Jan van Overveld: Volgestopt met medicijnen voelde ik me steeds slechter

Geschreven door

Jan van Overveld (63), voorzitter van Hartpatiënten Nederland, hoort al sinds zijn jeugd over hartaandoeningen. Zijn vader was behalve hartpatiënt ook voorzitter van onze stichting. Rond zijn 40e belandde Jan in het ziekenhuis met symptomen van een hartinfarct, maar dat bleek vals alarm. Toch volgde een lang traject van medicatie inname. Toen hij daar radicaal vanaf wilde, kreeg hij het gevoel door artsen bang gemaakt te worden.

Natuurlijk begint een gesprek in coronatijd over corona. Van Overveld zucht: “Helaas zijn er nog geen vooruitzichten die op korte termijn uitkomst bieden. Voorlopig zullen we nog volop rekening moeten houden met de vele beperkingen die corona met zich meebrengt.”

Nu over hart- en vaatziekten. Dat zit in je familie?

“Zeker, mijn vader kreeg met 38 jaar een hartinfarct. Ik was toen twaalf. De kennis van hart- en vaatziekten stond nog in de kinderschoenen. De meeste mensen die een hartinfarct kregen, gingen dood. Dus het hing erom. Mijn vader overleefde destijds een noodzakelijke openhartoperatie in het Antoniusziekenhuis. Hij stierf alsnog jong, met 54 jaar, niet aan hartfalen, maar aan agressieve prostaatkanker. Tot die tijd had hij zich maximaal ingezet voor Hartpatiënten Nederland. Mijn moeder eveneens. Met zo’n voorgeschiedenis ga je je dingen afvragen als je zelf de leeftijd bereikt waarop je vader problemen kreeg. Eind jaren ’90 kreeg ik plots een beklemmend gevoel op de borst en trok ik lijkbleek weg. De huisarts stuurde me direct naar het ziekenhuis. Het moest een hartinfarct zijn. Ik bleek uiteindelijk alleen een extreem hoge bloeddruk te hebben. Mazzel zogezegd. Stress had zeker een rol gespeeld. Ik had het druk. Met jonge kinderen thuis en een eigen zaak waarin ik dubbele werkuren draaide. Hoe dan ook kreeg ik medicatie tegen die hoge bloeddruk. Die bleef evenwel oplopen. Ik kreeg almaar zwaardere en meer medicatie. Naar de oorzaak van mijn klachten werd niet gekeken. Het was de reinste symptoombestrijding.”

En hoe ging het toen verder met je?

“Na een tijdje slikte ik ook zware pillen tegen hoog cholesterol. Ik kreeg er spierpijn en spierafbraak van, bekende bijwerkingen. Ondertussen ontwikkelde ik diabetes type 2. Daar kreeg ik toen ook weer medicatie voor, al snel de maximale dosering. Er kwam nog een bètablokker bovenop. Mijn conditie werd steeds slechter. De diabeteswaarde was dusdanig hoog dat de arts zei: ‘Als het niet minder wordt, moeten we insuline voorschrijven.’ De doctoren vonden het, ook gezien mijn erfelijke belasting, een wonder dat ik nog geen hartinfarct had gehad. De trigger om zélf iets aan deze situatie te veranderen, kwam toen ik in een diep dal belandde nadat mijn echtgenote in 2013 plotseling overleed.”

Wat gebeurde er op medisch vlak?

“Ondertussen was ik steeds kritischer naar mijn behandeling gaan kijken. Ik was van oudsher geïnteresseerd in hartzaken, verslond publicaties daaromtrent en sprak met de vele artsen en hoogleraren die ik kende. Mijn behandeling deugde niet. Die was gestoeld op verkeerde uitgangspunten. Ik zag de positieve resultaten van mensen die met vergelijkbare problematiek een andere weg hadden gekozen. Ik werd mijzelf steeds bewuster dat je met leefstijl veel kunt bereiken en zelfs diabetes type 2 kunt omkeren. Ik besprak dit met mijn behandelaars en die reageerden allemaal hetzelfde: ‘Stom als je dat zou doen. Dat is alweer de zoveelste hype. Nu kun je nog komen binnenwandelen. Straks kom je misschien binnen op een brancard met een herseninfarct, ben je niet meer aanspreekbaar en weet je je eigen naam niet meer. En tja: de bijwerkingen van de medicatie vallen wel mee toch?’ Ze beseffen niet dat ze je met dit soort gepraat bang maken. Het zou een enorm risico zijn. Maar het was mijn risico. Mijn eigen risico dat al begon toen ik uit de box kwam en leerde kruipen. Ik geloofde in mijn gelijk en wilde bewijzen dat ik geen patiënt was. Dus zo’n twee jaar geleden besloot ik het roer finaal om te gooien: koolhydraatarm eten en stoppen met alle medicijnen. Het enige dat ik tegen mijn dokters zei was: laat alstublieft op mijn verzoek regelmatig bepaalde bloedwaarden prikken.”

