‘Ik heb reservetijd gekregen’

Geschreven door

Zeven dagen in de week, bijna driehonderdvijfenzestig dagen per jaar was John Ratelband (52) aan het werk in zijn automatiek in Roermond. Dit deed hij twintig jaar lang. Hij is de definitie van iemand die hart heeft voor zijn zaak, maar daar kwam verandering in toen afgelopen mei zijn hart zélf begon te protesteren. “Ik heb heel veel geluk gehad.”

Zijn vader begon, samen met zijn oom, in 1966 een zaak: De Automatiek in Roermond, waar allerlei zelfgemaakt snacks worden verkocht. John is er, zo zegt hij zelf, min of meer geboren, getogen en opgegroeid. Later nam hij de zaak dan ook van zijn vader over. Nog steeds maakt hij alles zelf. “Ik ben sindsdien het gezicht van de zaak en heb dat ook nooit meer losgelaten”, vertelt John. “Dat is tevens mijn valkuil geweest. Ik heb daardoor altijd voor de zaak gekozen, niet voor mezelf. Maar ik doe dit graag: anders zou ik het ook niet volhouden.”

Hartstilstand

Lange tijd ging dat goed, tot afgelopen mei. Om half drie ’s nachts voelde het alsof er elastieken tegen zijn borst schoten, zegt hij. “De pijn begon tussen mijn schouderbladen en breidde zich steeds verder uit. Mijn vriendin wilde het alarmnummer al bellen, maar ik zei dat ik me wel even zou omkleden en naar de huisartsenpost zou rijden. Het kwam allemaal wel goed, dacht ik. Maar toen ik naar beneden ging, begon ik ook nog eens enorm te zweten. Op dat moment realiseerde ik me dat ik de huisartsenpost niet meer zou gaan halen. Mijn vriendin belde de ambulance, die al snel voor de deur stond.” John kreeg plakkers op zijn borst, een spray onder de tong en moest gaan liggen. “Toen ik eenmaal ging liggen, was het klaar. Ik kreeg een hartstilstand, twaalf seconden lang. Dit heb ik zelf niet meegekregen. Ik dacht dat ik me gewoon ontspande, maar later kreeg ik te horen dat mijn ogen wegdraaiden, ik begon te shaken en snakte naar adem.”

Zijn vader

John is naar eigen zeggen een vrij nuchter persoon en geloofde niet dat er meer is tussen hemel en aarde, maar wat er toen gebeurde? Dat staat op zijn netvlies gebrand. Hij zag zijn vader, die acht jaar terug is overleden. “Mijn vader zei tegen mij: het is je tijd nog niet, ga terug. Vervolgens heeft hij met zijn volle hand op mijn borst geduwd, en kwam ik bij. Ik vroeg daarna aan de ambulancebroeder of ze mij hadden gereanimeerd. Hij zei dat ze dat van plan waren, maar dat mijn hartslag vanzelf weer teruggekomen was. Ik vertelde hem wat ik had meegemaakt. De ambulancebroeder zei: je mag heel dankbaar zijn, want je hebt een hele goede engelbewaarder. Mijn vader zien, was ontzettend bijzonder.”

Niet lekker

John werd naar het ziekenhuis in Venlo gebracht, waar hij direct kon worden geholpen. “Daar ben ik gekatheteriseerd en gedotterd, wat in eerste instantie allemaal goed is verlopen. Ik ben teruggebracht naar Roermond en heb vier dagen in het ziekenhuis gelegen.” Daarna mocht hij naar huis en begon hij met de hartrevalidatie, maar al na een aantal weken had hij het gevoel dat er iets niet lekker zat. “Ik vertelde dit mijn fysiotherapeut, die nog wat testen deed en mijn bloeddruk en hartslag mat. Ik moest opnieuw een fietstest doen, maar kreeg daarbij kramp op mijn borst en aan de zijkant. Ook mijn fysiotherapeut zei dat het niet was zoals het moest zijn, vertrouwde het niet helemaal. Een dag later werd ik al teruggebeld door een verpleegkundige vanuit het ziekenhuis: ik moest met spoed naar de Eerste Hart Hulp komen. Halverwege augustus ben ik dan ook opnieuw, en gelukkig met succes, gedotterd.”

Weer werken

John bleef vervolgens vier dagen thuis, waarna hij weer ging werken. Dat ging met vallen en opstaan. “Ik was erg moe. Het was zeker niet de ideale situatie, maar ik kan niemand anders voor mijn zaak regelen, dus ik moest wel. Het is simpel: ik ben niet verzekerd en als ik niet werk, heb ik geen inkomen. De coronatijd heeft me al een hoop geld gekost, dus de zaak nu ook nog eens dichthouden, lukt mij niet. Een verzekering afsluiten is schrikbarend duur. Dat is haast niet te doen. En als je langere tijd gesloten bent, gaan mensen op den duur ergens anders naartoe. Dan is de loop weg en is het gedaan met je zaak. Daarom was er maar één ding dat ik kon doen: niet zeuren, schouders eronder en doorgaan.”

