Ontspannen? Ga vissen!

Geschreven door

Het najaar is in volle gang. Het kleurenpalet van afvallende bladeren en de veranderende natuur bekijken is natuurlijk prachtig. Maar vissen – een vergeten activiteit – is ook heel ontspannend en doet wonderen. Wij vertellen u waarom!

Wij zijn al snel geneigd om vast te houden aan een vast ritueel. Om te ontspannen gaan wij wandelen of grijpen naar de fiets. Onder het mom van ‘verder kijken dan je neus lang is’, ga eens vissen. Het gaat de strijd aan met stress waardoor de geest en het lichaam tot rust komen. Uw hart is u dankbaar!

Visje, visje in het water

Vissen doet u alleen of in groepsverband. Gaat u voor de eerste optie om gedwongen gesprekken te voorkomen? Verkeerd gedacht! Het fijne van vissen in groepsverband is het niet verplicht hoeven praten (maar het mag wel). Sterker nog, te veel rumoer verstoort de vissen. Waaraan het ligt, is een raadsel, maar tegelijkertijd wakkert vissen de communicatie aan. Voordat u er erg in heeft, bespreekt u de meest uiteenlopende dingen. Gespreksstof nodig? Wist u dat vissen als therapie wordt ingezet vanwege de rustgevende en therapeutische werking? De vistherapie wordt onder andere gebruikt voor veteranen met PTSS (Posttraumatisch Stresssyndroom).

Maar zwijgen tijdens het vissen, is een welkome afwisseling en zeker geen straf. Het is de ideale gelegenheid om één te worden met de natuur en haar helende werking op u af te laten komen. Middenin de natuur en langs de waterkant, geniet u van de fluitende vogels, de omgeving en het uitzicht terwijl u de natuur in u opneemt. Bent u er vroeg bij? De zonsopkomst is magisch.

De VISpas

U heeft een hengel aangeschaft of afgestoft en nog wat basisbenodigdheden aangeschaft, en nadat u zich heeft ingelezen in de beginselen van de wondere wereld van het vissen, wilt u uw hengel uitgooien? Ho… stop! Voordat u gaat vissen, moet u een VISpas aanschaffen. Geen vispas? U riskeert een boete.

In Nederland is bij wet geregeld dat een VISpas verplicht is. Sportvisserij Nederland geeft vispassen uit. Bij aanschaf wordt u automatisch lid van de plaatselijke hengelsportvereniging. De VISpas stelt u in staat om met twee hengels en alle toegestane aassoorten te vissen in wateren ondergebracht in de ‘Gezamenlijke lijst van Nederlandse Viswateren’. Naar horen zeggen zijn dat er meer dan men in een heel vissersleven kan bezoeken… over uitdagingen gesproken.

Wilt u het lidmaatschap van de hengelsportvereniging liever achterwege laten? Uw VISpas wordt omgezet in een zogeheten kleine VISpas waarmee u maximaal met één hengel kunt vissen. Daarnaast is vissen met kunstaas niet toegestaan en is het aantal wateren beperkt. Verder bestaan er twee gesloten periodes: een gesloten tijd voor vissoorten (directe terugzetplicht) en een gesloten tijd voor bepaalde (kunst)aassoorten. Check vooraf de regels en wetten. Een kleine geruststelling, de herfst is nagenoeg vrij van gesloten periodes.

Wordt u snel moe? Schaf een inklapbare stoel aan en geniet nog meer van het vissen!

De visbegrippenlijst

Bent u een ‘visdummie’ en waant u zich in een onbekende wereld? Deze begrippenlijst helpt u vooruit met enkele algemene basisbenodigdheden. Waar u gaat vissen, hoe lang en de toe te passen techniek, is bepalend voor het juiste visgerei.

Vishengel

Een vishengel is een veredelde stok met aan het uiteinde een draad (visdraad) waarmee u de vis vangt en deze is verkrijgbaar in diverse soorten en maten. Er is een onderscheid te maken tussen een vaste hengel en een werphengel, met de werpmolen als het grootste verschil. Eerstgenoemde is ideaal voor kleinere wateren, terwijl een werphengel vaak wordt gebruikt op grotere wateren. Vermoeide armen? Schaf een vishengelsteun aan.

Visdraad

Visdraad of vislijn, is een essentieel onderdeel van de hengel en het vissen in het algemeen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen ‘nylon’ en ‘gevlochten’ draad. Het voordeel van nylon is de prijs (goedkoop) en de rek, maar draagt tegelijk een nadeel met zich mee, u voelt de ‘aanbeten’ minder. Bij een gevlochten visdraad is er geen sprake van rek. Het is sterker en daardoor ook geschikt voor roofvissen. Bijkomende tip: door de sterkte kan bij gevlochten visdraad een dunnere diameter worden gebruikt.

Schepnet

Een schepnet, oftewel landingsnet, gebruikt u in plaats van uw handen bij het landen van een vis. 

Lokvoer

De naam zeg het al: het doel van lokvoer is vissen lokken naar uw visplek en ze te verleiden tot eten.

Visaas

Aas zit op de vishaak en is voedsel waar naar de vis ‘hapt’.

Vishaak

Niet geheel verrassend, maar het visaas hangt u aan de vishaak waarna de vis aan de vishaak blijft hangen.

Lood

Vislood wordt gebruikt om het aas te laten zinken en de dobber rechtop te houden. Het zorgt voor een optimale zogeheten beetregistratie. Het gewicht van het vislood is afhankelijk van verscheidene factoren waaronder de vissoort waar u op vist en de stroming van het water.

Dobber

De dobber drijft boven water en wanneer deze naar beneden wordt getrokken, heeft u beet.

Emmer

Indien het op basis van de wettelijk gestelde voorwaarden is toegestaan om de gevangen vis(sen) te bewaren, schaft u daarvoor een emmer of leefnet van de juiste grote aan. Denk  eraan om het water regelmatig te verversen. Een zogeheten leefnetcode (gedragsregel), is opgenomen in de ‘Gezamenlijke Lijst van Nederlandse Viswateren’.

HarTlopen voor een betere conditie en zelfvertrouwen

Geschreven door

Veel mensen denken bij hardlopen aan inspanning, afbeulen en buiten adem raken. Niks voor hartpatiënten dus. Jezelf afbeulen is niet goed voor het hart. Daarom is er nu harTlopen, met een t in plaats van met een d. Bij deze ‘Mindful Run’ is er aandacht voor hart, lichaam en plezier. Het gaat niet om de prestatie, maar om het genieten met jezelf, van de natuur en van de mensen om je heen. Dat is kort samengevat de betekenis van Mindful Run. Hartbrug-Magazine sprak hierover met twee Mindful Run instructeurs, Marja Hoogendoorn (44) en Jill Engelsman-Gamma (44) en met een cursiste, hartpatiënte Caroline van Leuven (55 jaar).

Mindful Run is niet zomaar hardlopen. Wat dan wel?

