
35% minder kans op ernstige complicaties na online begeleiding op maat
Dr. Peyman Sardari Nia is cardiothoracaal chirurg in het Maastricht UMC (MUMC) en in Hartbrug Magazine houdt hij de lezers op de hoogte van de interessante onderwerpen binnen de hartchirurgie. Dit keer vertelt hij over hoe patiënten hun tijd op de wachtlijst zelf optimaal kunnen benutten.
In een eerdere editie vertelde dr. Peyman Sardari Nia al over een grote studie naar prehabilitatie, oftewel begeleiding bij mentale en/of fysieke fitheid voorafgaande aan een operatie. Onlangs werden de resultaten van deze Digital Cardiac Counseling-studie, onder leiding van onderzoekers van de afdeling cardiothoracale chirurgie in het MUMC, gepresenteerd op het grootste internationaal congres van hartchirurgie, én gepubliceerd in het prestigieuze wetenschappelijke tijdschrift JACC.
“We zijn met deze studie begonnen aan het begin van de covid-periode, toen we patiënten niet konden opereren en de wachtlijsten opliepen”, vertelt Peyman Sardari Nia. “We wilden in de eerste plaats weten of het veilig is voor de patiënt om te wachten. Daarnaast is bekend dat er een aantal risicofactoren zijn die de uitkomst van een operatie en de kans op complicaties kunnen beïnvloeden: roken, te weinig beweging, over- of ondergewicht, depressie en/of angstklachten en longkracht. We wisten al dat prehabilitatie, oftewel begeleiding vooraf, de fysieke en mentale fitheid van een patiënt kan verbeteren. Nooit eerder is echter onderzocht wat de impact is van die begeleiding op het ontstaan van ernstige complicaties.”
Het MUMC heeft dit als eerste ziekenhuis ter wereld onderzocht, op initiatief van Sardari Nia. “In de vorige editie vertelde ik al hoe belangrijk het is dat studies tot stand komen zonder inmenging van de industrie en dat gerandomiseerde studies de hoogste graad van evidentie hebben. Dat geldt ook voor dit onderzoek”, verduidelijkt hij. “Omdat we vanwege covid niet alle patiënten in het ziekenhuis konden ontvangen, hebben we een vijftal online programma’s ontwikkeld die mensen zelfstandig konden volgen, terwijl ze wachtten op een ingreep aan het hart”, legt Sardari Nia uit. “We hebben vooraf een grote groep patiënten gescreend en hen op basis van hun eventuele risicofactoren, een online programma op maat aangeboden. Daarbij hebben we gebruik gemaakt van shared decision making en goed gekeken wat haalbaar was voor de patiënt: wil hij of zij bijvoorbeeld graag aan de slag met verbetering van de conditie, met een dieet, of het leren omgaan met angst?
Online platform
Voor het onderzoek werden 394 patiënten verdeeld over twee groepen: de ene helft volgde een online prehabilitatieprogramma, de andere helft kreeg de standaardzorg, bestaande uit preoperatieve zorg en revalidatie na de hartoperatie. Het begeleidingsprogramma verliep via een online platform waar patiënten voorafgaand aan hun operatie – minstens zes weken lang – online programma konden volgen. Daarnaast bevatte het platform informatie en trainingsmodules over cardiovasculaire symptomen, stoppen met roken, omgaan met angst, fysieke oefeningen, longkrachtoefeningen en een dieetprogramma. Persoonlijke begeleiding was er ook, in de vorm van teleconsulten met experts, zoals een cardioloog of fysiotherapeut.
“We hebben deze patiënten gevolgd vanaf de eerste dag dat zij startten met het online programma tot een jaar na de ingreep”, aldus Sardari Nia. “Op die manier konden we goed zien of er verschillen waren tussen de groep die de standaard zorg kreeg en de groep die wekenlang had gewerkt aan hun mentale en/of fysieke fitheid. We wilden in de eerste plaats graag weten of het uitstellen van een operatie voor prehabilitatie veilig is. Dat bleek het inderdaad te zijn, wat goed nieuws is, aangezien de wachtlijsten ook na covid nog steeds lang kunnen zijn.”
Daarbij blijkt dat het aantal ernstige complicaties aanzienlijk verminderde bij de groep die een online programma had gevolgd. Er was sprake een daling van maar liefst 35% in het aantal ernstige complicaties. Daarnaast rapporteerden de patiënten in de prehabilitatiegroep een verbetering in longkracht, minder angst en depressies. Van de rokers was de helft met roken gestopt.
Alleen maar voordelen
Sardari Nia is heel blij met het resultaat van de studie en denkt dat dit grote gevolgen kan hebben voor de zorg, zowel nationaal als internationaal. “Medicatie en operaties hebben voor een deel van de patiënten altijd negatieve consequenties, zoals bijwerkingen en complicaties, maar mensen fitter maken heeft geen neveneffect – alleen maar voordelen. We willen dit in het MUMC graag verder gaan implementeren voor alle patiënte die een hartchirurgisch ingreep moet ondergaan. Aangezien er vaak een wachtlijst is voor operaties, kunnen we die tijd nu benutten door de prehabilitatiezorg te verplaatsen van het ziekenhuis naar het eigen huis. Patiënten kunnen op die manier zelfstandig werken aan hun eigen gezondheid en daarmee de kans op complicaties na een ingreep verminderen. Dat is groot nieuws.”
Hij benadrukt dat er vervolgstudies nodig zijn. “We gaan onder meer kijken naar de kost-effectiviteit van online prehabilitatie, want de verwachting is dat er door de implementatie van dergelijke programma’s in de toekomst minder zorg nodig is en dus ook minder zorgkosten nodig zijn. Daarnaast zijn we ook benieuwd naar de langetermijn-effecten. We hebben de patiënten nu één jaar opgevolgd, maar mensen die de positieve effecten merken van de programma’s, zullen wellicht doorgaan met hun nieuwe gewoontes: iemand die is gestopt met roken voor de operatie, zal wellicht niet opnieuw beginnen. We hopen dat deze vorm van prehabilitatie dus een blijvend effect heeft op de gezondheid en kwaliteit van leven van de patiënt.”
Tekst: Marion van Es
Foto: Peyman Sardari Nia | © Fotografie Lêon Geraedts
Dit artikel verscheen eerder in het Hartbrug Magazine.
Geef een reactie