Vermoeidheid

Ook nu, maanden later, is zijn batterij nog altijd sneller leeg. “Ik begin ’s ochtends rond half acht en ben om zeven uur ’s avonds klaar. Eerder hield ik dat goed vol, maar nu ben ik rond half vier ’s middags op. Daar zet ik me overheen, want ik moet dan tenslotte nog een aantal uur door. Het kan volgens mijn cardioloog wel een jaar duren voordat ik weer de oude ben. Als ik rustig aan doe en mezelf de tijd gun, kan het nog iets sneller gaan, zegt hij. Maar die ruimte heb ik niet.” John beseft overigens heel goed dat hij geluk heeft gehad. “Een hartinfarct als deze met vernauwingen erbij, zorgt volgens mijn cardioloog normaal gesproken voor een pompfunctieverlies van vijfentwintig procent. Ik heb maar vijf procent verloren. Ik ben er goed vanaf gekomen en daar ben ik heel dankbaar voor.”

Geen stress

De afgelopen periode was volgens John één grote rollercoaster. Het heeft hem een andere kijk op het leven gegeven. “Ik werk nog ‘maar’ zes dagen in de week en de zaak is nu op dinsdag gesloten, terwijl mijn deur eerder haast niet op slot ging. Als ik nu ’s morgens eten aan het voorbereiden ben en het is niet op tijd klaar, gaat de lamp niet aan totdat ik het klaar heb. Ik ga mezelf niet meer over de kop werken. Dat deed ik voorheen wel, maar ik denk dat stress echt een sluipmoordenaar is. Ik heb lang geleefd om te werken, in plaats van te werken om te leven. Ik ging ook nooit eens naar een terrasje of iets dergelijks, maar nu ga ik op mijn vrije dag eens gezellig weg met mijn vriendin. Het wordt tijd dat ik meer aan mezelf ga denken, meer geniet. Ik was ook twintig jaar niet op vakantie geweest. Daarom gaan we in januari twee weken naar Mexico. Eerder had ik nooit het gevoel dat dat kon, nu wel.”

Wake-up call

John is geen opgever. Met zijn gezondheid komt het goed, daar is hij van overtuigd. Als je maar niet bij de pakken neer gaat zitten, denkt hij. “Ik blijf positief en bang ben ik niet. Ze willen me daarboven nog niet hebben, anders zouden ze me niet teruggestuurd hebben. Zo zie ik dat. Het was voor mij echt een wake-up call. Ik heb reservetijd gekregen en die tijd moet ik zo goed mogelijk benutten. Ik heb altijd gezegd dat ik honderd word, dus die andere helft wil ik er ook nog bij. De afgelopen periode was heel heftig, maar als je er nuchter mee om blijft gaan, komt alles op z’n pootjes terecht. Gewoon je ding blijven doen. Als je stil blijft zitten, roest je vast. Dat zou ik anderen ook willen meegeven. Wees niet bang als zoiets je overkomt, maar zet door. Ik zeg altijd: achter de geraniums sterven de meeste mensen. Grijp die tweede kans en lééf.”

Waarom dit interview met John?

Hartproblemen komen voor bij mensen van alle leeftijden. Hartpatiënten Nederland vindt het belangrijk om al deze mensen en hun persoonlijke verhalen te belichten. Zo ook het verhaal van John. Juist deze verhalen kunnen herkenning bieden en anderen helpen.

Opzoek naar lotgenotencontact? Check ons forum of onze besloten FB-groep.

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Tekst: Laura van Horik
Beeld: Le Vision Media

Ik had wel dood kunnen zijn

Geschreven door

Zangeres Marianne Noble (77), vroeger bekend van Sandy Coast en meer recentelijk van The Voice Senior, was er bijna niet meer geweest. Begin 2023 kreeg ze een hartinfarct. Sindsdien maakt ze bewust andere keuzes in haar leven.

“Ik was net pilletjes in bakjes aan het doen.” Het is het eerste wat Marianne zegt als ik haar spreek. “Het was even wennen maar met een medicatielijst erbij gaat het wel. Natuurlijk kan de apotheek een rol leveren, maar ik regel mijn dingen liever zelf.” Hondje Suus huppelt om Marianne heen: “Ik til haar effe op. Hé, ouwe mop, schiet eens op!”

Februari 2023 kreeg je een hartinfarct. Wat gebeurde er precies?

“Ik kreeg pijn in mijn kaak en op mijn borst. Ik dacht eerst aan hyperventilatie, maar het werd steeds erger. ‘Ik rijd wel met jou mee naar het ziekenhuis’, zei ik tegen dochter Menke. Daar constateerden ze dat ik een hartinfarct had gehad. Ik werd meteen opgenomen. Dotteren en een stent plaatsen kon niet. Een stukje hart was afgestorven. Na vijf dagen kon ik met een dot medicijnen – bloedverdunners en zo – naar huis. Ik stak weer lekker een peukje op. Tja, ik had al 63 jaar gerookt. Het ging meteen weer verkeerd met me. Ik kreeg vocht achter mijn longen. Je stikt gewoon. Ik durfde niet meer alleen te gaan slapen. Om vier uur ’s nachts ging het echt niet weer. Ik kwam weer op de hartbewaking. Ik rook nu al acht maanden niet meer. Ik dacht eerst dat ik niet kon stoppen, maar ik kon het wel. Mijn lichaam had me een waarschuwing gegeven. Ik rookte voorheen wel 40-50 sigaretten per dag. Daardoor heb ik die hartinfarct gekregen. Ik stond op elke foto met een peuk.”