Marja: Jill en ik waren vroeger fanatieke sporters. Jill nog steeds, zij is een sporter die triatlons doet, maar ik raakte na drie gelopen marathons geblesseerd. Ik was er goed in de verbinding tussen hoofd en lichaam uit te schakelen. Daardoor liep ik steeds meer blessures op en kon ik uiteindelijk een jaar lang niet meer hardlopen. Toen kwam Martijn Mensink met Mindful Run op mijn pad. Hij laat je lopen met plezier. Daarbij is je ademhalingstechniek – ademen door je neus – heel belangrijk, evenals mindfulness. Het leert je in contact te komen met je lijf en hart. Zijn opzet maakte me enthousiast. Zo leerde ik de verbinding tussen hoofd en lijf te herstellen en kreeg ik weer vertrouwen in mijn lichaam. Ik besloot om de opleiding voor instructeur te doen.

Hardlopen voor hartpatiënten?

Caroline: In 2014 werd ik ziek, een veel te hoge bloeddruk in combinatie met andere factoren, ik werd gekatheteriseerd. Mijn Utrechtse cardiologe Janneke Wittekoek gaf me de kans met haar te gaan hardlopen. Echt uniek! Dat heb ik een jaar gedaan. Eind vorig jaar heb ik de cursus van Marja en Jill gevolgd. Ik leerde van hen dat hardlopen geen fysieke prestatie hoeft te zijn, maar een manier om je fysieke inzetbaarheid te vergroten door de belasting op te voeren. Door Mindful Run leer ik snel op mijn lichaam te reageren, te doseren en goed te herstellen. Daardoor neemt het vertrouwen toe dat mijn lijf me niet in de steek zal  laten. Bovendien is regelmatig bewegen een onderdeel van een goede en gezonde leefstijl.

Waarom door de neus ademhalen?

Jill: Veel mensen die bij ons meedoen, lopen van zichzelf weg. Wij brengen plezier terug in het hardlopen. Hoe? Door mensen uit hun hoofd naar hun hart te halen. De neusademhaling is een natuurlijke remmer, je loopt zonder prestatiedruk. Je bent helemaal op je lichaam gericht, je luistert naar jezelf.

Caroline: Als je door je mond ademt, ligt er druk op je lijf, op longen en keel. Je raakt sneller uitgeput. Via de neusademhaling, leer je rustiger te lopen en ben je meer gericht op wat je doet. Je schakelt je automatische gedachten (zorgen) uit: je bent op het lopen gericht.

Jill: Ik zeg ook: geniet van het lopen, van elkaar, heb lol en neem jezelf niet te serieus. Bij Mindful Run noemen we het, rule nr 6 ‘don’t take yourself so seriously’. Dan verdwijnen zorgen en stress geleidelijk. Dat kan ik uit eigen ervaring vertellen. Ik haalde er veel voordelen uit voor mezelf en mijn gezin!

Hoe ziet zo’n Mindful Run cursus er uit?

Marja: Mindful Run instructeurs organiseren vijf-weekse cursussen en kennismakingsclinics voor startende en ervaren hardlopers. Iedereen kan meedoen. De cursussen van Jill & Marja op de heide tussen Blaricum en Huizen starten weer in het najaar. Tijdens de cursus ervaar je het effect van hardlooptechniek, mindfulness en neusademhaling. Met als doel harTlopen.

Waar komt Mindful Run vandaan?

Marja: Mindful Run Nederland is in 2014 opgericht door Martijn Mensink. De animo voor deze cursus is zo hoog, dat hij het alleen niet meer aankon. Hij wilde het positieve effect van Mindful Run met meer mensen delen. De 130 instructeurs in Nederland en België zijn gecertificeerd en worden jaarlijks getoetst.

Wie doen er mee en waar kunnen mensen zich opgeven?

Marja: Deelnemers aan de cursussen zijn mensen die in de buitenlucht het plezier in het bewegen en vertrouwen in het harTlopen willen (terug)krijgen. Dus genieten zonder prestatiedruk. Meer weten? Kijk op Facebook: Mindful Run Blaricum/Huizen en op website www.mindfulrun.nl

Spetter, pieter, pater…

Geschreven door

 

U hoort ‘Spetter, pieter, pater, lekker in het water’ en denkt, Alfred Jodocus Kwak! Wij ook. Dus trek uw wateroutfit maar aan, want wij treden in zijn voetsporen en gaan zwemmen! Naast een plezierige activiteit, is het gezond voor het lichaam en de kloppende motor, het hart. Waarom? HartbrugReizen licht de pro’s van het zwemmen toe.

 

Sporten is belangrijk voor de algehele gezondheid, maar wanneer het op het hart aankomt, heeft zwemmen een streepje voor.  Hart- en vaatpatiënten zijn gebaat bij bewegen. De doorbloeding van het hart en bloedvaten wordt bevorderd en het vernauwingsproces in de kransslagaders wordt afgeremd. Laat de ‘Ja, maar…’ maar achterwege. Ervaart u sporten als een te zware bezigheid? Bewegen in het water is daarop het kant-en-klare antwoord! Daarnaast is het een ideale bezigheid het gehele jaar door, want weer of geen weer; lang leve de overdekte zwembaden. De zwemfeiten op een rij…

 

  • Denkt u bij zwemmen alleen aan baantjes trekken? Fout gedacht! Zwemmen bestaat uit diverse beweeg- en sportactiviteiten in het water.
  • Zwemmen is goed voor het hart. Tijdens het zwemmen stroomt uw bloed door de druk van het water makkelijker terug naar uw hart. Hierdoor hoeft uw hart minder hard te werken.
  • Wanneer u zich in het water bevindt, daalt normaal gesproken uw rusthartslag. Oftewel: dobberen in het water is wel degelijk ontspannend.
  • Vanwege de cardiovasculaire inspanning, wordt uw bloeddruk en cholesterolniveau verlaagd, wat weer de kans vermindert op het krijgen van hart- en vaatzieken. Let wel, u moet er iets voor doen: uit onderzoek blijkt dat volwassenen dertig minuten per dag in beweging moeten zijn om fit te worden. U wilt meer dan het gemiddelde? In dat geval geldt: u dient drie keer per week een intensievere training van een half uur te volbrengen.
  • Naast het feit dat zwemmen goed is voor het hart, profiteren de longen ook. De ademcapaciteit neemt toe en daardoor kunt u op den duur langer in het water blijven en langere afstanden zwemmen.
  • Door de toegenomen ademcapaciteit, traint u, om met een hoge(re) hartfrequentie langer in beweging te zijn en daar heeft u baat bij. Vooral als u last heeft van kortademigheid. In het dagelijks leven plukt u hier ook de vruchten van.
  • In het water voelt het lichaam gewichtsloos aan. Hierdoor is bewegen in het water makkelijker. Zelfs als u een maatje meer heeft!
  • Afvallen? Zwemmen is een duursport. En laat vetverbranding en conditieverbetering nou net kenmerken zijn van duursporten! Het tegenovergestelde van duursporten zijn zogeheten explosieve sporten waarbij in korte tijd (te) veel wordt gedaan en de focus op het verbranden van koolhydraten ligt.
  • Met zwemmen verbrandt u razendsnel calorieën.
  • Het water zorgt voor weerstand. De weerstand is ideaal om het inspanningsniveau te vergroten.
  • Na verloop van tijd neemt uw hersteltijd na de inspanning af.
  • Tijdens het bewegen in het water wordt er geen druk uitgeoefend op de gewrichten waardoor de kans op blessures nihil is.
  • In vergelijking met sporten op het droge, vergt sporten in het water, minder van uw spieren.
  • Wilt u graag uw houdingsspieren verbeteren, maar geen belasting uitoefenen op gewrichten en spieren? U raadt het al, ga zwemmen!
  • Rugklachten? Zwemmen werkt verlichtend.
  • Water heeft een positief effect op gespannen spieren. Doordat gewrichten en spieren op een niet-belastende manieren worden bewogen in het water, ontspant uw lichaam en neemt (spier)stijfheid en (spier)pijn na enige minuten af.
  • Maar het blijft niet alleen bij de spieren! Al het gespetter in het water werkt tevens ontspannend met betrekking tot het mentale aspect. Hierdoor is zwemmen bij uitstek geschikt indien u spanning en stress ervaart.
  • Sporten en dus zwemmen, zorgt voor een verhoging van vrijkomende hormonen die van invloed zijn op uw stemming en emoties. De productie van deze hormonen wordt in de hersenen verhoogd door (zware) inspanning. Hierdoor verbetert zwemmen, eveneens als andere vormen van cardiovasculaire trainingen, uw stemming in de positieve zin van het woord.
  • Daarnaast zijn deze hormonen onder andere van invloed op een goede nachtrust. Aangezien lichaam en geest tijdens de slaap herstellen, is een goede nachtrust van invloed op de algehele gezondheid. De cirkel is rond!