Nieuwsgierig hoe Jan van Overveld verhaal afliep? U kunt zijn inspirerende relaas lezen in ons HPNLmagazine!

Vaccinatie perikelen

Geschreven door

Nog nooit was het voor ons zo moeilijk als nu. De hele wereld staat op zijn kop. Corona maakte veel slachtoffers. Althans dat is het beeld dat wij hebben en dat ons constant voor ogen gehouden wordt.

Als belangenvereniging voor hartpatiënten timmeren wij al ruim 50 jaar aan de weg. Volstrekt objectief en onafhankelijk. Wij vormen onze eigen mening en publiceren vaak artikelen waar de media, om welke reden dan ook, geen aandacht aan besteden.

Denk daarbij aan medicijnen. Nieuwe behandelingen. Bijwerkingen. Steeds weer stellen wij ons de vraag: is dit bewezen veilig en bewezen effectief? En natuurlijk ook of het meerwaarde heeft. Maar wij waken ook over regels die de overheid stelt aan behandelingen. In onze ogen is de waarde van een leven niet in geld uit te drukken, terwijl men dat vaak wel doet.

Jarenlang bevochten wij de lange wachtlijsten. Mensen overleden onnodig omdat ze niet tijdig geholpen konden worden. Wij voerden rechtszaken omdat behandelingen werden uitgesteld. Altijd werden argumenten door de overheid gebruikt dat er te weinig geld was. Meer IC-bedden? No way. Daar hebben we het geld niet voor. De kosten van de gezondheidszorg zijn niet meer op te brengen. Daar moeten we paal en perk aan stellen. Men bedacht een vreselijk ingewikkeld budgetteringssysteem. Daarachter konden verzekeraars en zorgverleners zich verschuilen. En de hartpatiënt? Die had het nakijken. Wij durven gerust te stellen dat op die manier vele levens onnodig verloren zijn gegaan. Puur vanwege prioriteiten en omdat het geld er niet zou zijn.

Maar nu terug naar corona. Het blijkt dat geld geen probleem is. Inmiddels heeft onze overheid al meer dan 60 miljard moeten uitgegeven. Dat is een gigantische bedrag. Dat men zo ruimhartig te werk gaat verdient zeker complimenten. Want er zijn ook landen die dat niet doen. Of misschien niet kunnen. Wat is waar?

Wij weten het op dit moment niet. Bijna mijn heel leven lang ben ik aan Hartpatiënten Nederland verbonden. Met hart en ziel. In de loop der jaren heb ik vooral geleerd om mij geen zand in de ogen te laten strooien. En op die manier werken wij vanuit de mooiste patiëntenvereniging van Nederland.

Ik wil met alle plezier alle deskundigen in Nederland geloven. We kunnen de radio of tv niet aanzetten en we horen de lofzang over de komst van de vaccins. Maar is dit wel terecht? Is dit de waarheid? Uit onderzoek blijkt dat veel hartpatiënten zich ernstig zorgen maken. Niet alleen om corona. Maar ook om het vaccin. Is het immers bewezen betrouwbaar? Is het bewezen effectief? Hoe werkt het uit op kransslagaderafwijkingen? Op ritmestoornissen? Op hartfalen? Wat doet het vaccin samen met medicijnen die ik slik? Allemaal relevante vragen waar geen antwoord op te geven is. Het is immers niet onderzocht. Dat kan ook niet. Daarvoor hebben we zogezegd de tijd niet. Er is druk op de ketel. De wereld staat zo ongeveer in brand. De twijfel bij velen en alle vragen zijn volstrekt gerechtvaardigd.

Wij hebben geleerd dat zodra ‘farma’ zegt dat iets veilig is, wij meer dan voldoende redenen hebben om te gaan nadenken. Wij leggen ons oor te luister en wikken en wegen. We volgen patiënten en hun verhalen. Bij de coronavaccins komt bovendien nog eens het extra feit dat farma financieel niet aansprakelijk is voor eventuele onvoorziene gevolgen terwijl deze sector bol staat van miljoenen schadeclaims over misleiding.