Hoe verliep de revalidatie?

“Ik heb op een club gezeten om te sporten, maar met een dubbele hernia – ja, die heb ik ook nog – kun je niet op de vloer liggen rollen. Lotgenoten vertelden in de kring dat als ze een stukje tuin hadden gedaan dat ze dan moesten rusten. Ik snapte plots waarom ik zo moe was. Ik was alles maar blijven doen. Met mijn hondje liep ik net als voorheen zo’n 10.000 stappen per dag, door Dordrecht en de Biesbosch. Dat is niet anders nu, al heb ik vanwege mijn rug wel een kruk nodig.“
“’s Avonds met een band op pad gaan kan ik niet meer. Dan voel je je daarna zo kapot, alsof er drie vrachtwagens over je heen zijn gegaan. Af en toe ergens twee nummers zingen met Menke is wel prima. Mijn stem is beter sinds ik niet meer rook. Ik ben ook niet meer benauwd met trappenlopen.”

Eet en drink je na het hartinfarct anders?

“Ik eet zoutarm. Voorheen at ik alleen maar pasta en bami uit de magnetron. Nu eet ik aardappelen, verse groenten, vlees of vis en een toetje. Vroeger zei ik altijd dat ik geen fruit lust, maar nu neem ik druiven, pruimen, aardbeien en frambozen in plaats van koekjes. Die vind ik lekker. Smokkelen doe ik af en toe wel hoor, maar ik ben goed bezig. Voordat ik stopte met roken woog ik 51 kilo, nu ruim vijf kilo meer, maar meer dan 60 wil ik niet wegen.”
“Drinken doe ik al twintig jaar niet meer. Ik was vooral een thuisdrinker. Ik stopte voor mijn kleinkind. Als je jong bent, denk je nergens aan. Ondertussen pleeg je feitelijk roofbouw op je lichaam.”

Sta je nu anders in het leven dan voorheen?

“Jazeker. Ik had wel dood kunnen wezen. Toen ik wat opgeknapt was, kwam ik op het idee om met ons vieren, met dochter en kleinkinderen, naar Terschelling te gaan. Ik had nog wat geld en zou het huisje en alles betalen. Afgelopen juni hebben we die vakantie gevierd en het was geweldig. We waren fijn dicht bij elkaar, deden spelletjes, lachten, gingen naar het strand en de bossen en uit eten. De dorpjes op het eiland zijn ook zo mooi. Zonder hartinfarct had ik er nooit aan gedacht om zoiets te ondernemen, je rommelt maar door. Sinds 1995 was ik niet meer op vakantie geweest. We gaan komend jaar weer naar de Wadden en daar verheug ik me nu al op.”

Heb je tips voor andere hartpatiënten?

“Niet angstig zijn! Als je je netjes aan wat regels houdt, kun je weer lekker leven, net als voorheen. Je hoeft niks te laten staan. Ik pak een cappuccino op een terrasje. Ik ga met hondje Suus naar de markt. Ik ken iedereen in Dordrecht. De buurt is gezellig. Ik ga overal heen.”

Opzoek naar lotgenotencontact? Check ons forum of onze besloten FB-groep.

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Tekst: Mariëtte van Beek
Beeld: Marianne Noble

App voorspelt risico op hart- en vaatziekten

Geschreven door

Kak Khee Yeung is vaatchirurg in het Amsterdam UMC en doet daarnaast onder meer onderzoek naar aorta aneurysma. In iedere editie van HPNL Magazine houdt ze ons op de hoogte van haar werk en de nieuwste ontwikkelingen binnen haar vakgebied. Dit keer spreken we haar samen met technische geneeskundige Lotte Rijken en arts-onderzoeker Sabrina Zwetsloot.

In een vorige editie vertelde Kak Khee Yeung over VASCUL-AID: een door haar geleid Europees consortium dat onderzoekt welke patiënten een verhoogd risico hebben op verergering van hart- en vaatziekten. Het onderzoek is momenteel in volle gang en betrekt hier ook de patiënten zelf bij.

Waarom is het belangrijk om patiënten bij het onderzoek te betrekken?

Kak Khee: “Zoals ik de vorige keer al uitlegde, weten we dat patiënten met een aorta aneurysma en patiënten met perifeer arterieel vaatlijden (etalagebenen) een relatief grote kans hebben om te overlijden aan hart- en vaatziekten. In de toekomst willen we kunnen voorspellen welke patiënt een hoog risico heeft hierop en dus extra in de gaten moet worden gehouden en welke patiënt een laag risico heeft en minder vaak op controle hoeft te komen. Eén van de onderdelen van ons onderzoek is het ontwikkelen van een app waarmee we dat risico kunnen monitoren. In deze fase kijken we waaraan deze app moet voldoen om het risico goed in te schatten. Daar hebben we ook de hulp van de patiënt zelf bij nodig, want zij moeten de app tenslotte gaan gebruiken.”