 

 

Zwemmen voor hartpatiënten

Staat u te watertrappelen om te gaan zwemmen, maar ervaart u angst omdat u hartpatiënt bent? Sluit u dan aan bij een zwemcursus speciaal afgestemd op hartpatiënten (en partners). Onder deskundige begeleiding voert u oefeningen uit die zijn aangepast aan uw fysieke mogelijkheden. U leert luisteren naar uw lichaam, terwijl het vertrouwen wordt hersteld én u werkt tegelijkertijd aan de conditie van uw lichaam en uw hart. Bijkomend voordeel? Lotgenotencontact! En dat is fijn.

Wandelen in het groen

Geschreven door

 

De lente is bij uitstek het jaargetijde voor een (bos)wandeling. De aangename temperaturen zijn ideaal om al wandelend het opbloeiend natuurschoon te bewonderen. HartbrugReizen licht willekeurig drie (bijzondere) Nederlandse bossen en landgoederen uit in het noorden, midden en zuiden van het land; voor elk wat wils.

 

Oude Veenkoloniën (Adriaan Tripbos)

Provincie Groningen

Wilt u terug naar de basis en genieten van de natuur zover uw horizon reikt? Maar ook een ‘vaste stek’ waarbij ieder bezoek op zich een verrassing is vanwege het continu veranderende landschap? Bezoek de ‘Oude Veenkoloniën’; uniek in Europa.

 

De Oude Veenkoloniën zijn tot de zeventiende eeuw nagenoeg onbewoond en daarna, door turfwinning, gevormd. Hierdoor is een natuurgebied met kanalen, zand- en veengronden ontstaan. Het landschap, ontstaan op de overgang van de hogere zandgronden en de lagere veengronden, is gelegen langs het veen en verandert stelselmatig. Bos, heide en water, maar ook beekdal vormen het wisselende landschap.

 

Een van de bossen in de Oude Veenkoloniën, is het ‘Adriaan Tripbos’ (gemeente Hoogezand-Sappemeer). Het jonge en compacte bos is een planten- en dierenrijk met wandelmogelijkheden en biedt zelfs een zwemgelegenheid aan de plas in het bos. Vergeet ook zeker het heideterrein niet, vooral wanneer deze in bloei staat (augustus) en droom weg middenin de paarse aangezichten. Wilt u optimaal genieten van de weidse schoonheid van het Adriaan Tripbos en de daarbij horende Oude Veenkoloniën? De uitkijkbult is daarvoor ideaal.  Oftewel: vermaak voor jong tot oud.

 

Landgoederen ‘Oud en Nieuw Amelisweerd’ & ‘Rhijnauwen’

Provincie Utrecht

De eerste zonnestralen verwarmen uw huid terwijl op de achtergrond vogels fluiten. Én daar, op het weiland naast het bos, zijn de eerste lammetjes en geitjes geboren. Wanneer u uitgewandeld bent, geniet u naast het water -de rivier de Kromme Rijn-, van een heerlijke versnapering terwijl u omringd bent door bloeiende bloemen. Klinkt dit u als muziek in de oren? Dit alles is binnen handbereik, sterker nog in hartje Nederland. Namelijk, landgoederen ‘Oud en Nieuw Amelisweerd’ en ‘Rhijnauwen’ in Utrecht.

 

De landgoederen (tevens rijksmonumenten) zijn eigendom van de gemeente Utrecht. Zij trekken jaarlijks meer dan een miljoen bezoekers en zijn daarmee het best bezochte groen in Utrecht. En dat is niet voor niets! Hier vindt u natuur en recreatie op een historische plek. In de middeleeuwen zijn de landgoederen ontstaan. De landhuizen op de landgoederen zijn geregeld van eigenaar gewisseld, maar de bekendste van hen is Lodewijk Napoleon. Kenmerkend zijn de verschillende landschappen op een kleine oppervlakte. De grond bestaat uit rivierklei en is daarmee zeer vruchtbaar. Daarnaast is een boslandschap op rivierklei in Nederland zeldzaam. U vindt hier dan ook diverse zeldzame planten en dieren.

 

Naast het bos (dat geschikt is voor wandelen, fietsen en varen) kenmerken boerderijen en tuinderijen in de agrarische en recreatieve sector het gebied. Bij boerderij ‘De Zonnewijzer’ kunt u terecht voor rauwe melk. Verder zijn er twee biologische, historische tuinderijen: namelijk ‘Tuinderij Amelis’hof’ en ‘Tuinderij de Volle grond’. Beiden
te vinden op Nieuw en Oud Amelisweerd. Zelf geplukte bloemen koopt u bij ‘Bloemisterij Bloemkracht8’. Voor zelfgemaakt brood bent u bij ‘De Veldkeuken’ en ‘Restaurant Vroeg’ aan het juiste adres. En voor thee en pannenkoeken, is er ‘Theehuis Rhijnauwen’. Te veel voor een dag? Boek dan een overnachting.

 

Het Vijlenerbos

Provincie Limburg

In Noord-Nederland bezoeken wij verrassende laagvlaktes vol heide, in het midden van het land combineren wij natuur en cultuur en in het zuiden zoeken wij -hoe kan het ook anders- de hoogtes op! De uitgestrekte hellingbossen bestaande uit hellingen en vlakke plateaus van het ‘Vijlenerbos’ (gemeente Vaals), vormen het langgerektste bosgebied van Limburg. Sterker nog: van Nederland. Het is acht kilometer lang. Tevens bevindt zich hier het hoogste punt van Nederland, de ‘Vaalserberg’ (322 meter). De Vaalserberg kenmerkt zich door het ‘Drielandenpunt’ waar de Nederlandse, Belgische en Duitse landsgrenzen samenkomen.

