Re:Sonjabakkeren werkt averechts

[Jan van Overveld]

Even het geheugen opfrissen met een deskundig Hartrug artikel:

Sonjabakkeren [i]een goede keuze?[/i]

Door alle media-aandacht en Sonjafans in uw omgeving zal het fenomeen ‘Sonja Bakker’ u vast niet zijn ontgaan. Het is momenteel dé populairste methode om af te vallen. De boeken die gewichtsconsulente Sonja Bakker geschreven heeft, gaan als warme broodjes over de toonbank. En de Nederlandse taal is een werkwoord rijker: ‘Sonjabakkeren’.
Sonja Bakker heeft al veel bereikt. Na het volgen van een schriftelijke cursus bij de LOI tot gewichtsconsulente, startte ze een eigen praktijk. Heel wat mensen heeft ze daar op weg geholpen naar een gezond gewicht. En nu staan er drie boeken op haar naam. Samen goed voor bijna een miljoen verkochte exemplaren. Sonja timmert hard aan de weg. Ze is te zien in het tv-programma ‘Je echte leeftijd’, ze geeft heel veel presentaties, ze schrijft columns in dagbladen en verschijnt regelmatig in tv-programma’s en tijdschriften.

Herkenbaar
Het programma van Sonja Bakker bevat strikte menuvoorschriften, die helpen om af te vallen. De methode gaat uit van drie hoofdmaaltijden en een paar caloriearme tussendoortjes per dag. Wie houdt van strakke richtlijnen en een duidelijk dieet, kan zeker iets aan Sonja’s boeken hebben. De weekmenu’s zijn al uitgedacht en er zijn zelfs wekelijkse boodschappenlijstjes opgenomen. Makkelijker kan haast niet! Wie de adviezen opvolgt, verliest bijna zeker gewicht. Dit komt doordat het aantal calorieën per dag behoorlijk krap is. Vrouwen hebben gemiddeld 2000 calorieën nodig om het gewicht stabiel te houden, in het dieet van Sonja bevatten de meeste dagen niet meer dan 1000 kcal. Mannen mogen van Sonja iets meer eten, maar die hebben dan ook eigenlijk gemiddeld 2500 calorieën nodig. Daardoor daalt het gewicht! Nog een pluspunt van de boeken: de mooie foto’s en de gevarieerde smakelijke recepten, maken de boeken aantrekkelijk om erin te lezen en recepten uit te bereiden. Het derde boek bevat tevens thema’s met extra uitleg, een persoonlijk verhaal van een bekende van Sonja en tips. Zo zijn er bijvoorbeeld de thema’s ‘snaaien na de nachtdienst’, ‘langzaam afvallen door de overgang’ en ‘een terugval kan altijd gebeuren’. Voor velen zullen dit herkenbare thema’s zijn en dat is een hart onder de riem. Maar naast dit alles zit de kracht van Sonja Bakker vooral in het feit dat ze ‘zo gewoon’ is, dat ook haar dieet heel gewoon is, dat ze toegankelijk overkomt en dat ze ieder pondje gewichtsverlies toejuicht.

Niet altijd even gezond
Toch kleven er ook wat nadelen aan het Sonjabakkeren. Zo bevatten de menu’s veel minder brood en soms minder fruit, aardappelen en zuivel dan het Voedingscentrum adviseert. Eén van de nadelen hiervan is het lage gehalte aan vezels. En vezels zijn juist heel belangrijk. Zo helpen ze de ontlasting soepel houden, geven ze een gevuld gevoel en zijn ze gezond voor hart en bloedvaten. Juist de vezels uit volkoren graanproducten (o.a. brood) en fruit beschermen tegen hart- en vaatziekten. Daarnaast zitten in fruit vezels die het slechte LDL-cholesterolgehalte en het totale cholesterolgehalte laten dalen. Brood en fruit zijn dus belangrijk, zeker voor mensen met hart- en vaatziekten!
Doordat brood en soms fruit, zuivel en aardappelen te weinig in de dagmenu’s voorkomen, kunnen op den duur tekorten aan vitaminen (foliumzuur en vitamine D) en mineralen (calcium en ijzer) ontstaan. Nog een nadeel: regelmatig worden bepaalde dure merkproducten genoemd, zoals Optimel, Evergreen en Kellogg’s. En deze dure merken zijn lang niet altijd nodig. Zonde dus voor de portemonnee. Tot slot staat er in de boeken een aantal richtlijnen en weetjes die op zijn minst discutabel zijn. Zo zegt Sonja dat je van witte wijn cellulitis krijgt. Verder adviseert ze om elke dag extra 2 liter water te drinken, dus nog naast melk, sap en koffie. Volwassen personen hebben voldoende aan 1,5 liter vocht per dag. En voor dat vocht mag u alle dranken meerekenen. Nog een voorbeeld: volgens Sonja Bakker mag je altijd sla eten. Toch adviseert het voedingscentrum om niet vaker dan twee maal per week nitraatrijke groenten te eten. Alle slasoorten zijn nitraatrijk. Dit nitraat kan omgezet worden in nitriet en nitriet kan de beschikbaarheid van zuurstof in het bloed verminderen.

Spiermassa
Eigenlijk is afvallen niet het moeilijkste. Het allermoeilijkste is na gewichtsverlies niet aankomen. Het Voedingscentrum verwacht dat veel mensen, die het dieet van Sonja gevolgd hebben, daar moeite mee krijgen. Onder andere doordat het een streng dieet is. Wie streng lijnt, verliest naast vet ook spiermassa en juist spiermassa zorgt voor de verbranding van calorieën. Door spiermassa te verliezen heeft u uiteindelijk steeds minder calorieën nodig om op gewicht te blijven of nog wat af te vallen. Om spiermassa te behouden is bewegen heel belangrijk. De Gezondheidsraad adviseert mensen die af willen vallen, dagelijks minimaal een uur te bewegen. Sonja Bakker geeft in haar derde boek weliswaar tips om het ideale gewicht te behouden, maar bewegen komt in haar boeken minimaal aan bod.

Goede keus?
Voor iemand met overgewicht en hart- en vaatziekten is het altijd een goed idee om af te slanken. Een gewichtsverlies van 5-10% van het lichaamsgewicht kan namelijk de gezondheid al sterk verbeteren. Zo is afvallen bijvoorbeeld gunstig voor de bloeddruk en het cholesterolgehalte. Daarom geldt dan ook: als u baat heeft bij het Sonja Bakkerdieet, moet u het vooral niet laten. Probeer wel wat extra fruit en groenten toe te voegen. En: wees er op voorbereid dat u ook na het dieet nog op uw gewicht zult moeten letten. Want het gewichtsverlies behouden, dát is de echte truc!

Voor de afslankt top 10, zie: http://www.hartpatienten.nl/zilla/hpn-roermond/hpn_articles.nsf/DOCID_ART_HART/C5F608D1D5FA049FC125728000302C5B?openDocument&login