Wat doet deze app precies?

Lotte: “Het doel is dat patiënten met de app hun eigen ziektebeloop kunnen inzien en een melding krijgen wanneer hun risico hoog is. Dat is niet alleen voor de patiënt bedoeld, maar ook voor bijvoorbeeld de huisarts en andere zorgverleners die met deze informatie kunnen bepalen of het nodig is om actie te ondernemen, bijvoorbeeld door iemand door te verwijzen naar een cardioloog, of door extra medicatie voor te schrijven. Om een model te maken dat het risico goed kan inschatten, hebben we veel data nodig. Een groot deel van die data is er al, in de vorm van gegevens uit duizenden patiëntendossiers uit Nederland en vijf andere deelnemende landen. Maar we gaan ook nieuwe data verzamelen met een kleine groep patiënten. Zij gaan de app testen en krijgen een wearable, oftewel een sporthorloge, zodat wij hun bloeddruk, activiteit en kwaliteit van leven kunnen meten. Deze gegevens kunnen we vervolgens ook weer gebruiken als input voor het model.
Sabrina: “Dat is het deel van het onderzoek waar Lotte zich voornamelijk op gaat richten. Maar voordat we kunnen bepalen of iemand een hoog of een laag risico heeft, moeten we eerst definiëren wat een hoog of laag risico is. Wij artsen en onderzoekers kijken vooral naar het risico op overlijden of amputatie, maar voor de patiënt kunnen heel andere dingen belangrijk zijn. Bijvoorbeeld of iemand nog gemakkelijk een rondje om het huis kan maken, en of iemand pijnvrij is. De komende tijd ga ik uitgebreid spreken met patiënten: wat is voor u belangrijk in uw leven? Die informatie nemen we mee bij het ontwikkelen van de app, zodat die straks echt voor de patiënt gemaakt is.”

Hoe betrouwbaar is de informatie uit de app, als je de patiënt niet zelf ziet?

Lotte: “Als de patiënt niet altijd zijn telefoon bij zich draagt, weten we inderdaad niet of de stappenteller klopt. Maar we kunnen wel zorgen dat er een melding komt op het moment dat het tijd is om een bloeddrukmeting door te geven, of om een vragenlijst in te vullen over de kwaliteit van leven. Uiteindelijk blijft de risicomelding een voorspelling en een hulpmiddel voor de behandelend artsen.”
Sabrina: “Ook in de spreekkamer is de informatie die een patiënt geeft niet altijd betrouwbaar. Op de vraag: ‘Hoe ver kunt u nog lopen?’, kunnen veel mensen bijvoorbeeld niet goed antwoord geven, bijvoorbeeld omdat ze geen meters tellen. Een stappenteller geeft dan al een veel beter inzicht. En iemand kan tijdens het spreekuur toevallig net een slechte of goede dag hebben, terwijl de app de kwaliteit van leven en pijnbeleving van een langere periode weergeeft.”

Wat als patiënten toch liever naar het ziekenhuis komen, in plaats van een app bijhouden?

Kak Khee: “Ook dat zijn vragen die we willen onderzoeken. Als de app aangeeft dat iemand een laag risico heeft en minder vaak op controle hoeft te komen, wil de patiënt dat dan ook, of komt diegene liever op het spreekuur? Daarvoor zijn onder meer de interviews met patiënten bedoeld die we de komende tijd gaan voeren. En als iemand liever geen app gebruikt, wat kunnen we er dan aan verbeteren waardoor diegene dit wél zou willen? Met de huidige vergrijzing kan de zorg het straks helaas niet meer aan om alle patiënten regelmatig op de poli te ontvangen, dus we moeten een methode vinden waarop de patiënt iets beter voor zichzelf kan zorgen, terwijl de arts ondertussen nog wel een beetje controle heeft. Uiteindelijk heeft dat ook voor de patiënt veel voordelen. Want als het goed is, kan de technologie straks beter voorspellen of iemand een hartaanval of beroerte gaat krijgen dan de arts dat kan. En als je het risico kent, kun je er iets aan doen om het te voorkomen.”

Waarom besteedt HPNL aandacht aan dit onderzoek?

Onderzoek is van groot belang om de zorg in de toekomst te verbeteren. HPNL magazine houdt haar lezers daarom graag op de hoogte van ontwikkelingen in de medische wereld.

Opzoek naar lotgenotencontact? Check ons forum of onze besloten FB-groep.

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Tekst: Marion van Es
Foto: Mark Horn

Corona vergroot kans op hartinfarct in eerste 60 dagen iets

Geschreven door

De eerste 60 dagen heb je een iets grotere kans op een hartinfarct, als je corona hebt opgelopen. Ook de kans op longembolie is dan wat groter, bleek uit onderzoek door UMC Utrecht. Dat betekent dat ziekenhuizen rekening moeten houden met enkele honderden hartaanvallen extra per jaar. Voor de patiënt bedraagt het risico minder dan één procent.

