invloed is op hart- en vaatziektes. Blijkbaar zijn de berichten van Hugenholtz en van der Linde hem ontgaan over het in Engeland uitgevoerde onderzoek enkele jaren geleden waaruit bleek dat zestigplussers met een hoger Ldl er qua gezondheid beter aan toe waren dan zij met een lager gehalte. Laat hem nu eens aangeven waar het op wetenschappelijke wijze aangetoonde bewijs is dat een hoog cholesterol leidt tot hart- en vaatziektes.

  • Marie 11 juni 2021

    Ik heb helaas een hartstilstand doorgemaakt, heb een bypass gehad en ben direct (zonder enige uitleg) op medicatie gezet. De Omeprazol en statines gingen het eerst de deur uit. Wat ik ook slik aan statines, het blijft hoog en ik ervaar veel bijwerkingen. Een gezonde leefstijl hanteer ik op enkele dingen na al jaren en ook daarmee ging het cholestorol niet omlaag. Na 7 jaar braaf alles geslikt te hebben en zinloze onderzoeken te hebben gehad, neem ik nu zelf de regie in handen. Ik ervaar ernstige beperkingen maar de cardioloog kijkt alleen binnen een kort moment naar de werking van het hart en zolang alles goed werkt vind hij dat er niks aan de hand is en bij bewezen klachten wordt de bestaande medicatie opgehoogd met als gevolg nog meer bijwerkingen en de klachten verdwijnen niet. Om gek van te worden! Ik weet niet meer wat ik nou nog moet doen. Ik weet wel dat zowel de metropolol als de enelapril niet veel doen en ik denk dat ik uiteindelijk alleen de bloedverdunner nog ga slikken. Dat veel mensen zelf de regie willen nemen is dus niet zo raar. De huidige verkregen informatie over medicatie schiet tekort voor zowel de arts als patiënt. Door de druk op de zorg is er weinig tijd voor patiënten en werken artsen heel kort en doelgericht. Ik kan zo eindeloos doorgaan maar ik denk dat het terecht is dat mensen zelf de regie nemen.

    • Leon Vrins 11 juni 2021

      U zou een second opinion kunnen vragen. Daarnaast is er vrij veel literatuur beschikbaar. De cholesterolhype van de Schotse arts/onderzoeker Malcolm Kendrick, De cholesterolleugen van de Duitse hart- en vaatchirurg Walter Hartenbach, Fat and cholesterol are good for you van de Deense onderzoeker Uffe Ravnskov en nog wel een paar. Google eens op “Statins, the biggest medical fraud of all time” enfin, er is te veel om hier allemaal op te noemen.
      Ik ben zelf in 2012 op eigen gezag gestopt met Crestor. Bij de laatste controle van mijn halsslagaders
      vorig jaar bleken deze nog steeds brandschoon te zijn, en dat bij een Ldl niveau van ca. 4! Hoezo slecht cholesterol?!

  • Anne 13 juli 2021

    Ben hartpatient met al jaren hoge bloeddruk.Heb gemerkt dat ik thuis zelden hoge bloeddruk heb,alleen bij (vaak licht ) spanning,dus een 24 uur meting helpt natuurlijk ook niet,die veroorzaakt ook spanning.Ik vermoed dat de helft van alle hoge bloedruk patienten niet echt hoge bloedruk heeft.Koop een goede meter en controleer 3 x per week zelf ,schrijf de waarden op en neem mee naar de cardioloog.En je bent van een hoop pillen af met de bij behorende bijwerkingen.Succes maar doe voorzichtig,gebruik je verstand en gevoel.