Bedenk daarbij dat artsen wereldwijd wijzen op de gevaren van deze snel ontwikkelde, nieuwe technologie vaccins, en u begrijpt dat het voor ons heel moeilijk is om een mening te vormen over de veiligheid van de vaccins. Uiteraard stellen wij alles in het werk om u zo goed mogelijk te informeren, zodat u een eigen weloverwogen keuze kunt maken. Wordt vervolgd.

Cholesterol: is lager beter?

Geschreven door

Hoe sterk is het bewijs dat cholesterol een risicofactor is voor hart- en vaatziekten en zorgt voor hogere sterftekansen? Met een nieuw boek geeft onderzoeksjournalist Daan de Wit een slepende discussie een nieuwe impuls.

”De cholesterolmythe”, luidt de veelzeggende titel van De Wits boek. Daarin betoogt hij dat honderden goed uitgevoerde wetenschappelijke onderzoeken concluderen dat het niet zinvol is het cholesterol te verlagen om zo het risico op hart- en vaatziekten te voorkomen. Toch slikken massa’s mensen met dat doel statines; alleen in Nederland en België ruim 3,5 miljoen. Over het nut ervan bestaan steeds meer twijfels. Zeker omdat de eventuele voordelen, het verlagen van het cholesterol, niet opwegen tegen de nadelen ervan. Daarbij gaat het vooral om bijwerkingen, zoals spierpijn.

Lees het interview van het Reformatorisch Dagblad en Daan de Wit hier volledig.

Noodkreet: onvoldoende capaciteit hartchirurgische zorg

Geschreven door

Het is in Nederland op dit moment niet meer mogelijk om de hartchirurgische zorg te leveren waarvan we in ons land vinden dat die noodzakelijk is. Het grootste probleem ondervindt op dit moment de urgente planbare hartchirurgische zorg. Bij uitblijven van maatregelen om meer ruimte te creëren voor hartchirurgische zorg zal dit consequenties hebben voor patiënten. Dit betekent een toename van sterfte door niet of te laat verrichten van operaties en verlies van levensverwachting en kwaliteit van leven.

Het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Thoraxchirurgie (NVT) maakt zich grote zorgen over dit tekort aan capaciteit voor hartchirurgische zorg tijdens de huidige COVID-pandemie en pleit voor een betere spreiding van IC-bedden. Zij uitten hun zorgen in een brief aan o.a. Tamara Ark, de minister voor Medische Zorg en Sport. Ook wij ondersteunen deze noodkreet, en vragen de overheid om extra IC-bedden beschikbaar te stellen voor hartoperaties.

Het is de bedoeling dat de niet-urgente planbare zorg, dus de zorg die binnen 6 weken geleverd zou moeten worden, in Nederland grotendeels doorgang vindt. Maar dit geldt momenteel niet voor de hartchirurgie. Voorzitter Nederlandse Vereniging voor Thoraxchirurgie Jerry Braun: ‘Het zou helpen als de IC-zorg voor COVID-19 patiënten landelijk beter gespreid wordt, zodat IC-bedden voor postoperatieve opvang van hartchirurgische patiënten worden gecreëerd in die ziekenhuizen.’

Andere verdeelsleutel spreiding IC-patiënten
Naar aanleiding van het tekort aan IC-capaciteit heeft op vrijdag een overleg plaatsgevonden tussen het bestuur van de NVT en alle afdelingshoofden van CTC centra. De vereniging heeft bovenstaande knelpunten, maar ook de oplossingsrichting, inmiddels doorgegeven aan de Minister voor Medische Zorg en Sport, aan de IGJ en aan het LCPS en hoopt op een spoedige reactie. Jerry Braun: ‘De landelijke spreiding van de Covid-gerelateerde IC-zorg houdt geen rekening met de specifieke zorgtaken van ziekenhuizen. Er zijn in Nederland 16 centra waar hartchirurgie wordt verricht. Om de zorg zoals boven beschreven weer mogelijk te maken zou bij de spreiding van Covid-gerelateerde IC-zorg voor deze 16 centra een andere verdeelsleutel gehanteerd moeten worden. Daar komt bij dat in deze centra vaak nog andere tertiaire zorg geleverd wordt, zoals complexe traumatologie en transplantaties, waarvoor ook een extra IC-behoefte is.’