Vier jaar geleden werden we overvallen door corona. Sindsdien hebben we daar veel van geleerd. Huisarts-onderzoeker Geert-Jan Geersing wilde het naadje van de kous weten en onderzocht de gevolgen van corona voor hart- en vaatziekten. De Hartstichting liet een onderzoek uitvoeren door Hannah la Roi-Teeuw samen met Geersing en enkele collega’s. Die screenden ruim 860.000 mensen die in Engeland ten prooi waren gevallen aan corona.

Dat onderzoek bracht aan het licht dat met name de eerste twee maanden de kans op hart- en vaatziekten verhoogd was. Maar het moet ook niet overdreven worden, aldus de Hartstichting. “Het risico blijkt klein: in de groep mensen met het hoogste risico had ongeveer één procent een hart- of vaatziekte opgelopen”, aldus deze stichting in een recente publicatie. “Uit de literatuur blijkt dat het grosso modo gaat om een 3 tot 5 keer grotere kans op een hart- of vaatziekte en een 10 keer grotere kans op een longembolie.”

Wel betekent dit voor ziekenhuizen dat per 100.000 corona-infecties rekening moet worden gehouden met 1700 extra gevallen van een longembolie en 550 hartinfarcten en beroertes, aldus de Hartstichting. Het risico verdwijnt na 60 dagen.

Jaarlijks krijgen zo’n 15.000 mensen een longembolie, 40.000 een beroerte en 35.000 een hartaanval.

 

Webinar: hoop voor Hart en Hersenen!

Geschreven door

Op donderdagmiddag 8 februari 2024 organiseren Cardiologie Centra Nederland (CCN) een gratis webinar met CCN-cardioloog Leonard Hofstra, en de bekende neuropsycholoog Erik Scherder. Samen schreven zij het boek ‘Hoop voor Hart en Hersenen’. Een boek dat daadwerkelijk hoop biedt. Wat kan hoop, optimisme en veerkracht doen met brein en hart? En hoe zit het met stress, pessimisme en eenzaamheid? Kunnen we zelf de kans op een gezond en gelukkig leven vergroten?

Ieder van ons wil geestelijk en lichamelijk immers zo gezond mogelijk leven. Zeker als we ziek worden, hopen we vurig dat we snel ook weer beter worden. Of als het niet anders kan, het in ieder geval nog lang vol te houden. Met zoveel mogelijk kwaliteit van leven. Hoop doet leven. Daar draait alles om, in ons leven, en in dit boek. En hoop biedt weerstand bij tegenslag.

Beide schrijvers stellen de vraag hoe we de kans op een gezond en gelukkig leven kunnen vergroten. En vraag waarop ze een bemoedigend antwoord geven. In hoop, optimisme en humor schuilt namelijk een enorm vermogen om in gezondheid gelukkig te leven. Dit boek gaat over de kracht van hoop. Hoop heeft bijvoorbeeld een sterk beschermend effect tegen hart- en vaatziekten. En hoop en optimisme zijn hersenfuncties die je kunt trainen! Er is dus hoop voor iedereen!

De belangrijkste lessen uit hun boek delen Hofstra en Scherder graag met ons. Hoe kunnen we de kans op een gezond en gelukkig leven vergroten?

Interesse om erbij te zijn? Donateurs van Hartpatiënten Nederland zijn van harte welkom bij dit webinar. Meld u gratis aan via deze link.

Het webinar kun je volgen op donderdag 8 februari van 16.00 tot 17.00 uur. Om alvast in je agenda te zetten!

Huisarts belangrijke schakel in vroeg opsporen hart- en vaatziekten

Geschreven door

Huisartsen kunnen proactief hart- en vaatziekten eerder opsporen bij mensen met een verhoogd risico. Dat publiceerden onderzoekers vandaag in wetenschappelijk tijdschrift The Lancet Public Health. Hiervoor is het wel belangrijk dat huisartsen versterking krijgen. Hoe dat er precies uit ziet moet uit vervolgonderzoek blijken. De Hartstichting financierde het onderzoek dat werd uitgevoerd door de universitair medische centra van Utrecht, Groningen en Rotterdam en de technische universiteit Twente.

Hartfalen, boezemfibrilleren en aandoening van de kransslagaders. Dat zijn de drie chronische hartziektes waar huisartsen uit 25 praktijken door heel Nederland naar op zoek gingen. Voor al deze ziektes geldt dat het belangrijk is om er snel bij te zijn. Als patiënten niet op tijd de juiste behandeling krijgen, gaat het hart verder achteruit. Uiteindelijk kan dit ook een hartinfarct of herseninfarct veroorzaken.