 

Maar dat zijn niet de enige grenzen die het bos rijk is. In het Vijlenerbos zijn oude perceelsgrenzen terug te vinden zoals grensstenen, grensbomen en een landweer van de stad Aken uit de veertiende eeuw. Maar naast heuvels en boeiende grenzen biedt het bos een verscheidenheid aan flora en fauna. Langs de bosranden zijn diverse dieren te spotten waaronder de ree.

 

Zin in een wandeling, maar slecht ter been? Geen probleem! Op het plateau in het Vijlenerbos is een speciale, zogeheten ‘familiewandeling’ uitgezet die toegankelijk  is voor wandelwagens, rollators en rolstoelen. Naast de overige wandelpaden, waarvan er velen zijn, kunnen ruiters hun hart ophalen op de ruiterpaden. Maar ook sportievelingen op mountainbikeroutes. Krijgt u honger van alle recreatie? Ga picknicken in één van de blokhutten naast de routes.

Vragen aan sportarts Liesbeth Lim: afvallen, maar hoe?

Geschreven door

 

AMSTERDAM – We kennen allemaal het beruchte jojo-effect. Wat is er nodig om blijvend af te slanken? We legden deze en andere vragen voor aan dr. Liesbeth Lim.

 

Kunt u iets over uzelf vertellen? Hoe lang bent u al sportarts, en waarom juist sportarts?

Ik ben bijna 20 jaar werkzaam als sportarts, waarvan 15 jaar als bondsarts bij de gymnastiekbond (voor de medische begeleiding van de nationale turnselectie) en nu werkzaam als zelfstandig sportarts in Amsterdam en omgeving. Ik begeleid topsporters in samenwerking met het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam (AMC).

 

Ik ben geïnteresseerd in de medische aspecten en de gezondheid van de bewegende mens. Naast prestatiebevordering in de topsport, kan ik nu ook de ambitieuze recreatieve sporter begeleiden en ‘chronische zieken’ van beweegadviezen voorzien (en stimuleren). Iemands fysieke mogelijkheden optimaal benutten en grenzen verkennen, en deze ook bewaken, zijn voor mij een uitdaging.

 

Waar komt uw ervaring in de hartrevalidatie vandaan?

Ik heb korte periodes als waarnemend sportarts gewerkt in het Alrijne Ziekenhuis, waar op een professionele manier (onder coördinatie van sportartsen in samenwerking met fysiotherapeuten en cardiologen) gedurende drie maanden hartrevalidatie in het ziekenhuis wordt verzorgd. Dit naast de reguliere werkzaamheden van de sportarts, zoals blessureconsulten, sportmedische onderzoeken met inspanningstesten, verplichte en niet-verplichte keuringen. Bij de ‘normale’ hartrevalidatie in het ziekenhuis, die hartpatiënten aangeboden krijgen, ervoer ik een gemis in wat ik noem de ‘verlengde’ hartrevalidatie buiten het ziekenhuis.

 

Wat is het verschil tussen een ‘normale’ en een verlengde hartrevalidatie?

In het ziekenhuis is er de mogelijkheid om – onder begeleiding van een multidisciplinair team – hartrevalidatie gedurende maximaal drie maanden te volgen. Maar leefstijlverandering vergt een lange tijd en volharding. Dat lukt niet in drie maanden. Het is zeker een goed begin en een belangrijke stap voor verdere implementatie in het leefpatroon. Na drie maanden zullen deze mensen nog minstens één jaar nodig hebben om onder adequate begeleiding een gezonde leefstijl onderdeel te laten vormen van het dagelijks leven buiten het ziekenhuis in hun dagelijkse leefomgeving. En dat is juist het belangrijkste bij een leefstijlverandering.

Want uiteindelijk moeten we ook voor de hartpatiënten naar ‘een leven lang fit’. Ik zie hiervoor het belang van de zogenoemde ‘verlengde’ hartrevalidatie.

 

Wat is het belang van een goede leefstijl?

Voor ‘een leven lang fit’ zijn een goede leefstijl, gezonde voeding en voldoende bewegen en sporten van belang. Het is bewezen dat dit de risico ‘s voor suikerziekte en hart- en vaatziekten verlaagt. Deze ziekten kunnen zelfs teruggedrongen worden en medicatiegebruik kan in het ultieme geval zelfs niet meer nodig zijn.

 

Mensen krijgen van de huisarts of specialist met de regelmaat van de klok te horen dat zijn hun levensstijl moeten aanpassen. Waarom lukt dat alsmaar niet?

Het is bekend dat gedragsverandering zeer moeilijk blijvend haalbaar is. Op korte termijn houden mensen dat nog wel vol, maar als het geen ‘levensgewoonte’ wordt, ligt een terugval snel op de loer. Adequaat begeleiden bij leefstijlverandering en een goede communicatie zijn noodzakelijk én een vak apart. Bij de ‘verlengde’ hartrevalidatie zie ik hiervoor een taak weggelegd.

 

Hoe krijg je mensen over de drempel – om zich te laten begeleiden?

Met inhoudelijk goede programma’s onder begeleiding van een gekwalificeerd multidisciplinair team kun je mensen met enthousiasme en motivatie stimuleren om over de drempel te stappen, maar ook te blijven! Goede communicatie en duidelijke signalen over de gevolgen van de ‘oude’ leefstijl moeten mensen voldoende waarschuwen om hun leefstijl blijvend te veranderen. Vaak zie je een weerstand bij mensen en is een confronterende directe communicatiestijl nodig (zoals een ‘schokeffect’: die kan dan als een drijfveer of waarschuwing worden gezien voor leefstijlverandering).

 

Zit daar niet ook een kostenplaatje aan vast?

Zeker. Bovenbeschreven professioneel programma is kostbaar, omdat een team nodig is en daar zit dus een kostenplaatje aan. Je kunt het vergelijken met topsport: daar zit ook een heel team achter de sporter en daar is ook een kostenplaatje aan verbonden.

 

Wat zijn uw ambities op dit terrein?

Ik hoop dat zorgverzekeraars en de politiek steeds meer gaan beseffen dat preventie van recidief en terugval loont en noodzakelijk is, zodat verzekeraars het als hun verantwoordelijkheid gaan zien om een ‘verlengde’ hartrevalidatie te vergoeden. Ik zou graag dit ‘project’ met een team willen opzetten voor alle hartpatiënten in Nederland, zoals de sportarts een (top)sporter met een team begeleidt.