De cijfers zijn alarmerend
Op dit moment worden in alle 16 centra vrijwel alleen patiënten geopereerd voor acute en hoogurgente zorg die binnen respectievelijk 24 uur en 1 week geleverd moet worden. Zelfs bij patiënten die binnen een week een operatie nodig hebben worden op meerdere plaatsen in Nederland ingrepen herhaaldelijk uitgesteld door het gebrek aan IC-capaciteit. Het grootste probleem speelt zich echter af in de categorie voor noodzakelijke of urgente niet-kritieke zorg. Deze operaties worden nu vrijwel niet verricht, waardoor de gestelde termijn van 4 tot 6 weken niet gehaald wordt. Op jaarbasis zijn in Nederland nu (week 50) bijna 1900 hartoperaties minder verricht in vergelijking met het jaar 2019. Dat betekent 12% minder op het totaal aantal hartoperaties bij volwassenen. Dat lijkt in eerste instantie wellicht niet eens zo veel. Waar het echter om gaat is dat we deze 1900 patiënten nooit meer zullen opereren, ook niet als in de toekomst Covid een beheersbaar probleem zal zijn. Daarvoor is namelijk in ons land geen capaciteit. De NVT adviseert haar leden om voor dit probleem lokaal aandacht te blijven vragen bij de Raad van Bestuur van de ziekenhuizen.

 

Visie Hartpatiënten Nederland 

Hartpatiënten Nederland ondersteunt deze noodkreet van de Nederlandse Vereniging voor Thoraxchirurgie (NVT), en houdt de wachttijden nauwlettend in de gaten. Ook vraagt HPNL de overheid om extra IC-bedden beschikbaar te stellen in hartchirurgische centra, voor hartoperaties.

Actieboek tegen Covid-19 en de volgende pandemieën

Geschreven door

De bekende arts en schrijver William Cortvriendt schrijft al bijna tien jaar over het belang van leefstijl voor onze gezondheid en levensverwachting. In 2016 schokte hij de medische wereld door in de zes miljoen keer bekeken televisieserie Hoe word ik 100 aan te tonen dat de voordelen van de door hem geadviseerde gezonde leefstijl niet alleen theoretisch zijn. De deelnemers van de televisieserie – die allen leden aan ernstige gevolgen en complicaties van diverse chronische welvaartsziekten zoals diabetes en hart- en vaatziekten – herstelden binnen vijf maanden en voelden zich weer gezond. De veranderingen in leefstijl zorgden er bovendien voor dat de participanten in hoog tempo overgewicht verloren.

Onlangs schreef William het zeer lezenswaardige ‘Actieboek tegen Covid-19 en de volgende pandemieën’. William voelt het als zijn plicht om de relevante wetenschap over leefstijl en de corona pandemie in een toegankelijk boekje op te schrijven en dit voor iedereen gratis ter beschikking te stellen. Het is bedoeld om betere beslissingen te kunnen nemen met betrekking tot onze gezondheid.

We beseffen ons steeds meer dat de ernst van de Corona pandemie sterk samenhangt met onze leefstijl. Kortweg gezegd, onze leefstijl bepaalt hoe goed onze weerstand is en die bepaalt in sterke mate of we ziek worden door het Covid-19 virus en of we snel en volledig herstellen, of juist niet en we mogelijk zelfs overlijden. William Cortvriendt voelt het als zijn plicht om de relevante wetenschap over leefstijl en de corona pandemie in een toegankelijk boekje op te schrijven en dit voor iedereen gratis ter beschikking te stellen.

William Cortvriendt: als je een medisch probleem ondervindt, is het altijd raadzaam om je arts te consulteren. De auteur is niet aansprakelijk voor het opvolgen van enig advies dat in dit boek gegeven wordt. Klik hier om het boek te downloaden.

Voor meer artikelen klik hier

Vooraan in de rij voor Covid-Vaccinatie

Geschreven door

Als huisarts laat ik mij vaccineren tegen Corona zodra dat mogelijk is. Wie mijn publicaties kent, vindt dat misschien opmerkelijk.

Al 25 jaar betoog ik in vaktijdschriften en daarbuiten dat griepvaccinatie niet bewezen veilig en effectief is. Waarom dan wel tegen Corona inenten en niet tegen griep? Dat is gebaseerd op een afweging van bewijs en urgentie voor vaccineren.