Hoger risico

Mensen die aan het onderzoek meededen waren al onder controle bij de huisarts voor COPD of diabetes type 2. Zij hebben een hoger risico op hart- en vaatziekten. De helft van de patiënten kreeg de gebruikelijke zorg. Bij de andere helft zocht de huisarts actief naar tekenen van de drie genoemde hartziektes met behulp van een vragenlijst, lichamelijk onderzoek, een hartfilmpje en bloedonderzoek. Bij afwijkingen volgde verwijzing naar de cardioloog en echografie van het hart.

Twee keer zo vaak diagnose

Bij de mensen die extra onderzoek kregen stelde de huisarts meer dan twee keer zo vaak één of meer van de ziektes hartfalen, boezemfibrilleren of aandoening van de kransslagaders vast. De meest vastgestelde hartziekte was daarbij hartfalen. Dit is een ernstige aandoening die steeds vaker voorkomt. Een te late start met de behandeling vergroot de kans dat iemand in het ziekenhuis terechtkomt en dat iemand vroegtijdig overlijdt.

Uitvoerbaar

Dit is de eerste succesvolle proactieve vroege opsporing van hart- en vaatziekten door de huisarts die ook nog eens goed uitvoerbaar is. “Om mensen met beginnende hart- en vaatziekten vroeg op te sporen zijn meestal technieken nodig die alleen in het ziekenhuis toegepast kunnen worden, zoals CT-scans of een echo van het hart” vertelt huisarts en hoofdonderzoeker prof. dr. Frans Rutten. “Maar mensen met slechts weinig klachten komen helemaal niet in het ziekenhuis. Uit ons onderzoek blijkt dat huisartsen met eenvoudig en goedkoop onderzoek bij mensen met een hoger risico op hart- en vaatziekten degenen kunnen selecteren die wel vervolgonderzoek van het hart in het ziekenhuis nodig hebben.”

Doorsturen

Rutten benadrukt dat de huisarts alleen iemand doorstuurt naar het ziekenhuis als diegene klachten heeft en afwijkingen laat zien bij de bloedtest of het hartfilmpje. De cardioloog gaat vervolgens na of er inderdaad sprake is van een van de drie hartziektes. Als dat zo is volgt er onderzoek naar de oorzaken ervan en zet de cardioloog de juiste behandeling in. Wanneer dat goed is gelukt, neemt de huisarts de zorg weer over.

Toepassen

Wanneer alle huisartsen deze proactieve werkwijze zouden toepassen kunnen heel veel meer mensen met hart- en vaatziekten op tijd behandeld worden. Maar voor het zover is, moet er nog wel het een en ander gebeuren, aldus Rutten: “Er zal scholing en ondersteuning van huisartsen nodig zijn om dit goed uit te voeren. Daarvoor is ook hulp van de zorgverzekeraars nodig; dat ze dit erkennen als extra activiteit. Wat we precies moeten doen om te zorgen dat dit straks door heel Nederland gebeurt, dat hopen we uit te zoeken in een vervolgonderzoek.”

Meer informatie: lees het wetenschappelijke artikel in The Lancet Public Health.

Onregelmatige en snelle hartslag bij omega-3-vetzuren

Geschreven door

Patiënten met hart- en vaatziekten die omega-3-vetzuren gebruiken hebben een verhoogd risico op een onregelmatige en snelle hartslag. Daarvoor waarschuwt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Dit risico kwam naar voren in verschillende onderzoeken waaraan in totaal meer dan 80.000 patiënten deelnamen. Het risico bleek het hoogst bij een dosering van 4 gram per dag.

Omega-3-vetzuren zijn te koop als voedingssupplement bij onder andere de drogist. Omega-3-vetzuren zijn in Nederland ook goedgekeurd als geneesmiddel onder de merknamen Omacor en Vazkepa. Een onregelmatige en snelle hartslag wordt boezemfibrilleren genoemd. Bij Vazkepa stond boezemfibrilleren al in de bijsluiter als mogelijke bijwerking, maar bij Omacor nog niet.

Wat is gemeld bij Lareb?
Bijwerkingencentrum Lareb ontving in totaal vier meldingen van hartritmestoornissen en/of hartkloppingen bij gebruik van geneesmiddelen of voedingssupplementen met omega-3-vetzuren. In de meldingen is niet duidelijk of het om boezemfibrilleren gaat. Alle vier patiënten herstelden van de klachten na stoppen met het gebruik van omega-3-vetzuren. Bij drie meldingen gebruikten patiënten ook andere geneesmiddelen of voedingssupplementen die dezelfde klachten kunnen veroorzaken. Het is daarom niet zeker of omega-3-vetzuur hiervan de oorzaak was.

Overleg met een arts
Artsen schrijven omega-3-vetzuren voor aan patiënten die te veel vet in hun bloed hebben. Het CBG adviseert omega-3-vetzuren alleen voor te schrijven als er geen andere behandeling mogelijk is. Ook bij lagere doseringen van omega-3-vetzuren, zoals in voedingssupplementen, is een verhoogd risico op boezemfibrilleren gevonden bij patiënten met hart- en vaatziekte. Overleg daarom met een arts over het gebruik van supplementen met omega-3-vetzuren, zoals visolie of algenolie. Neem ook contact op met een arts bij klachten tijdens gebruik van deze voedingssupplementen.