 

 Dr. Liesbeth Lim

 

De second opinion van Rudy

Geschreven door

 

De 40-jarige Rudy geniet met volle teugen van het leven. Hij doet graag aan wielrennen en mountainbiken, maar ook aan duiken. En alsof dat niet genoeg is, fitnest hij ook nog. In 2014 komt daaraan abrupt een einde als blijkt dat Rudy hartpatiënt is. En daarmee begint zijn reis in de wereld van hartpatiënten…

 

Het is 2014; een doorsnee vrijdagavond. Daarvan is niets over wanneer Rudy wordt opgehaald door een ambulance. Of zoals hij zelfs zegt ‘de grote, gele taxi’: ‘Ik voelde mij erg slecht. De ambulancebroeders maakten een hartfilmpje, maar daarop was niets afwijkends zichtbaar. Echter, omdat mijn vader op 34-jarige leeftijd hartpatiënt is geworden, word ik voor de zekerheid meegenomen naar het ziekenhuis. Daar, op de spoedeisende hulp in een Midden-Limburgs ziekenhuis, wordt een aangeboren hartritmestoornis   – het Wolff-Parkinson-White syndroom (WPW-syndroom) – vastgesteld. De volgende dag onderging ik een fietstest. De uitslag daarvan is twijfelachtig, maar ik word naar huis gestuurd. Ik heb geen cardioloog gezien.’

 

Second opinion

Omdat Rudy de gang van zaken raar vindt, gaat hij, op aanraden van een vriend, naar een naburig ziekenhuis. Na onderzoek concludeert de cardioloog dat Rudy naast het WPW-syndroom een andere aangeboren hartafwijking heeft: een vergroeide en lekkende aortaklep. ‘Een onderzoek met de stethoscoop is voor de dokter voldoende om de problematiek rondom mijn aortaklep te achterhalen. Voor alle zekerheid maakt hij een echo om zijn vermoedens te bevestigen. Hij stuurt mij voor de aortaklep door naar een collega cardioloog in een hart- en vaatcentrum.  De ablatie met betrekking tot het WPW-syndroom wordt succesvol uitgevoerd in het voorjaar.’

 

De lekkage verergert. Gezien Rudy’s leeftijd is een hersteloperatie van de aortaklep de beste optie en wordt hij doorverwezen naar een in België gelegen hartcentrum met veel ervaring op het gebied van hart- en aortakleppen. ‘Mijn zorgverzekering blijkt geen contract te hebben met het Belgische ziekenhuis maar uiteindelijk krijg ik, na veel verstuurde e-mails, alsnog toestemming voor een operatie in België.’

 

Hij vervolgt: ‘Mijn operatie is goed verlopen en binnen 24 uur was ik van de intensive care af. Een dag later liep ik alweer rond. Maar het belangrijkste voor mij is dat mijn aortaklep gerepareerd is, in plaats van vervangen.’ Een groot voordeel met betrekking tot de openhartoperatie is Rudy’s goede conditie waarmee hij de operatie inging. Sterker nog, drie dagen voor de operatie fietste Rudy 65 kilometer in twee uur. Mede hierdoor is hij de reguliere revalidatie van drie maanden voorspoedig doorgekomen.

 

Het herstel

De alom bekende uitspraak ‘Niet zeuren, maar doen!’, lijkt Rudy op het lijf geschreven. Ondanks zijn ontdekte hartaandoeningen, de second opinion en de strijd met de zorgverzekering, laat hij zich niet uit het (sport)veld slaan. ‘Mijn leven is niet veranderd, want afgezien van enkele ‘zwaktes’ ben ik in grote lijnen dezelfde persoon als voorheen. Af en toe heb ik moeite met ademhalen en een geïrriteerde borstkas in combinatie met een pijnlijke rug. Tevens kijk ik met sporten vaker op de hartslagmeter, maar meer ook niet. Het enige wat ik graag anders zie, is dat zorgverzekeraars patiënten als mensen zien, in plaats van dieven die de winst stelen.‘

 

Het sporten pakt Rudy snel op en al gauw heeft hij een nieuw sportdoel: ‘Afgelopen zomer wilde ik testen of mijn conditie weer op pijl was. Ik had mijzelf voorgenomen om in totaal zesduizend kilometer te fietsen in de vorm van toertochten door Limburg. Helaas ben ik rond de vijfduizend blijven steken in verband met blessures. Maar ik heb nu wel een nieuw doel voor dit jaar!’

 

Vanzelfsprekend heeft ook hij zijn moeilijke momenten gehad: ‘Het moeilijkste vond ik de dagen voor de openhartoperatie. Ik moest mijn kinderen en mijn vrouw gedag zeggen en ik wist niet of ik ze ooit nog zou zien. Het blijft toch een zware operatie met alle risico’s van dien.’ Maar inmiddels voelt Rudy zich geen hartpatiënt meer. En nu, maar ook in de toekomst, wil hij vooral ‘leven’. Want zoals hij zelf zegt: ‘Het leven is te kort om je overal druk om te maken.’

 

Hartbemiddelaar

Wilt u een second opinion, maar weet u niet hoe u dit moet aanpakken? ‘Hartbemiddelaar’, de betrouwbare en objectieve wegwijzer van Hartpatiënten Nederland, helpt u graag vooruit via een uitgebreid team van vooraanstaande hartspecialisten. Maar Hartbemiddelaar is veel meer. Wij zijn een servicecentrum voor hartpatiënten en hun naasten. Desgevraagd worden hartpatiënten en naasten begeleid in het vinden van de meest geschikte medische zorg, zonodig in het buitenland. Daartoe is een uitgebreid team beschikbaar van vooraanstaande Nederlandse en buitenlandse hartspecialisten.

 

Jan van Overveld, voorzitter Hartpatiënten Nederland, licht toe: ‘De artsen waarop wij een beroep doen, behoren tot de beste cardiologen en hart- en vaatchirurgen van Nederland, België en Duitsland. Zij verstrekken desgewenst een ’tweede opinie’ en koppelen daaraan hun onafhankelijk medische advies. Wij zoeken uit waar u snel en goed geholpen kunt worden.

 

Kijk voor meer informatie op: www.hartbemiddelaar.nl

Aan de wandel

Geschreven door

 

De lente is in aantocht en de buitenlucht lonkt. Het is heerlijk om buiten te gaan wandelen en ook nog enorm gezond. Regelmatig wandelen verlaagt de bloeddruk, verbetert  de conditie van hart en bloedvaten, is goed voor de lijn en voor het humeur. Bovendien is het heilzaam voor de botten, gewrichten en spieren.

 

Steeds meer onderzoeken tonen aan dat lang zitten erg ongezond is. Zitten wordt zelfs het nieuwe roken genoemd. Al na vier dagen zitten neemt de concentratie vetten in het bloed toe en de gevoeligheid voor insuline juist af. Dat zijn risicofactoren voor respectievelijk hoge bloeddruk en diabetes. Het is beter voor je gezondheid om kort maar intensief te sporten. Maar nog beter is het om veel en lang te wandelen.