Het bewijs bij Corona komt uit grote onderzoeken die gevaccineerden met ongevaccineerden vergelijken. Die grote onderzoeken zijn, haast ongelooflijk, nog nooit gedaan voor influenzavaccinatie. Daardoor zijn vermindering van ziekte en sterfte na 40 jaar nog steeds niet bekend. Vaccinproducenten vrezen voor hun miljardenomzet aan griepvaccin als dat onderzoek verkeerd zou uitpakken. Al decennialang bestaat er daardoor een controverse over het nut van griepvaccinatie.  Vrijwel alle, echt onafhankelijke wetenschappers betwijfelen dat nut en botsen met gevestigde belangen. Zij blijven vasthoudend wijzen op de feiten.

Niet bij benadering is bekend hoeveel doden griep veroorzaakt. De NRC voerde daar een uitgebreide factcheck op uit en concludeerde “grotendeels waar”. Oversterfte tijdens een griepepidemie wordt zomaar op het conto van het influenzavirus geschoven, terwijl dan ook andere virussen circuleren. Zo komt men aan aantallen griepdoden variërend van 100 tot 10.000 per jaar.  Er waren echter ook griepepidemieën met ondersterfte.  Onder- en oversterfte zeggen daarom weinig tot niets over griepsterfte.

Griepvaccin zou 50% effectief zijn tegen influenza.  Daarmee wordt slechts bedoeld dat 50% van de mensen antistoffen maakt. Of dat leidt tot vermindering van ziekte en sterfte is, als gezegd, onbekend. Daarvoor zijn grote onderzoeken nodig die de controverse kunnen beslechten. En uitmaken of ieder jaar voor 60 miljoen euro vaccineren zinvol is. Daar gaven we geen euro aan uit, inmiddels wel miljarden aan inenten.

Pleitbezorgers van vaccinatie stellen dat een onderzoek nu onethisch is. Het zou de niet-gevaccineerden bescherming onthouden. Die bescherming moet nu juist worden aangetoond met dat onderzoek. Die kwalificatie “onethisch” is dan ook niet afkomstig van een Medisch Ethische Commissie, maar van belanghebbenden.

Minister Edith Schippers kondigde dat onderzoek aan in 2012 na een controversebijeenkomst over het nut van griepvaccinatie. Een hoogleraar stelde toen namelijk: ”moesten we het griepvaccin nu invoeren, dan zou dat op basis van de bestaande  onderzoeksresultaten nimmer gebeuren”.  Roel Coutinho (RIVM), erkende dat er eigenlijk geen harde gegevens bestaan dat ouderen baat hebben bij  vaccinatie. Dat onderzoek van Schippers bleef uit.

Vaccineren tegen Corona is niet zonder risico maar coronavaccins zijn beter onderzocht dan griepvaccins. Ze zouden normaal gesproken echter uitvoeriger zijn getest. Mensen zijn echter al massaal probleemloos gevaccineerd. Dat verkleint het risico. Niet vaccineren geeft waarschijnlijk meer kans op ziekte en sterfte.

Influenza verloopt meestal als een onschuldige verkoudheid met onbekende sterfte. Corona veroorzaakt invaliderende ziektebeelden, aanzienlijke sterfte en maatschappelijke ontwrichting.

Net als iedere andere vaccinatie zal ook Coronavaccinatie  er komen met vallen en opstaan.  Alleen zo kunnen wij vooruitgang boeken bij uitroeien van Covid-19. Verschillende vaccins zullen beproefd moeten worden en verschillende doseringen bij verschillende doelgroepen. Voor al die varianten geldt dat niet vaccineren waarschijnlijk risicovoller is dan de kans op bijwerkingen.

Niet aan de slag gaan met Coronavaccins betekent geen perspectief hebben op bedwingen van de infectie. Het groepsbelang geldt daarbij ook voor jongeren om gezond te blijven en een normaal leven te leiden zonder, sociale-, reis en studiebeperkingen. Op grond van deze overwegingen zouden we ons allemaal moeten laten vaccineren tegen Corona.

Misschien is het goed dat iemand dat zegt die al 25 jaar heeft betoogd dat griepvaccinatie onbewezen veilig en onbewezen effectief is.

Zodra we weer kunnen kussen, moeten we wel het nut van griepvaccinatie onderzoeken.

Hans van der Linde, huisarts/SCEN-arts

 

Voor meer artikelen klik hier

Nieuwe methode om hartklep te vervangen in kloppend hart

Geschreven door

In het Maastricht UMC+ zijn de eerste patiënten behandeld met een nieuwe methode voor het vervangen van een lekkende mitralisklep. Daarbij werken hartchirurg en cardioloog nauw samen om een kunstmatige hartklep te implanteren in een kloppend hart. De behandelmethode is een uitkomst voor patiënten met een hoog operatierisico, waarbij de huidige behandeltechnieken geen optie zijn.