Lees hier het volledige nieuwsbericht op de website van het CBG.

En hier de brief gericht aan artsen.

De verkiezingen voorbij, wat nu?

Geschreven door

De keuzes zijn gemaakt, we hebben een nieuwe Tweede Kamer, links en rechts likken kiezers hun wonden, al naar gelang de uitslag hen wel of niet bevalt. Wat opvalt is dat met name de absolute nieuwkomer NSC goed gescoord heeft, ofschoon niemand weet wat die partij nu eigenlijk wil en hoelang het duurt voor ook deze nieuwkomer afbrokkelt. Een verschijnsel dat we immers maar al te goed kennen uit de parlementaire geschiedenis van de afgelopen twee decennia. Te snel groeiende partijen worden topzwaar en zijgen op enig moment ineen. We zagen het bij de LPF, die uiteenspatte in allerlei fracties, en recent bij Forum, die ook versplinterde in onder meer Ja21. Die op zijn beurt ook weer uiteenviel. Als los zand hangen deze fracties vaak aan elkaar, met alle gevolgen van dien.

Smaak

De tijd zal ons leren hoe het verder gaat. Wat betekent de uitslag nu eigenlijk voor ons, hartpatiënten? Dat is op het moment waarop deze Hartbrug door uw handen glijdt, nog koffiedik kijken. Laten we daarom eerst even kijken wat er allemaal beloofd is – waarbij geldt: garantie tot aan de voordeur, dat wil zeggen de dag na de verkiezingen. Want dan moet elke partij liters water bij de voor andere fracties vermoedelijk te sterke wijn doen, en wat over blijft is niet naar ieders smaak. Ook niet naar die van degenen, die hun partij zagen groeien in de Kamer, en vervolgens met een kater achterblijven als ze zien welke concessies gedaan zijn om aan het pluche te kunnen plakken.

Dit overzicht is niet volledig, maar een eerste indruk van wat de partijen zeiden te willen. Hiervoor hebben we gekeken naar de Geldgids van de Consumentenbond, themanummer verkiezingen 2023.

En nog een kanttekening: een aantal partijen, waaronder BBB, SP en NSC, heeft het eigen programma niet laten doorrekenen. Wat dan van alle verkiezingsbeloftes overblijft, is zeer de vraag. Het risico van loze beloftes (“gratis bier”) is dan wel erg groot.

Thema’s

Wat is voor ons van belang in de partijprogramma’s? Laten we enkele thema’s eruit pikken die voor ons van belang kunnen zijn.

Eigen risico: Dat varieert. D66 en VVD willen eigen risico per behandeling, onder meer GroenLinks/PvdA, PVV, SP, Partij voor de Dieren, Volt en BBB willen afschaffing op termijn van het eigen risico.

Het openbaar vervoer (ov) zou aanzienlijk aantrekkelijker moeten worden, vinden vooral linkse partijen. De SP wil gratis ov, GroenLinks/PvdA, Partij voor de Dieren en D66 willen een aanzienlijk goedkoper ov.

De pensioengerechtigde leeftijd zou volgens VVD en CDA desgewenst ook later moeten ingaan, zodat mensen als ze dat willen langer door kunnen werken. De PVV en de SP willen die leeftijd juist weer verlagen naar 65 jaar, ook de Partij voor de Dieren vindt dat mensen minder lang moeten kunnen werken als ze dat willen.

De tandarts in het basispakket, dat willen onder meer de ChristenUnie, PVV en BBB.

De kostendelersnorm afschaffen willen Partij voor de Dieren, Volt, SP en CDA. VVD, en D66 willen die “aanpassen”. De Partij voor de Dieren wil ook het afschaffen van de sollicitatieplicht voor 60-plussers, en de partnertoets schrappen.

Veel met name linkse partijen zoals de Partij voor de Dieren, maar ook de ChristenUnie willen dat de AOW omhooggaat.  Betere en meer verpleeghuiszorg willen onder meer de ChristenUnie en BBB.

De mantelzorg. CDA, VVD en BBB willen meer steun voor mantelzorgers, ChristenUnie wil dat mantelzorg en vrijwilligerswerk met behoud van uitkering gedaan moeten kunnen worden. De Partij voor de Dieren wil financiële steun voor mantelzorgers en betaald mantelzorgverlof.