 

Nu zijn er veel vormen van bewegen goed voor het lichaam. Het voordeel van wandelen is dat het voor vrijwel iedereen haalbaar is, goedkoop is en de kans op blessures klein is. Maar het grootste voordeel van wandelen is misschien wel dat het heel veel gezondheidseffecten tegelijk sorteert. Vandaar het devies van de Amerikaanse arts Mike Evans: probeer maximaal 23,5 uur per dag te zitten of te liggen en besteed dus minstens een half uur per dag aan: wandelen. Een half uur wandelen per dag heeft al een zeer heilzaam effect op allerlei lichaamsfuncties. Er zijn veel uitgezette wandelingen in Nederland, wat dat betreft zijn we echt een wandelland. Op zondag zijn er overal wandelaars. In de polder, de bossen, de kuststreken. Woont u niet dichtbij zo’n natuurrijk gebied? De hond uitlaten, een ommetje door de wijk of het nabijgelegen park doorkruisen volstaan ook.

Na een lange winterslaap van vaker de auto en het openbaar vervoer gebruiken wegens de kou is het soms lastig om echt in beweging te komen. Voor wie niet zo’n beste conditie heeft, is het daarom een goed idee om geleidelijk te beginnen. Op www.nwb-wandelen.nl (de site van de Nederlandse Wandelsport Bond) en www.wandeltraining.nl (klik onder ‘schema’s’ op ‘wandelen beginners’) zijn schema’s en tips te vinden.

 

 

Wat versterkt u met wandelen?

 

Spieren en botten

Wandelen versterkt de spieren en botten en vermindert daardoor de kans op osteoporose (botontkalking). Door botten regelmatig te belasten worden ze niet alleen sterker; wie veel loopt, bouwt zelfs nieuwe botmassa op. Bovendien wordt de kans op osteoperose een stuk kleiner. Wandelen is ook goed voor het kraakbeen, het elastische weefsel tussen de botten.

 

Hart en bloedvaten

Dagelijks minstens een half uur wandelen verlaagt de bloeddruk en het cholesterolgehalte in het bloed. Ook verbetert het de conditie van hart en bloedvaten. Dat zit zo: bij mensen die weinig bewegen, wordt de hartwand dunner en het hart kleiner. Het hoeft minder te doen, dus verliest zijn vermogen. Zodra het hart weer meer in actie moet komen, wordt het sterker. En dat heeft effect. Het  risico op hartproblemen daalt al met 50 procent als mensen één uur per week actief zijn. Tel uit de winst voor degene die elke dag actief is.

 

Longen

De longfunctie verbetert: wie veel wandelt, vergroot de capaciteit van de longen om zuurstof op te nemen.

 

Diabetes

Dagelijks wandelen verlaagt het risico op diabetes type 2. Met wel 58%.

 

De hersenen en het zenuwstelsel

Mensen die hun hele leven lichamelijk en geestelijk actief blijven, hebben een sterk verminderde kans op Alzheimer. Wandelaars zijn bovendien opgewekter en hun geheugen functioneert beter. Wandelen helpt ook tegen gevoelens van somberheid en tegen angsten.

 

Gewicht

Als u wilt afvallen, is wandelen ook een goed idee. Met elk half uur flink doorstappen verbrandt u ongeveer 230 calorieën. Als u dagelijks een half uurtje wandelt ( en niet meer gaat eten dan wat u normaal eet) dan raakt u elke maand een halve kilo kwijt.

 

Slapen

Droomt u van een heerlijke nachtrust? Het inslapen verbetert van wandelen, net zoals het doorslapen. Bovendien wordt uw slaap dieper. Wandelen is ook goed voor de darmfunctie en helpt tegen verschillende soorten kanker.

 

Hoe houdt u er plezier in?

Als u elke dag gaat wandelen en u concentreert zich op het licht en de bloemen en planten, zult u de  lente langzaam zijn intocht zien doen en overgaan in de zomer. Een mooi proces om te volgen. U kunt ook samen gaan wandelen. Met vrienden bijvoorbeeld, of met anderen. Er zijn verschillende wandelclubs in het land. Als u op internet zoekt op ‘wandelclubs’ ziet u er meteen een heleboel verspreid over Nederland. U kunt ook naar uw favoriete muziek luisteren, met de hond wandelen of steeds een andere route lopen.

 

Nuttige sites:

www.nwb-wandelen.nl

www.wandeltraining.nl

www.nswandelingen.nl

www.wandelnet.nl

 

Zweven, drijven, zweten, kruipen

Geschreven door

 

Dit zijn dé sporttrends van 2017

 

Vergeet hardlopen, fietsen en voetballen en sla de zumba-les in de sportschool voor het gemak ook maar over. Wie fit wil worden gaat dit jaar zweven in hangmatten, skaten met nordic walkingstokken of kruipen over de vloer!

 

Boksen

Boksen is natuurlijk een eeuwenoude sport, maar nu populairder dan ooit! En lang niet alleen onder krachtpatsers: boksen is anno 2017 een sport voor iedereen. Met name vrouwen stappen steeds vaker de ring in, en dat komt onder andere door de imagoverandering van de sport. Het draait niet meer zozeer om vechten, maar om zelfbeheersing, zelfvertrouwen, coördinatie en stressvermindering. Daarnaast traint u met boksen het hele lichaam, Doutzen Kroes zweert erbij. Als dat geen bewijs is dat het werkt…

 

Functionele fitness

Functionele training is fitnessen zonder de standaard sportschoolapparaten. Bij de oefeningen worden hele andere hulpstukken gebruikt, zoals gewichten, touw, een TRX-band of een ViPR (kunststof buis). De naam zegt het al: deze training is functioneel en dus bedoeld om het dagelijks leven te vergemakkelijken. Een huisschilder gebruikt immers hele andere spieren dan een vrachtwagenchauffeur of iemand die op kantoor zit. Idealiter stelt de sportschoolmedewerker dus een programma voor u samen dat ingespeeld is op uw dagelijkse bewegingen.

 

Kruipen

Kruipen is al lang niet meer alleen voorbehouden aan baby’s. In Amerika en Engeland is deze sporttrend al losgebarsten en grote kans dat Nederland snel volgt. U bouwt er spiermassa mee op, verbetert de rompstabiliteit en vergroot het uithoudingsvermogen. Bijkomend voordeel: het kost niks en het kan gewoon in uw eigen woonkamer. Zo simpel als het klinkt is het natuurlijk niet, er zijn verschillende kruiptechnieken. Kruip bijvoorbeeld eerst op handen en voeten, vervolgens met de knieën wat hoger van de vloer, dan achteruit. Nog geen beeld? Zoek dan op YouTube naar ‘crawling fitness’ om een idee te krijgen.

 

Float Fit

De laatste jaren worden High Intensity Interval Trainingen (HIIT) steeds populairder. Het idee is dat u in korte sessies intensief sport, waardoor u net zoveel calorieën verbrandt als tijdens een lange training. Een van de nieuwste rages op dit gebied is Float Fit: oefeningen op een drijvende mat in het zwembad. Lessen duren maximaal een half uur en zijn meestal behoorlijk pittig, al worden er ook rustigere yoga-varianten gegeven.