 

De zogeheten mitralisklep is één van de vier kleppen in het hart en bevindt zich tussen de linkerkamer en linkerboezem. De kleppen zorgen ervoor dat het bloed de juiste kant op stroomt tijdens het samenknijpen en weer ontspannen van het hart. Het kan echter voorkomen dat de mitralisklep niet meer goed afsluit en dus gaat lekken. Patiënten krijgen dan klachten als kortademigheid, vermoeidheid en hartkloppingen. Daarnaast wordt het risico op hartfalen en op eerder overlijden groter. Niets doen is in dat geval eigenlijk geen optie.

 

‘Parachute’

Het Maastricht UMC+ heeft een breed scala aan behandeltechnieken voorhanden om een niet goed functionerende mitralisklep te behandelen. Er zijn echter ook patiënten die een te hoog operatierisico hebben voor een chirurgische klepreparatie of -vervanging en waarbij ook de al bestaande technieken niet volstaan. Daar is sinds kort dus verandering in gekomen. De hartchirurg maakt voor de nieuwe behandeling een klein sneetje in de borstkas, waarna hij een katheter via een kleine opening nabij de punt van het hart in de linkerkamer brengt. De beeldvormend cardioloog stuurt de chirurg op basis van echo vervolgens naar de mitralisklep. Die klep is qua structuur enigszins te vergelijken met een parachute en hangt als het ware tussen de hartboezem en -kamer in. Via de katheter wordt een kunstmatige klep ingebracht die in de oude mitralisklep valt, het lek afdicht en de functie van de oorspronkelijke lichaamseigen klep overneemt.

 

Samenspel

Deze vorm van behandeling kent een aantal voordelen volgens hartchirurgen Peyman Sardari Nia en Suzanne Kats: “Omdat het een minimaal invasieve techniek is en er slechts een sneetje in de borstkas wordt gemaakt, is de hersteltijd vele malen korter. Patiënten zullen na de operatie minder complicaties hebben. En het belangrijkste: we kunnen patiënten die voorheen niet geholpen konden worden op een veilige en adequate manier een behandeloptie bieden.” Beeldvormend cardioloog Bas Streukens onderstreept daarbij het samenspel tussen hartchirurg en cardioloog: “De chirurg werkt op een kloppend hart en ziet eigenlijk niets van wat er binnenin gebeurt. Daarom is het goed en nauwkeurig in beeld brengen essentieel om de behandeling te laten slagen.”

 

Meer informatie over het gespecialiseerde mitralisklep centrum van het Maastricht UMC+ is te vinden via: www.hartenvaatcentrum.mumc.nl/mitraalklep-centrum

 

Voor meer artikelen klik hier

Placenta indicator hart- en vaatziekten

Geschreven door

De placenta van een vrouw die tijdens haar zwangerschap te maken kreeg met zwangerschapsvergiftiging, bevat eigenschappen die mogelijk kan voorspellen of zij ook een verhoogd risico loopt op een hartinfarct. Dat onderzoekt Chahinda Ghossein-Doha, cardioloog in opleiding. Ze doet onderzoek naar de eigenschappen van placenta’s om deze te kunnen gebruiken als screening voor hart- en vaatziekten.

Chahinda Ghossein-Doha

 

“Een zwangerschap is een ware stresstest voor hart en vaten”, vertelt Ghossein-Doha. “Een vrouw krijgt er tijdens de zwangerschap eigenlijk twee nieuwe organen bij: het kind en de placenta. Om deze van voldoende voedingsstoffen te kunnen voorzien, maakt het lichaam 40 procent meer bloed aan. Het hart moet daarom harder en sneller pompen om het bloed over het lichaam te verspreiden en de vaten zetten wijder uit om al dat bloed te kunnen herbergen. Het hart wordt groter en dikker; zwangere vrouwen ontwikkelen een zogeheten ‘sporthart’ zoals we dat ook bij topatleten zien.”

Onderliggend defect

Als alles goed gaat, krijgen de placenta en de baby automatisch voldoende bloed en blijft er nog voldoende over voor de moeder, waardoor de bloeddruk stabiel blijft. Toch is dat niet altijd zo:

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

One size fits all?