Grasduinend:

De VVD wil het eigen risico per behandeling, en meer steun voor mantelzorg. GroenLinks/PvdA wil het eigen risico op termijn juist afschaffen en de kostendelersnorm afschaffen. Ook wil deze partij de bieb gratis maken en ervoor zorgen dat je voor 49 euro per maand met het ov mag reizen. NSC wil meer preventie om zorg te voorkomen, en de energierekening verlagen door een lagere belasting. BBB en PVV willen terug naar het oude pensioenstelsel. De BBB wil het eigen risico liefst afschaffen of verlagen, mondzorg en fysio in het basispakket en huisartsen helpen aan woonruimte. Met name voor 60-plussers zou wonen in recreatieparken toegestaan moeten worden. Er zouden meer woonzorgcentra moeten komen en “moderne” bejaardenhuizen. Ook wil de partij meer steun voor mantelzorgers. Net als de VVD wil D66 het eigen risico per behandeling afrekenen, de kostendelersnorm aanpassen en mantelzorgers helpen, en voor een vaste lage prijs in daluren met het ov reizen. Net als de VVD wil het CDA de AOW desgewenst later laten ingaan. Verder wil de partij de schenkbelasting verhogen, meer steun voor mantelzorgers en afschaffing van de kostendelersnorm voor familie. De ChristenUnie wil dat de AOW omhooggaat, meer heffingskorting voor AOW-ers, de BTW op groenten en fruit verlagen, een inkomensafhankelijke premie zorgverzekering vanaf 50 euro/maand, de tandarts in het basispakket, mantelzorg met behoud van uitkering, meer verpleeghuiszorg en woningen voor ouderen.

Tekst: Henri Haenen
Beeld: Djanko

Opzoek naar lotgenotencontact? Check ons forum of onze besloten FB-groep.

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Tweedaagse screening voor zorgintensieve kinderen voelt ‘als een warm bad’

Geschreven door

Gezondheidzorg startup Leefstijl poli plus startte in de zomer van 2023 een pilot om de levenskwaliteit van kinderen en jongeren met een complexe zorgvraag te verbeteren. Dit gebeurt door middel van een innovatief tweedaags screeningproces waarbij ook de ouders betrokken worden. In de zomerperiode zijn de eerste screenings gedaan en worden de effecten duidelijk. De moeder van Robin (19) vertelt:

“Mijn meervoudig gehandicapte dochter Robin en ik worden ontvangen in een prachtig pand. Er is speciaal voor Robin een relaxruimte ingericht met wat spullen die voor haar handig zijn. We hebben twee dagen die zijn volgepland met gesprekken, onderzoekjes en observering. Alles gaat gemakkelijk in elkaar over. Ons bezoek is zonder enige noodzaak, we hadden niet per se een prangende vraag, maar er wordt een 360 graden screening gedaan. Hoe zit Robin in haar vel? Waar liggen aanknopingspunten zodat zij zich weer kan ontwikkelen? Hoe kunnen we haar prikkelverwerking verbeteren? Krijgt ze voldoende vitaminen binnen? Hoe gaat het met de rest van het gezin? Allemaal vragen die de revue passeren. Het voelt als een warm bad, al die oprechte aandacht. Dat je dan ook nog eens gesprekken voert met allemaal professionals die veel kennis in huis hebben, maakt voor ons het bezoek aan Zenderen extra waardevol.”

Screening betaald door de zorgverzekeraar

De zorgverzekeraar financiert deze door de NZa (Nederlandse Zorg autoriteit) goedgekeurde dienstverlening voor kinderen en jongeren met een Wlz indicatie. Dit zijn bijvoorbeeld kinderen met een ernstige meervoudige beperking (EMB). De poli staat echter ook open voor alle andere intensieve zorgvragen. Sinds juni van dit jaar kunnen ouders zich aanmelden voor dit baanbrekende initiatief.

Initiatiefnemer Mia Nijland

Initiatiefnemer van Leefstijl poli plus is orthopedagoog Mia Nijland die dit samen met een team van andere professionals en ervaringsdeskundigen heeft opgebouwd en ingericht. Mia’s langjarige ervaring met gezondheidszorg voor kinderen en jongeren motiveerde haar om verbetering van levenskwaliteit tot uitgangspunt te nemen, waarbij specialistische medische zorg een belangrijke factor is, maar niet de enige. Leefstijl, de stijl van leven van het kind en alles wat daarbij hoort, is een belangrijke toevoeging. De werkwijze die Leefstijl poli plus hanteert is gebaseerd op mensenrechten, een holistische mensvisie, wetenschappelijk erkende methodiek en actuele benaderingen zoals de positieve gezondheid. Resultaat van het traject is een persoonlijk perspectiefplan voor het kind.

Geïnteresseerde ouders en zorgverleners kunnen meer informatie vinden op: www.leefstijlpoliplus.nl.

Rechters kritisch over besluit verdwijnen kinderhartchirurgie uit LUMC

Geschreven door

Het besluit om de kinderhartchirurgie uit Leiden en Utrecht weg te halen lijkt heel ondoordacht te zijn genomen. Dat bleek donderdag bij de rechtbank in Utrecht waar de universitaire ziekenhuizen van Amsterdam, Leiden en Utrecht het besluit aanvochten. Juristen van het ministerie stuntelden nagenoeg de hele zaak. De rechters waren enorm kritisch.

Het was goed druk op de vierde verdieping van de rechtbank in Utrecht. Delegaties van vijf universitaire ziekenhuizen met hun gevolg en advocaten. En ook nog eens het ministerie met veel mensen. Minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid) zelf was er overigens niet.

Lees hier verder: Rechters kritisch over besluit verdwijnen kinderhartchirurgie uit LUMC – Omroep West