 

Sporten met een klokje

De technologie blijft zich in rap tempo ontwikkelen en dus komen er constant nieuwe ‘wearables’ op de markt. Deze gadgets, zoals sporthorloges, GPS-trackers en stappentellers, zijn populair onder hardlopers en wielrenners. Al heeft tegenwoordig vrijwel iedere sport zijn eigen wearable, van zwemmen tot golfen. Met de handige functies houden de sensoren alles bij, van de afgelegde afstand en het aantal verbrande calorieën tot uw hartslag. Sommige modellen hebben ingebouwde trainingsprogramma’s en spelen meteen een motiverend muziekje af.

 

Skiken

Deze nieuwe sport is overgewaaid uit Oostenrijk, waar langlaufers het in de zomer als trainingsmethode gebruiken. Eenvoudig uitgelegd is het een combinatie van skeeleren en Nordic Walking. De skikes – verkrijgbaar in steeds meer sportzaken – hebben luchtbandjes waarmee u zowel op verharde als onverharde wegen kunt rijden en de stokken dienen om u af te zetten. Leuk voor iedereen, van jong tot oud!

 

Doe-het-zelf

Dat dure sportschoolabonnement kunt u rustig opzeggen, in 2017 gaan namelijk steeds meer mensen terug naar de basis: trainen met het eigen lichaamsgewicht. Want welke groepsles u ook volgt, de bekende push-ups, squads, lunches en burpees komen altijd terug. En dat kunt u natuurlijk prima zelf thuis op een matje doen. Wissel de grondoefeningen af met traplopen, rennen, bukken en tillen, of doe alsof.

 

Hot Pilates

Na bikram yoga (yoga onder hoge temperaturen) is er nu ook hot pilates. Bij deze sport wordt de ruimte verwarmd tot ongeveer 35 á 40 graden. Pilates is gericht op flexibiliteit, balans en houding, maar de hete variant heeft nog veel meer voordelen, zoals spierversterking en pijnbestrijding. Door de hoge temperaturen verbrandt u ook nog eens razendsnel calorieën, tot wel 700 per les!

 

Aerial Yoga

Yoga is er in tientallen varianten, maar de nieuwste trend op dit gebied is… yoga in de lucht! Bij aerial yoga, ook wel swing yoga of hangmatyoga genoemd, hangt u in een speciale zijden hangmat in de lucht. Dat klinkt relaxed, en dat is het ook. De oefeningen in de lucht worden namelijk afgewisseld met korte dutjes. Door de bijzondere houdingen versterkt u dus al slapende het lichaam, met name de rug en buik komen goed aan bod.

 

Sportapps

Wist u dat 7 minuten sporten per dag al voldoende is om in vorm te komen? Speciaal voor mensen met weinig tijd (of zelfdiscipline) is er de 7 min workout app, die u makkelijk in de reclame tussen twee televisieprogramma’s kunt volgen. En zo is er voor iedereen wel een app die perfect aansluit bij zijn of haar sportdoel. Een buikje wegwerken? Download dan Dagelijkse Buiktraining. Liever strakke billen? Daarvoor is de Runtastic Butt Trainer.  En sterke armen krijgt u met 365days push up. De smartphone is uw gratis personal trainer.

 

Met donorhart naar de top

Geschreven door

Carla beklom 4 jaar na haar transplantatie de Kilimanjaro

Zeven jaar geleden was zelfs een heel klein stukje lopen haar al teveel. Maar dankzij een donorhart heeft Carla Joustra (59) haar leven weer terug. Samen met 11 andere getransplanteerden beklom ze in 2014 de hoogste berg van Afrika: de Kilimanjaro.

‘Een groot deel van mijn leven heb ik volgehouden dat het allemaal wel meeviel. Ook al was ik vaak benauwd en kon ik amper een klein stukje rennen, er gingen geen alarmbellen rinkelen. Misschien werkte ik gewoon niet hard genoeg aan mijn conditie, dacht ik. Pas rond mijn 33e werd ontdekt dat ik een aangeboren hartaandoening had. Aanvankelijk probeerde ik dat mijn leven zo min mogelijk te laten beïnvloeden: ik deed vertaalwerk en werkte jarenlang in Noorwegen als reisleider. Toen de cardioloog in 2001 zei dat ik misschien ooit een harttransplantatie nodig zou hebben, kon ik dat dus eigenlijk niet geloven. Daar was mijn gezondheid toch nog veel te goed voor? Toch ging ik vanaf dat moment hard achteruit. Toen ik in 2009 op de wachtlijst werd gezet, had ik ernstige nierproblemen en kon ik nauwelijks nog lopen.

Ik zat op de gaskachel om mezelf warm te houden toen in mei 2010 het telefoontje kwam: er was een donorhart voor mij. Daarna ging alles snel, ik had niet eens tijd om bang te zijn. Natuurlijk was er een kans dat ik de operatie niet zou overleven. Maar als ik het niet deed, was het ook afgelopen. Misschien niet meteen, maar wel over een poosje. Want dat ik het niet lang meer vol zou houden, besefte ik inmiddels wel.

Het was een zware operatie, maar gelukkig herstelde ik na een aantal weken volledig. De revalidatie ging zelfs zo snel dat ik verbaasd was dat lopen en fietsen zó makkelijk kon zijn.

Expeditie

Na de transplantatie heb ik een lijstje gemaakt met alle dingen die ik wilde doen met mijn nieuwe hart. Een daarvan was het noorderlicht bekijken in het noorden van Noorwegen. Die reis is de kiem geweest van het plan om een eigen reisorganisatie te beginnen. Samen met een vriendin heb ik daarna in 2012 Fru Amundsen opgericht, waar we nog steeds erg van genieten. We waren op reis toen mijn man belde dat er een brief was van het UMCG: of ik met een groep getransplanteerden de Kilimanjaro wilde beklimmen. Ik dacht dat ze gek geworden waren. De hoogste berg van Afrika beklimmen, op mijn leeftijd?!

Maar toen ik het ziekenhuis liet weten dat ik erg twijfelde of ik dit wel kon, zeiden ze dat ik speciaal door mijn cardioloog geselecteerd was. Dat veranderde de zaak. Ik had een onbegrensd vertrouwen in hem, als iemand mijn situatie goed kende dan was hij het wel. Dus besloot ik toch de conditietest te doen, en wonder boven wonder werd ik uitgekozen om mee te gaan op de expeditie.

In totaal bestond onze groep uit 12 getransplanteerden met verschillende soorten donororganen. Ik was de oudste van het stel. Ook ging er een ervaren expeditieleider mee en een medisch team van het UMCG. Tijdens de voorbereidingen kregen we veel positieve, maar ook negatieve reacties. Sommige mensen zeiden: als je zo’n kostbaar cadeau als een donororgaan krijgt, ga je toch niet je leven op het spel zetten? Zelf hadden we dat gevoel helemaal niet. De artsen hebben ons niet voor niets beter gemaakt. Als er ook maar een klein risico was dat we dit niet aankonden, hadden zij hier nooit aan meegewerkt.