Geschreven door

In de loop van de evolutie heeft de mens zich ontwikkeld tot een flexibele omnivoor. Planten, vlees of vis, we eten het allemaal. De uiteenlopende smaak en culinaire voorkeuren van de moderne mens kent geen grenzen en over de hele aardbol genieten we van een keur aan verschillende diëten. Van de visetende Inuit en de vleesetende Hadza op de Afrikaanse vlaktes, tot de aardappeleter in Holland. We hebben daar als soort altijd wel bij gevaren.

Nog geen honderd jaar geleden kwam overgewicht weinig voor en hart- en vaatziekten en diabetes waren eerder uitzondering dan regel. Helaas is de werkelijkheid nu anders. Vijftig procent van de Nederlandse volwassenen heeft overgewicht en elk week komen er duizend nieuwe diabetespatiënten bij.  Onze flexibiliteit lijkt met de opkomst van het moderne, bewerkte Westerse dieet verdwenen en wetenschappers zijn naarstig op zoek naar het ideale eetpatroon.

De poging om vanuit die wetenschap een voedingsrichtlijn te maken die ideaal is voor iedereen blijkt echter een fikse uitdaging. Hoe reëel is het überhaupt om dat te ambiëren? Iedere mens is immers uniek, we zijn geen identieke voedselfabrieken en we blijken allemaal verschillend te reageren op eenzelfde broodje kaas. Dit is wat we leren van een interessante wetenschappelijke studie uit Groot-Brittannië: de PREDICT-studie. Bij meer dan 2000 vrijwilligers worden waardes zoals glucose-spiegels, insuline, en vetten (triglyceriden) gemeten na het eten van een identiek bordje eten. Doel van de studie is om te analyseren welke onderliggende factoren van invloed zijn op onze metabole reactie op voeding. Factoren als activiteit, slaap, hongergevoel, tijdstip van eten, frequentie van eten én het microbioom, worden nauwgezet bijgehouden.

De eerste resultaten zijn inmiddels bekend en zijn uitermate verrassend. Het blijkt namelijk dat de reactie van proefpersonen op een standaard maaltijd slechts voor een kwart wordt bepaald door de calorieën en de samenstelling van de macronutriënten (koolhydraten/vetten/eiwitten). Elk pondje komt dus niet door het mondje, het is veel genuanceerder dan dat. Driekwart van de reactie op voeding (bijvoorbeeld stijging van de bloedsuikerspiegel of verandering van gewicht) wordt bepaald door individuele factoren, zoals slaap, activiteit en de samenstelling van het persoonlijke microbioom.

De miljoenen bacteriën in onze darm die samen ons microbioom vormen, hebben dus een bepalende rol in ons metabolisme en onze gezondheid. Het microbioom is bij iedereen anders en maakt ons uniek. Hoe hoog je bloedsuikerspiegel stijgt na het eten van dat broodje kaas kun je tot op zekere hoogte voorspellen aan de hand van de glycemische index (een index die aangeeft wat het effect van een voedingsproduct is op de bloedsuikerspiegel), maar dus niet helemaal. Je persoonlijke microbioom bepaalt de rest.

De PREDICT-studie loopt nog steeds en je kunt er zelfs als vrijwilliger aan meedoen. Wie weet kunnen we in de toekomst allemaal ons eigen microbioom laten analyseren en een voedingsadvies op maat krijgen?

Betekent dit nu dat er helemaal geen regels zijn, die voor iedereen gelden? Toch wel, met een paar simpele basisprincipes kom je een heel eind. Eet wat gezond is voor je microbioom: veel vezels, uit bijvoorbeeld gevarieerde groenten. Eet geen suiker of ‘snelle’ koolhydraten. Eet geen voorverpakte, lang houdbare en ultra bewerkt ‘junkfood’. Eet ‘echt’ eten in de natuurlijke vorm zoals moeder natuur het voor ons gemaakt heeft. Eet niet te vaak, en eet niet te laat. En natuurlijk, lekker slapen!

Tekst Jacqui van Kemenade

Beeld LÉon Geraedts

 

Voor meer artikelen klik hier

Help anderen en ontvang een boek!

Geschreven door

U weet als geen ander dat het ons doel is om hart- en vaatpatiënten met objectieve raad en daad bij te staan en op een onafhankelijke manier te helpen de kwaliteit van leven zoveel mogelijk te behouden en zo mogelijk te verbeteren. Wellicht klopte u ook ooit bij ons aan. Op pagina 60 treft u een persoonlijke ervaring van mensen zoals u aan. Wilt u hartpatiënten ook helpen? En vraagt u zich af op welke manier u iets kunt betekenen voor een ander? Dat kan heel makkelijk.