Loodzwaar

Uiteindelijk hebben we ruim een week over de beklimming gedaan. Bepaald niet de gelukkigste dagen van mijn leven, het was loodzwaar! Door de ijle lucht had ik iedere dag knallende hoofdpijn, ik was misselijk en had het – ondanks mijn thermo-ondergoed – ongelooflijk koud. Het desolate landschap maakte gelukkig veel goed. We klommen, klauterden en daalden over gestolde lava, langs eenzame cactussen, door diepe ravijnen en over ruige rotsen. Dat afzien had ook wel iets moois. Bij elke stap was ik me bewust van hoe bijzonder het was dat ik daar kon lopen. Ik had nota bene tien jaar lang een traplift nodig gehad!

De top heb ik helaas net niet gehaald. We vertrokken die nacht rond twaalf uur ’s nachts in het pikkedonker voor de laatste kilometers, maar na twee uur moest ik opgegeven. Ik was doodmoe, compleet buiten adem en had totaal geen coördinatiegevoel meer. Op dat moment besloot ik dat mijn top op 5000 meter lag en niet 900 meter hoger. Ook drie anderen hebben de expeditie voortijdig afgebroken, de overige acht hebben wel de top bereikt. Natuurlijk doet het een beetje pijn dat ik dat moment niet met hen heb meegemaakt, maar ik ben waanzinnig trots dat ik zo ver gekomen ben. Blij voor mezelf, maar ook een beetje voor de rest van de wereld. Want door deze expeditie heb ik laten zien wat je allemaal kunt bereiken met een donorhart.

Nog steeds herdenk ik ieder jaar in mei mijn donor, ook al weet ik niet wie dat was. Ik realiseer me heel goed dat mijn geluk onlosmakelijk verbonden is met het sterven van een ander. Dat gevoel zal altijd dubbel blijven. Maar ik hoop dat we met ons verhaal hebben laten zien dat je als orgaandonor iemand een gezond leven terug kunt geven, waarin alles weer mogelijk is. Mijn leven is niet alleen verlengd, maar zit weer boordevol nieuwe uitdagingen. En daar ben ik mijn donor eeuwig dankbaar voor.’

 

Verborgen obesitas, een vervelende kwaal

Geschreven door

 

Teveel lichaamsvet is niet goed, dat weten we allemaal. Maar nog belangrijker is waar het vet zich bevindt in het lichaam. Vooral als het zich rond de organen in de buik opslaat, levert het problemen op. Dit wordt ook wel ‘verborgen obesitas’ genoemd. Maar: hoe kom je eraan en nog belangrijker: hoe kom je ervan af? In gesprek met Nicolette Lammers van de Nederlandse Obesitas Kliniek.

 

‘Het is eigenlijk een misleidende term,’ zegt arts Nicolette Lammers van de Nederlandse Obesitas Kliniek aan de telefoon. Met verborgen obesitas wordt namelijk vet bedoeld dat zich niet direct onder de huid bevindt, maar rond de organen en dan vooral in de buik. Vandaar de term ‘verborgen obesitas’. ‘Maar,’ zegt Lammers: ‘Dit vet resulteert in een grotere buik, dus je ziet het vaak wel.’

 

Dit ongezonde vet nestelt zich rond de organen  en wordt ook wel visceraal vet genoemd. Het is gevaarlijker dan vet onder de huid omdat het hormonen en vetzuren produceert die in de organen ontstekingen kunnen veroorzaken en de cellen minder gevoelig kunnen maken voor insuline. Als dat gebeurt raakt de alvleesklier, die insuline produceert, op een gegeven moment uitgeput en ontstaat diabetes type 2.

 

Maar de ontstekingsstoffen doen nog meer, ze komen in de bloedbaan en hechten zich aan de vaatwand. Als ze die binnendringen, zorgen ze voor ontstekingen. Door teveel visceraal vet kunnen uiteindelijk chronische ontstekingen van de vaatwanden en de organen ontstaan. Zo ontstaat aderverkalking en vaatvernauwing. Mensen met teveel visceraal vet hebben een hoger risico op het ontstaan van aandoeningen als een hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, teveel cholesterol, alzheimer, verminderde vruchtbaarheid, borstkanker en astma.

 

Appels en peren

Hoe kom je nu aan dat vet op je buik? De belangrijkste factor is een verstoorde energiebalans, ofwel meer eten dan je verbrandt. ‘Die verstoorde energiebalans, daar is wat aan te doen,’ zegt Lammers: ‘Meer bewegen en gezonder eten.’ Complexe koolhydraten (volkorenproducten) en onverzadigde vetten gebruiken in plaats van enkelvoudige koolhydraten en verzadigd vet zijn al een goed begin. Lammers: ‘Verder is er ook een verband met slaapgebrek en stress. Zorg dus dat je voldoende slaapt en weinig stress hebt.’

 

Er zijn echter ook een paar risicofactoren waar je geen of weinig invloed op hebt. Lammers: ‘Mensen met een appelfiguur hebben meer visceraal vet dan mensen met een peerfiguur en voor een deel is dat aanleg. Bovendien slaan mannen eerder buikvet op dan vrouwen. Maar ook bepaalde medicatie, hormonen en leeftijd vergroten de kans op buikvet.’

 

Gevarenzone

Vooral mensen met overgewicht lopen risico. In 2015 had in Nederland 54,4% van de mannen en 46,3% van de vrouwen overgewicht. Gezien de correlatie tussen overgewicht en een teveel aan visceraal vet, kun je ervan uitgaan dat mensen met overgewicht ook teveel buikvet hebben. Ook slanke dennen hebben visceraal vet, maar zij hoeven zich volgens Lammers niet meteen zorgen te maken. ‘Als het echt zoveel is dat het vet een risico vormt, dan is dat te zien en te meten. Bij vrouwen spreken we bij een buik-omvang die groter is dan 80 al van een vergrote buikomvang en bij mannen geldt dat voor een buikomvang van 88. Als die buikomvang bij vrouwen nog verder groeit naar 94 cm, dan kom je echt in de gevarenzone. Bij mannen is dat bij 102 cm het geval.’

 

Bent u aan de stevige kant? Om te kunnen beoordelen of u teveel buikvet heeft is het meten van uw buikomvang de meest aangewezen methode. En als die inderdaad groot uitvalt, dan kunt u met een gezonde leefstijl een heleboel verbeteren.

 

 

Zelf aan de slag om buikvet te verminderen?


Hieronder vijf tips:

  • Oefeningen/sporten die je hartslag verhogen, zoals bijvoorbeeld intervaltrainingen, maar ook wandelen, joggen en zwemmen zijn geschikt.
  • Een paar keer in de week krachttraining, zodat u spiermassa ontwikkelt en uw vetverbranding, ook in rust, stijgt.
  • Gezond eten. Probeer een juiste verhouding van eiwitten, koolhydraten en vet te eten. Door de juiste verhoudingen blijft uw bloedsuikerspiegel onder controle, krijg u meer energie en verliest u vet. Ongeveer 40% koolhydraten, 30% eiwitten en 30% onverzadigde vetten is een goede verhouding. Koolhydraten geven energie, eiwitten zorgen voor spierherstel en -groei en gezonde vetten houden de hormoonspiegel in evenwicht en geven een verzadigd gevoel.
  • Eet elke twee à drie uur om de bloedsuikerspiegel op orde te houden.
  • Drink voldoende water.