Meld een nieuwe abonnee of supporter bij ons aan en kies een boek waardoor u meer grip op uw gezondheid kunt krijgen. Mail of bel ons en vermeld de gegevens van de persoon in kwestie en of het een abonnee of supporter betreft. Vergeet niet uw keuzeboek erbij te vermelden. Zodra de nieuwe aanmelding afgehandeld is en wij de eerste donatie hebben ontvangen, ontvangt u per omgaande het door u gekozen boek.

Aanmelden als Abonnee Supporter of Vriend kan via de volgende link: https://www.hartpatienten.nl/word-lid/

Hart voor je brein. Erik Scherder & Leonard Hofstra, t.w.v. € 22,50

Rust roest. U kent die uitspraak wel. Bewegen is de oplossing. Zo verklein je de risico’s op overgewicht, hart- en vaatziekten en diabetes type 2. Door te bewegen in combinatie met gezond eten worden de bloedvaten gezonder en dat heeft een positief effect op het hartvaatstelsel, de hersenen én ons immuunsysteem! Een boek voor mensen die écht willen investeren in een gezond leven.

 

Weet wat je eet. Daan de Wit, t.w.v. € 22,99

Je lichaam hunkert naar natuurlijke voeding. Naar voldoende vitaminen, mineralen, vetten en eiwitten. Gezond eten is eten zoals je lichaam zou willen dat je eet. Daan de Wit beschrijft in zijn boek Weet wat je eet op een treffende manier wat verstandig eten is. Hij doet dat door op eenvoudige wijze te laten zien dat de oudste kennis over voeding wordt bevestigd door de nieuwste wetenschappelijke inzichten.

 

Hart- en vaatziekten? Maak jezelf beter. Karine Hoenderdos & Hanno Pijl, t.w.v. € 22,99

Zelfs kleine aanpassingen in je leefstijl en voeding kunnen al zorgen voor een groot resultaat. Dat maakt het voor iedereen haalbaar om gezond te leven, blijkt uit dit boek van cardioloog Hanno Pijl en diëtiste Karine Hoenderbos. Zij komen met een eenvoudig stappenplan aangevuld met gezonde en lekkere recepten.

 

Gezond naar honderdvijftien. Eric Claassen, Lisette de Jong en Heidi Klijsen, t.w.v. € 19,99

Een nieuwe baan op je 60ste, snowboarden op je 70ste en op safari op je 80ste. Tegenwoordig kan zoveel. Tenminste als je gezond blijft. Dan word je straks wel 115 jaar. Hoe? Vaak zijn de extra jaren niet de beste, met hun suikerziekte, broze botten, hartfalen of vergeetachtigheid. De auteurs van dit boek vinden wegen om toch gezond 115 te worden.

 

Leefstijl op recept. Jacqui van Kemenade, t.w.v. € 20,99

Afvallen door minder te eten en meer bewegen? Dat lukt bijna niemand. Het gaat om meer dan dat: alles draait om verandering van levensstijl. Huisarts Jacqui van Kemenade schreef er een prettig leesbaar boek over. Een aanrader voor wie de eigen gezondheid wil verbeteren en een recept wil vinden voor een betere levensstijl.

 

De cholesterolmythe. Daan de Wit, t.w.v. € 23,50

De cholesterolmythe van Daan de Wit is niet het eerste boek over dit onderwerp, maar geeft wel een actueel overzicht. Het boek beschrijft het ontstaan, voorkomen en omkeren van hart- en vaatziekten, waarbij cholesterol nu eens niet als de grote ‘boeman’ wordt gezien. Integendeel. We kunnen niet zonder, en te laag cholesterol is schadelijk, vindt De Wit. Hij baseert zich op gesprekken met artsen en wetenschappers.

Hart voor vrouwen. Angela Maas, t.w.v. € 20,99

Vrouwen zijn lang vergeten in de medische wetenschap. Hun hartklachten werden afgeleid van die van mannen, en als de dokter die klachten dan niet kon thuisbrengen, werden ze afgedaan als gezeur. Met alle gevolgen van dien. Cardioloog Angela Maas is expert op het gebied van het vrouwenhart, dat in heel veel opzichten anders is dan het mannenhart. Datzelfde geldt voor hartziekten. Een boek dat iedere vrouw ter harte gaat!

 

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.